Στην Κροατία αδερφές μου, στην Κροατία που θα έλεγε κι ο Τσέχωφ. Αν νιώθεις ότι δεν σε χωράει ο τόπος, αν θέλεις να κάνεις μια εντελώς καινούργια αρχή, αλλά σου λείπουν τα λεφτά για να χρηματοδοτήσεις το νέο ξεκίνημα, υπάρχει λύση, βρίσκεται στα βόρεια στην Κροατία και λέγεται Λέγκραντ. Μια μικρή πόλη με λίγο περισσότερους από 2.000 κατοίκους, σχεδόν πάνω στα σύνορα της Κροατίας με την Ουγγαρία, ολοκλήρωσε ήδη ένα πρόγραμμα πώλησης σπιτιών αντί του συμβολικού ποσού του 1 κούνα, του παλιού νομίσματος της χώρας, που αντιστοιχεί σε περίπου 0,13 ευρώ!
Η διοίκηση της πόλης έβαλε προτεραιότητα να αυξήσει τον πληθυσμό της και να αντιστρέψει την συρρίκνωσή του, που παρατηρούνταν ήδη πάνω από έναν αιώνα. Η πρωτοβουλία ξεκίνησε το 2018 κι έχει φέρει σημαντικά αποτελέσματα μέχρι στιγμής, γι’ αυτό και όχι μόνο θα συνεχιστεί, αλλά θα επεκταθεί κιόλας.
Όσο η πόλη βρισκόταν στην ενιαία αυτοκρατορία της Αυστρουγγαρίας μπορούσε να κρατήσει τον πληθυσμό της. Μετά το τέλος του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου, το 1918, συμπεριλήφθηκε στο Βασίλειο Σέρβων, Κροατών και Σλοβένων, που το 1929 μετονομάστηκε σε Γιουγκοσλαβία. Από το 1992 βρίσκεται στο κράτος της Κροατίας. Όλες οι επίσημες απογραφές που έχουν γίνει από τότε δείχνουν μείωση πληθυσμού, από τους περίπου 6.000 σε 1.916 σύμφωνα με την τελευταία απογραφή του 2021.
Το γεγονός ότι οι μόνιμοι κάτοικοι έπεσαν για πρώτη φορά κάτω από το ψυχολογικό όριο των 2.000 κινητοποίησε τους δημοτικούς άρχοντες, που έβαλαν σκοπό να αυξήσουν τον πληθυσμό τουλάχιστον στα 2.500 άτομα στην επόμενη απογραφή. Ήδη, λοιπόν, από τον Ιανουάριο του 2024 εξήγγειλαν ένα πρόγραμμα αγοράς σπιτιών με την συμβολική τιμή του 1 κούνα. Τα σπίτια αυτά ήταν κλειστά για πολλά χρόνια και περιήλθαν στην περιουσία της κοινότητας, αφού οι ηλικιωμένοι κάτοικοί τους που έφυγαν από τη ζωή δεν είχαν απογόνους.
Τι ζητάει μωρέ κι αυτή η κωμόπολη στην Κροατία; Ό,τι κι η μάνα σου
Οι μόνες προϋποθέσεις που τίθενται είναι για τους υποψήφιους αγοραστές είναι η ηλικία (κάτω από 45 ετών), η οικογενειακή κατάσταση (έγγαμοι ή σε μόνιμη εξωσυζυγική σχέση), η περιουσία (να μην έχουν άλλο ακίνητο στο όνομά τους εντός της κροατικής επικράτειας) και, φυσικά, να μην έχουν ποινικό μητρώο. Από τότε που ξεκίνησε το πρόγραμμα υπάρχουν περισσότερα παιδιά σήμερα απ’ ό,τι πριν από πέντε χρόνια, και ως αποτέλεσμα, η κοινότητα αποφάσισε να χτίσει έναν καινούργιο παιδικό σταθμό.
Από τα 19 σπίτια που δόθηκαν προς αυτή την εικονική πώληση στις αρχές του χρόνου έχουν πουληθεί τα 17. Τρεις οικογένειες εγκαταστάθηκαν ήδη και το ευχάριστο είναι πως και οι τρεις καλωσόρισαν ένα νέο μέλος κατά τη διάρκεια της μετακόμισής τους. Τα σπίτια, βέβαια, ήταν σε διάφορα επίπεδα κατάρρευσης, οπότε ο δήμος αποφάσισε να βοηθήσει περαιτέρω: Ανακοίνωσε πρόγραμμα ανακαίνισης των σπιτιών με επιδότηση που ξεπερνά τα 3.500 ευρώ. Σύμφωνα με τις τρέχουσες τιμές στην Κροατία, το ποσό φτάνει και περισσεύει για να καταστήσει το σπίτι απολύτως λειτουργικό.
Εκτός από τα δωρεάν σπίτια, η ζήτηση αυξήθηκε. Για τους… βιαστικούς, ο δήμαρχος Ιβάν Σάμπολιτς προσφέρθηκε να καλύψει το 20% της τιμής ή ως και 4.800 ευρώ. Τόνισε, πάντως, ότι ο δήμος βρίσκεται ήδη σε διαδικασία συνεννόησης με την κυβέρνηση, ώστε να απαλλοτριώσει πολλά ακόμα σπίτια της μικρής πόλης που παραμένουν κενά, ώστε να τα προσφέρει κι αυτά σε μελλοντικούς αγοραστές. Ήδη, βέβαια, το Λέγκραντ με την τζάμπα διαφήμιση που εξασφάλισε έχει γίνει διάσημο και αποτελεί πια έναν δημοφιλή προορισμό, ακόμα και για μια σύντομη εκδρομή.
Η Κροατία δεν είναι η πρώτη χώρα που ακολουθεί τέτοιου είδους προσέγγιση για να δώσει νέα ζωή στους συρρικνούμενους πληθυσμούς της. Το Μουσομέλι, μια πόλη στη Σικελία, έγινε viral γιατί πούλησε σπίτια που είχαν υποστεί φθορά για 1 ευρώ. Πριν λίγο καιρό σημειώθηκε και στην χώρα μας κάτι παρόμοιο, με μια αγγελία στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης για εγκατάσταση μιας οικογένειας με μικρά παιδιά στους Φούρνους Ευρυτανίας. Είναι γεγονός ότι η επαρχία σε όλες τις χώρες της Ευρώπης συρρικνώνεται κι αφού φαίνεται ότι δεν υπάρχουν κεντρικές κυβερνητικές πολιτικές που μπορούν να αντιμετωπίσουν το φαινόμενο, οι δήμοι και οι ιδιώτες παίρνουν την κατάσταση στα χέρια τους.
