Έπεσε η κυβέρνηση Μπαρνιέ στη Γαλλία. Η πρόταση δυσπιστίας εναντίον του ψηφίστηκε τόσο από το ακροδεξιό κόμμα της Μαρίν Λε Πεν, όσο και από το ενωμένο αριστερό μέτωπο του Ζαν Λικ Μελανσόν. Η δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία της Ευρώπης εισέρχεται ακόμα περισσότερο σε κρίση, από την οποία δεν μπορεί εύκολα να βγει.
Η Γαλλία δεν μπορεί να κάνει εκλογές νωρίτερα από τον Ιούλιο του 2025. Αυτό αναφέρεται από το σύνταγμα της χώρας. Σύμφωνα με τις δυνάμεις στο κοινοβούλιο, ο πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν δεν έχει άλλες επιλογές από το να καταφύγει σε λύσεις τύπου Μπαρνιέ και σε κυβερνήσεις που δεν θα έχουν την κοινοβουλευτική πλειοψηφία, αλλά θα προσβλέπουν στην ανοχή των βουλευτών για να ψηφίζονται τα νομοσχέδια. Όπως φάνηκε από τον προϋπολογισμό, κάτι τέτοιο δεν μπορεί να λειτουργήσει στα σημαντικά θέματα.
Τόσο το κόμμα της Λε Πεν, όσο κι αυτό του Μελανσόν δεν θέλουν να χρεωθούν την μείωση συντάξεων και επιδομάτων, τα οποία προέβλεπε ο προϋπολογισμός που κατέθεσε ο Μπαρνιέ. Η Γαλλία, δηλαδή, βρίσκεται ακριβώς εκεί που βρισκόταν η Ελλάδα το 2009. Όταν οι τριγμοί από τις αγορές ήταν πολύ ισχυροί και όλοι τους άκουγαν, αλλά κανείς δεν έπαιρνε την ευθύνη για μέτρα που θα θεωρούνταν «αντιλαϊκά». Οι δύο αυτοί πολιτικοί πόλοι θεωρούν ότι η ώρα του Μακρόν και του γενικότερου κεντρώου χώρου που αυτός συμβολίζει έχει ξεπεραστεί προ πολλού και δεν βλέπουν την ώρα να μονομαχήσουν ανοιχτά μεταξύ τους, έτσι ώστε η Γαλλία να αποκτήσει είτε μία ακροδεξιά πρόεδρο, είτε έναν αριστερό πρόεδρο.
Un honneur d'avoir servi avec dignité la France et les Français. pic.twitter.com/BGe5gopVDF
— Michel Barnier (@MichelBarnier) December 4, 2024
Το πιο φανερό συμπέρασμα, όμως, απ’ αυτή την τακτική είναι ότι πλέον το γαλλικό πολιτικό σύστημα, ο άξονας δεξιάς-αριστεράς, δεν υπάρχει πλέον. Ή μάλλον υπάρχει, όμως δεν θυμίζει πια άξονα (μια ευθεία, δηλαδή) αλλά… πέταλο. Ναι, πέταλο. Όπου το κέντρο είναι πιο απομακρυσμένο από τα άκρα και τα άκρα συγκλίνουν τόσο μεταξύ τους, που όχι μόνο έχουν ταυτόσημες απόψεις, αλλά δεν… ντρέπονται να συμπορευθούν κιόλας κατά του κοινού εχθρού.
Οι αντιστάσεις της γαλλικής κοινωνίας προς την ακροδεξιά και τους ανθρώπους με συγκεκριμένο προφίλ τύπου Λε Πεν μειώνονται σταθερά. Στο γαλλικό εκλογικό σύστημα, το οποίο επιτρέπει ψηφοφορία δύο γύρων σε μονοεδρικές περιφέρειες, η μεγάλη πλειοψηφία δημοκρατικών πολιτών κάποτε θεωρούσε αδιανόητο να την εκπροσωπούν άνθρωποι με ιδεολογία άκρας δεξιάς. Γι’ αυτό και το κόμμα του Εθνικού Μετώπου, στο οποίο ηγέτης ήταν ο μπαμπάς της Μαρίν Λε Πεν, δεν κατάφερνε να εκπροσωπείται παρά από ελάχιστους βουλευτές, αν και σε συγκεκριμένα κομμάτια της χώρας είχε σαφή δύναμη που ξεπερνούσε και το 15-20% των ψηφοφόρων.
Έσπασε η “δημοκρατική πλειοψηφία” στη Γαλλία
Αυτή η απέχθεια, όμως, αμβλύνεται όσο περνούν τα χρόνια. Στις πρόσφατες βουλευτικές εκλογές, όπου το κόμμα της Λε Πεν σημείωσε ανεπανάληπτο εκλογικό θρίαμβο και κατέλαβε την τρίτη θέση σε έδρες με 89 βουλευτές, ήταν πια φανερό ότι αυτή η δημοκρατική πλειοψηφία είχε σπάσει. Ο αριστερός ψηφοφόρος, όπου δεν ήταν δικός του ο υποψήφιος στον δεύτερο γύρο, προτίμησε είτε να απέχει, είτε να ψηφίσει ακόμα και αυτόν της Λε Πεν. Αλλιώς δεν θα «έβγαιναν τα νούμερα».
Αποδείχτηκε, λοιπόν, ότι αυτό το «δημοκρατικό αισθητήριο», στο οποίο ρίσκαρε και πόνταρε ο Μακρόν προκηρύσσοντας πρόωρες βουλευτικές εκλογές, έχει υποχωρήσει. Η δική του στρατηγική ήταν να υπάρξει ένα ενιαίο «δημοκρατικό» μέτωπο που θα άφηνε στην άκρη την ακροδεξιά. Και του προέκυψε μια σύνθεση Εθνοσυνέλευσης, η οποία δεν μπορεί να λειτουργήσει.
Αυτό που συντελέστηκε στην κοινωνία πριν λίγους μήνες, το είδαμε τώρα να συμβαίνει και στη Γαλλική Εθνοσυνέλευση. Κάποτε, όχι πολύ παλιά, μια τέτοια «συμμαχία» ακροδεξιάς και αριστεράς θεωρούνταν αδιανόητη και δεν υπήρχε καν περίπτωση να συζητηθεί. Ακόμα κι αν το ζήτημα έβρισκε σύμφωνους τους δύο χώρους (μην ξεχνάμε ότι πολλές φορές και η Λε Πεν με τον μπαμπά της, αλλά και η γαλλική Αριστερά, κυρίως το Κομουνιστικό Κόμμα) είχαν καταφερφθεί σφοδρά εναντίον των δεξιών προέδρων και κυβερνήσεων, όσο και των σοσιαλιστών. Ποτέ, όμως, δεν είχαν αφήσει την υπόνοια ότι θα μπορούσαν να συνταχθούν, έστω κι αν ο «εχθρός» είναι κοινός.
Τώρα; Κι αυτό το κάστρο έπεσε. Η γαλλική αριστερά άθροισε τις ψήφους της με την ακροδεξιά με σκοπό την αποπομπή του Μπαρνιέ. Και στο βάθος, βέβαια, αυτό που βλέπουν είναι η πλήρης αποδόμηση του Μακρόν, τον οποίο θα προσπαθήσουν να πιέσουν να εγκαταλείψει τη θητεία του στη μέση και να προκηρύξει προεδρικές εκλογές, για να μονομαχήσουν μια ώρα νωρίτερα μεταξύ τους.