Τις «εξαγγελίες» του Ντόναλντ Τραμπ για προσάρτηση του Καναδά, αγορά της Γροιλανδίας, επέμβαση για την «ανακατάληψη» της διώρυγας του Παναμά, μέχρι και στρατιωτικές επιχειρήσεις στο Μεξικό, τις έχουμε διαβάσει ήδη πριν αναλάβει τα καθήκοντά του για δεύτερη φορά ως πρόεδρος των ΗΠΑ. Ανάλογα με το τι πιστεύει ο καθένας, τους δίνουμε και τη σημασία τους. Άλλοι ανησυχούν σοβαρά, ότι ο σε λίγες μέρες πλανητάρχης μας δίνει μια σαφή γεύση για το τι θα επιδιώξει. Άλλοι θεωρούν ότι έχουμε να κάνουμε μ’ έναν τύπο που γαβγίζει, αλλά τελικά δεν θα δαγκώσει, όπως γίνεται με τα σκυλιά.
Το μεγαλύτερο πρόβλημα που δημιουργεί ο Ντόναλντ Τραμπ στη γεωπολιτική σκακιέρα του πλανήτη δεν το λέει κανείς ως τώρα. Κι αυτό είναι η κάλυψη, ο μανδύας που ρίχνει πάνω απ’ αυτές τις επιδιώξεις, για να τις δικαιολογήσει. «Είναι θέμα εθνικής ασφάλειας», λέει και… καθάρισε. Και εισπράττει χειροκρότημα, μάλιστα, από τους ομοϊδεάτες του ή από τους αφελείς που τον πίστεψαν και τον ψήφισαν, ότι ενδιαφέρεται πρωτίστως για την ασφάλεια της χώρας του, οπότε δεν διστάζει να κινητοποιήσει και το στρατό ακόμα για να την προστατέψει.
Ο Καναδάς είναι ευάλωτος οικονομικά, σου λέει. Κι αφού οσονούπω ανοίγει ο βόρειος εμπορικός δρόμος (που είναι πολύ πιο σύντομος από τους άλλους) και θα μένει ανοιχτός ολοένα και περισσότερο λόγω της κλιματικής αλλαγής, δεν μπορώ να αφήσω μια τόσο σημαντική εμπορική οδό να τη διαχειρίζεται ο Καναδάς. Η διώρυγα του Παναμά είναι δική μας, εμείς τη φτιάξαμε, και κακώς τη δώσαμε να τη διαχειρίζονται οι Παναμέζοι, είναι ζωτική για τα οικονομικά μας συμφέροντα. Η Γροιλανδία είναι το ανατολικό μας ανάχωμα στην Ευρώπη και τις όποιες απειλές έρχονται από εκεί, που ξέρω εγώ τι κουβέντες και τι συμφωνίες μπορεί να υπογράψουν αύριο-μεθαύριο οι Δανοί, που τους ανήκει το νησί; Και τα καρτέλ των ναρκωτικών κοντά στα νότια σύνορά μας εξελίσσονται σε μάστιγα, αντί να περιμένουμε τους Μεξικανούς που δεν κάνουν τίποτα δεν ρίχνουμε κι εμείς μια επέμβαση να τα καθαρίσουμε όλα;
Όλες αυτές οι κινήσεις, ακόμα κι αν κρυφτούν κάτω από τον μανδύα της «ασφάλειας» κι όχι της επεκτατικής πολιτικής, επιδιώκουν ένα αποτέλεσμα: Την βίαιη αλλαγή των συνόρων. Τι εισηγείται δηλαδή ο Τραμπ; Να αλλάξουν τα διεθνώς καθορισμένα σύνορα και το διεθνές στάτους κβο, χωρίς τη σύμφωνη γνώμη όλων των μερών.
Μετά από Ιράκ και Αφγανιστάν, γιατί Γροιλανδία;
Κι εντάξει, αυτός μπορεί να βρίσκεται στην κατάσταση να λέει ό,τι θέλει και λογαριασμό να μην δίνει. Έτσι νομίζει. Ότι η χώρα του είναι πανίσχυρη στρατιωτικά και άμα λάχει μπορεί να απλώσει το χέρι και να πάρει ό,τι της αρέσει. Βεβαίως και στο Ιράκ και στο Αφγανιστάν, όπου τα τελευταία 20 χρόνια κινητοποιήθηκε ο αμερικανικός στρατιωτικός μηχανισμός, βάλανε την ουρά στα σκέλια και αποχώρησαν μετά από χρόνια χωρίς ουσιαστικά να νικήσουν. Αλλά αυτά είναι λεπτομέρειες, μην τις αφήνουμε να χαλάνε μια ωραία ιστορία.
Έχει καταλάβει, άραγε, ο Ντόναλντ Τραμπ και το επιτελείο του που τον αφήνει ανεξέλεγκτο να λέει τέτοια πράγματα (άσχετα αν τα εννοεί ή όχι) ποιον ασκό του Αιόλου ανοίγει; Και ποιες… δικαιολογίες δίνει σε διάφορους ανά τον κόσμο να κάνουν το ίδιο, να απλώσουν χέρι σ’ αυτό που τους αρέσει και να το πάρουν, με τη στρατιωτική ισχύ τους και την επίκληση της «ασφάλειας» και για τους ίδιους;
Μετά απ’ αυτές τις εξαγγελίες, πώς θα πείσουν οι ΗΠΑ την Ρωσία να μπει σε διαπραγματεύσεις για να σταματήσει η αιματοχυσία στην Ουκρανία; Κι αν ξεκινήσουν οι διαπραγματεύσεις το 2025, όπως λέγεται, με ποιον τρόπο θα πιέσουν οι ΗΠΑ τη Ρωσία να αποχωρήσει από τα κατεχόμενα εδάφη της Ουκρανίας που ασκεί διοίκηση τώρα; Θα απαντήσουν οι Ρώσοι «είναι θέμα ασφάλειας για εμάς η κατοχή αυτών των εδαφών» και θα τους αποστομώσουν.
Το Ισραήλ πώς θα το χειριστούν οι ΗΠΑ; Υποτίθεται ότι θα γίνει μια σοβαρή προσπάθεια για ανακωχή διαρκείας, ώστε να ανακουφιστεί και η Γάζα που έχει γίνει πια ένα απέραντο νεκροταφείο. Αλλά το Ισραήλ μπορεί να επικαλεστεί την «ασφάλεια» και να συνεχίσει. Κι όχι μόνο εκεί, αλλά και στην περιοχή του νότιου Λιβάνου.
Οι Τούρκοι που ορέγονται τον βορρά της Συρίας πώς θα συγκρατηθούν; Για κάτσε, φίλε μου Τραμπ, θα πει ο εφέντης Ερντογάν. Εσύ καλά τα λες ότι θέλεις να προστατέψεις τη χώρα σου. Εμένα γιατί μου το αρνείσαι; Φοβάμαι μ’ όλους αυτούς τους Κούρδους στα σύνορά μου. Φοβάμαι ότι θα ξεσηκώσουν και αυτούς που ζουν μέσα στη χώρα μου. Πώς μου απαγορεύεις να ενεργώ με το ίδιο σκεπτικό που ενεργείς κι εσύ;
Και οι Κινέζοι; Δεν βρήκαν μόλις μια εξαιρετική δικαιολογία να ορμήσουν στην Ταϊβάν, που για δεκαετίες τώρα αποτελεί ένα μόνιμο πρόβλημα για την «ασφάλειά» τους; Εκεί πώς θα το χειριστεί ο Τραμπ στο διπλωματικό πεδίο; Θα λέει για τη χώρα του ότι μπορεί να
Αναφέρουμε μόνο τις τρανταχτές περιπτώσεις. O πλανήτης, δυστυχώς ή ευτυχώς, είναι γεμάτος από ένοπλες συγκρούσεις. Εμφύλιες και διεθνείς. Στις οποίες η κάθε πλευρά επικαλείται θέματα «ασφάλειας». Σωστά ή λάθος, δεν έχει σημασία. Το θέμα είναι ότι τα επικαλείται. Αν η υπερδύναμη φτάνει στο σημείο να μην σέβεται τα όσα έχουν υπογραφεί, τι θα κάνουν όσοι βρίσκονται πιο κάτω; Τα ίδια και χειρότερα.