Μπορείς να ξεκινήσεις τη χρονιά μειώνοντας τις κακές συνήθειες; Η μείωση της πρόσληψης ζάχαρης έχει σαφή οφέλη για την υγεία, συμπεριλαμβανομένης της μειωμένης πρόσληψης θερμίδων, η οποία μπορεί να βοηθήσει στην απώλεια βάρους και στη βελτίωση της υγείας των δοντιών μας. Τι γίνεται όμως με τις παρενέργειες; Πονοκέφαλοι, κόπωση ή αλλαγές στη διάθεση, που είναι συνήθως παροδικές, είναι μεταξύ των συμπτωμάτων. Ο λόγος για αυτές τις παρενέργειες είναι επί του παρόντος ελάχιστα κατανοητός. Αντίο, food porn.
Αλλά είναι πιθανό αυτά τα συμπτώματα να σχετίζονται με το πώς αντιδρά ο εγκέφαλος όταν εκτίθεται σε ζαχαρούχα τρόφιμα – και τη βιολογία της «ανταμοιβής». κατά τη διάρκεια αυτού του πρώιμου σταδίου αποχής από τη ζάχαρη έχουν αναφερθεί τόσο ψυχικά όσο και σωματικά συμπτώματα – όπως κατάθλιψη, άγχος, αδυναμία για καθαρή σκέψη, παράλληλα με πονοκεφάλους, κόπωση και ζάλη. Αυτό σημαίνει ότι η διακοπή της ζάχαρης μπορεί να είναι δυσάρεστη, τόσο διανοητικά όσο και σωματικά, γεγονός που μπορεί να δυσκολέψει ορισμένους να παραμείνουν στην αλλαγή της διατροφής.
Πέρα από τη βελτιωμένη γεύση και «αίσθηση στο στόμα» των τροφίμων με υψηλή περιεκτικότητα σε ζάχαρη, η ζάχαρη έχει βαθιές βιολογικές επιδράσεις στον εγκέφαλο. Αυτές οι επιδράσεις είναι τόσο σημαντικές που έχουν οδηγήσει ακόμη και σε μια συζήτηση σχετικά με το εάν μπορείτε να είστε «εθισμένοι» στη ζάχαρη. Η σακχαρόζη ενεργοποιεί τους υποδοχείς της γλυκιάς γεύσης στο στόμα που οδηγεί τελικά στην απελευθέρωση μιας χημικής ουσίας που ονομάζεται ντοπαμίνη στον εγκέφαλο. Η ντοπαμίνη είναι ένας νευροδιαβιβαστής , που σημαίνει ότι είναι μια χημική ουσία που μεταφέρει μηνύματα μεταξύ των νεύρων του εγκεφάλου. Όταν εκτιθέμεθα σε ένα ικανοποιητικό ερέθισμα, ο εγκέφαλος ανταποκρίνεται απελευθερώνοντας ντοπαμίνη – γι’ αυτό συχνά αποκαλείται η χημική ουσία της «ανταμοιβής».
Τα ανταποδοτικά αποτελέσματα της ντοπαμίνης φαίνονται σε μεγάλο βαθμό στο μέρος του εγκεφάλου που εμπλέκεται στην ευχαρίστηση και την ανταμοιβή. Η ανταμοιβή διέπει τη συμπεριφορά μας – που σημαίνει ότι οδηγούμαστε να επαναλάβουμε τις συμπεριφορές που προκαλούν την απελευθέρωση ντοπαμίνης. Η ντοπαμίνη μπορεί να μας οδηγήσει στην αναζήτηση τροφής , όπως το πρόχειρο φαγητό.
Πειράματα τόσο σε ζώα όσο και σε ανθρώπους έχουν δείξει πόσο βαθιά η ζάχαρη ενεργοποιεί αυτές τις οδούς ανταμοιβής. Η έντονη γλυκύτητα ξεπερνά ακόμη και την κοκαΐνη ως προς την εσωτερική ανταμοιβή που προκαλεί. Η ζάχαρη είναι σε θέση να ενεργοποιήσει αυτές τις οδούς ανταμοιβής στον εγκέφαλο είτε δοκιμάζεται στο στόμα είτε εγχύεται στην κυκλοφορία του αίματος, όπως φαίνεται σε μελέτες σε ποντίκια. Αυτό σημαίνει ότι τα αποτελέσματά του είναι ανεξάρτητα από τη γλυκιά γεύση .
Σε αρουραίους, υπάρχουν ισχυρά στοιχεία που υποδηλώνουν ότι η κατανάλωση σακχαρόζης μπορεί πραγματικά να αλλάξει τις δομές στον εγκέφαλο που ενεργοποιεί η ντοπαμίνη, καθώς και να αλλάξει τη συναισθηματική επεξεργασία και να τροποποιήσει τη συμπεριφορά τόσο στα ζώα όσο και στους ανθρώπους . Άλλες έρευνες σε ζώα έχουν δείξει ότι τα αποτελέσματα του εθισμού στη ζάχαρη, της στέρησης και της υποτροπής είναι παρόμοια με εκείνα των ναρκωτικών . Αλλά το μεγαλύτερο μέρος της έρευνας που υπάρχει σε αυτόν τον τομέα αφορά ζώα, επομένως είναι δύσκολο να πούμε εάν ισχύει το ίδιο και για τους ανθρώπους.
Εάν θέλετε να μειώσετε τη ζάχαρη από τη διατροφή σας μακροπρόθεσμα, το να μπορέσετε να ξεπεράσετε τις πρώτες δύσκολες εβδομάδες είναι ζωτικής σημασίας. Ωστόσο, είναι σημαντικό να αναγνωρίσουμε ότι η ζάχαρη δεν είναι «κακή» από μόνη της – αλλά ότι πρέπει να καταναλώνεται με μέτρο παράλληλα με μια υγιεινή διατροφή και άσκηση.
Πηγή: BBC