Ένα πεταμένο φάρμακο στη μέση του πουθενά, αυτό είμαι. Δεν πρόκειται για ένα υπαρξιακό αδιέξοδο με θλιβερό τέλος, πρόκειται για την σκληρή η πραγματικότητα. Για την ακρίβεια, μπορεί κάποιος να με βρει σε έναν κάδο απορρημάτων, χωμένο ανάμεσα σε παλιές ηλεκτρικές συσκευές και πλαστικές σακούλες με άχρηστο περιεχόμενο. Το δικό μου περιεχόμενο, από την άλλη, δεν είναι άχρηστο. Το αντίθετο. Μπορεί επίσης να με βρει κάποιος σε ένα ντουλάπι, δίπλα σε άλλα φάρμακα που καλύπτονται πλέον από μία λεπτή στρώση σκόνης. Είχαμε την ίδια τύχη -την ίδια ατυχία μάλλον. Τώρα που το σκέφτομαι, δεν πρόκειται για ατυχία, αλλά για ελλιπής ενημέρωση. Αν τα ακουμπήσετε, θα δείτε στον δείκτη σας έναν λεκέ που υποδηλώνει ένα είδος εγκατάλειψης. Μας ξέχασαν και δεν μας χρησιμοποίησαν ποτέ. Τουλάχιστον 34.000.000 κουτιά φαρμάκων λήγουν ή πετιούνται κάθε χρόνο, ας μην γίνω ένα από αυτά.

Η δημιουργία μας οφείλεται στην ανάγκη του ανθρώπινου είδους για μια καλύτερη ποιότητα ζωής. Μέσα στο χρόνια, όμως, κατάλαβα ότι δεν έχουν όλοι την ίδια προσβασιμότητα σε φάρμακα και ότι ένα μεγάλο μέρος του πληθυσμού δεν καταφέρνει να αγοράσει ή να βρει αυτό που ζητά. Η αποτελεσματική διαχείριση του περισσεύματος φαρμάκων είναι μια ουσιαστική λύση. Είναι το σκαλοπάτι που μας βοηθά να ξεπεράσουμε αυτό το εμπόδιο που κάποτε φάνταζε ανυπέρβλητο. Σκεφτείτε, για παράδειγμα, πόσα φάρμακα μένουν αχρησιμοποίητα λόγω του θανάτου κάποιου συγγενικού μας προσώπου, την αλλαγή φαρμακευτικής αγωγής ή την αγορά περισσότερων από αυτή που πραγματικά έχουμε ανάγκη. Από το 2016 και μετά, λόγω της οργάνωσης GIVMED, οι πιθανότητες της χρησιμοποίησής μου έχουν αυξηθεί. Πλέον, ελπίζω. Όχι μόνο εγώ, αλλά και οι άνθρωποι που δεν έχουν την δυνατότητα να καλύψουν το οικονομικό κόστος.

Η όψη μου δεν διαφέρει από τα άλλα φάρμακα. Βρίσκομαι συνήθως σε ένα χάρτινο κουτί και η διαδρομή μου είναι σχεδόν πάντα η ίδια. Από το φαρμακείο στο σπίτι και από το σπίτι στα σκουπίδια. Είναι μια συνήθεια που οφείλει να αλλάξει, ειδικά σήμερα, όταν υπάρχουν περίπου 130 κοινωνικά φαρμακεία στην Ελλάδα που καλύπτουν τις φαρμακευτικές ανάγκες για σχεδόν 30.000 ανθρώπους. Πολλά από τα φάρμακα που γνώρισα από τη δημιουργία μου και μετά, χρησιμοποιήθηκαν ξανά και το νέο τους ταξίδι, ξεκίνησε από ένα κοινωνικό φαρμακείο. Η νοοτροπία της επαναχρησιμοποίησης βρίσκεται ακόμα σε πρώιμο στάδιο και είναι καιρός να αλλάξει αυτό. Το φάρμακο δεν είναι ένα απλό προϊόν όπως όλα τα άλλα, αλλά ένα κοινωνικό αγαθό που συμβάλλει στην διασφάλιση της υγείας του καθενός. Μην ξεχνάμε και την ρύπανση του περιβάλλοντος κάθε φορά που κάποιος με πετάει στον κάλαθο τον αχρήστων, μαζί με ό,τι περίσσεψε από το βραδινό του γεύμα αντί να με δωρίσει.

Τεράστιες ποσότητες φαρμάκων απορρίπτονται στους νιπτήρες, τις τουαλέτες, τα σκουπίδια ή αποτεφρώνονται ακατάλληλα κάθε μέρα. Όπως με πληροφόρησε η διπλανή μου, μια συσκευή εισπνοών, μπορεί να προκαλέσει μεγάλο κίνδυνο εάν τρυπηθεί ή πεταχτεί στη φωτιά ενώ παρόμοιες πρακτικές, όχι μόνο επηρεάζουν την υδρόβια ζωή, αλλά μπορούν να οδηγήσουν μακροχρόνια σε επιπλοκές. Κατάλοιπα φαρμακευτικών ουσιών έχουν ανιχνευθεί στο πόσιμο νερό που χρησιμοποιείται από 40 εκατομμύρια πολίτες των ΗΠΑ και, πιστέψτε με, δεν θέλω να προκαλέσω κανένα κακό. Η δωρεά μου συμβάλλει στη μείωση των φαρμακευτικών αποβλήτων οπότε σκέψου δύο φορές πριν με πετάξεις ή καλύτερα, ενημερώσου από το GIVMED.

Στο GIVMED δεν συγκεντρώνουν φάρμακα, σε κατευθύνουν σωστά, όμως, για να αποκτήσεις πρόσβαση σε αυτά και γιατί όχι, σε μένα. Μέσω της ειδικής εφαρμογής MEDforU που έχουν αναπτύξει μπορεί ο καθένας να βρει σε ποιο κοινωνικό φαρμακείο είναι διαθέσιμα και να τα παραλάβει. Στην συγκεκριμένη περίπτωση, η διάδοση της πληροφορίας είναι κάτι παραπάνω από σημαντική και το εγχείρημα του Θανάση Βράτιμου από το 2016 και μετά, συμβάλλει σε αυτό. Το όραμα των ανθρώπων του GIVMED, άλλωστε, είναι όλοι οι άνθρωποι που ανήκουν σε ευπαθείς ομάδες να έχουν πρόσβαση σε φάρμακα. Ένας από αυτούς τους ανθρώπους είναι και ο Μιχάλης Κ., ο οποίος κατάλαβε το πόσο σημαντική είναι η δωρεά φαρμάκων μέσα από την δική του προσωπική εμπειρία.

«Από τον Οκτώβριο του 2017, έρχομαι κάθε μήνα στο Κοινωνικό Φαρμακείο Ταύρου και παίρνω φάρμακα για την καρδιά. Είναι άμεση ανάγκη δηλαδή, θεραπεία μόνιμη. Δεν είναι για ένα μήνα ή 15 μέρες και τέλος. Έχω κάνει bypass». Ο Μιχάλης είναι 55 χρονών και επτά χρόνια άνεργος. Δούλευε σε οικοδομές όμως τώρα που έχει 67% αναπηρία λόγω της καρδιάς είναι πολύ δύσκολο να εργαστεί ξανά. «Οι άνθρωποι εδώ είναι εξυπηρετικότατοι. Δεν το περίμενα να βγάλω άκρη στο κοινωνικό φαρμακείο. Μέχρι και τηλέφωνο με παίρνουν αν βρεθεί το φάρμακο. Παλιά βασανιζόμουν να βρω τα φάρμακα που είχα ανάγκη. Έχω σωθεί. Παίρνω 5 κουτιά», είναι μερικά από τα λόγια του.

Η πρόσβαση σε φάρμακα, είναι ένα θεμελιώδες ανθρώπινο δικαίωμα, το οποίο το κράτος πρέπει να διασφαλίζει για όλους όσους διαμένουν στη χώρα. Μέσα από ενέργειες συνηγορίας, εκπαίδευσης, ενημέρωσης και αναδιανομής φαρμάκων που κάνει το GIVMED, προσπαθεί να συνεισφέρει σε αυτή την κατεύθυνση, μια κατεύθυνση που σώζει ζωές κάνει την καθημερινότητα ανθρώπων όπως η κα. Ασπασία, 65 χρονών, καλύτερη. «Μια γνωστή μου ήταν εθελόντρια στο κοινωνικό φαρμακείο και εδώ και 3 χρόνια παίρνω φάρμακα από εκεί. Έχω αρκετά σοβαρές ασθένειες, και εγώ και ο σύζυγος. Στην οικογένεια μόνο ο σύζυγος εργάζεται, εγώ και τα δυο παιδιά μας είμαστε άνεργοι, οπότε είναι πολύ δύσκολο να πληρώνουμε τη συμμετοχή στο φαρμακείο που μπορεί να φτάσει τα 80€ με 100€ το μήνα και αυτά μόνο για τα δικά του φάρμακα. Παρά τα προβλήματα υγείας του, εργάζεται γιατί η κατάσταση έχει φτάσει στο απροχώρητο, χρέη από παντού. Μπορεί, δεν μπορεί, πρέπει να δουλέψει. Ευτυχώς στο κοινωνικό φαρμακείο συνήθως βρίσκουμε τα φάρμακα που χρειαζόμαστε. Πιστεύω σώζει ζωές, πέρα από τα φάρμακα, δείχνουν ενδιαφέρον και για τον άνθρωπο, έχουν πολλή υπομονή για να μπορούν να τα βγάζουν πέρα».

Το GIVMED, από το 2016 μέχρι και σήμερα, έχει σώσει 500.000 κουτιά φαρμάκων και άλλων προϊόντων υγείας, συνολικής αξίας 2.800.000 ευρώ. Με την εκπαίδευση του ευρέως κοινού για τη σωστή χρήση και διαχείριση των φαρμάκων, ακόμα και τη διευκόλυνση των ιδιωτών να δωρίσουν τα φάρμακα που τους περίσσεψαν, με κάνουν να πιστεύω πως σύντομα, από πεταμένο φάρμακο στη μέση του πουθενά, θα γίνω χρήσιμο για κάποιον που το έχει ανάγκη. Όσο μπορείς βοήθα, όσο αντέχεις υποστήριξε. Είναι τύχη να έχεις κάτι που άλλος δεν μπορεί.