Μερικές φορές ο αλγόριθμος είναι ιδιαίτερα γενναιόδωρος και προτείνει βίντεο τα οποία σου τροφοδοτούν τη σκέψη -δεν στην καίνε με άχρηστες πληροφορίες-. Έτσι έγινε και πριν από μερικές μέρες ,όταν εμφανίστηκε μπροστά μου ένα βίντεο από μια ομιλία του Ευγένιου Τριβιζά το 2013 στα πλαίσια του TedxAthens με τίτλο “Let’s imagine” (Ας φανταστούμε).
Γιατί είναι τόσο σημαντικός ο “ειδικός” Ευγένιος Τριβιζάς
Για τους ελάχιστους και απαράδεκτους που μπορεί να μην γνωρίζουν ποιος είναι, ο Ευγένιος Τριβιζάς είναι Έλληνας καθηγητής εγκληματολογίας (Η Σκότλαντ Γιαρντ του έχει επιτρέψει να λαμβάνει μέρος σε έρευνες και σε άλλες αστυνομικές δραστηριότητες), συγγραφέας παιδικών βιβλίων ( ο λόγος που τον αγαπάμε τόσο πολύ) και θεατρικός συγγραφέας. Κατοικεί μόνιμα στο Νησί των Πυροτεχνημάτων και είναι ο εφευρέτης της Φρουτοπίας.
Τι ξεχωριστό είχε αυτή η ομιλία
Είναι δύσκολο να μιλήσω αντικειμενικά για τον κύριο Τριβιζά, καθώς έχοντας μεγαλώσει με τα παραμύθια του στην βιβλιοθήκη μου, οτιδήποτε και αν έλεγε θα μου φαινόταν σημαντικό. Παρ ’όλα αυτά, ακόμη και αν αυτό το βίντεο ήταν 12 χρόνια πριν, είχε ως θέμα κάτι πάρα πολύ επίκαιρο : Την έλλειψη φαντασίας στα παιδιά η οποία όσο παέι και γιγαντώνεται.
Έχοντας παρέα το αόρατο πράσινο καγκουρό του, ο κύριος Τριβιζάς αναφέρθηκε αρχικά στο εκπαιδευτικό μας σύστημα. Αναμφίβολα, πυλώνας του εκπαιδευτικού μας συστήματος είναι η μετάδοση γνώσεων και όχι η καλλιέργεια της φαντασίας των παιδιών. Ίσως γιατί θεωρείται υποδεέστερη σε σχέση με τις υπόλοιπες γνώσεις που μπορεί να λάβουν οι μαθητές. Στερούμε έτσι από τα παιδιά το πιο όμορφο στοιχείο της ηλικίας τους, την αθωότητα η οποία έχει τις βάσεις της στη φαντασία. Το σχολείο υπερφορτώνει τα παιδιά με ένα σωρό διαφορετικές πληροφορίες και έτσι σιγά σιγά, η πλούσια φαντασία και δημιουργικότητα με την οποία είχαν εισέλθει , όταν πλέον αποφοιτούν έχει πεθάνει.
Η έρευνα την οποία ανέδειξε
Στην αρχή του βίντεο, παρατηρούμε ότι στην μεγάλη οθόνη εμφανίζεται ένα άγαλμα συνδετήρας ,του οποίου το νόημα σύμφωνα με τον ομιλητή θα αναλυθεί αργότερα. Αυτό το άγαλμα βρίσκεται στο Όσλο της Νορβηγίας (η πατρίδα του συνδετήρα). Η ομιλία του κύριου Τριβιζά στηρίχθηκε σε μια μελέτη “Break-Point and Beyond : Mastering the Future Today” κατά την οποία οι ερευνητές παρουσιάζουν τα αποτελέσματα μιας έρευνας σχετικά με τη δημιουργική σκέψη. Για την μέτρηση της χρησιμοποίησαν συνδετήρες, τούβλα και άλλα αντικείμενα. Το ερώτημα ήταν το εξής : Σε τι μπορεί να φανεί χρήσιμος ένας συνδετήρας ;
Η διαφορά παιδιών και ενηλίκων.
Με το που άκουσα αυτή την ερώτηση η πρώτη σκέψη που μου ήρθε στο μυαλό ήταν : «Ε, πόσες χρήσεις να έχει, συνδετήρας είναι, χαρτιά ενώνει». Η αλήθεια είναι αυτή, οι περισσότεροι ενήλικες μπορούν να σκεφτούν το πολύ 10 διαφορετικές χρήσεις του συνδετήρα. Σύμφωνα με την έρευνα, αν κάποιος απαριθμήσει 145-200 διαφορετικές χρήσεις θεωρείται ιδιοφυΐα σε αυτόν τον τρόπο σκέψης. Τα άτομα αξιολογήθηκαν σε διάφορες φάσεις της ζωής τους.
Οι διαφορετικές μετρήσεις.
Στην ηλικία των 5 ετών, το ποσοστό των παιδιών που βρήκε πάνω από 145 διαφορετικές χρήσεις ήταν 98%. Σε ηλικίες 8-10 ετών παρατηρήθηκε μείωση σε 50 % ενώ στους ενήλικες η μόνη αιτία χρήσης του συνδετήρα ήταν στην ένωση χαρτιών. Αυτό με βάση τον κύριο Τριβιζά, οφείλεται στο πως το εκπαιδευτικό σύστημα καταφέρνει να «στραγγαλίσει» αποτελεσματικά την φαντασία των παιδιών. Όπως αναφέρει και ο ίδιος: «Μαθαίνουμε στα παιδιά να υπηρετούν την πραγματικότητα αντί να την ξεπερνάνε».
Η θεραπεία της φαντασίας: Παραμύθια και λιγότερα tablets
Υπάρχει ένας πολύ εύκολος τρόπος να απασχολήσουμε τα μικρά παιδιά και αυτός είναι να τα βάλουμε μπροστά σε μια οθόνη για να έχουμε το κεφάλι μας ήσυχο. Για να μην είμαστε άδικοι, είναι πολύ λογικό ένας γονιός που θέλει λίγες ώρες ξεκούρασης να προτιμήσει την λύση του tablet από το να απασχολήσει ο ίδιος το παιδί του. Παρ ’όλα αυτά δεν πρέπει να μας κάνει εντύπωση που τα παιδιά όσο πάνε γίνονται και πιο αποχαυνωμένα και αρνούνται να παίξουν με τα κλασσικά παιχνίδια , γιατί πολύ απλά δεν μπορούν να σκεφτούν πως να τα χρησιμοποιήσουν. Είναι ωραίο να ταΐζεις τη φαντασία τους με οθόνες – αν φυσικά θες να μεγαλώσεις μικρούς – “υπάλληλους”, που θα υπακούν ρομποτικά σε όλα.
Ο κύριος Τριβιζάς ( αλλά και ο Einstein) προτείνουν να διαβάζουμε στα παιδιά παραμύθια. Όσα πιο πολλά παραμύθια τούς διαβάζουμε τόσο το καλύτερο. Και όσο πιο μακριά τα κρατάμε από τις οθόνες τόσο πιο πολύ τα βοηθάμε να εξελίξουν τη φαντασία τους με εργαλεία που έχουν δίπλα τους. Εσείς, λοιπόν, τι θα κάνετε σήμερα για να σώσετε τη φαντασία των παιδιών σας;
