Καταιγιστικές είναι, πλέον, οι πολιτικές εξελίξεις στη Σερβία. Οι πολύμηνες διαδηλώσεις κατά της κυβέρνησης, που ξεκίνησαν από τους φοιτητές και επεκτάθηκαν σχεδόν σε όλους τους τομείς των εργαζομένων, είχαν ως συνέπεια την παραίτηση του πρωθυπουργού Μίλος Βούτσεβιτς, ο οποίος μπήκε εξαρχής στο στόχαστρο των διαδηλωτών.

Η πολύνεκρη τραγωδία που σημειώθηκε την 1η Νοεμβρίου στο Νόβισαντ, μια από τις μεγαλύτερες πόλεις της χώρας, με την κατάρρευση της οροφής στην αποβάθρα του σιδηροδρομικού σταθμού (ο οποίος είχε ανακαινιστεί μόλις πριν από λίγους μήνες) και στοίχισε τη ζωή σε 15 ανθρώπους ήταν η σπίθα που άναψε το μπαρούτι. Οι αρχικές διαδηλώσεις έγιναν από τον φοιτητόκοσμο της χώρας, ώστε να ασκηθεί πίεση και να διαλευκανθούν τα πάντα όσον αφορά τις ευθύνες για την κατάρρευση της οροφής, δεδομένου ότι ο πρωθυπουργός Βούτσεβιτς ήταν δήμαρχος της πόλης όταν έγιναν τα εγκαίνια του ανακαινισμένου σιδηροδρομικού σταθμού, άρα έχει άμεση εμπλοκή στο θέμα.

Στη συνέχεια, όμως, το πράγμα επεκτάθηκε. Ο χειρισμός της κυβέρνησης στο τρίμηνο από τις πρώτες διαδηλώσεις ως και την παραίτηση του πρωθυπουργού μπορεί να διδάσκεται στα σεμινάρια πολιτικής ως το απόλυτο παράδειγμα προς αποφυγή. Η κυβέρνηση, αντί να διαβεβαιώσει τον κόσμο για τις ειλικρινείς της προθέσεις να αποδοθούν ευθύνες όσο ψηλά κι αν βρίσκονται τα πρόσωπα που εμπλέκονται, αντίθετα άρχισε να απειλεί τους διαδηλωτές ότι θα στείλει εναντίον τους τις ειδικές δυνάμεις (!), να δρομολογεί αστυνομική βία εναντίον τους, να αφήνει ατιμώρητες (αν δεν ενθάρρυνε κιόλας) επιθέσεις εναντίον φοιτητών ακόμα και με αυτοκίνητα που έπεφταν επίτηδες πάνω τους για να τους τραυματίσουν! Και το χειρότερο, άρχισε μόνη της να εξυφαίνει σενάρια ξένων δακτύλων (κυρίως από τη γειτονική Κροατία), που ενθάρρυναν τους διαδηλωτές προκειμένου να αποσταθεροποιήσουν τη χώρα. Όλοι αυτοί οι χειρισμοί πύκνωσαν τις τάξεις των διαδηλωτών, που έβγαιναν στους δρόμους σε ολόκληρη τη Σερβία, ολοένα και πιο εξαγριωμένοι και τελικά οδήγησαν στην παραίτηση του πρωθυπουργού, η οποία μπορεί να οδηγήσει μέχρι και σε πρόωρες εκλογές.

Παραιτήθηκε ο πρωθυπουργός στη Σερβία

Άλλο Σερβία, άλλο Ελλάδα, κι ας είμαστε “εντελώς Βαλκάνιοι” αμφότεροι

Οι διαδηλώσεις ξεκίνησαν ήδη λίγες ημέρες μετά την τραγωδία, με πρωτοβουλίες φοιτητών και έπαιρναν τη μορφή καθιστικής και σιωπηλής διαμαρτυρίας. Μετά από λίγες ημέρες, πάντως, η αστυνομία ανέφερε βανδαλισμούς κυρίως στην πόλη του Νόβισαντ, οι οποίοι προκάλεσαν αστυνομική παρέμβαση με επιθέσεις στους διαδηλωτές με ρόπαλα, αλλά και χρήση δακρυγόνων. Στη δε πρώτη μεγάλη διαδήλωση που περιείχε κι άλλες κοινωνικές ομάδες εκτός από φοιτητές σημειώθηκαν επεισόδια από ομάδες κουκουλοφόρων, οι οποίοι αργότερα αποδείχτηκε ότι είναι μέλη του Σερβικού Προοδευτικού Κόμματος, που βρίσκεται στην κυβέρνηση.

Υπήρξαν και ηχητικά ντοκουμένα, όπως μια συνομιλία τηλεφωνική που διέρρευσε, από υψηλόβαθμα στελέχη του κόμματος, τα οποία παρότρυναν άλλα στελέχη του κόμματος να επιτεθούν στους διαμαρτυρόμενους. Οι πρώτες προσβλητικές κουβέντες ξεκίνησαν από τον πρόεδρο της χώρας Αλεξάντερ Βούτσιτς, ο οποίος αποκάλεσε «παρανοϊκούς» τους διαδηλωτές την 1η Δεκεμβρίου. Η απάντηση ήταν το μπλοκάρισμα πάνω από 50 πανεπιστημιακών χώρων σε ολόκληρη τη χώρα, στα οποία έκαναν κατάληψη οι φοιτητές.

Η κυβέρνηση άλλαξε το αφήγημά της και μιλούσε πλέον για προσπάθειες του δυτικού κόσμου, αλλά και της άσπονδης γειτόνισσας Κροατίας, να αποσταθεροποιήσουν τη χώρα, άρα στην ουσία αποκαλούσε προδότες και κατασκόπους όλους τους διαδηλωτές;. Στις 15 Δεκεμβρίου νέα τεράστια γκάφα, με τον πρωθυπουργό Βούτσεβιτς να δηλώνει στην τηλεοπτική κάμερα «δεν μπορείς να φέρεις τούμπα μια χώρα επειδή πέθαναν 15 άνθρωποι, ούτε 155, ούτε 1.555»! Αμέσως υπήρξε κινητοποίηση κι άλλων κοινωνικών ομάδων και οι διαδηλώσεις πια πήραν πιο μαζικό χαρακτήρα.

Υπήρξαν πληροφορίες, αδιασταύρωτες ακόμα, που μιλούν για συμφωνία της κυβέρνησης στη Σερβία, με ομάδες χούλιγκανς, οι οποίοι ανέλαβαν σαν αποστολή να επιτεθούν στους φοιτητές και να τους τρομοκρατήσουν. Στις 24 Δεκεμβρίου, ο πρόεδρος Βούτσιτς έκανε μία ακόμα εξωφρενική δήλωση στην τηλεόραση: «Αν ήθελα, θα μπορούσα να στείλω τους Κόμπρας και να τους διαλύσουν σε 6-7 δευτερόλεπτα». Οι Κόμπρας είναι οι ειδικές δυνάμεις του σερβικού στρατού, ο οποίος βέβαια δεν έχει θεσμικό ρόλο να επεμβαίνει σε διαδηλώσεις, παρά χρησιμοποιείται μόνο σε στρατιωτικές επιχειρήσεις.

Στις 25 Δεκεμβρίου περισσότερες από 1.000 οικογένειες διαδηλωτών έλαβαν «σημειώματα» από τον γενικό εισαγγελέα της χώρας να κατευθυνθούν σε αστυνομικά τμήματα «για μια φιλική συζήτηση». Νέα απόπειρα τρομοκρατίας, που στους παλιότερους Έλληνες θυμίζει εποχές της Απριλιανής χούντας… Στις 29 Δεκεμβρίου οκτώ Κροάτες φοιτητές κατηγορήθηκαν επισήμως από την SOA (την ΕΥΠ της Σερβίας) ως υποκινητές των διαδηλώσεων και απελάθηκαν.

Την ημέρα της Πρωτοχρονιάς του 2025 ο πρόεδρος Βούτσιτς ανακοίνωσε την σύσταση μιας «έμπιστης ομάδας» στους κόλπους του κυβερνώντος κόμματος, με σχεδόν 17.000 μέλη και ιεραρχία στρατιωτικής οργάνωσης! Πλέον δεν μπορούσε να το μαζέψει με τίποτα, αφού οι διαδηλώσεις ήταν συνεχείς. Στις 13 του μήνα υπήρξε άλλη μια απόπειρα στυγνής τρομοκρατίας, με επιθέσεις με αυτοκίνητα (!) που έτρεχαν κι έπεφταν πάνω στους φοιτητές. Στο Βελιγράδι τραυματίστηκαν έξι άτομα, ανάμεσά τους και μια νεαρή φοιτήτρια, μάλιστα σοβαρά.

Τις τελευταίες δύο εβδομάδες μπήκαν στην εξίσωση εκτός από τους εκπαιδευτικούς και εργατικά συνδικάτα, αγρότες και σχεδόν όλες οι παραγωγικές τάξεις με προκηρύξεις ημερησίων απεργιών και μπλοκάρισμα δρόμων.  Πλέον όλη η χώρα σταματούσε συμβολικά για 15 λεπτά την ημέρα (από τις 11:52, την ώρα που συνέβη το δυστύχημα, μέχρι τις 12:07). Η απόφαση της δικαιοσύνης να αφεθούν ελεύθεροι κάποιοι βασικοί κατηγορούμενοι, μεταξύ τους και ο εργολάβος που είχε αναλάβει την κατασκευή της οροφής στην αποβάθρα, εξαγρίωσε ακόμα περισσότερο τον κόσμο.

Στις 24 Ιανουαρίου σημειώθηκε στο Βελιγράδι ένα ακόμη έγκλημα, ο πολύ σοβαρός τραυματισμός δύο νεαρών διαδηλωτών από ένα μαύρο αυτοκίνητο. Η οδηγός του αυτοκινήτου, που συνελήφθη, αποδείχτηκε ότι ήταν και η ίδια αστυνομικός, που βρισκόταν μάλιστα σε υπηρεσία με πολιτικά! Η σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι και οδήγησε στην παραίτηση του πρωθυπουργού ήταν η επίθεση που δέχτηκαν στις 28 Ιανουαρίου συγκεντρωμένοι διδαδηλωτές από κουκουλοφόρους με ρόπαλα, οι οποίοι βγήκαν από τα γραφεία του κυβερνώντος κόμματος.

Ο πρωθυπουργός Βούτσεβιτς είχε αναλάβει τα καθήκοντά του τον Μάιο, και ως τότε ήταν αναπληρωτής πρωθυπουργός, υπουργός άμυνας και δήμαρχος του Νόβισαντ. Οι συμβάσεις έργου, δηλαδή, για την ανακαίνιση του σιδηροδρομικού σταθμού φέρουν την υπογραφή του κι εμπλέκεται άμεσα. Θα συνεχίσει να ασκεί τα καθήκοντά του ενώ η κυβέρνηση έχει έναν μήνα προθεσμία είτε να τον αντικαταστήσει, είτε να προκηρύξει πρόωρες εκλογές.