Θυμάμαι πριν από κάποια χρόνια, στα πρώτα μου βήματα ως χρήστης του Facebook, να μπαίνω στη δημοφιλή υπηρεσία κοινωνικής δικτύωσης και να βλέπω στην δεξιά πλευρά της οθόνης μου διάφορες διαφημίσεις. Όχι όποιες κι όποιες διαφημίσεις, αλλά στοχευμένες διαφημίσεις. Τι εννοώ;

Ας φέρω ένα παράδειγμα απλό. Δεν ήταν λίγες οι φορές που ετοίμαζα βαλίτσες για ταξίδι στο εξωτερικό και όπως είναι φυσιολογικό επισκεπτόμουν μανιωδώς διάφορες σελίδες ταξιδιωτικού περιεχομένου για να κλείσω εισιτήρια για τον προορισμό μου και δωμάτια ξενοδοχείου, για να συγκεντρώσω πληροφοριακό υλικό για τα μέρη που ήθελα να επισκεφτώ κλπ κλπ.

Όλα καλά κι όλα ωραία. Τέλειωνα την ταξιδιωτική μου αναζήτηση και έμπαινα στο Facebook να δω καμιά φωτογραφία ή κανέναν αστεϊσμό από φίλους και τσουπ! Να τη η διαφήμιση από την πόλη που σχεδίαζα να επισκεφτώ, να τες οι προτάσεις από ξενοδοχεία και ενοικιαζόμενα αυτοκίνητα.

«Δεν μπορεί ρε μπαγάσα», έλεγα, «κοίτα σύμπτωση!». Τα χρόνια πέρασαν, το ίδιο και η αφέλειά μου για τα μύρια όσα λαμβάνουν χώρα πίσω από τις κουρτίνες του «υπέροχου κόσμου του διαδικτύου» (και πίσω από τις πλάτες μας βεβαίως, βεβαίως).

Τα όσα αναζητάμε στις επιμέρους μηχανές, τα όσα βλέπουμε στις διάφορες σελίδες, τα όσα σχεδιάζουμε να αγοράσουμε, δεν αφορούν μόνο εμάς αλλά και χιλιάδες εταιρίες που… λιγουρεύονται να μάθουν τις προσωπικές μας προτιμήσεις και ως εκ τούτου τις καταναλωτικές μας συνήθειες.

 

 

Η συμπεριφορική διαφήμιση, το είδος του διαδικτυακού marketing δηλαδή, που συλλέγει πληροφορίες για συγκεκριμένες ομάδες χρηστών στηριζόμενη είτε σε δημογραφικούς παράγοντες, είτε στην καταγεγραμμένη συμπεριφορά του χρήστη στο διαδίκτυο, επιτυγχάνεται μέσα από τη χρήση των γνωστών cookies (ιδανικά) ή μέσα από την εκμετάλλευση διάφορων κενών ασφαλείας (το κακό σενάριο).

Κι ενώ δεν μπορείς να κάνεις πολλά για την τελευταία περίπτωση, αυτό που μπορείς να κάνεις είναι τα εξής: να αλλάξεις αφενός τις ρυθμίσεις για τα cookies στο browser που χρησιμοποιείς, να επισκεφθείς αφετέρου τη συγκεκριμένη ιστοσελίδα η οποία σου δίνει τη δυνατότητα να μάθεις ποιες είναι οι εταιρίες εκείνες που σε βομβαρδίζουν με στοχευμένες διαφημίσεις και να τις «απενεργοποιήσεις».

Υπάρχει, βέβαια, και η οδός του εφησυχασμού. Για όλους εκείνους που το διασκεδάζουν βλέποντας στις οθόνες των υπολογιστών τους να τους έρχονται διαφημίσεις κομμένες και ραμμένες στα μέτρα τους. Εναπόκειται στην αντίληψη του καθένα αλλά και στον βαθμό όχλησης που του προκαλεί το σύγχρονο διαδικτυακό αλισβερίσι που πραγματοποιείται εν αγνοία (;) του.