Ο τίτλος μπορεί να φαίνεται το απόλυτο clickbait, αλλά δεν είναι. Όσο κι αν διαβάζεται απίθανο, υπάρχουν μελέτες που επιβεβαιώνουν ότι όταν ένας χώρος φωτίζεται από μπλε φώτα μπορεί να επιδράσει κατευναστικά στο υπερβολικό στρες, που ευθύνεται μέχρι και για αυτοκτονίες. Υπάρχουν, όμως, και ορισμένα αποτελέσματα υποδηλώνουν ότι ενδέχεται να υπάρχουν και αρνητικές επιπτώσεις.
Τα μπλε φώτα του δρόμου μπορεί να φαίνονται περίεργα στην αρχή, αλλά υπάρχει ένας καλός λόγος για αποφασίσει ένα κράτος να τα εγκαταστήσει, έστω και δοκιμαστικά. Οι ηρεμιστικές επιδράσεις των μπλε φώτων μπορούν να βοηθήσουν τους ανθρώπους να χαλαρώσουν και να ηρεμήσουν, μειώνοντας ενδεχομένως τα ποσοστά αυτοκτονιών και εγκληματικότητας.
Μια βασική ιδέα είναι ότι το μπλε φως ενθαρρύνει την ηρεμία και τη θετικότητα. Είναι μια έντονη αντίθεση με το κόκκινο, το πορτοκαλί και το κίτρινο των τυπικών φώτων του δρόμου, και ορισμένοι ειδικοί θεωρούν ότι το μπλε έχει θετική επίδραση στη νοοτροπία των ανθρώπων.
Ορισμένες εταιρείες, συμπεριλαμβανομένης μιας ιαπωνικής εταιρείας τρένων, χρησιμοποιούν εδώ και χρόνια μπλε φώτα για ένα καταπραϋντικό αποτέλεσμα και για να μειώσουν τις αυτοκτονίες σε συγκεκριμένες τοποθεσίες. Μια μελέτη ήδη από το 2013 έδειξε ότι οι αυτοκτονίες μειώθηκαν κατά περίπου 84% μετά την τοποθέτηση των μπλε φώτων και παραμένουν έκτοτε σε πολύ χαμηλά ποσοστά. Αυτό το σημαντικό χρονικό διάστημα δείχνει ότι η χρησιμοποίηση του συγκεκριμένου χρώματος στα φώτα δεν ήταν κάτι τυχαίο.
Στην περίπτωση των τρένων, βέβαια, ο στόχος είναι να επηρεαστεί και να αποτραπεί κάποιος από το να πηδήξει μπροστά από ένα κινούμενο τρένο. Η θεωρία είναι ότι αν κάποιος συναντήσει μπλε φως, θα τον ωθήσει προς μια πιο θετική νοοτροπία και θα τον εμποδίσει να κάνει οτιδήποτε επικίνδυνο.
Αυτά τα αποτελέσματα οδήγησαν πολλές εταιρείες, και κυβερνήσεις ακόμα σε όλο όλο τον κόσμο προσπάθησαν να στραφούν σε μπλε φώτα για να δουν αν λαμβάνουν τα ίδια αποτελέσματα. Στη Βρετανία, μπλε φώτα έχουν τοποθετηθεί σε μια διάβαση τρένου στη Σκωτία και σε έναν σιδηροδρομικό σταθμό του αεροδρομίου. Ο στόχος είναι η πρόληψη της αυτοκτονίας και του εγκλήματος, και τα αποτελέσματα ήταν παρόμοια.
Τα μπλε φώτα και πως επηρεάζουν την ανθρώπινη συμπεριφορά
Επιπλέον, μια μελέτη από το 2022 υπογραμμίζει δέκα λειτουργίες που μπορεί να βοηθήσουν στην πρόληψη της αυτοκτονίας χρησιμοποιώντας φως, συμπεριλαμβανομένου του θετικού επηρεασμού των συμπεριφορών και στάσεων του ατόμου. Η μελέτη προτείνει επίσης να τοποθετούνται πηγές φωτός στο ύψος των ματιών, ώστε οι άνθρωποι να τις προσέχουν.
Αλλά το μπλε φως μπορεί να προκαλέσει ερεθισμό ή άλλες αρνητικές διαθέσεις σε ορισμένες περιπτώσεις. Μία έκθεση του 2017 τονίζει ότι η έκθεση στο μπλε φως μπορεί να οδηγήσει σε καταστολή της μελατονίνης και αυξημένη εγρήγορση, παρεμποδίζοντας το πρόγραμμα ύπνου σας και επηρεάζοντας αρνητικά την ψυχική υγεία. Στην ίδια έκθεση τονίζεται ότι το μπλε χρώμα δεν αποτρέπει εξ ορισμού τους ανθρώπους από το να προβούν σε παράνομες πράξεις, αλλά επειδή η συντριπτική πλειοψηφία των ανθρώπων το έχει συνδέσει με την αστυνομία και την επιβολή του νόμου.
Η θεραπεία με φως, πάντως, είναι επιστημονικά αποδεκτή και μπορεί να βοηθήσει στη θεραπεία της εποχικής συναισθηματικής διαταραχής (SAD) και της κατάθλιψης. Μπορεί επίσης να σας βοηθήσει να αλλάξετε διακριτικά τη διάθεσή σας. Σύμφωνα με την έρευνα του 2021, το κόκκινο φως μπορεί να προκαλέσει ερεθισμό, νευρικότητα και θυμό. Μπορεί επίσης να συμβάλει στην κατάθλιψη περισσότερο από άλλα χρώματα και να προκαλέσει κόπωση. Το πράσινο φως μπορεί να οδηγήσουν σε μειωμένη αίσθηση πόνου. Μπορεί επίσης να ενισχύσει τη σωματική, ψυχική και κοινωνική υγεία. Η χρήση κίτρινου φωτός μπορεί να μειώσει τα συναισθήματα ερεθισμού. Όταν οι άνθρωποι εκτίθενται στο λευκό φως είναι πιο ενεργό και προσηλωμένοι σε μια εργασία από ό,τι όταν χρησιμοποιούν άλλα ανοιχτά χρώματα.
Βγαίνει συμπέρασμα απ’ όλο αυτό; Ένα βασικό είναι πως όπου έχει εφαρμοστεί το μπλε φως, έχει φέρει τα προσδοκόμενα αποτελέσματα. Μήπως θα έπρεπε να το εντάξουμε κι εμείς σε δημόσιους χώρους, έστω δοκιμαστικά, για να δούμε αν μπορεί να λειτουργήσει;
