Σου χρειάζεται ύπνος. Το ξέρεις. Σε έναν κόσμο που τρέχει συνεχώς, κάπου πρέπει να κόψεις ταχύτητα. Αλλά πού; Οκ, δεν μπορείς να κάνεις τίποτα για το αφεντικό σου που θέλει “να τα έχεις όλα έτοιμα μέχρι χθες”. Ούτε για τον χρόνο που ροκανίζεται με scrolling μέχρι να πέσουν τα μάτια σου από την οθόνη. Ίσως να σκέφτεσαι ότι ο ύπνος είναι μια πολυτέλεια που απλά δεν μπορείς να προσφέρεις στον εαυτό σου. Έλα όμως που, ακόμα και όταν λες ότι κοιμάσαι αρκετά, το σώμα σου μπορεί να έχει άλλη άποψη…
Εδώ είναι το μεγάλο ζήτημα: Πολλοί από εμάς νομίζουμε πως κοιμόμαστε “κάπως” καλά. Ίσως δεν μετράς καν τις ώρες ή έχεις πεισθεί πως το καθημερινό ξύπνημα-σαν-ζόμπι είναι φυσιολογικό. Ναι, σύμφωνοι, όλοι έχουμε τα δικά μας προγράμματα. Όμως, είτε είσαι τύπος που τη βρίσκει με το να κοιμάται 4 ώρες είτε λες πως οι 9 ώρες δεν είναι αρκετές, αν οι δείκτες στο σώμα σου χτυπάνε συναγερμό, κάτι κάνεις λάθος. Η αλήθεια είναι πως ο ύπνος δεν αφορά μόνο τις ώρες, αλλά την ποιότητά του.
Για να μην πάμε στα μακρινά και τους ύμνους περί επιστήμης του ύπνου, το ζουμί είναι ένα: Αν δεν κοιμάσαι σωστά, ο οργανισμός σου αρχίζει να χτυπάει καμπανάκια, και αυτά δεν είναι για να σου φτιάξουν την ημέρα. Στην πραγματικότητα, κάθε φορά που στερείσαι τον ύπνο, το σώμα σου αρχίζει να χάνει τον έλεγχο και μπαίνει σε κατάσταση “έκτακτης ανάγκης”. Και τα σημάδια είναι εκεί, ακόμα κι αν εσύ τα αγνοείς.
Πάμε να δούμε μαζί ποια είναι αυτά τα ύπουλα σημάδια που δείχνουν ότι, παρά τις φιλότιμες προσπάθειες, μάλλον χρωστάς ώρες ύπνου. Αν τσεκάρεις 3 ή περισσότερα από αυτά, πάρε το μήνυμα: δεν κοιμάσαι όσο καλά νομίζεις.
10 Σημάδια ότι σου λείπει ύπνος
- Δεν μπορείς να αποκοιμηθείς γρήγορα: Εάν κάνεις 30 λεπτά ή και περισσότερο για να βυθιστείς στον ύπνο, κάτι παίζει. Και πίστεψέ με, αυτό δεν είναι ένδειξη χαλάρωσης.
- Πού πήγαν τα όνειρά σου;: Εάν δεν θυμάσαι τα όνειρά σου ή νομίζεις ότι δεν ονειρεύεσαι καν, τότε δεν φτάνεις στα βαθιά στάδια του ύπνου. Και αυτό σημαίνει ότι χάνεις τα πιο απολαυστικά (και θεραπευτικά) κομμάτια του ύπνου.
- Ξυπνάς κουρασμένος: Είσαι από αυτούς που ξυπνάνε το πρωί και νιώθουν σαν να μην κοιμήθηκαν καθόλου; Σαν να έκανες μαραθώνιο ενώ κοιμόσουν; Το πρόβλημα εδώ είναι ότι δεν φτάνεις στα σωστά στάδια ύπνου ή ότι ξυπνάς σε λάθος φάση.
- Η πείνα σού χτυπάει την πόρτα: Αν νιώθεις να πεινάς διαρκώς και μάλιστα, λιγουρεύεσαι ακριβώς το αντίθετο από ό,τι θα έπρεπε (σαν junk food για πρωινό!), τότε έχεις σοβαρό έλλειμμα ύπνου. Η έλλειψη ύπνου μπερδεύει την αίσθηση της πείνας και του κορεσμού, οδηγώντας σε κακές διατροφικές επιλογές.
- Ξυπνάς από τα άγρια χαράματα: Το ξυπνητήρι δεν χτυπάει, αλλά εσύ είσαι ήδη στο πόδι πριν ακόμα αρχίσει η μέρα. Το ακούσια πρώιμο ξύπνημα είναι από τα πιο ύπουλα σημάδια ότι κάτι δεν πάει καλά με τον ύπνο σου.
- Νιώθεις εξάντληση μέσα στη μέρα: Έχεις την αίσθηση ότι κουβαλάς όλη τη μέρα μια βαριά ομίχλη στο κεφάλι σου; Αυτό είναι αποτέλεσμα σπασμένου ύπνου και δείχνει ότι ο εγκέφαλός σου δεν παίρνει τον χρόνο που χρειάζεται για να ανανεωθεί.
- Ο ύπνος σου διακόπτεται συχνά: Ακόμα και μικρές διακοπές στον ύπνο μπορούν να καταστρέψουν όλη τη νύχτα. Εάν ξυπνάς χωρίς να το καταλάβεις, ακόμα και για λίγο, αυτό είναι ένδειξη κακής ποιότητας ύπνου.
- Αϋπνίες και υπερανάλυση: Το να ξαπλώνεις και να κάνεις βόλτες στο μυαλό σου μέσα από σκέψεις και ανησυχίες, είναι ξεκάθαρο σημάδι αϋπνίας. Και ναι, μπορεί να νιώθεις ότι θα λύσεις όλα τα προβλήματά σου, αλλά το πιθανότερο είναι ότι το πρωί θα νιώσεις χειρότερα.
- Πρησμένα μάτια, μαύροι κύκλοι, σακούλες: Όχι, δεν φταίει μόνο η ηλικία. Η έλλειψη ύπνου επηρεάζει άμεσα το πρόσωπό σου. Αν έχεις παρατηρήσει πιο συχνά τα μάτια σου να είναι πρησμένα, κόκκινα ή να εμφανίζεις μαύρους κύκλους, ο ύπνος σου θέλει βελτίωση.
- Οι διαθέσεις σου είναι σαν rollercoaster: Θυμός, ευερεθιστότητα, λυγμοί, ανασφάλεια. Εάν τα συναισθήματά σου χορεύουν σε ρυθμούς τρέλας μέσα στη μέρα, τότε ο ύπνος (ή μάλλον η έλλειψή του) είναι ο υπεύθυνος. Το μυαλό σου δεν μπορεί να σταθεροποιηθεί και εσύ μένεις έρμαιο των συναισθημάτων σου.
5 tips για να βρεις την ηρεμία σου και να κοιμάσαι σωστά
Ωραία, λοιπόν, αναγνωρίζεις πως ο ύπνος σου είναι για κλάματα. Και τώρα τι; Υπάρχουν αρκετά απλά αλλά καθοριστικά βήματα που μπορείς να πάρεις για να βελτιώσεις την ποιότητα του ύπνου σου. Θέλεις να σταματήσεις να ζεις σαν φάντασμα; Τότε τα παρακάτω tips είναι η λύση που ψάχνεις.
- Βάλε πρόγραμμα και κράτα το με ευλάβεια: Ξέρουμε, Σαββατοκύριακο θέλεις να ξεσαλώσεις, αλλά το σώμα σου θέλει ρουτίνα. Προσπάθησε να πηγαίνεις για ύπνο και να ξυπνάς την ίδια ώρα κάθε μέρα. Όταν το σώμα σου μπει σε έναν κανονικό κύκλο ύπνου-ξυπνήματος, θα παρατηρήσεις ότι θα ξυπνάς πιο ξεκούραστος, ακόμα και αν δεν κοιμάσαι τόσο πολύ.
- Κόψε καφέ, αλκοόλ και τσιγάρο το βράδυ: Ναι, ο καφές είναι φίλος σου, αλλά όχι μετά τις 12 το μεσημέρι. Ο καφές “χαλάει” το ρολόι του σώματός σου και δεν σε αφήνει να χαλαρώσεις σωστά. Και το αλκοόλ που σε κάνει να νυστάζεις; Μπορεί να σε βοηθήσει να κοιμηθείς, αλλά όχι σωστά, καθώς τα επόμενα στάδια του ύπνου θα διαταραχθούν. Το ίδιο και το τσιγάρο, που αν και ηρεμεί το άγχος, προκαλεί αϋπνία.
- Τρώγε σωστά, άσε τα πολλά λίπη: Η διατροφή είναι κρίσιμη για τον ύπνο. Πολλά λιπαρά και γλυκά πριν κοιμηθείς μπορεί να ταράξουν τον ύπνο σου, καθώς αυξάνουν τα επίπεδα κορτιζόλης (η ορμόνη του άγχους). Αντί για junk food, προτίμησε κάτι πιο ελαφρύ και γεμάτο βιταμίνες, όπως λαχανικά ή φρούτα.
- Κράτα το δωμάτιο σου δροσερό: Εάν θέλεις να κοιμάσαι σαν μωρό, ρύθμισε τη θερμοκρασία του δωματίου σου μεταξύ 16 και 20 βαθμών. Έρευνες έχουν δείξει ότι όταν το σώμα είναι πιο δροσερό, κοιμάσαι πιο ήρεμα και βαθιά.
- Γυμναστική νωρίς, όχι αργά: Η άσκηση είναι από τους καλύτερους τρόπους για να βελτιώσεις τον ύπνο σου, αλλά μην τη βάλεις αργά το βράδυ. Ενεργοποιεί το σώμα σου και ανεβάζει τη θερμοκρασία, κάτι που δυσκολεύει το να χαλαρώσεις και να αποκοιμηθείς.
Και ένα τελευταίο μυστικό:
Ο ύπνος δεν είναι χάσιμο χρόνου, αλλά επένδυση στη δική σου ενέργεια και παραγωγικότητα. Άρχισε να τον παίρνεις σοβαρά, και θα δεις την ημέρα σου να αλλάζει μαγικά!