Έτσι πάει το ποτάμι. Έχουμε ανεβάσει τον Μαρκ Ζούκερμπεργκ, τον Έλον Μασκ, τον Τζεφ Μπέζος και άλλους πετυχημένους επιχειρηματίες στο χώρο της τεχνολογίας σ’ ένα βάθρο και τους προσκυνάμε. Όχι μόνο για την επιτυχία τους, που στο κάτω-κάτω θα ήταν και δίκαιο, αλλά για την «εμπνευσμένη» διοίκησή τους.

Λένε ότι την ιστορία των πολέμων κάποτε την έγραφαν μόνο οι νικητές. Διότι δεν έμενε κανένας από τους χαμένους για να πει την άποψή του. Αυτό πάει να γίνει και τώρα με τους μεγιστάνες αυτούς, που διευθύνουν κολοσσούς της παγκόσμιας τεχνολογίας, από μέσα κοινωνικής δικτύωσης μέχρι τεράστιες πλατφόρμες αγοραπωλησίας προϊόντων μέχρι αεροδιαστημικές εταιρείες και ηλεκτρικά αυτοκίνητα. Όλοι αυτοί οι Ζούκερμπεργκ, οι Μπέζος και οι Μασκ έχουν εκμεταλλευθεί στο μέγιστο την ισχύ τους για να δημιουργήσουν λανθασμένη εικόνα για το περιβάλλον εργασίας στις εταιρείες τους. Τελείως λανθασμένη.

Έτσι, λοιπόν, το να δουλεύει κάποιος για το Facebook ή για την Tesla ισοδυναμεί με όνειρο ζωής. Όχι μόνο με βάση τις αποδοχές, αλλά και το πώς θα τον χειρίζονται ως εργαζόμενο όλα τα μεγάλα κεφάλια της εταιρείας, μαζί και ο ιδρυτής, ο ιδιοκτήτης ή, τέλος πάντων, αυτός που παίρνει αποφάσεις. Κι ο καθένας από εμάς δυσανασχετεί που έχει πάνω από τον κεφάλι του τον άξεστο τον κύριο Μάκη ή την στρίγγλα την κυρία Ερασμία. Οι οποίοι δεν έχουν ιδέα από διαχείριση ανθρώπων, γίνανε αφεντικά επειδή η δουλειά ήταν του μπαμπά τους ή της μαμάς τους (το λιγότερο πιπεράτο σενάριο, διότι υπάρχουν κι άλλα…) και βασανίζουν τον κόσμο, μην αφήνοντας τους εργαζόμενους να δείξουν τις πραγματικές τους δυνατότητες.

Μήπως δεν είναι έτσι;

Κατά καιρούς έχουν διαρρεύσει διάφορες ιστορίες για τον τρόπο που χειρίζονται κάποιες κρίσεις στους κόλπους των εταιρειών τους αυτά τα μεγάλα κεφάλια. Ιστορίες που δείχνουν ότι… είναι κι αυτοί άνθρωποι. Με τα καλά τους, αλλά και τα κακά τους. Τις αναποδιές τους, τις εμμονές τους. Απλά, ως τώρα αυτές τις ιστορίες μπορούσαν να τις αρνηθούν. Και να τις αποδώσουν σε οτιδήποτε έχει να κάνει μ’ αυτούς που τις διακινούν, από ζήλεια μέχρι προσωπική εμπάθεια. Τι γίνεται, όμως, όταν αυτά στοιχειοθετούνται με emails που έχουν σταλεί από τους ίδιους τους λογαριασμούς τους; Πάει πολύ να ισχυριστεί ολόκληρος Ζούκερμπεργκ π.χ. ότι του χάκαραν το λογαριασμό και δεν ήταν αυτός που τα έγραψε όλα αυτά.

Αρχή με τον Τιμ Κουκ, τον CEO της περίφημης Apple, τον διάδοχο του ανυπέρβλητου Στιβ Τζομπς. Ο οποίος το 2021, τσαντισμένος επειδή οι πληροφορίες μιας εσωτερικής συνάντησης διέρρευσαν στον Τύπο, έστειλε ένα σκληρό email προς όλους όσοι ήταν στη συνάντηση, με προφανή σκοπό να τους εκφοβίσει.

Με φράσεις όπως «ερευνούμε όλους σαν ύποπτους και κάνουμε ό,τι είναι δυνατόν για να βρούμε ποιοι διέρρευσαν τις πληροφορίες», κλείνει την αναφορά του με το ότι «άνθρωποι που διαρρέουν εμπιστευτικές πληροφορίες δεν ανήκουν εδώ». Θυμίζουμε ότι, σε μια επιχείρηση, για να έχει δικαίωμα ο εργοδότης να ζητήσει την απόλυσή του εργαζόμενου σχετικά με διαρροή στοιχείων, πρέπει προηγουμένως ο εργαζόμενος να έχει υπογράψει δήλωση εμπιστευτικότητας. Το μίτινγκ εκείνο, όπως… διέρρευσαν στον Τύπο πολλοί απ’ αυτούς που συμμετείχαν, ήταν δευτερεύουσας σημασίας και ο Κουκ απλά ήθελε να κάνει επίδειξη δύναμης.

Έλον Μασκ, μόνο υπερωρίες από το σπίτι

Ο Έλον Μασκ μπορεί να παρουσιάζεται ως ένας πρωτοπόρος και ανοιχτός σε κάθε καινοτομία εργοδότης, ωστόσο έχει… κόλλημα με την παρουσία των εργαζόμενών του στο γραφείο. Μετά την άρση των μέτρων κατά της πανδημίας COVID-19, το καλοκαίρι του 2022, με email του σε όλους τους υπαλλήλους αναφέρει τα εξής: «Όποιος θέλει να κάνει εξ αποστάσεως εργασία πρέπει να συμπληρώνει στο γραφείο ΤΟΥΛΑΧΙΣΤΟΝ 48 ώρες την εβδομάδα αλλιώς θα φύγει από την Tesla. Αυτό είναι το ελάχιστο που ζητούμε και από τους εργοστασιακούς εργάτες».

Ο Μασκ συνεχίζει γράφοντας ότι ο τόπος εργασίας του υπαλλήλου είναι το γραφείο του και όχι ένα τραπέζι καφετέριας όπου μπορεί παράλληλα με τη δουλειά του να απολαμβάνει και το branch του. Κι αυτό, ανεξάρτητα με το είδος δουλειάς ή την αποδοτικότητα.

Παρόμοιες συμπεριφορές σε σχέση με τη διαρροή στοιχείων είχε και ο Μαρκ Ζούκερμπεργκ. Ο CEO της Meta εμφανίζεται σ’ ένα δικό του email το 2016 να απειλεί εργαζόμενους ανοιχτά. «Θα σας βρούμε ούτως ή άλλως», γράφει για όσους σκεφτούν, έστω, να διαρρεύσουν στοιχεία που αφορούν οτιδήποτε στην εταιρεία, ακόμα και χαμηλού επιπέδου μίτινγκ. «Αν δεν μπορείτε να το διαχειριστείτε, απλώς φύγετε. Δεν θα υπάρξουν εξαιρέσεις», κατέληγε ο Ζούκερμπεργκ, που κάποτε είχε βραβευτεί κιόλας ως το καλύτερο περιβάλλον εργασίας.

Ο Τζεφ Μπέζος έφτασε στο σημείο να κατηγορήσει τους ανώτερους υπαλλήλους του για… τεμπελιά, επειδή όταν έκαναν forward ένα μήνυμα δυσαρέσκειας από πελάτη της Amazon, όταν δεν μπορούσαν να καταλάβουν περί τίνος επρόκειτο, έβαζαν απλά ένα… ερωτηματικό! Κατά τη γνώμη του, θα έπρεπε σε κάθε τέτοια περίπτωση να γράφουν ότι δεν καταλαβαίνουν και να ρωτάνε τον υφιστάμενό τους αν «μπορεί να ρίξει μια ματιά». Φήμες ότι απλά οι υπάλληλοι έφτιαξαν ένα τέτοιο κείμενο και το κάνουν copy/paste έκτοτε ελέγχονται ως ανακριβείς…