Ας κάνουμε ένα μικρό ταξίδι στο χρόνο για την οικονομία: Τη δεκαετία του 1970 και στις αρχές του 1980 είχε γίνει ψύχωση στα δημοτικά σχολεία η λεγόμενη «έκθεση για την αποταμίευση». Το πράμα πήγαινε ως εξής: Ένα ωραίο πρωί ο δάσκαλος έλεγε στα παιδιά «προσέξτε, γιατί αυτά που θα πούμε τώρα θα τα γράψετε έκθεση». Κι έλεγε στα παιδιά μερικά πράγματα (τα διάβαζε, άρα κάποιος του τα είχε δώσει, πιθανόν το Υπουργείο) για την αξία της αποταμίευσης. Μετά από λίγες μέρες, όταν έγραφαν έκθεση, τους έβαζε θέμα «Η σημασία της αποταμίευσης».
Έτσι, λοιπόν. Τα παιδάκια έγραφαν, οι δάσκαλοι επέλεγαν το καλύτερο κείμενο και το έστελναν στο Υπουργείο και κάποια από τα καλύτερα γραπτά βραβεύονταν κιόλας. Και τα παιδάκια, λέει, επηρεάζονταν τόσο από το μάθημα που παρακαλούσαν το μπαμπά να τους πάρει τον σιδερένιο κουμπαρά από το Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο της γειτονιάς (που δεν έσπαζε σαν τον πήλινο κουμπαρά-γουρουνάκι, που είχε γίνει πια ντεμοντέ), για να χώνουν μέσα τα δεκάρικα (για δραχμές μιλάμε) από το χαρτζιλίκι τους και να το ξεκλειδώνουν τα Χριστούγεννα για να δουν τι μάζεψαν κι αν φτάνει για να αγοράσουν ένα ακόμα αυτοκινητάκι Matchbox.
Περασμένα, αλλά όχι ξεχασμένα, όπως αποδείχτηκε. Μόνο που αυτή τη φορά το ρόλο του σχολείο τον παίζει μια εφημερίδα. Και το ακροατήριο είναι κάπως πιο ευρύ: Αντί για παιδάκια, απευθύνεται σε όλους. Και τι λέει; Την απόλυτη τρολιά, αν ήταν τρολιά. Γιατί δεν ήταν τρολιά. Πραγματικότητα ήταν.
Αν πίνεις ένα καφεδάκι λιγότερο την ημέρα, έγραψε η εφημερίδα «Καθημερινή», θα αποταμιεύεις 2,5 ευρώ. Αν το πολλαπλασιάσεις επί 30 που είναι οι μέρες του μήνα, να 75 ευρώ. Κι αν αυτό το πολλαπλασιάσεις επί 12 που είναι οι μήνες, να σου 900 ευρώ που δεν τα’ χες. Να, ένα κεφάλαιο σεβαστό, μόνο μ’ ένα καφεδάκι λιγότερο.
Τόση οικονομία που δεν χρειάζεσαι σύνταξη
Να το πάμε και πιο κάτω; Γιατί να μείνει αναξιοποίητο τέτοιο ταλέντο στον πολλαπλασιασμό, που δεν το’ χε ούτε ο Θανάσης Βέγγος στο «Θα Σε Κάνω Βασίλισσα»; Στην πενταετία πάνω, να’ σου 4.500 ευρώ. Και στη δεκαετία θα’ χεις 9.000 ευρώ. Ας μη μιλήσουμε για περισσότερα χρόνια. Δηλαδή, εδώ που τα λέμε, αν είχες αποφασίσεις να πίνεις ένα καφέ λιγότερο στα 35 χρόνια που δουλεύεις, στο τέλος της «καριέρας» σου θα’ χες πάρει 31.500 ευρώ ολόκληρα. Ούτε σύνταξη δεν θα χρειαζόσουν.
Για να τιμήσουμε αυτή την φοβερή ιδέα, είπαμε να τη διευρύνουμε κι άλλο. Δηλαδή, γιατί να την πληρώσει ο καφές; Ξέρεις πόσα άλλα πράγματα δεν χρειάζεσαι, κι αν τα έκοβες ούτε που θα το καταλάβαινες, αλλά θα εξοικονομούσες πολλά λεφτά; Τόσα που θα γινόσουν πλούσιος χωρίς να το καταλάβεις; Είδες οικονομία;
Κι αν αμφιβάλλεις, ρίξε μια ματιά στην παρακάτω λίστα:
- Χαρτί υγείας με διπλό και τριπλό φύλλο: ΟΚ, το γνωρίζουμε ότι τα αριστοκρατικά ποπουδάκια της οικογένειας έχουν συνηθίσει στην ultra άνεση και αυτό το απαράμιλλο χάιδεμα που προσφέρει το τριπλόφυλλο, αλλά στο κάτω-κάτω μια χαρά την κάνεις τη δουλειά σου και με τα μονά. Κι όποιος πει ότι χρειάζεσαι διπλή ποσότητα, δεν τα’ χει υπολογίσει καλά. Ακόμα και κιμπάρης να’ σαι, να τραβάς πολύ που λέμε, το διπλό δε το φτάνεις. Άσε που γι’ αυτή τη δουλειά υπάρχουν και οι εφημερίδες. Την ίδια δουλειά κάνουν. Τίτλο εφημερίδας δεν σου λέμε, μην μας παρεξηγήσουν. Ξέρεις εσύ.
2. Βόλτα στην εξοχή την Κυριακή: Ταλαιπωρία, κίνηση, άγχος και το κυριότερο… βενζίνη! Μ’ ένα δίευρο το λίτρο, δεν θες δέκα λίτρα πήγαινε-έλα για μια κοντινή εκδρομή; Ορίστε το 20άρικο. Τέσσερις Κυριακές ο μήνας, σύνολο 80 ευρώ. Και μην ρωτήσεις «και τα παιδιά μέσα θα μείνουν;». Όχι βέβαια. Πάρε τα ποδαράκια σου και πήγαινέ τα στο πάρκο της γειτονιάς. Τρέξε κι από πίσω τους όπως θα κάνουν ποδήλατο, να γυμναστείς λιγάκι.
3. Δεύτερο φρούτο: Ωραία, παίρνεις φρούτα για να τα φας μετά το φαγητό, να σου φύγει η αρμύρα, που λένε, ή το απογευματάκι σαν σνακ, ή τα βάζεις στον φρουτοχυμό το πρωί για ένα smoothie. Τι τα θες τα πολλά-πολλά; Για ποικιλία; Αφού με ένα κάνεις τη δουλειά σου. Παίρνεις π.χ. πορτοκάλια. Και μετά το φαγητό μπορείς να τα φας, και χυμό να τα κάνεις. Άσε που μπερδεύεσαι και δεν ξέρεις τι να φας.
4. Σινεμά: Ειδικά εσύ που ξοδεύεις αναφανδόν 8ευρα και 10ευρα για να δεις πάνω από μια ταινία την εβδομάδα. Μία δεν σου φτάνει ρε φίλε; Πώς την έχεις δει, Παναγιώτης Τιμογιαννάκης να έχεις άποψη για όλα; Δες μια ταινιούλα την εβδομάδα, αν σου κάνει κέφι, κι αυτό είναι όλο. Σε δύο-τρεις μήνες βγαίνει στις πλατφόρμες στη μισή τιμή, αν θέλεις να τη δεις on demand. Κι αν κάνεις λίγη περισσότερη υπομονή, θα τη δεις δωρεάν στην τηλεόρασή σου. Γιατί πια τόση φούρια να τη δεις την πρώτη εβδομάδα; Εκεί θα είναι να σε περιμένει.
5. Γυμναστήριο: Μεγάλο θέμα. Κολοσσιαίο. Κάθε Σεπτέμβρη σε πιάνει η απογοήτευση για τα χάλια που έδειξες στην παραλία και θέλεις να μου γίνεις fit. Και πας να γραφτείς στο γυμναστήριο με ετήσια συνδρομή, και μετά την 28η Οκτωβρίου ξεχνάς πού βρίσκεται το γυμναστήριο. Μήπως να το έκοβες; Στο κάτω-κάτω, αν θέλεις να γυμναστείς, τρέξε γύρω-γύρω από κανένα γήπεδο, ή πήγαινε σε καμιά πλατεία απ’ αυτές που έχουν τα όργανα τα δωρεάν. Μια χαρά κάνεις τη δουλειά σου κι εκεί.
6. Τυρόπιτα: Κάπου εκεί στις 10.30-11.00 δεν σε πιάνει μια λιγούρα; Και ξέρεις ότι μέχρι να φτάσει το μεσημέρι, ή το απόγευμα, έχεις καιρό μπροστά σου; Μα, γιατί δεν ακολουθούσες τη γνωστή παροιμία «των φρονίμων τα παιδιά κτλ. κτλ.»; Φτιάξε ένα τοστάκι από το σπίτι. Τι θα κερδίσεις; Έχουμε και λέμε: 22 εργάσιμες ο μήνας, επί 2,5 ευρώ η τυρόπιτα (άμα πας για ζαμπονοτυρόπιτα θα είναι παραπάνω), σύνολο 55 ευρώ. Αν αγοράσεις τα υλικά για 22 τοστάκια (ψωμάκι, τυρί και γαλοπούλα) θα σου κοστίσει το πολύ 15-17 ευρώ. Να, το 40άρι οικονομία το μήνα. Άρχοντας.
7. Κούρεμα: Αμάν πια μ’ αυτή τη μανία, να επισκέπτεσαι κάθε μήνα τον κουρέα σου και να σκας 10ευρα το λιγότερο. Γιατί; Δεν έχεις ακούσει ότι το μακρύ μαλλί είναι της μόδας; Άσε βρε παιδί μου μια χαίτη να δούμε πώς στρώνει. Άσε φαβορίτα τσίλικη, πού ξέρεις, μπορεί να είναι και γκρίζα και να αποκτήσεις και γοητεία, δεν έχεις ακούσει για τους γκρίζους κροτάφους. ΟΚ δεν σου λέμε να γίνεις Νεάντερνταλ, αλλά πήγαινε κάθε δίμηνο, όχι μήνα. Μάνι-μάνι γλύτωσες τα μισά λεφτά. Και η διαφορά είναι ανεπαίσθητη. Δεν είναι σαν τη γυναίκα που πάει κομμωτήριο και ανταύγεις και βαφή και μανικιούρ και πεντικιούρ και βγαίνει από το μαγαζί και τρομάζεις να τη γνωρίσεις.
8. Νεράκι: Άλλο μεγάλο τιπ αυτό. Τι σε πειράζει δηλαδή να έχεις ένα παγουρίνο-θερμός, γεμάτο με δροσερό νεράκι, σαν κι αυτό που παίρνεις στη θάλασσα το καλοκαίρι, και να πίνεις όποτε γουστάρεις; Ξέρεις πόσα λεφτά χαλάς σε νεράκια πλαστικά; Μάνι-μάνι, δύο το λιγότερο. Ένα ευρουλάκι. Δηλαδή καμιά 25αριά ευρώ το μήνα.
9. Πλύσιμο αυτοκινήτου: Αυτό πια, να πηγαίνεις το αυτοκίνητο για πλύσιμο κάθε εβδομάδα δεν μπορούμε να το καταλάβουμε. Δηλαδή πόσο σκονίζεται το αυτοκίνητο μέσα; Και μήπως βρέχει κάθε εβδομάδα, όπως έκανε παλαιότερα; Εδώ κάνουμε αμάν να πούμε το νερό, νεράκι. Στο κάτω-κάτω, αν είσαι μανιακός με την καθαριότητα, ξύπνα πιο νωρίς την Κυριακή, πάρε κουβά και σφουγγάρι και δώσ’ του να καταλάβει. Και γυμναστική θα κάνεις και θα γλυτώσεις λεφτά. Πόση οικονομία θα κάνεις είναι θέμα δικό σου.
10. Εφημερίδα: Τελευταίο, αλλά όχι έσχατο. Έτσι δεν λένε οι γραμματιζούμενοι στις εφημερίδες; Ε, λοιπόν, ισχύει και το ανάποδο. Κόψε την εφημερίδα. Μια χαρά τα μαθαίνεις τα νέα από το κινητό σου. Τώρα θα μας πεις, βέβαια, ότι αν δεν έπαιρνες εφημερίδα θα έχανες απίθανες συμβουλές όπως αυτή του «κόψε ένα καφέ την ημέρα για να κάνεις αποταμίευση». Σ’ αυτό έχεις ένα δίκιο. Αλλά κάνε την καρδιά σου πέτρα. Αξίζει τον κόπο.
