Όλες τις απαντήσεις που ψάχνεις στη ζωή σου, μπορείς πιθανότατα να τις βρεις στα βιβλία του Αριστοτέλη. Το καλύτερο βιβλίο αυτοβοήθειας είναι το “Ηθικά Νικομάχεια”, χωρίς καμία δόση υπερβολής. Ο Αριστοτέλης απαντά με ειλικρινή απλότητα ότι η καλή ζωή είναι η ευτυχισμένη ζωή. Εξετάζει στα “Ηθικά” του όχι πως να γίνονται οι άνθρωποι καλοί άνθρωποι, όπως ο Πλάτων, αλλά, πώς να γίνονται ευτυχείς. Ο Αριστοτέλης λέει ξεκάθαρα ότι οι άνθρωποι είναι κοινωνικά, λογικά ζώα που επιδιώκουν “να ζουν καλά. Για το σκοπό αυτό, πρότεινε ένα σύστημα ηθικής που έχει σχεδιαστεί για να μας βοηθήσει να φτάσουμε στην ευδαιμονία. Η Ευδαιμονία επιτυγχάνεται με το να ζεις ενάρετα και να χτίζεις τα χαρακτηριστικά του χαρακτήρα σου μέχρι να μην χρειαστεί καν να σκεφτείς τις επιλογές σου πριν κάνεις τη σωστή.
Ο Αριστοτέλης βλέπει τις αρετές ως χαρακτηριστικά του χαρακτήρα και τις τάσεις να ενεργεί με συγκεκριμένο τρόπο. Τα κερδίζουμε με την πρακτική και αντιγράφοντας “ηθικά υποδείγματα” μέχρι να καταφέρουμε να εσωτερικεύσουμε την αρετή. Γινόμαστε εγκρατείς ασκώντας εγκράτεια, θαρραλέοι ασκώντας θάρρος κ.λπ. Τελικά, η αρετή γίνεται συνήθεια. Ο Αριστοτέλης εγκρίνει το φαγητό, το ποτό και το σεξ (όλα με μέτρο – είναι μάστορας με το μέτρο). Πιστεύει ότι ο ελεύθερος χρόνος είναι πιο σημαντικός από την εργασία και ότι όλοι έχουμε έμφυτα ταλέντα. Στα καλά νέα, ισχυρίζεται ότι δεν φτάνουμε στο απόγειο μέχρι τα 49. ΑΥΤΑ ΕΙΝΑΙ.
Ορισμένα πράγματα είναι αναγκαία για την διαρκή ευτυχία: τα προνόμια που κουβαλάς μόλις αντικρύζεις το πρώτο φως (καλησπέρα nepo babies), η καλή υγεία, το κάλλος, η καλή τύχη, η καλή υπόληψη, οι καλοί φίλοι, τα καλά χρήματα και η καλοσύνη. «Όσοι λένε ότι ο βασανιζόμενος στο τροχό ή αυτός που υπόκειται σε μεγάλες συμφορές, είναι ευτυχής, αρκεί να είναι καλός, λένε ανοησίες». Κατά τον Αριστοτέλη η “χρυσή τομή” είναι το σωστό μέτρο που βρίσκεται ανάμεσα σε δυο ακρότητες, από τις οποίες η μια είναι έλλειψη και η άλλη υπερβολή. Για παράδειγμα, η ανδρεία είναι το σωστό μέτρο ανάμεσα στη δειλία και στο θράσος, η σωφροσύνη ανάμεσα στην αναισθησία και στη ακολασία, η γενναιοδωρία ανάμεσα στην τσιγκουνιά και στη σπατάλη
Ποιες είναι οι αρετές του Αριστοτέλη;
Θάρρος: Η χρυσή τομή μεταξύ δειλίας και απερισκεψίας, ένας θαρραλέος είναι αυτός που έχει επίγνωση του κινδύνου αλλά παίρνει το ρίσκο.
Εγκράτεια: Το αντίθετο της υπερβολής.
Γενναιοδωρία: Η αρετή της φιλανθρωπίας, αυτή είναι η χρυσή τομή μεταξύ της τσιγκουνιάς και του να δίνεις περισσότερα από όσα μπορείς να αντέχεις οικονομικά. Η ασωτία και η φιλαργυρία αποτελούν αντίστοιχα υπερβολή και έλλειψη που αφορούν στον πλούτο.
Μεγαλοπρέπεια: Η αρετή του να ζεις υπερβολικά, βρίσκεται ανάμεσα στη τσιγκουνιά και τη χυδαιότητα. Ο Αριστοτέλης δεν βλέπει κανένα λόγο να είναι ασκητικός, αλλά επίσης προειδοποιεί να μην είναι φανταχτερός.
Μεγαλοψυχία: Η αρετή που σχετίζεται με την υπερηφάνεια, είναι η χρυσή τομή μεταξύ του να μην έχεις αυτοπεποίθηση και να έχεις αυταπάτες μεγαλείου. Είναι δεδομένο ότι πρέπει επίσης να ενεργείς με αυτήν την αίσθηση της αυτοεκτίμησης και να επιδιώκεις το μεγαλείο.
Υπομονή: Αυτή είναι η αρετή που ελέγχει την ψυχραιμία σας. Ο άνθρωπος δεν πρέπει ούτε να θυμώσει πολύ ούτε να αποτύχει να θυμώσει εκεί που πρέπει. Η υπερβολική οργή θα μπορούσε να ονομασθεί οξυθυμία, όπως οι πικρόχολοι που είναι αδιάλλακτοι και κρατούν την οργή τους για μεγάλο χρονικό διάστημα, ενώ ονομάζουμε δύστροπους τους ανθρώπους εκείνους που στενοχωριούνται και οργίζονται για πράγματα που δεν πρέπει.
Αλήθεια: Η αρετή της ειλικρίνειας, ο Αριστοτέλης την τοποθετεί ανάμεσα στις κακίες του συνηθισμένου ψεύδους και του καυχησιάρη.
Ευφυΐα: Η χρυσή τομή μεταξύ της βλακείας και της ανοησίας, αυτή είναι η αρετή της καλής αίσθησης του χιούμορ.
Φιλικότητα: Αν και το να είσαι φιλικός μπορεί να μην φαίνεται σαν ηθική αρετή, ο Αριστοτέλης ισχυρίζεται ότι η φιλία είναι ένα ζωτικό μέρος μιας καλής ζωής. Αυτή η αρετή βρίσκεται ανάμεσα στο να μην είσαι καθόλου φιλικός και στο να είσαι πολύ φιλικός προς πάρα πολλούς ανθρώπους.
Ντροπή: Η χρυσή τομή μεταξύ του να είσαι πολύ ντροπαλός και το να είσαι ξεδιάντροπος. Το άτομο που έχει τη σωστή ποσότητα ντροπής θα καταλάβει πότε έχει διαπράξει ένα κοινωνικό ή ηθικό λάθος, αλλά δεν θα φοβάται πολύ να μην το ρισκάρει.
Δικαιοσύνη: Αυτή είναι η αρετή του να αντιμετωπίζεις δίκαια τους άλλους. Βρίσκεται ανάμεσα στον εγωισμό και την ανιδιοτέλεια. Αυτή η αρετή μπορεί επίσης να εφαρμοστεί σε διαφορετικές καταστάσεις και έχει ένα ολόκληρο κεφάλαιο αφιερωμένο στις διάφορες μορφές που μπορεί να πάρει.
