Άλλοι το λένε «καλύτερα να μασάς παρά να μιλάς». Άλλοι προτιμούν το «άλλα τα μάτια του λαγού κι άλλα της κουκουβάγιας». Όπως και να το πάρει κανείς, το συμπέρασμα είναι ίδιο: Αν είσαι καλός, ακόμα και κορυφαίος, σε κάτι, δεν σημαίνει ότι μπορείς να τα κάνεις όλα το ίδιο καλά. Ο Τζέιμι Όλιβερ σίγουρα το κατάλαβε.
Ο Βρετανός πολυβραβευμένος σεφ, ο άνθρωπος που αναμφισβήτητα έφερε την επανάσταση στον τρόπο παρουσίασης των τηλεοπτικών εκπομπών που έχουν σχέση με φαγητό και ταξίδια, είδε τη νέα του προσπάθεια να επεκταθεί και κάπου αλλού να καίγεται πριν καν προχωρήσει. Το βιβλίο του «Billy and the Epic Escape» (Ο Μπίλι και η Επική Απόδραση), το δεύτερο μιας σειράς παιδικών βιβλίων που ήθελε να κυκλοφορήσει, αποσύρεται κακήν κακώς από την αγορά μόλις έξι μήνες μετά την κυκλοφορία του, μετά από έντονες διαμαρτυρίες των ιθαγενών την Αυστραλίας για το τρόπο που τους παρουσιάζει!
Η διαμαρτυρία δεν μπορούσε να έχει πιο επίσημο τρόπο. Το περασμένο Σάββατο 9 Νοεμβρίου η κύρια οργάνωση των Αβοριγίνων της Αυστραλίας και των Ιθαγενών των νησιών του Στενού Τόρρες σε ανακοίνωσή τη καταδικάζει το βιβλίο «για τη στήριξη σε στερεότυπα και αλληγορίες για τους αυτόχθονες πολιτισμούς, ιδιαίτερα όσον αφορά τη σύνδεσή τους με τη φύση και την πνευματικότητα». Η οργάνωση επέκρινε συγκεκριμένα το σημείο εκείνο του βιβλίου που περιελάμβανε μια ιθαγενή κοπέλα σε ανάδοχη φροντίδα, υποστηρίζοντας ότι διαιωνίζει επιβλαβή στερεότυπα και συμβάλλει στη «διαγραφή, ευτελισμό και παραποίηση των λαών των ιθαγενών γενικά και των εμπειριών τους».
Η αντίδραση του Όλιβερ ήταν άμεση. Εξέφρασε τη βαθιά του λύπη, δηλώνοντας ότι ήταν «συντετριμμένος» που προκάλεσε προσβολή και ζήτησε «ολόψυχη» συγγνώμη. «Δεν ήταν ποτέ πρόθεσή μου να παρερμηνεύσω αυτό το βαθιά οδυνηρό θέμα», είπε. «Μαζί με τους εκδότες μου αποφασίσαμε να αποσύρουμε το βιβλίο από την πώληση».
Οι αυτόχθονες ακτιβιστές ήταν ιδιαίτερα εξοργισμένοι που ούτε ο ίδιος ο Όλιβερ, ούτε και φυσικά η εκδοτική του εταιρεία, η διάσημη Penguin Random House, καταδέχτηκαν να τους πάρουν ένα τηλέφωνο και να τους συμβουλευτούν πριν από την κυκλοφορία του βιβλίου. Αυτό, κατά τη γνώμη τους, δείχνει ότι αυτά τα στερεότυπα δεν είναι μόνο ριζωμένα στη σκέψη συγκεκριμένων ανθρώπων, αλλά κι ενός ολόκληρου συστήματος. Μαζί με τον Όλιβερ απολογήθηκε και η εκδοτική εταιρεία, αναφέροντας χαρακτηριστικά ότι «είναι σαφές ότι τα εκδοτικά μας πρότυπα υπολείπονται σε αυτήν την περίπτωση και πρέπει να μάθουμε από αυτό και να λάβουμε αποφασιστική δράση».
Τζέιμι Όλιβερ, ο νέος “παιδικός” συγγραφέας
Ο Όλιβερ, ο οποίος αυτή τη στιγμή στην Αυστραλία προωθεί το τελευταίο του βιβλίο συνταγών, συνεχίζει τη μόδα ενός αυξανόμενου αριθμού διασημοτήτων που στρέφονται προς την παιδική λογοτεχνία. Κι αυτό διότι κυρίως νομίζουν ότι με την απλή γλώσσα που μπορούν να εκφραστούν και την απουσία πλοκής μπορούν να καταξιωθούν σ’ αυτόν τον χώρο. Φυσικά όλο αυτό έχει προκαλέσει διαμαρτυρίες από πολλούς καταξιωμένους συγγραφείς για παιδιά, οι οποίοι υποστηρίζουν ότι εκδιώκονται από την αγορά, καθώς οι γονείς επιλέγουν τα έργα των «διάσημων», κι ας υπολείπονται πολύ σε ποιότητα.
Το πρώτο παιδικό βιβλίο του Όλιβερ με τίτλο «Billy and the Giant Adventure» (Ο Μπίλυ και η Γιγαντιαία Περιπέτεια) κυκλοφόρησε πέρυσι. Δεν έγινε best seller, αλλά λόγω του γνωστού ονόματος του συγγραφέα πήρε «ανάρμοστα» μεγάλο κομμάτι από τη σχετική πίτα.
Ο Τζέιμι Όλιβερ, βέβαια, συμπληρώνει φέτος 25 χρόνια παρουσίας στα υψηλότερα επίπεδα δημοτικότητας, βεβαίως λόγω των βιβλίων του για τη μαγειρική και των τηλεοπτικών εκπομπών που τον έκαναν γνωστό σε όλο τον κόσμο (ποιος δεν θυμάται το «The Naked Chef»;). Ο ίδιος, βέβαια, υποστήριξε ότι το ενδιαφέρον του για τα παιδιά είναι συνεχές και ειλικρινές, και είναι αλήθεια ότι η κριτική του για τα ανθυγιεινά σχολικά γεύματα στο Ηνωμένο Βασίλειο το 2005 είχε πυροδοτήσει μια συζήτηση σε εθνικό επίπεδο, που οδήγησε σε παρέμβαση του αρμόδιου υπουργείου.
