Ο Μαραθώνιος δεν είναι απλώς ένας αγώνας. Είναι μια πραγματική πρόκληση για το ανθρώπινο σώμα, ένα ταξίδι αντοχής που φέρνει στο φως τις πιο απίθανες ικανότητες (και αδυναμίες) του οργανισμού μας. Όμως, τι πραγματικά συμβαίνει μέσα σου όταν τρέχεις αυτά τα 42,195 χιλιόμετρα; Εδώ είναι 10 επιστημονικά τεκμηριωμένα στοιχεία που ίσως να μην γνώριζες.
1. Η καρδιά σου δουλεύει υπερωρίες
Κατά τη διάρκεια ενός μαραθωνίου, η καρδιά σου χτυπάει περίπου 180 φορές το λεπτό, ανάλογα με την ηλικία και τη φυσική σου κατάσταση. Η μέση διάρκεια ενός αγώνα είναι περίπου 4 ώρες. Αυτό σημαίνει ότι η καρδιά σου θα χτυπήσει περίπου 43.000 φορές περισσότερο απ’ ό,τι σε μια ήρεμη μέρα στον καναπέ.
Μετά τον αγώνα, το μέγεθος της καρδιάς σου μπορεί να αυξηθεί ελαφρώς, κάτι που είναι απολύτως φυσιολογικό για τους δρομείς μεγάλων αποστάσεων.
2. Οι μύες καίνε, αλλά όχι μόνο θερμίδες
Όταν τρέχεις έναν μαραθώνιο, οι μύες σου δεν καίνε μόνο γλυκογόνο (τον «βενζινάδικο» του σώματος) αλλά και… τον ίδιο τον εαυτό τους. Ναι, καλά διάβασες. Όταν εξαντληθεί το γλυκογόνο, το σώμα στρέφεται στις πρωτεΐνες των μυών για ενέργεια.
Γι’ αυτό, μετά τον αγώνα, είναι ζωτικής σημασίας να καταναλώσεις πρωτεΐνη και υδατάνθρακες για να αποκαταστήσεις τις απώλειες.
3. Τα οστά σου δέχονται μικροτραυματισμούς
Κάθε φορά που το πόδι σου χτυπά το έδαφος, ασκείται πίεση ίση με 2-3 φορές το σωματικό σου βάρος στα οστά σου. Αυτό συμβαίνει χιλιάδες φορές κατά τη διάρκεια του μαραθωνίου.
Αν και τα οστά σου δυναμώνουν μέσω αυτής της πίεσης, η υπερβολική καταπόνηση χωρίς επαρκή ξεκούραση μπορεί να οδηγήσει σε μικροκατάγματα.
4. Το δέρμα σου έχει τις δικές του ιστορίες πόνου
Οι φουσκάλες στα πόδια, το τρίψιμο στα ρούχα και ο πόνος από την επαφή του δέρματος είναι κάτι σαν παράσημα για τους μαραθωνοδρόμους.
Ειδικά τα «κλασικά» σημεία τριβής – όπως οι θηλές για τους άνδρες – μπορεί να ματώσουν από την επαναλαμβανόμενη κίνηση. Χρήση βαζελίνης και ειδικών ταινιών είναι απαραίτητες για να αποφευχθεί αυτό το «αίμα, δάκρυα και ιδρώτας».
5. Το ανοσοποιητικό σου σύστημα πέφτει σε έναν μαραθώνιο
Μετά τον αγώνα, το σώμα σου είναι εξαντλημένο, και το ανοσοποιητικό σου σύστημα χρειάζεται χρόνο για να ανακάμψει. Για περίπου 72 ώρες, είσαι πιο ευάλωτος σε κρυολογήματα και λοιμώξεις.
Η κατανάλωση βιταμίνης C, η σωστή ενυδάτωση και η ξεκούραση είναι απαραίτητα για να ενισχύσεις την άμυνά σου.
6. Ο εγκέφαλος σου… τρέχει και αυτός
Ο μαραθώνιος είναι μια ψυχική μάχη όσο και σωματική. Ο εγκέφαλος σου προσπαθεί να σε πείσει να σταματήσεις, ειδικά όταν οι πόνοι γίνονται αφόρητοι.
Ωστόσο, το σώμα σου είναι ικανό να προσαρμόζεται. Με κάθε χιλιόμετρο που ολοκληρώνεις, ο εγκέφαλος αρχίζει να εκκρίνει ενδορφίνες και άλλα «αναισθητικά», που σου δίνουν μια αίσθηση ευφορίας, το γνωστό «runner’s high».
7. Το στομάχι σου περνάει τις δικές του δοκιμασίες
Περίπου το 30-50% των δρομέων μαραθωνίου αναφέρουν προβλήματα στο πεπτικό σύστημα κατά τη διάρκεια ή μετά τον αγώνα. Ο λόγος είναι ότι το σώμα ανακατευθύνει το αίμα από το πεπτικό σύστημα προς τους μύες, αφήνοντας το στομάχι… παραπονεμένο.
Γι’ αυτό οι περισσότεροι δρομείς ακολουθούν αυστηρά προγράμματα διατροφής πριν και κατά τη διάρκεια του αγώνα, για να αποφύγουν εκπλήξεις που δεν θέλουν να περιγράψουν.
8. Η θερμοκρασία του σώματος ανεβαίνει επικίνδυνα
Κατά τη διάρκεια ενός μαραθωνίου, το σώμα σου μπορεί να φτάσει θερμοκρασίες πάνω από 39°C. Αυτή η υπερθέρμανση συμβαίνει επειδή οι μύες σου παράγουν περισσότερη θερμότητα από ό,τι μπορεί να διαχειριστεί το σώμα.
Η σωστή ενυδάτωση και το κατάλληλο ντύσιμο είναι ζωτικής σημασίας για να αποφύγεις τη θερμοπληξία.
9. Τα νεφρά σου δουλεύουν υπερωρίες (ή και όχι)
Η αφυδάτωση είναι ένας από τους μεγαλύτερους κινδύνους κατά τη διάρκεια ενός μαραθωνίου. Όταν δεν πίνεις αρκετό νερό, τα νεφρά σου δεν λειτουργούν σωστά, κάτι που μπορεί να προκαλέσει σοβαρά προβλήματα.
Από την άλλη, η υπερβολική κατανάλωση νερού μπορεί να προκαλέσει υπονατριαιμία (έλλειψη νατρίου), μια δυνητικά επικίνδυνη κατάσταση. Η ισορροπία είναι το παν.
10. Οι ψυχολογικές επιπτώσεις είναι ανεξίτηλες
Το τερμάτισμα ενός μαραθωνίου δεν είναι μόνο σωματική νίκη, είναι και ψυχολογική. Οι δρομείς αναφέρουν ότι νιώθουν πιο δυνατοί, πιο αισιόδοξοι και με μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση μετά τον αγώνα.
Για πολλούς, ο μαραθώνιος γίνεται μια μεταφορά για τη ζωή: «Ό,τι και αν σου φέρει ο δρόμος, συνέχισε. Το τέλος είναι πάντα εκεί μπροστά σου».
Πρέπει να το κάνεις;
Ο μαραθώνιος δεν είναι για όλους – αλλά είναι μια εμπειρία που θα σου αλλάξει τη ζωή, αν το δοκιμάσεις. Θα μάθεις περισσότερα για το σώμα και το μυαλό σου από όσα φανταζόσουν.
Αν ποτέ αποφασίσεις να τρέξεις, να θυμάσαι: η νίκη δεν είναι ο χρόνος ή η θέση σου. Είναι το γεγονός ότι τόλμησες να ξεπεράσεις τα όριά σου.
