Ο Stephen King, ένας από τους μεγαλύτερους “μάστορες” της συγγραφής εδώ και δεκαετίες στον κόσμοι, κι ένας συγγραφέας που έχει στιγματίσει την παγκόσμια λογοτεχνία με τα βιβλία του, αποφάσισε να αποσύρει οριστικά από την κυκλοφορία ένα από τα πρώτα του έργα, το “Rage”, γνωστό και ως το βιβλίο που δεν θα ξαναδούμε στα ράφια των βιβλιοπωλείων. Αυτή η απόφαση δεν είναι απλώς μια πράξη αυτολογοκρισίας, αλλά μια ένδειξη της ευαισθησίας και της κοινωνικής ευθύνης που φέρει ο King, γνωρίζοντας τη δύναμη που έχει η Tέχνη στην πραγματική ζωή.
Ο Stephen King είναι ένας συγγραφέας με περισσότερα από 65 βιβλία στο ενεργητικό του και μια καριέρα που ξεκινά από το 1974 με το εμβληματικό “Carrie”, που έχει καθιερωθεί ως “ο βασιλιάς του τρόμου”. Από τη σκοτεινή φαντασία μέχρι την εξερεύνηση των βαθύτερων φόβων της ανθρώπινης ψυχής, τα βιβλία του έχουν πουλήσει εκατομμύρια αντίτυπα παγκοσμίως και έχουν γίνει αντικείμενο μελέτης και λατρείας από εκατομμύρια αναγνώστες.
Ωστόσο, το “Rage”, το οποίο εκδόθηκε το 1977 υπό το ψευδώνυμο Richard Bachman, δεν είχε την ίδια τύχη. Αντί να γίνει άλλο ένα επιτυχημένο βιβλίο στη μακρά λίστα των έργων του King, το “Rage” (μεταφρασμένο και ως “Οργή” στα ελληνικά), βρέθηκε στο επίκεντρο μιας ανησυχητικής σύνδεσης με πραγματικά περιστατικά βίας. Το βιβλίο αφηγείται την ιστορία ενός μαθητή λυκείου που, μετά από την αποβολή του, καταλαμβάνει το σχολείο του και προχωρά σε μαζικούς φόνους. Η αφήγηση αυτή, αν και φανταστική, έγινε τραγικά πραγματική όταν αποδείχθηκε ότι το βιβλίο συνδέθηκε με αρκετά περιστατικά βίας σε σχολεία των ΗΠΑ.
Η πιο γνωστή περίπτωση που ώθησε τον King να πάρει την απόφαση να αποσύρει το βιβλίο ήταν το περιστατικό του Michael Carneal το 1997. Ο Carneal, ένας 14χρονος μαθητής, εισέβαλε με όπλο στο σχολείο του και σκότωσε τρεις συμμαθητές του, τραυματίζοντας άλλους πέντε. Κατά την έρευνα που ακολούθησε, ανακαλύφθηκε ότι ο Carneal είχε στην κατοχή του ένα αντίτυπο του “Rage”, το οποίο βρέθηκε στο ντουλάπι του. Αυτό το περιστατικό, καθώς και η σύνδεση του βιβλίου με άλλα παρόμοια γεγονότα, οδήγησε τον King στο να αναλογιστεί την επιρροή που μπορεί να έχει η τέχνη στη ζωή.
Η απόφαση του King να αποσύρει το “Rage” από την κυκλοφορία δεν ήταν απλώς μια αυθόρμητη αντίδραση. Σε μια συνέντευξή του το 1999, ο King εξήγησε ότι η απόφαση αυτή ήταν αποτέλεσμα βαθιάς σκέψης και προβληματισμού. Το “Rage”, αν και ήταν μέρος της συλλογής “The Bachman Books”, πλέον δεν περιλαμβάνεται στις μετέπειτα εκδόσεις της συλλογής. Ο ίδιος ο King δήλωσε ότι ένιωθε άβολα με την ύπαρξη του βιβλίου στη δημόσια σφαίρα, γνωρίζοντας ότι θα μπορούσε να επηρεάσει ευάλωτα άτομα με τρόπους που δεν θα μπορούσε να ελέγξει.
Το θέμα της ευθύνης του καλλιτέχνη για την επίδραση του έργου του στην κοινωνία είναι ένα ζήτημα που απασχολεί εδώ και αιώνες τη λογοτεχνία και τις τέχνες. Ο King, όντας ένας από τους πιο γνωστούς συγγραφείς του κόσμου, ένιωσε ότι δεν μπορούσε να αγνοήσει την ηθική διάσταση του ζητήματος. Παρά την επιτυχία του, ο συγγραφέας δεν δίστασε να αποσύρει το βιβλίο του, αναγνωρίζοντας ότι η τέχνη του δεν θα έπρεπε να ενθαρρύνει ή να υποκινεί βίαιες πράξεις.
Η απόφαση αυτή δεν ήταν χωρίς κόστος. Το “Rage” ήταν ένα από τα πρώτα βιβλία που έγραψε ο King, μια εποχή όπου ο ίδιος πειραματιζόταν με τα όρια της λογοτεχνίας και της ανθρώπινης ψυχολογίας. Η απόσυρση του βιβλίου σήμαινε, κατά κάποιο τρόπο, και μια αποκοπή από ένα κομμάτι του εαυτού του. Ωστόσο, ο King προτίμησε να θυσιάσει αυτό το κομμάτι προκειμένου να προστατεύσει το κοινό του και να διασφαλίσει ότι το έργο του δεν θα συνδεθεί με την τραγωδία και τη βία.
Ο Stephen King έχει γράψει πολλά βιβλία που εξερευνούν τη σκοτεινή πλευρά της ανθρώπινης φύσης. Από το “Carrie” μέχρι την “Λάμψη” και το “Misery”, οι ιστορίες του έχουν ενσωματώσει τον τρόμο και την τρέλα, δημιουργώντας κόσμους όπου οι αναγνώστες βυθίζονται σε ένα ατελείωτο παιχνίδι με τους φόβους τους. Παρ’ όλα αυτά, το “Rage” παραμένει το μοναδικό βιβλίο που ο ίδιος αποφάσισε να αποσύρει από την κυκλοφορία. Στο δοκίμιό του “Guns”, το οποίο έγραψε μετά την τραγωδία του Sandy Hook το 2012, ο King αναφέρθηκε εκτενώς στους λόγους που τον οδήγησαν να πάρει αυτή την απόφαση. Για τον King, το “Rage” δεν ήταν πλέον συμβατό με τις αξίες του ως καλλιτέχνη και ως ανθρώπου.
Η απόσυρση του “Rage” είναι μια πράξη που αναδεικνύει τη δέσμευση του King προς το κοινό του και τη δική του προσωπική ηθική. Σε έναν κόσμο όπου η βία και η ανασφάλεια αυξάνονται, ο Stephen King υπενθυμίζει ότι η τέχνη έχει τη δύναμη να διαμορφώσει, αλλά και να καταστρέψει. Και ενώ ο King αναγνωρίζει ότι δεν είναι δυνατόν να ελέγξει πλήρως την ερμηνεία και την αντίδραση του κοινού προς τα έργα του, η απόσυρση του “Rage” ήταν μια πράξη ευθύνης που στόχευε στην προστασία των αναγνωστών του.
Ο κόσμος της λογοτεχνίας, όπως και κάθε άλλος τομέας της τέχνης, απαιτεί από τους δημιουργούς του να είναι συνειδητοποιημένοι για την επιρροή που έχουν τα έργα τους. Ο Stephen King, με την απόφασή του να αποσύρει το “Rage”, μας απέδειξε ότι η ηθική ευθύνη δεν είναι απλώς ένας ακαδημαϊκός όρος, αλλά μια ζωντανή πραγματικότητα που πρέπει να αντιμετωπίζεται με σοβαρότητα και σεβασμό. Τα λέει και τα φωνάζει εδώ και δεκαετίες άλλωστε, ως αντιμαχόμενος της ελεύθερης αγοράς όπλων στις ΗΠΑ και επικριτικός σε κάθε πρόεδρο και καμπάνια στις ΗΠΑ που υποστηρίζει την NRA (National Riffle Association), την πιο ισχυρή ένωση ιδιοκτησίας και διακίνησης όπλων στην χώρα.
Η απόσυρση του “Rage” δεν σηματοδοτεί το τέλος της καριέρας του King ούτε μειώνει την αξία του έργου του. Αντίθετα, δείχνει έναν δημιουργό που δεν φοβάται να αναλάβει τις ευθύνες του και να προστατεύσει το κοινό του. Σε μια εποχή που οι κοινωνικές αλλαγές είναι ταχύτατες και η βία γίνεται μέρος της καθημερινότητας, ο King υπενθυμίζει ότι η τέχνη πρέπει να είναι ένα μέσο για το καλό, ακόμα και αν αυτό σημαίνει την αυτολογοκρισία.
Με την απόσυρση του “Rage”, ο Stephen King δεν έκλεισε ένα κεφάλαιο της καριέρας του, αλλά ανοίγει το δρόμο για έναν πιο υπεύθυνο και ηθικά ευσυνείδητο τρόπο δημιουργίας, δείχνοντας σε όλους μας τη σημασία της ηθικής στην τέχνη και τη ζωή. Πάντως, αν σας αρέσει ο “βασιλιάς του τρόμου”, μπορείτε να βρείτε όλα τα υπόλοιπα έργα του, εδώ.
