Ο σπουδαίος και βραβευμένος έλληνας συγγραφέας, Βασίλης Βασιλικός, άφησε την τελευταία του πνοή σε ηλικία 89 ετών. Πρόκειται για έναν από τους 10 πιο μεταφρασμένους Έλληνες συγγραφείς, με τα βιβλία του να έχουν πάντοτε μια ξεχωριστή θέση στη βιβλιοθήκη των αναγνωστών παγκοσμίως.
Ο Βασίλης Βασιλικός έγραψε μυθιστορήματα, νουβέλες, διηγήματα, θεατρικά έργα και ποίηση.
Στα γνωστότερα έργα του είναι οι τίτλοι: Η Μυθολογία της Αμερικής, Το ψαροντούφεκο, Θύματα ειρήνης, Οι φωτογραφίες, Ζ, Ο Ιατροδικαστής, Ο Θάνατος του Αμερικάνου κ.ά. Τα βιβλία του έχουν μεταφραστεί σε 33 γλώσσες ανά τον κόσμο, καθώς και στη γραφή Μπράιγ.
Ο ίδιος, μέσα από το βιβλίο του «Η μνήμη επιστρέφει με λαστιχένια πέδιλα. Αυτοβιογραφία», ένα εξομολογητικό κείμενο που ξεπερνά τα όρια μιας προσωπικής ιστορίας, γράφει για τις αναμνήσεις της ζωής του, μίας ζωής σαν μυθιστόρημα. Γράφει για τις συγγραφικές του δοκιμές, τις συναντήσεις με κορυφαίους εκπροσώπους των γραμμάτων και των τεχνών του 20ού αιώνα, με πολιτικούς αλλά και καθημερινά πρόσωπα.
Μόνο οι εμπαθείς μπορούν να μείνουν απαθείς.
«Το “Ζ” είναι ένα γράμμα που είχα αγαπήσει πολύ πριν γράψω το βιβλίο μου, καθώς ήταν το σύμβολο των γαλλικών τρένων και μπορούσες να το δεις σε όλους τους σιδηροδρομικούς σταθμούς. Μετά την κυκλοφορία του βιβλίου και της ταινίας του Κώστα Γαβρά το 1969, το “Ζ” έγινε σύμβολο της ζωής και του αγώνα του Γρηγόρη Λαμπράκη, αλλά φυσικά και παγκόσμιο σύμβολο ειρήνης. Το “Ζ” σημαίνει ζει».
«Οι νεκροί δεν μιλούν. Ντυμένοι με την ωραιότητα του θανάτου, έχουν πάρει μαζί τους τόσα μυστικά, που καμιά άνοιξη, με όσα βλαστάρια, δεν μπορεί να μας φανερώσει. Έγκυα γη από αποκαλύψεις που δεν έγιναν, από απολογίες που δεν πρόφτασαν να ειπωθούν, από υπομνήματα και συνηγόρους, αιτήσεις εξαιρέσεων, κώδικες, ερμηνείες πραγμάτων που έχουν σφηνωθεί πάνω στα παγωμένα κόκαλα, σαν το αλάτι.
[…]
Οι νεκροί δεν μίλησαν ποτέ για αυτό τους βαραίνει μια μεγάλη κατηγόρια. Για αυτό και ξέχασαν για πάντα την αξία της φωνής. Πρέπει, λοιπόν, εμείς να μιλάμε για λογαριασμό τους. Πρέπει να υπερασπιζόμαστε το δίκιο της απουσίας τους».
«Αν ο όρος δημοκρατία προέρχεται από το “κράτος του Δήμου”, καταλαβαίνετε, σύμφωνα με όσα σας έλεγα παραπάνω, ότι υπάρχει πολυδιάσπασή της. Ασφαλώς η δημοκρατία υπάρχει και προάγεται στις μέρες μας. Όμως στα χωράφια της ξεφύτρωσαν και τα “γαϊδουράγκαθα” του ρατσισμού. Και ο νόμος για το “ξεβοτάνισμά” τους σκοντάφτει (το αντιρατσιστικό νομοσχέδιο υπό ψήφισιν). Ολοένα και ελαττώνει τις “τσάπες” που χρειάζονται για το “ξερίζωμά” τους».
«Είναι η φωνή σου μέσα στην φωνή μου, δύο φωνές, καμιά φωνή, είναι εσύ και εγώ, χωρίς να ‘μαστέ εσύ και εγώ, αλλά μαζί εκτελούμε, πάνω σε ρυθμό Ταμπούρλων προϊστορικής εποχής, μία πράξη, που είναι τόσο σίγουρη για τον εαυτό της όσο και ο ήλιος».
Τι όμορφη που είναι η ζωή όταν μου λες «το χέρι σου μες στο δικό μου».
Άλλωστε, όταν έχεις να πεις κάτι, δεν είναι δύσκολο να το πεις. Δύσκολο είναι όταν δεν έχεις να πεις τίποτα και πρέπει ωστόσο να μιλήσεις.
