Ένα από τα ιστορικά θέματα που φαίνεται να εξιτάρει ιστορικούς και απλούς πολίτες αφορούν τον σεξουαλικό προσανατολισμό του Μεγάλου Αλεξάνδρου. Η αλήθεια είναι πως δεν εξιτάρει απλά, αλλά διαχωρίζει συντηρητικούς από προοδευτικούς.
Οι συντηρητικοί δεν θα μπορούσαν ποτέ να δεχθούν πως ένα από τα πιο λαμπρά στρατιωτικά μυαλά, ο Αλέξανδρος, ένας κατακτητής που μετατρέπει το μικρό βασίλειο που κληρονομεί χάρη στη δολοφονία του πατέρα του -μάλλον ενορχηστρωμένη από τη μητέρα του, στη μεγαλύτερη αυτοκρατορία του τότε γνωστού κόσμου. Πώς θα μπορούσε ένας ατρόμητος στρατηλάτης να είναι γκέι;
Από την άλλη υπάρχουν οι προοδευτικοί: Πατώντας στα υπονοούμενα των ιστορικών πηγών, τις εξηγήσεις των ιστορικών για τον τρόπο που έβλεπαν οι αρχαίοι Έλληνες τη σεξουαλικότητα -δεν υπήρχε «ομοφυλοφιλία» ως όρος για εκείνους. Φυσικά, δεν υπάρχει το «picture or never happened» για να πειστεί κανείς.
Για τους ιστορικούς που έχει επιλέξει το Netflix για το δικό του ντοκιμαντέρ, Μέγας Αλέξανδρος: Η Γέννηση ενός Θεού, δεν τίθεται καν, ερώτημα για τον σεξουαλικό του προσανατολισμό. Ήδη από τις αρχές του πρώτου επεισοδίου παρακολουθούμε τον παθιασμένο έφηβο Αλέξανδρο να ερωτοτροπεί με τον Ηφαιστίωνα σε ένα ποτάμι.
Μέγας Αλέξανδρος: Οι πηγές για τη σεξουαλικότητά του
Το συμπέρασμα αρκετών ιστορικών για τη σεξουαλικότητα του Μεγάλου Αλεξάνδρου δεν θα μπορούσε να είναι αυθαίρετο. Ήδη είναι γνωστό πως οι αρχαίοι Έλληνες, οι άντρες αρχαίοι Έλληνες, δεν έβαζαν φραγμούς. Για την ελίτ της αρχαίας Αθήνας ήταν κάτι συνηθισμένο.
Ακόμη και για τον Μέγα Αλέξανδρο υπάρχουν συγκεκριμένες αναφορές, οι οποίες συνιστούν μια παρέκκλιση από αυτό που με τα σημερινά δεδομένα περιγράφεται ως straight άνδρας. «Η Ολυμπιάδα και ο Φίλιππος το γνώριζαν πολύ καλά αυτό και έστειλαν τη Θεσσαλή εταίρα Καλλίξεινα, μια πανέμορφη γυναίκα, να πλαγιάσει μαζί του. Φοβόντουσαν ότι μπορεί να είναι γυναικωτός (ευλαβούντο γαρ μη γυννίς είη) και η Ολυμπιάδα τον ικέτευε να συνουσιαστεί με την Καλλίξεινα» γράφει ο Αθήναιος o Ναυκρατίτης, Έλληνας πανεπιστήμονας του 2ου αιώνα μ.Χ., στο «Δειπνοσοφισταί».
Στο ίδιο έργο, το οποίο έχει ανακαλυφθεί ημιτελές, ο Αθήναιος αναφέρεται σε ένα περιστατικό: «Ο Βασιλιάς Αλέξανδρος αγαπούσε τόσο τα αγόρια που έχανε τα λογικά του (φιλόπαις δ’ην εκμανώς). Όπως μας λέει ο Δικαίαρχος, του άρεσε τόσο πολύ ο ευνούχος Βαγόας που έσκυψε και τον φίλησε μπροστά σε όλος τους άντρες του. Και όταν όλοι άρχισαν να φωνάζουν και να χειροκροτούν, με μεγάλη προθυμία έσκυψε και τον ξαναφίλησε.
Και σύμφωνα με τον Καρύστιο, ο Χάρων από τη Χαλκίδα είχε μαζί του ένα πανέμορφο αγόρι που του ήταν απόλυτα αφοσιωμένο. Σε μια γιορτή που είχε διοργανώσει ο Κρατερός ο Αλέξανδρος θαύμασε την ομορφιά του αγοριού. Ο Χάρων ζήτησε από το αγόρι να πλησιάσει και να φιλήσει τον Αλέξανδρο. “Όχι” είπε ο βασιλιάς. “Αυτό θα προκαλέσει σε σένα μεγαλύτερο πόνο από την απόλαυση που θα χαρίσει σε μένα”».
Ένας νεότερός του, ο Ρωμαίος ιστορικός Κουίντος Κούρτιος Ρούφος, που έζησε τον 1ο αιώνα μ.Χ. γράφει στο «Η Ιστορία του Αλέξανδρου του Μέγα»: «Ο Αλέξανδρος περιφρονούσε τις ηδονές των γυναικών σε τέτοιο βαθμό που η μητέρα του Ολυμπιάδα φοβόταν ότι δεν θα μπορέσει ποτέ να αποκτήσει απογόνους».
Ως μια άλλη ένδειξη της πάνω-από-φιλίας σχέσης του με τον Ηφαιστίωνα, αναφέρεται το γεγονός πως ο Αλέξανδρος και ο επιστήθις φίλος του πήγαν να προσκυνήσουν τους τάφους του Αχιλλέα και του Πατρόκλου. Ο Αλέξανδρος του Αχιλλέα, ο Ηφαιστίωνας του Πατρόκλου.
Αλλά και ο Πλούταρχος, στους «Παράλληλους Βίους», αναφέρεται στον πόνο του Μεγάλου Αλεξάνδρου που προξένησε ο χαμός του Ηφαιστίωνα. «Το πένθος του Αλέξανδρου για τον Ηφαιστίωνα ξεπέρασε κάθε λογικό όριο. Έβαλε να σταυρώσουν τον γιατρό που τον είχε αναλάβει. Διέταξε τους στρατιώτες να κόψουν τη χαίτη και την ουρά όλων των αλόγων του ιππικού ως ένδειξη πένθους και να γκρεμίσουν τα τείχη όλων των γειτονικών πόλεων. Αμέσως μετά, χωρίς λόγο, εισέβαλε στη χώρα των Κασσιτών και τους σφάγιασε όλους».
Υπάρχουν ακόμη πολλές πηγές που αναφέρονται σε περιστατικά, μεταγενέστερες του Μεγάλου Αλεξάνδρου, φυσικά.
Μέγας Αλέξανδρος: Κανένα cancel θα παίξει;
Η οργή των «συντηρητικών κύκλων» απαλύνεται κάπως καθώς δεν τίθεται κανένα ζήτημα ως προς την εθνικότητα του Μακεδόνα Βασιλιά και την ξεκάθαρη Ελληνική καταγωγή του. Παρακολουθούμε ήδη από τα πρώτα επεισόδια τον τρόπο σκέψης του Αλεξάνδρου από μικρή ηλικία, να ονειρεύεται τους Έλληνες ενωμένους εναντίον των Περσών.
Αυτό καθίσταται πολύ σαφές από τους δημιουργούς του ντοκιμαντέρ όταν στο δεύτερο επεισόδιο παρακολουθούμε να θανατώνονται Έλληνες μισθοφόροι του Περσικού στρατού, αλλά και του Ελληνικού στοιχείου της Αλικαρνασσού, το οποίο δεν εμπιστευόταν τον Αλέξανδρο.
Αυτό είναι, μάλιστα, ένα επίσης στοιχείο που αναδεικνύεται στο ντοκιμαντέρ και έχει να κάνει με τα δύο πρόσωπα του Μεγάλου Αλεξάνδρου: Το ένα έχει να κάνει με τη φιλοσοφική του σκέψη, το σύστημα αξιών του. Το άλλο έχει να κάνει με τη βαναυσότητά του εν καιρώ πολέμου.
Όπως έχουμε δει και σε άλλες περιπτώσεις ιστορικών ντοκιμαντέρ του Netflix, με πιο πρόσφατη εκείνο για την Κλεοπάτρα, οι οπαδοί της «επίσημης ιστορίας κάθε κράτους» που έχει διδαχτεί στα σχολεία και δεν έχει ασχοληθεί ποτέ ξανά με την ιστορία, ξεκινά τα «cancel». Αβασάνιστα, γεμάτοι αυτοπεποίθηση από την διογκωμένη άγνοιά τους.
