Η δίαιτα που πρότεινε ο Λόρεν Κορντέν, ειδικός σε θέματα διατροφής και φυσιολογίας αθλητών, το 2002 ήταν –το λιγότερο- ρηξικέλευθη. Ο λόγος ήταν περισσότερο θέμα διατύπωσης, παρά ουσίας. Η δίαιτα την οποία περιέγραφε, η Paleo Diet ή δίαιτα του ανθρώπου των σπηλαίων, ήταν μια παραλλαγή των γνωστών μας Άτκινς και Ντουκάν, με έμφαση στις ζωικές πρωτεΐνες και στα λίπη και εμπάργκο στους υδατάνθρακες.  Μόνο που ο Κορντέν πακετάρισε διαφορετικά το δικό του προϊόν. Αντί να το εμφανίσει σαν μια ακόμα δίαιτα αδυνατίσματος, έστω και επιστημονικά αμφιλεγόμενη, αυτός εξέδωσε ένα διατροφικό μανιφέστο που απευθύνονταν εξίσου στην επιθυμία μας να είμαστε όμορφοι και υγιείς και στην ανάγκη μας να βρούμε ένα γενικό raison d’être.

Τι υποστηρίζει λοιπόν ο Κορντέν;  Κατά την γνώμη του ο άνθρωπος είναι καμωμένος για να επεξεργάζεται και να αφομοιώνει συγκεκριμένα τρόφιμα τα οποία είχε στη διάθεσή του τις πρώτους αιώνες της «βασιλείας» του στη γη. Τα τρόφιμα αυτά προέρχονταν από το κυνήγι –και το ψάρεμα- καθώς και από τη συλλογή φρούτων, χορταρικών και βολβών. Οτιδήποτε εκτός αυτών βλάπτει τον ανθρώπινο οργανισμό και οδηγεί σε προβλήματα υγείας, όπως ο διαβήτης.  Όπως αντιλαμβάνεται ο καθένας, ο Κορντέν επιθυμεί να επιστρέψουμε στην εποχή πριν από την οργανωμένη αγροτική καλλιέργεια και την κτηνοτροφία, όταν τα σιτηρά, το ρύζι, τα όσπρια και τα γαλακτοκομικά ήταν ανύπαρκτα. Στη λίστα με τα απαγορευμένα τρόφιμα υπάρχουν επίσης τα φυτικά έλαια, το αλκοόλ, η ζάχαρη, το αλάτι, η σοκολάτα…

Η δίαιτα του ανθρώπου των σπηλαίων άργησε στην αρχή, αλλά τελικά απέκτησε φανατικούς υποστηρικτές στην Αμερική. Ως και εστιατόρια με αποκλειστικά παλαιολιθικό μενού έχουν ξεφυτρώσει σε Σαν Φρανσίσκο, Νέα Υόρκη και Λος Άντζελες ενώ πραγματοποιούνται και βιωματικά σεμινάρια σε κατασκηνώσεις. Διαβάζοντας μάλιστα την συνέντευξη μετά φωτογράφισης του σεφ-ιδιοκτήτη ενός εξ’ αυτών, ο αναγνώστης μένει άναυδος από τα μέτρα που λαμβάνονται ώστε η κουζίνα να μην «μολυνθεί» από τα απαγορευμένα τρόφιμα.  Διότι, εφαρμοσμένη κατά γράμμα, η Paleo Diet προβλέπει ότι και τα ζώα των οποίων τρώμε το κρέας πρέπει να έχουν ανατραφεί αναλόγως: Με χορταράκι του αγρού και όχι με καλαμπόκι, μεταλλαγμένο ή όχι, και αντιβιοτικά.

Τα συμπεράσματα που προκύπτουν ως εδώ είναι τα εξής: Η δίαιτα της εποχής των σπηλαίων είναι 1ον) ακριβή και 2ον) απαιτητική από άποψη χρόνου. Επιπλέον, απαιτεί πίστη και προσήλωση θρησκευτικού τύπου.

 

 

Γιατί λοιπόν είναι τόσο δημοφιλής;

Για να δοθεί ολοκληρωμένη απάντηση στο ερώτημα πρέπει κανείς να λάβει υπόψη του τους εξής παράγοντες: 1. Την αποτελεσματικότητα. Όσον αφορά στην απώλεια κιλών η δίαιτα έχει αποτέλεσμα, όπως άλλωστε και όλες οι δίαιτες που προτείνουν την κατάργηση ολόκληρων κατηγοριών τροφίμων. Αλλά και από την άποψη της καταπολέμησης των ασθενειών του καθισιού (βλ. διαβήτης), η δαιμονοποίηση της ζάχαρης και των επεξεργασμένων τροφίμων κάνει καλό. 2. Την ωραιοποίηση του παρελθόντος, ένα τρικ στο οποίο, όποιοι καταφεύγουν, έχουν αυξημένες πιθανότητες επιτυχίας. Αυτή η φανταστική Εδέμ στην οποία όλα ήταν αθώα και αμόλυντα ασκεί πάντα ισχυρή έλξη στο ανθρώπινο γένος.

Δυστυχώς, η δημοφιλία της Paleo Diet παρά τις αντιξοότητες που αντιμετωπίζουν οι οπαδοί της –σκεφτείτε την κατάληξη που θα έχει κοινωνική ζωή σας αν τηρείτε κατά γράμμα τους κανόνες της-  είναι ευθέως αντίστροφη της επιστημονικής τεκμηρίωσης που την συνοδεύει. Καταρχήν, οι επιστήμονες αμφισβητούν την ορθότητα της υπόθεσης ότι ο ανθρώπινος οργανισμός είναι ίδιος με εκείνον του προγόνου μας της λίθινης εποχής. Κατά δεύτερον, ουδείς είναι σε θέση να πει με βεβαιότητα τι έτρωγαν οι πρόγονοί μας της παλαιολιθικής εποχής δώδεκα χιλιάδες χρόνια πριν. Τρίτον, η διαγραφή των αμυλούχων τροφών από το μενού στερεί τον άνθρωπο από βασικά θρεπτικά συστατικά και από την κύρια πηγή ενέργειας.

Φυσικά, υπάρχει και ένα ακόμα ανοιχτό θέμα: Είναι δυνατόν δώδεκα χιλιετίες ανθρώπινης εξέλιξης από την εφαρμογή της οργανωμένης καλλιέργειας και της κτηνοτροφίας, να είναι όλες λάθoς;