O Πέτζα Στογιάκοβιτς έκανε ένα τυπικό πέρασμα από το πάνθεον του παγκόσμιου μπάσκετ. Τυπικό, επειδή πριν του γίνει η τιμή να συμπεριληφθεί στο FIBA Hall of Fame μαζί με τους άλλους τεράστιους και παγκόσμιους του αθλήματος, είχε μπει στο άλλο Hall of Fame, το πιο δύσκολο και το πιο απαιτητικό απ’ όλα: Στις καρδιές των μπασκετόφιλων. Όχι μόνο των Σέρβων, των Ελλήνων, των Αμερικανών. Ούτε των φίλων της Εθνικής Σερβίας, του Ντένβερ, του Σακραμέντο, του ΠΑΟΚ. Σε όλους.
Αμφιβάλλει κανείς; Μετά από μια επαγγελματική πορεία 19 χρόνων, ο Πέτζα από την Σλαβόνσκα Ποζέγκα της Γιουγκοσλαβίας (όπως ο ίδιος τόνισε στην πανηγυρική του ομιλία πριν την βράβευσή του) ευτύχησε να βλέπει ή να ακούει δίπλα στο όνομά του τη λέξη «παικταράς». Ανεξάρτητα ποια ομάδα υποστηρίζει αυτός που τον αναφέρει. Στη σκοτεινή και απολύτως οπαδική ιστορία του ελληνικού μπάσκετ των τελευταίων 30 χρόνων, αυτό αποτελεί τίτλο τιμής. Μπορεί να βοηθάει και το ότι τα πιο ώριμα μπασκετικά του χρόνια τα πέρασε στη λάμψη του ΝΒΑ, εκεί που δικαιωματικά ανήκε, οπότε δημιουργήθηκε η απαραίτητη χρονική και χιλιομετρική απόσταση. Αλλά το fact παραμένει fact. O Πέτζα υπήρξε παικταράς. Και τον αγαπάμε.
Παικταράς ο Στογιάκοβιτς, αλλά όχι μόνο…
Γιατί τον αγαπάμε; Γιατί ήταν παικταράς, είναι η εύκολη απάντηση. Αρκεί αυτό; Όχι. Είναι πολύ ρηχό αυτό για να συμπεριλάβει όλα όσα πρεσβεύει ο 47χρονος σήμερα Πέτζα και μας κάνει να τον αγαπάμε. Γι’ αυτό, ορίστε δέκα λόγοι για τους οποίους ο Πρέντραγκ Στογιάκοβιτς είναι μέσα στην καρδιά μας. Και θα παραμείνει εκεί για πάντα.
- Δεν έχασε το δρόμο του, παρά την πολύ δύσκολη παιδική του ηλικία. Μιλάμε για ένα παιδί που έζησε τη φρίκη του πολέμου στην πρώην Γιουγκοσλαβία στην προ-εφηβεία του. Και μάλιστα με το χειρότερο τρόπο. Ο πατέρας του, Σέρβος που ζούσε στην περιοχή της Κράινα (με σερβική πλειοψηφία) στην Κροατία, δεν δίστασε να πάρει και όπλο για να πολεμήσει για το έθνος του. Η πατρίδα του χάθηκε, από όλη την περιοχή της Κράινα όλοι οι σερβικής καταγωγής εκδιώχθηκαν. Όσες πληγές αφόρητες και να προκαλούσαν αυτά σ’ ένα μικρό παιδί, όσο κι αν είχε «δικαιολογία» ο Πέτζα Στογιάκοβιτς να γεμίσει την καρδιά του με μίσος, αυτός βρήκε διέξοδο μέσα από το μπάσκετ.
2. Δεν πούλησε εθνικοφροσύνη. Σε αντίθεση με άλλους αυτής της «συνομοταξίας», παιδιά που πήραν το ελληνικό διαβατήριο με τουλάχιστον περίεργες διαδικασίες (αναγνωρίστηκαν ως εξώγαμα), ο Πέτζα Στογιάκοβιτς δεν απαρνήθηκε την πατρίδα του και ήταν παρών στα περισσότερα ραντεβού της εθνικής Σερβίας κατά τη διάρκεια της καριέρας του. Είναι διαφορετικό να σου δίνεται μια διέξοδος στη ζωή σου κι άλλο να καταπιέζεις τα συναισθήματά σου ως πατριώτης.
3. Η προσήλωσή του στην προπόνηση. Αυτή η τέλεια μηχανική στο σουτ δεν δημιουργήθηκε τυχαία. Ούτε ήταν αποτέλεσμα ταλέντου και μόνο. Έγινε με εκατοντάδες χιλιάδες, μάλλον με εκατομμύρια σουτ. Τα’ χουν πει και συμπαίκτες του στον ΠΑΟΚ, συνομήλικοι, την εποχή που έφτασε στη Θεσσαλονίκη από τη Σερβία, 15 χρόνων παιδί. Μετά την προπόνηση της ομάδας ο Στογιάκοβιτς δεν έκανε μπάνιο όπως οι άλλοι, έφευγε από το «Αλεξάνδρειο» και πήγαινε σε άλλο κλειστό γυμναστήριο, πιο μικρό, για να κάνει σουτ μόνος του. Επί ώρες. Ακόμα κι όταν ήταν πια φτασμένος παίκτης, έβγαζε πολλά λεφτά και δεν είχε να απολογηθεί τίποτε σε κανέναν, αυτός ξημεροβραδιαζόταν στα γήπεδα για να τελειοποιήσει το σουτ του.
4. «That shot». Αυτό το σουτ. Δεν χρειάζεται να πούμε τίποτε άλλο. Ημιτελική σειρά Ολυμπιακός-ΠΑΟΚ τη σεζόν 1997-98, 55-58 τελικό σκορ, με σουτ του Πέτζα στο τελευταίο δευτερόλεπτο. Το ονειρεμένο φινάλε για κάθε παίκτη σε μία σειρά. Και μάλιστα σ’ ένα ΣΕΦ που κόχλαζε, με αντίπαλο μια ομάδα που είχε πάρει τα πέντε τελευταία πρωταθλήματα κι έμοιαζε πανίσχυρη. Μια ένδειξη παλικαριάς, αποτελεσματικότητας και ψυχραιμίας που έβαλε και τη σφραγίδα ότι ο Πέτζα Στογιάκοβιτς είναι για μεγάλα πράγματα. Το ίδιο καλοκαίρι έγινε ντραφτ στο ΝΒΑ, στο Νο14. Σήμερα, ακόμα και φίλοι του Ολυμπιακού που πόνεσαν από εκείνο το αποτέλεσμα, τον σταματούν στο δρόμο και του βγάζουν το καπέλο.
5. Έκανε κάτι που είχε κάνει μόνο ο Λάρι Μπερντ ως τότε. Να κερδίζεις διαγωνισμό τριπόντων στο ΝΒΑ δεν είναι μικρό πράγμα. Να κερδίζεις δύο διαγωνισμούς τριπόντων στο ΝΒΑ είναι κάτι που ελάχιστοι παίκτες το έχουν καταφέρει. Ακόμα και στο υψηλότερο επίπεδο, εκεί που δεν έχει άλλο πιο πάνω, ο Πέτζα Στογιάκοβιτς έδειχνε όχι μόνο ότι μπορεί να σταθεί, αλλά και να πρωταγωνιστήσει.
6. Είναι δικό μας παιδί. Άλλα τέτοια «Ελληνόπουλα» (όνομα και μη χωριό) που πήραν την ελληνική υπηκοότητα και έπαιξαν σαν συμπατριώτες μας, μόλις τους ανοίχθηκαν άλλοι ορίζοντες πήραν μια κατάμαυρη πέτρα και την έριξαν πίσω τους. Ο Πέτζα Στογιάκοβιτς δεν ξέχασε την Ελλάδα, που του άνοιξε την αγκαλιά της στα δύσκολα, ούτε τη Θεσσαλονίκη, την πόλη στην οποία ανδρώθηκε. Από τα 22 του πήγε στη γκλαμουριά του ΝΒΑ, θα μπορούσε να επισκέπτεται μόνο τα νησιά για χλιδάτες διακοπές, αλλά δεν είναι τέτοιος.
7. Η αποφασιστικότητα με την οποία διαχειρίστηκε την προσωπική του σχέση. Σήμερα όλα έχουν τυλιχθεί με ροζ συννεφάκια και όλοι έχουν να το λένε για την τέλεια οικογένειά του. Επειδή, βέβαια, κάποιοι έχουν και μνήμη και ο κόσμος, ειδικά ο μπασκετικός, είναι μικρός, να θυμίσουμε ότι μόλις είχε γίνει γνωστή η σχέση του Πέτζα με την Αλέκα Καμηλά είχαν γραφτεί ουκ ολίγα… σκουπίδια, τα οποία δεν έχουμε καμία διάθεση να αναπαράξουμε. Ο Πέτζα Στογιάκοβιτς δεν άκουσε κανέναν. Προστάτεψε τη σχέση του σαν ώριμος άνδρας και ευτύχησε να δημιουργήσει την οικογένειά του και να χαίρεται τα τρία παιδιά του.
8. Για έναν λόγο παραπάνω. Ας γίνουμε και λίγο… υστερόβουλοι, ως Έλληνες μπασκετόφιλοι: Αγαπάμε τον Πέτζα Στογιάκοβιτς και για τον Αντρέι, τον μεγάλο του γιο. Ο οποίος στα 21 του φαίνεται ότι έχει πέσει κάτω από τη μηλιά και μπορεί να διαγράψει εξαιρετική πορεία στο μπάσκετ. Ο Αντρέι γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη και μέχρι σήμερα δεν έχει επιλέξει μπασκετική υπηκοότητα. Μπορεί να εκπροσωπήσει και τη Σερβία και την Ελλάδα. Ήδη κάνει θραύση στο κολλεγιακό πρωτάθλημα των ΗΠΑ, θεωρείται σίγουρος για το επόμενο ντραφτ του ΝΒΑ κι αν επιλέξει την Ελλάδα θα μας δώσει ένα τεράστιο πλεονέκτημα.
9. Το Peja Stojakovic Children Foundation. Η ΜΚΟ που έχει ιδρύσει και την έχει αφιερώσει στην βελτίωση της ζωής των παιδιών που ζουν κυρίως στα Βαλκάνια και υποφέρουν από τις βίαιες μετακινήσεις, την μοναξιά και την κακή ποιότητα ζωής. Κάτι, δηλαδή, που είχε βιώσει και ο ίδιος ο Στογιάκοβιτς.
10. Η γενικότερη ευαισθητοποιίησή του σε θέματα που αφορούν τη θρησκεία, τις γυναίκες και τα παιδιά. Με συγκεκριμένες πρωτοβουλίες που πήρε τα χρόνια, στα οποία ήταν ενεργός μπασκετμπολίστας, αλλά και αργότερα, για την αναστήλωση ορθόδοξων χριστιανικών ναών, για την αγορά και την διανομή δώρων σε παιδιά από εμπόλεμες περιοχές, για καμπάνιες ενάντια στο εμπόριο λευκής σάρκας.
