Μία εικόνα ίσον χίλιες λέξεις, λένε. Και η ανάρτηση της ροζ ελληνικής σημαίας στην Έκθεση του Γενικού Προξενείου της Νέας Υόρκης, είναι ακριβώς αυτό. Ένα έργο που δημιούργησε η εικαστικός Γεωργία Λαλέ, που μοναδικός σκοπός ήταν να ευαισθητοποιήσει για τη βία των γυναικών και σε καμία περίπτωση να προσβάλλει εθνικά σύμβολα ή πατριωτικά αισθήματα. Άλλο, βέβαια, που για ακόμη μια φορά ορισμένοι πρόσεξαν το δέντρο και όχι το δάσος. Πώς ξεκίνησε όμως αυτό.

Ξεκίνησε όταν το Γενικό Προξενείο της χώρας στη Νέα Υόρκη, εγκαινίασε ένα πρόγραμμα, προκειμένου να υποστηρίξει τους Έλληνες καλλιτέχνες, το οποίο ονόμασε Carte Blanche Project. Το πρώτο πρόσωπο που παρουσιάστηκε έργο του για να κάνει «ποδαρικό», ήταν η Γεωργία Λαλέ, η οποία έδωσε έμφαση στην έμφυλη βία. Ένα θέμα που χρήζει περισσότερης ευαισθητοποίησης έτσι κι αλλιώς. Η εικαστικός ένωσε ιστορίες και υφάσματα από κακοποιημένες γυναίκες και δολοφονημένες, δημιουργώντας την ροζ ελληνική σημαία. Ορισμένα εξ αυτών, δε, έγραφαν πάνω τους την ημερομηνία της δολοφονημένης γυναίκας ή κάποιο προσωπικό σημείωμα. 

Δηλαδή, μιλάμε για ένα«ματωμένο» έργο με καθαρά συμβολικό χαρακτήρα, που σου προκαλεί το αίσθημα της θλίψης αναλογιζόμενοι την ιστορίες που κρύβονται από πίσω. Κι όμως, αυτό το έργο κατάφερε να προκαλέσει αντιδράσεις εδώ, κάνοντας λόγο για βεβήλωση του εθνικού συμβόλου. Εδώ να ανοίξω μια παρένθεση και να πω πως στο παρελθόν, έχουμε δει αντίστοιχα έργα που εξίσου είχαν ως μοναδικό κίνητρο να ευαισθητοποιήσουν, όπως το 1990, όταν ο David Hammons με το «Untitled», συνδύασε τα χρώματα της Παναφρικανικής σημαίας με το σχέδιο της σημαίας των Ηνωμένων Πολιτειών για να αντιπροσωπεύσει την ταυτότητα της αφρικανικής διασποράς. Αργότερα, το 2012, ο Bansky δημιούργησε το «Slave Labour (Banting Boy)», όπου απεικόνιζε ένα αγόρι που έφτιαχνε σε μια ραπτομηχανή μια γιρλάντα με μικρές σημαιούλες του Ηνωμένου Βασιλείου. Ήταν μια διαμαρτυρία του καλλιτέχνη δρόμου απ’ το Μπρίστολ κατά των εργοστασίων με χαμηλόμισθη εργασία που παρήγαγαν αναμνηστικά για το Αδαμάντινο Ιωβηλαίο της Βασιλίσσης και του Ολυμπιακούς του Λονδίνου. Κλείνω την παρένθεση.

Η Γεωργία Λαλέ που έφτιαξε με τόσο μεράκι ένα τέτοιο έργο, βρέθηκε ξανά στο επίκεντρο της συζήτησης. Το θέμα με τη ροζ ελληνική σημαία πέρασε στην Βουλή, με τον επικεφαλής του κόμματος Νίκη,  Δημήτρη Νατσιό να σχολιάζει πως «η σημαία μας είναι γαλανόλευκη και βάφεται με κόκκινο μόνο με το αίμα των ηρώων μας». Προφανώς το αίμα τόσων γυναικών, που δεν πέφτουν νεκρές στο όνομα της πατρίδας, είναι περιττό. 

Η κατάληξη ήταν να δοθεί εντολή καθαίρεσης από τον Υπουργό Εξωτερικών, Γιώργο Γεραπετρίτη. Υποψιάζομαι πως όσοι ήταν ενάντια στην ροζ ελληνική σημαία, θα ένιωσαν μια κάποια ανακούφιση. Όλα καλά. Όπως διάβασα σε μία ανάρτηση στο Instagram που τα λέει όλα με 31 μόνο λέξεις, από τον λογαριασμό @monadikoi.anthropoi, «αν θιγόμασταν για τις γυναικοκτονίες τόσο όσο θιχτήκαμε για μια ροζ σημαία με τα σεντόνια των γυναικών που δολοφονήθηκαν, ίσως αυτό το έργο να μην υπήρχε γιατί θα ζούσαν οι γυναίκες».

Η Γεωργία Λαλέ σχολίασε το γεγονός μέσω μιας ανάρτησης της, λέγοντας χαρακτηριστικά: «Τα κομμάτια “Flag” και “Neighborhood Guilt” κατέβηκαν. Η “Σημαία” μετά τη λογοκρισία του ελληνικού Υπουργείου Εξωτερικών και το “Neighborhood Guilt” λόγω των ανησυχιών μου για την ασφάλειά του.

Θέλω να ευχαριστήσω όλους όσους υποστηρίζουν την τέχνη μου και το μήνυμά της. Και ιδιαίτερα την Πολιτιστική Επιτροπή και το προσωπικό του Ελληνικού Προξενείου της Νέας Υόρκης που πίστεψαν στο έργο μου και του έδωσαν βήμα. Δεν πρέπει ποτέ να σταματήσουμε να αγωνιζόμαστε για το ανθρώπινο δικαίωμα στην ελευθερία και τη ζωή. Τα θύματα γυναικοκτονιών και ενδοοικογενειακής βίας είναι ήρωες της Ελλάδας και κάθε έθνους. Το έργο “Neighborhood Guilt” έχει 22 σπίτια. Το καθένα για κάθε θύμα γυναικοκτονίας στην Ελλάδα το 2022. Κάθε σπίτι έχει σημειώσεις με τα ονόματα, την ηλικία και την τοποθεσία τους και την ημερομηνία θανάτου.

Και τα δύο έργα είναι φτιαγμένα από σεντόνια που δώρισαν γυναίκες που ζουν στην Ελλάδα, με την προϋπόθεση ότι τα χρησιμοποίησαν για να ξεκουράσουν το σώμα τους και να ονειρευτούν έναν κόσμο όπου όλοι θα μπορούν να ζουν με ασφάλεια και οι δημιουργοί θα μπορούν να εκφράζουν τον εαυτό τους και την εποχή τους χωρίς λογοκρισία. Η υποστήριξή σας μας φέρνει πιο κοντά και σε ένα καλύτερο αύριο».