Λες κι εσύ, “έλα μωρέ τώρα, ποια Google, θα μου τα πει πιο εύκολα και γρήγορα το ChatGPT να μην ψάχνω” έτσι δεν είναι; Ή μήπως είσαι από εκείνα τα “καλόπαιδα” που όταν βαριούνται παίζουν με το AI, κάνοντας απίθανες δοκιμές όπως “φτιάξε μια εικόνα με τον Ατζαράκη να δέρνει τον Elon Musk σε ένα κλουβί ΜΜΑ στο διάστημα και το κοινό να είναι γεμάτο από εξωγήινους ελέφτανες και χταπόδια”; Μην νιώθεις… “τύψεις”, εντάξει, κι άλλοι το κάνουν.
Καθημερινά, εκατομμύρια άνθρωποι αλληλεπιδρούν με την τεχνητή νοημοσύνη (AI), είτε ρωτώντας κάτι στο ChatGPT είτε πραγματοποιώντας μία αναζήτηση στο Google. Όμως, πίσω από την ταχύτατη επεξεργασία δεδομένων και τις έξυπνες απαντήσεις κρύβεται ένα κόστος που δε βλέπουμε, αλλά μας αφορά όλους: το περιβαλλοντικό αντίκτυπο.
Κάθε φορά που κάνεις μια ερώτηση στο ChatGPT, καταναλώνονται περίπου 3 Watt-ώρες ενέργειας και 16 ουγγιές νερού (περίπου 500 ml). Σκεφτείτε το: για κάθε 20-50 ερωτήσεις που υποβάλλεις, οι διακομιστές που επεξεργάζονται τα δεδομένα χρειάζονται την ψύξη που παρέχει το αντίστοιχο ενός μπουκαλιού νερού. Εάν αυτό σας φαίνεται υπερβολικό, η πραγματικότητα είναι ακόμα πιο σοκαριστική.
Πόση ενέργεια καταναλώνει η τεχνητή νοημοσύνη;
Η επεξεργαστική ισχύς που απαιτείται για τη λειτουργία των AI συστημάτων είναι απίστευτα υψηλή. Ειδικά τα συστήματα μεγάλης κλίμακας, όπως το GPT-4, που χρησιμοποιεί η OpenAI, δεν αρκούνται μόνο σε ερωτήσεις και απαντήσεις, αλλά η ίδια η εκπαίδευσή τους απαιτεί κολοσσιαίες ποσότητες ενέργειας. Κατά την εκπαίδευση του GPT-3, η Microsoft χρησιμοποίησε 185.000 γαλόνια νερού, ποσότητα ικανή να ψύξει ένα πυρηνικό αντιδραστήρα. Αυτά τα νούμερα μας θυμίζουν ότι οι τεχνολογίες που χρησιμοποιούμε καθημερινά δεν είναι άυλες. Απαιτούν πραγματικούς φυσικούς πόρους, και αυτοί οι πόροι δεν είναι ανεξάντλητοι.
Google: Ο “οικολογικός” αντίλογος;
Οι αναζητήσεις στο Google απαιτούν 0,3 Watt-ώρες ανά αναζήτηση, πολύ λιγότερη ενέργεια σε σχέση με τα συστήματα τεχνητής νοημοσύνης όπως το ChatGPT, όμως κι αυτό δεν είναι τόσο αθώο όσο φαίνεται. Με την παγκόσμια χρήση AI να εκτοξεύεται, οι ενεργειακές ανάγκες αυξάνονται ασταμάτητα. Η Goldman Sachs προβλέπει ότι μέχρι το 2030, η ζήτηση ενέργειας από τα data centers που υποστηρίζουν τις πλατφόρμες τεχνητής νοημοσύνης θα αυξηθεί κατά 160%. Αυτή η ανάπτυξη θα απαιτήσει την ενίσχυση της υποδομής, με μεγάλο κόστος για το περιβάλλον, αφού σήμερα πολλά από αυτά τα data centers τροφοδοτούνται από άνθρακα και άλλες μη ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.
Αντιμετωπίζοντας την πραγματικότητα
Παρά τις τεράστιες προσπάθειες για τη μείωση της κατανάλωσης ενέργειας και τη μετάβαση στις ανανεώσιμες πηγές, οι περισσότερες υποδομές βασίζονται ακόμα σε ανθρακικές πηγές ενέργειας, αυξάνοντας το αποτύπωμα άνθρακα. Για παράδειγμα, η Microsoft και η Google προσπαθούν να βελτιώσουν την ενεργειακή τους αποδοτικότητα, χρησιμοποιώντας όλο και περισσότερο ανανεώσιμες πηγές ενέργειας στα data centers τους, αλλά η διαδικασία αυτή είναι αργή και κοστίζει.
Μία μεγάλη προσπάθεια για την αντιμετώπιση του ενεργειακού κόστους είναι η δημιουργία “πράσινων” data centers. Η Microsoft και η BlackRock πρόσφατα έθεσαν σε λειτουργία ένα φιλόδοξο πρόγραμμα, συγκεντρώνοντας $30 δισεκατομμύρια για την κατασκευή ενεργειακά αποδοτικών data centers και την αναβάθμιση των υφιστάμενων υποδομών.
Ωστόσο, ακόμα και με τέτοιες πρωτοβουλίες, η κατάσταση παραμένει κρίσιμη. Η αμερικανική κυβέρνηση, μέσω εκθέσεων όπως αυτή της Goldman Sachs, αναφέρει ότι οι ΗΠΑ δεν έχουν αντιμετωπίσει αύξηση ενεργειακής ζήτησης αυτού του μεγέθους τα τελευταία 100 χρόνια. Και καθώς η ζήτηση συνεχίζει να αυξάνεται, η πίεση στο ενεργειακό δίκτυο γίνεται όλο και μεγαλύτερη.
Είναι η λύση η ίδια η τεχνολογία;
Κάποιοι ειδικοί θεωρούν ότι η ίδια η τεχνητή νοημοσύνη μπορεί να αποτελέσει τη λύση στο πρόβλημα που δημιουργεί. Οι τεχνολογίες αυτές έχουν τη δυνατότητα να αυξήσουν την αποδοτικότητα των υπολογιστικών συστημάτων, μειώνοντας παράλληλα τη χρήση ενέργειας και νερού. Αυτό, όμως, θα απαιτήσει σημαντικές τεχνολογικές εξελίξεις και την επένδυση σε νέες υποδομές.
Παρά την αισιοδοξία για τις μελλοντικές τεχνολογίες, το πρόβλημα είναι υπαρκτό και πιεστικό. Κάθε φορά που χρησιμοποιείς εργαλεία τεχνητής νοημοσύνης ή πραγματοποιείς μια αναζήτηση στο διαδίκτυο, καταναλώνονται ενέργεια και πόροι που σε επίπεδο πλανήτη αυξάνουν τις εκπομπές άνθρακα και επιβαρύνουν τους φυσικούς πόρους. Η συνειδητή χρήση αυτών των τεχνολογιών και η συνεχής έρευνα για τη βελτίωσή τους είναι το κλειδί για μια βιώσιμη τεχνολογική ανάπτυξη.
Και κάποια νούμερα για να καταλάβεις το πρόβλημα
Το ChatGPT καταναλώνει μισό εκατομμύριο κιλοβατώρες ημερησίως, ποσότητα που αρκεί για να τροφοδοτήσει 17.000 νοικοκυριά των ΗΠΑ για μια ημέρα.
Αν η Google ενσωματώσει τη δημιουργική τεχνητή νοημοσύνη σε κάθε αναζήτηση, θα μπορούσε να καταναλώνει 29 δισεκατομμύρια κιλοβατώρες ετησίως, ξεπερνώντας την ενεργειακή κατανάλωση ολόκληρων χωρών.
Ο τομέας της τεχνητής νοημοσύνης θα μπορούσε να χρησιμοποιεί 85 έως 134 τεραβατώρες ετησίως έως το 2027, φτάνοντας δυνητικά το μισό της παγκόσμιας κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας.
Πότε θα λύσει το πρόβλημα που δημιουργεί το ChatGPT;
Η τεχνητή νοημοσύνη αλλάζει τον κόσμο μας με τρόπους που δύσκολα αντιλαμβανόμαστε. Όμως, η περιβαλλοντική της επίδραση είναι αδιαμφισβήτητη. Καθώς οι χρήστες του ChatGPT και παρόμοιων εργαλείων αυξάνονται, το ίδιο κάνει και η κατανάλωση ενέργειας και νερού, δημιουργώντας ανησυχίες για την βιωσιμότητα της τεχνολογίας. Οι εταιρείες, από την πλευρά τους, προσπαθούν να μειώσουν το αποτύπωμά τους, αλλά η πορεία προς ένα βιώσιμο μέλλον είναι μακρά.
Και τώρα, ξέρετε τι κάνουν οι κολοσσοί που μαζεύουν δισεκατομμύρια και όλα τα data του κόσμου, σωστά; Μας ζητάνε να αναλογιστούμε την ευθύνη μας ως χρήστες και “να χρησιμοποιήσουμε την τεχνολογία με σύνεση”, γνωρίζοντας ότι κάθε ερώτησή μας κοστίζει σε πόρους του πλανήτη μας. Προσωπική ευθύνη, σου θυμίζει κάτι αυτό;
@morningbrew AI search uses 10 times more energy @meg b ♬ original sound – Morning Brew
