Γιορτάζουν τα Χριστούγεννα στην Ιαπωνία; Βεβαίως τα γιορτάζουν. Όχι, μη νομίζεις ότι ξαφνικά οι απόλυτοι spititual Ιάπωνες γύρισαν την πλάτη στο σιντοϊσμό και το’ ριξαν μαζικά στον χριστιανισμό. Οι χριστιανοί Ιάπωνες υπολογίζονται περίπου σε 1,5-2 εκατομμύρια, δηλαδή λίγο παραπάνω από το 1% του πληθυσμού. Τα Χριστούγεννα, όμως, είναι μια πολύ εμβληματική γιορτή ειδικά στις πόλεις και στους νέους, που της έχουν δώσει το δικό τους νόημα: Τη θεωρούν την απόλυτη γιορτή της αγάπης, σαν μια δεύτερη ημέρα του Αγίου Βαλεντίνου!
Μια ρομαντική βόλτα στο Shibuya Sky, τον εμβληματικό ουρανοξύστη του Τόκιο που με το επιβλητικό του ύψος των 230 μέτρων προσφέρει ανεμπόδιστη θέα στην απεραντοσύνη της ιαπωνικής πρωτεύουσας. Ένα ρομαντικό δείπνο σ’ ένα ακριβό εστιατόριο, συνήθως ιταλικό. Ένα ρομαντικό βράδυ σε ξενοδοχείο. Μια μικρή εκδρομή στην επαρχία, ειδικά προς το βουνό Φούτζι. Τι σου θυμίζουν όλα αυτά; Συμπεριφορά… 14ης Φεβρουαρίου, έτσι δεν είναι; Κι όμως, οι Ιάπωνες βρίσκουν την ευκαιρία να τα κάνουν αυτά και τα Χριστούγεννα.
Οι ημέρες αυτές είναι η χαρά των εμπόρων, των ξενοδόχων και της εστίασης, όπως λένε τα στοιχεία. Οι Ιάπωνες φυσικά δεν επισκέπτονται κανέναν χριστιανικό ναό, δεν έχουν ιδέα (ακόμα;) από χριστουγεννιάτικο δέντρο, τον Άη-Βασίλη τον θεωρούν κάτι ξένο γι’ αυτούς, όπως εμείς βλέπουμε π.χ. τις εκδηλώσεις της κινεζικής πρωτοχρονιάς με την παρέλαση των χάρτινων δράκων. Αλλά την αγάπη τη βάζουν πάνω απ’ όλα και κάποιοι πιο ψαγμένοι λένε ότι έχουν πιάσει το βασικό νόημα της χριστιανικής θρησκείας. «Αγαπάτε αλλήλους» δεν είναι;
Τα Χριστούγεννα στην Ιαπωνία δεν είναι για τους Χριστιανούς
Στη δυτική κουλτούρα, τα Χριστούγεννα είναι εκείνη η εποχή του χρόνου που οι οικογένειες μαζεύονται γύρω από ένα μακρύ τραπέζι τρώγοντας τη γαλοπούλα, ανοίγοντας πλούσια τυλιγμένα δώρα, πίνοντας ακριβά κρασιά. Στην Ιαπωνία οι οικογένειες δεν μαζεύονται τα Χριστούγεννα. Οι νέοι στην Ιαπωνία τείνουν να μένουν με τους γονείς τους μέχρι να παντρευτούν, επομένως το να περάσουν μια νύχτα μαζί έξω από το σπίτι θεωρείται μια ιδιαίτερη απόλαυση.
Τα ξενοδοχεία και τα εστιατόρια κυρίως στην περιοχή του Τόκιο μπήκαν από νωρίς στο νόημα να καλύψουν αυτή τη νέα μόδα. Δεκάδες είναι οι διαφημίσεις για «ρομαντικές αποδράσεις» ακόμα και σε κεντρικά ξενοδοχεία, που περιλαμβάνουν εκτός από διανυκτέρευση και ένα καλό δείπνο, αλλά και εμπειρία πατινάζ σε ένα υπαίθριο παγοδρόμιο. Εστιατόρια και καταστήματα εκμεταλλεύονται επίσης την ευκαιρία να αποκαλύψουν ειδικά σετ δείπνου και εκπτώσεις σε μια σειρά από δώρα, από σοκολάτες μέχρι κοσμήματα.
Ο Χριστιανισμός εισήλθε στην Ιαπωνία στα μέσα του 16ου αιώνα, αλλά καταπνίγηκε σε μεγάλο βαθμό για άλλους δυόμισι αιώνες κατά την εποχή του σογκούν Τοκουγκάβα, μια περίοδο που χαρακτηρίστηκε από την αυστηρή κοινωνική τάξη και τις απομονωτικές πολιτικές του. Όλα αυτά ο δυτικός πολιτισμός τα γνώρισε μέσω του εμβληματικού μυθιστορήματος «Σογκούν» του Τζέιμς Κλάβελ, το ο οποίο έγινε και τηλεοπτική σειρά με τον Ρίτσαρντ Τσάμπερλεϊν. Μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, βέβαια, ο αμερικανικός πολιτισμός άρχισε να σαρώνει την Ιαπωνία, φέρνοντας μαζί του τα Χριστούγεννα.
Το ρομαντικό γύρισμα των Χριστουγέννων μπορεί να είναι ένα από τα καλύτερα δώρα που μπορεί να ελπίζει η ιαπωνική κυβέρνηση, καθώς προσπαθεί να αυξήσει τους γάμους και τις γεννήσεις. Το ποσοστό γονιμότητάς του έπεσε στο 1,20 πέρυσι, άλλο ένα χαμηλό ρεκόρ, πολύ κάτω από το 2,1 που απαιτείται για τη διατήρηση ενός σταθερού πληθυσμού σε μια χώρα.
Για την παλαιότερη γενιά σε αυτό που κάποτε ήταν η δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία στον κόσμο, η πολυτέλεια ήταν ο δρόμος. Δεν ήταν άγνωστο το φαινόμενο στους δρόμους του Τόκιο να κυκλοφορούν πολυτελείς λιμουζίνες με ακριβοπληρωμένα μεγαλοστελέχη εταιρειών να προσπαθούν να εντυπωσιάσουν τις συντρόφους τους ανοίγοντας απανωτά σαμπάνιες στη μέση του δρόμου. Η Ιαπωνίας πλέον έχει υποχωρήσει στη θέση Νο4 του κόσμου και το αυξανόμενο κόστος ζωής, που επιδεινώνεται από την πρόσφατη υποτίμηση του ιαπωνικού γεν, οδηγεί τα νεαρά ζευγάρια αναζητούν πιο δημιουργικούς τρόπους για να γιορτάσουν.