Ο Σπύρος Φωκάς πέθανε σε ηλικία 86 ετών, έπειτα από νοσηλεία με σοβαρά προβλήματα υγείας σε κέντρο αποκατάστασης στη Μαγούλα, ενώ και το περασμένο καλοκαίρι χρειάστηκε να διακομισθεί στο νοσοκομείο λόγω αναπνευστικών προβλημάτων που του προκάλεσαν οι πυρκαγιές στην ευρύτερη περιοχή της Δυτικής Αττικής. Την είδηση του θανάτου του έκανε γνωστή η σύζυγός του, Λίλιαν Φωκά, με ανάρτηση που έκανε στον προσωπικό της λογαριασμό στο Facebook.
Λίγο αργότερα, ο Παύλος Ριγάτος, φίλος του Σπύρου Φωκά, έγραψε μεταξύ άλλων τα εξής: «Πριν λίγο έφυγε από την ζωή για την γειτονιά των αγγέλων ένας Μεγάλος Καλλιτέχνης ένας Σπουδαίος Ηθοποιός ο Σπύρος Φωκάς που αγαπήθηκε από όλο τον κόσμο και έκανε υπερήφανη την Ελλάδα μας με την διαδρομή του και το ήθος του.
Ήταν όμως, όπως έλεγε, ότι είναι Έλληνας με την σημασία της λέξεως, αγαπούσε κάθε τι το ελληνικό εδώ, δυστυχώς όπως γίνεται συνήθως δεν του έδωσαν την πρέπουσα σημασία και ιδίως στα τελευταία χρόνια που περνούσε δύσκολα.
Παρόλα αυτά συνέχιζε αξιοπρεπώς γιατί πάνω από όλα ήταν ένας υπέροχος άνθρωπος».
Σπύρος Φωκάς: Από την Ελλάδα στο Χόλιγουντ
O Σπύρος Ανδρουτσόπουλος, καλλιτεχνικά γνωστός ως Σπύρος Φωκάς, γεννήθηκε στην Πάτρα στις 17 Αυγούστου του 1937.
Κατάφερε να κάνει διεθνή καριέρα και μάλιστα πολλοί τον παρομοίαζαν με τον Ομάρ Σαρίφ. Ο ίδιος ποτέ δεν αποδέχθηκε τον τίτλο του «γόη». Πάντα έλεγε «έχω μία ευχάριστη παρουσία».
Από τα πρώτα του βήματα στην υποκριτική ξεχώρισε και έκανε καριέρα στην Ιταλία. Η πρώτη του κινηματογραφική εμφάνιση έγινε το 1959 στην ταινία του Ανδρέα Λαμπρινού «Ματωμένο Ηλιοβασίλεμα» που προβλήθηκε στο Φεστιβάλ των Καννών και ήταν η αφετηρία για την διεθνή καριέρα του.
Ένας νεαρός τσέλιγκας (Σπύρος Φωκάς) ερωτεύεται μια ξένη (Έφη Οικονόμου) που επισκέπτεται την Ελλάδα.
Ο νεαρός εγκαταλείπει τη μνηστή του (Κάκια Αναλυτή) και ο πατέρας της (Τζαβαλάς Καρούσος) θα τον σκοτώσει, ενώ και η ξένη θα πεθάνει από τα χέρια του άντρα της (Ανδρέας Ζησιμάτος).
Ο πρώτος ρόλος του Σπύρου Φωκά σε ξενόγλωσση ταινία ήταν το 1960 στο «Morte di un amico», ιταλικής παραγωγής, όπου είχε το ρόλο του Bruno.
Στη συνέχεια άνοιξε τα φτερά του σε διεθνείς παραγωγές, όπως στις ταινίες «Όταν θέλει η γυναίκα» του Βιντσέντε Μινέλι πλάι στη μεγάλη Λάιζα Μινέλι και «Ο Ρόκο και τα Αδέλφια του» του Λουκίνο Βισκόντι.
Με την εμφάνιση του στην ταινία του Φράνκο Ρόσι «Ο Θάνατος ενός Φίλου» απογειώνεται η κινηματογραφική του καριέρα, αφού κερδίζει βραβείο ερμηνείας στο Φεστιβάλ του Λοκάρντο.
Επιστρέφοντας στην Ελλάδα, στα μέσα της δεκαετίας του ’60 και κάτω από τις σκηνοθετικές οδηγίες του Γιάννη Δαλιανίδη, γυρίζει στη Φίνος Φίλμ δύο ταινίες πλάι στη Ζωή Λάσκαρη, τον «Εγωισμό» και τη «Στεφανία», που έγιναν μεγάλες επιτυχίες.
Το 1985 ο Σπύρος Φωκάς μετακομίζει στο Χόλιγουντ καθώς συμμετέχει στην ταινία «Το διαμάντι του Νείλου», με πρωταγωνιστή τον Μάικλ Ντάγκλας και την Κάθλιν Τέρνερ. Στη συνέχεια παίζει στην εμπορική επιτυχία «Ράμπο ΙΙΙ» δίπλα στον Σταλόνε.
Συνολικά ο Σπύρος Φωκάς έπαιξε σε 36 ταινίες, 2 εκ των οποίων της Φίνος Φιλμ. Σε όλη την κινηματογραφική καριέρα του έπαιξε με επιτυχία σε πάνω από 30 ταινίες, οι περισσότερες στην Ιταλία και την Αμερική, και αξίζει να αναφερθεί ότι έγινε ιδιαίτερα γνωστός και αγαπητός, και από τις εμφανίσεις του σε γνωστά θέατρα του εξωτερικού.
Στη συνέχεια ο Σπύρος Φωκάς κάνει το μεγάλο βήμα προς το Χόλιγουντ, συμμετέχοντας πλέον σε αμιγώς αμερικανικές παραγωγές.
Ο Σπύρος Φωκάς συνεργάστηκε με πολλές σταρ του Χόλιγουντ ωστόσο ο ίδιος ξεχώριζε τη Σοφία Λόρεν, ενώ καλά λόγια είχε να πει και για την Κάθλιν Τέρνερ. Ενδιαφέρουσα ήταν η συνεργασία του Σπύρου Φωκά και με την Κλαούντια Καρντινάλε, την οποία χαρακτήριζε: «Δυναμική, ευαίσθητη, τρυφερή, αφού έχει… μεσογειακό αίμα -μισή από Ιταλία και μισή από Τυνησία μεριά. Είναι ένα γλυκύτατο κορίτσι, απλό και χαριτωμένο. Κρατήσαμε μια φιλία, μια ζεστασιά…».
Για τη Λάιζα Μινέλι ο Σπύρος Φωκάς είχε πει: «Αυτό το ασχημόπαπο είναι το γοητευτικότερο πλάσμα στον κόσμο. Δεύτερη δεν υπάρχει!»
Σε συνέντευξή του είχε αποκαλύψει πώς έγινε η συνεργασία τους: «Ο πατέρας της, ο Βίνσεντ Μινέλι, με κάλεσε στο γραφείο του. Με είχε διαλέξει από το βιβλίο των ηθοποιών, έψαχνε ένα πρόσωπο σαν το δικό μου να πρωταγωνιστήσει με την κόρη του στο “Όταν μια γυναίκα θέλει”.
Να σε καλέσει ο Μινέλι είναι ύψιστη τιμή -όχι να σε επιλέξει κιόλας. Πήγα τρέμοντας στο ραντεβού: “Να περιμένουμε και τη Λάιζα, άργησε λιγάκι” δικαιολογείται εκείνος και ενώ σκέφτομαι: “σκέψου τι παλιοκόριτσο θα ‘ναι η κόρη του Μινέλι και της Τζούντι Γκάρλαντ…”, ανοίγει η πόρτα και μπαίνει η λατρεία του κόσμου. Το κορίτσι της διπλανής πόρτας -ένα μαγικά απλό και γλυκό πλάσμα, χωρίς ίχνος έπαρσης.
Μας βάζει ο Μινέλι να διαβάσουμε κάτι διαλόγους και στο τέλος αναφωνεί: “μπράβο, μπράβο, είναι φανταστικό”. Και εγώ λέω για τη μαγεία που είχα δίπλα μου: “είναι πράγματι φανταστική”. Και εκείνη με κλωτσάει από κάτω και μου ψιθυρίζει: “για σένα το είπε ανόητε, εσύ είσαι φανταστικός. Σε διάλεξε…” και ξαφνικά βρέθηκα να βιώνω μια καταπληκτική συνεργασία, με αγγέλους και χερουβείμ πάνω από το κεφάλι μου, ξεβράκωτος στην ιερά εξέταση ιερών τεράτων, όπως η Λάιζα και η Ίνγκριντ Μπέργκμαν…».
Σπύρος Φωκάς: Η επιστροφή στην Ελλάδα και οι πικρίες
Στην ιδιωτική τηλεόραση, μετά την επιστροφή του στην Ελλάδα, συμμετείχε κυρίως ως guest σε επιτυχημένες σειρές, όπως η «Ανατομία ενός Εγκλήματος», το «Νυχτερινό Δελτίο» και οι «Δυο Ξένοι», ενώ πρωταγωνίστησε στο σήριαλ «Της Αγάπης Μαχαιριά» (2005-07) στον ρόλο του Αντώνη Σταματάκη.
Τελευταία του τηλεοπτική εμφάνιση ήταν στη σειρά «Ιατρικό Απόρρητο» τη σεζόν 2008-09 στον ΑΝΤ1, ενώ παρουσίασε και τη μουσική εκπομπή «Πραγμάτων Ύλη Μαγική» στην ΕΡΤ3 το 2012.
«Φαίνεται έχει πολλούς Φωκάδες η Ελλάδα και εγώ περισσεύω! Άν βγάζω πίκρα; Όχι, συνήθισα, αλλά ξαναρωτώ, είναι τόσοι πολλοί οι πρώτοι που εγώ ανήκω στους… τελευταίους; Δεν με συγχώρεσαν, αυτό είναι!
Πήγα πέρα από τη… Λαμία. Πληρώνω το γεγονός ότι έκανα καριέρα έξω (όπως και όλοι όσοι έφυγαν), ότι με ζήτησε το Χόλιγουντ -λες και έκανα έγκλημα, λες και δεν γεννήθηκα στην Πάτρα…
Γι’ αυτά τα λίγα που έκανα, είναι περήφανοι οι Έλληνες και όχι οι στενοκέφαλοι που ορίζουν τα πράγματα! Υπάρχει ακμή, υπάρχει και παρακμή, σαφέστατα, αλλά μόνο την παρακμή μου δεν βιώνω.
Απλώς, οι Έλληνες παραγωγοί, της τηλεόρασης κυρίως, δεν πληρώνουν ούτε εμένα ούτε άλλους που ζητούν να πληρωθούν για τη δουλειά τους. Δίνουν ψίχουλα σε κάποια νόστιμα αγοράκια και κοριτσάκια που τα κάνουν πρωταγωνιστές κι όταν ζητήσουν κι αυτά κάτι παραπάνω, τα ρίχνουν στην αφάνεια, και τα αντικαθιστούν με άλλα νόστιμα αγοράκια και κοριτσάκια…» είχε πει πριν μερικά χρόνια σε συνέντευξή του στα «Νέα».
«Στην Αμερική σέβονται τους καλλιτέχνες. Είναι αξιοκρατικοί. Αν δεν είσαι καλός, έφυγες. Νομίζω ότι είμαι από τους ελάχιστους ηθοποιούς που είχαν δουλειά στην Αμερική και έφυγαν. Ημουν πολύ σοβαρός στα επαγγελματικά μου και τους άρεσε αυτό. Ούτε πάρτι σε βίλες ούτε ναρκωτικά ούτε σεξ ούτε σκάνδαλα» ανέφερε ο Σπύρος Φωκάς για την εμπειρία του δουλεύοντας στο Χόλιγουντ.
