Το έργο υλοποιείται μετά τα ευρήματα μελετών ότι ελλοχεύουν κίνδυνοι καρκινογενέσεων και άλλων ασθενειών για τους κατοίκους της περιοχής.
Το Παρατηρητήριο στοχεύει στην προστασία και στην προαγωγή της υγείας του πληθυσμού της περιοχής.
Με βάση τα αποτελέσματα της επιδημιολογικής μελέτης των Οινοφύτων, που ξεκίνησε το 2009 από το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών και το Ινστιτούτο Prolepsis με τη χρηματοδότηση του ΚΕΕΛΠΝΟ, διαπιστώθηκε ότι η κατανάλωση νερού με υψηλή περιεκτικότητα σε εξασθενές χρώμιο οδηγεί σε καρκινογένεση και σε ανάπτυξη ουρογεννητικών νοσημάτων.
To Παρατηρητήριο Υγείας θα πραγματοποιεί συστηματική παρακολούθηση και καταγραφή των κινδύνων της υγείας των κατοίκων, με στόχο την έγκαιρη αναγνώριση πιθανών προβλημάτων υγείας. Θα επεξεργάζεται στοιχεία των περιβαλλοντικών μετρήσεων και, σε συνδυασμό με τα στοιχεία των ασθενειών, θα εντοπίζει εστίες υψηλού κινδύνου.
Επιπλέον θα λειτουργεί τηλεφωνική γραμμή (hotline), ώστε οι κάτοικοι να μπορούν να εκφράζουν τις ανησυχίες τους και να ενημερώνονται τακτικά για ζητήματα δημόσιας υγείας, ενώ θα σχεδιάζονται και θα υλοποιούνται στοχευμένες δράσεις προαγωγής υγείας. Τα αποτελέσματα της μελέτης είχαν σημαντικό αντίκτυπο στην επιστημονική κοινότητα, ενώ χρησιμοποιήθηκαν, μεταξύ άλλων, στην αιτιολογική έκθεση της Κυβέρνησης της Καλιφόρνια (2011) ως τεκμήρια για τη θέσπιση ορίων (Public Health Goals) στην περιεκτικότητα του πόσιμου νερού σε εξασθενές χρώμιο.
Οι κύριες λειτουργίες του Παρατηρητηρίου Υγείας & Κέντρου Προαγωγής περιλαμβάνουν τη δημιουργία συστήματος καταγραφής της υγείας των κατοίκων από τα νοσοκομεία και τις υπηρεσίες Υγείας, την επεξεργασία στοιχείων περιβαλλοντικών ρύπων σε αέρα, έδαφος, νερό και συσχέτισης με τα στοιχεία νοσηρότητας, καθώς και την επιπλέον παρακολούθηση των κινδύνων μέσω βιολογικών μετρήσεων και ιατρικών στοιχείων του πληθυσμού. Οι περιοχές κάλυψης του Παρατηρητηρίου & Κέντρου Προαγωγής Υγείας είναι οι Δημοτικές Ενότητες Σχηματαρίου, Δηλεσίου, Οινοφύτων, Τανάγρας και Δερβενοχωρίων.
Ο Περιφερειάρχης Στερεάς Ελλάδας, Κώστας Μπακογιάννης δήλωσε σχετικά: «Σταδιακά πετυχαίνουμε ένα από τα μεγαλύτερα στοιχήματα που έχουμε θέσει ως Περιφερειακή Αρχή. Τηνεξυγίανση της περιοχής του Ασωπού. Μίας περιοχής που αντιμετωπίζει τεράστια ζητήματα με το περιβάλλον αλλά και την υγεία των κατοίκων της. Η ίδρυση του Παρατηρητηρίου & Κέντρου Προαγωγής Υγείας, αποτελεί ένα μεγάλο βήμα προς αυτή την κατεύθυνση. Θερμές ευχαριστίες στο Εργαστήριο Υγιεινής, Επιδημιολογίας και Ιατρικής Στατιστικής της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών και ιδιαίτερα στην κ. Λινού, που έχει αναλάβει να φέρει εις πέρας το δύσκολο αυτό έργο».
Η κυρία Αθηνά Λινού, καθηγήτρια και διευθύντρια του Εργαστηρίου Υγιεινής, Επιδημιολογίας και Ιατρικής Στατιστικής, της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών προσέθεσε: «Η ίδρυση του Παρατηρητήριου & Κέντρου Προαγωγής Υγείας αποτελεί πράξη ευθύνης που δείχνει ότι η Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας αντιμετωπίζει το πρόβλημα με σοβαρότητα, ώστε να ελαχιστοποιηθούν οι συνέπειες των λαθών του παρελθόντος, αλλά και να μεγιστοποιηθούν οι δυνατότητες του μέλλοντος, ως προς τη διασφάλιση και την προαγωγή της υγείας των πολιτών της Στερεάς Ελλάδας. Το Πανεπιστήμιο της Αθήνας και ειδικά το Εργαστήριο Υγιεινής, Επιδημιολογίας και Ιατρικής Στατιστικής αναλαμβάνει με αίσθημα ευθύνης αυτό το δύσκολο έργο και θα καταβάλει κάθε δυνατή προσπάθεια για την επιτυχία του. Πρόκειται για παρακαταθήκη υγείας που χρωστάμε στις μελλοντικές γενιές».