Δεν μπορείς να το αφήσεις κάτω. Η φεμινίστρια Ειρήνη Γεωργή είναι τρομερά εξομολογητική. Γράφει για πράγματα που σου είναι οικεία. Αμήχανα πρώτα ραντεβού, φλερτ σε νησιά με ξένους τουρίστες, αχρείαστα dick pics. Είναι αστεία, τρομερά αστεία. Η Ειρήνη Γεωργή χρησιμοποιεί το χιούμορ για να μιλήσει και για πράγματα που αποσιωπούνται: Οι βιασμοί από φίλους, γνωστούς, συνάδελφους, από τα “καλά παιδιά”, το slut shamming σε γυναίκες που απλά χαίρονται τη ζωή τους, τον ηλικιακό ρατσισμό στο dating. Η λίστα είναι μακριά.
Ξέρει ότι το dating αλλάζει. Πιστεύει ότι οι παλιοί κανόνες δεν ισχύουν πια, Συμφωνούμε μαζί της, όσα ξέραμε ήταν λάθος και χρειάζεται να τα μάθουμε ξανά. Μιλήσαμε με αφορμή τον φεμινιστικό οδηγό επιβίωσης “Αυτός που θέλουν οι γυναίκες”, για τα dick pics, την κουλτούρα του βιασμού και το “κακό σεξ”. Και την ευχαριστούμε που γράφει για όλα εκείνα που βόλευε να μείνουν αποσιωπημένα. Το βιβλίο της επιχειρεί να εκσυγχρονίσει το κόνσεπτ του dating, μέσα από πρίσμα φεμινιστικό.
Υπάρχουν άγνωστοι (σου) άνδρες που αγόρασαν το βιβλίο σου και πήραν το θάρρος να σου γράψουν κάτι; Καλό ή κακό;
Ναι, αλλά πράγματι άγνωστοί μου, εκείνοι με ακολουθούν στα social media, οπότε δεν ήταν κάποιοι που απλώς είδαν το βιβλίο στο ράφι και δεν είχαν ιδέα ποια είμαι. Ως τώρα μου έχουν πει πολύ όμορφα πράγματα.
Γιατί γράφεις ότι το dating είναι πολιτικό;
Ο φεμινισμός μας έχει μάθει ότι το προσωπικό είναι πολιτικό, γιατί τα προσωπικά μας βιώματα και οι εμπειρίες είναι άρρηκτα συνδεδεμένα με κοινωνικές και πολιτικές δομές, με αυτό που λέμε Συστήματα. Το dating επηρεάζεται σε τεράστιο βαθμό από την πατριαρχία και κατ’ επέκταση από την κουλτούρα του βιασμού. Οπότε σίγουρα, όπως και το σεξ, είναι πολιτικό.
Πότε σταμάτησε να σε νοιάζει «τι θα πει ο κόσμος»;
Δεν νομίζω ότι με ένοιαζε ποτέ. Ήταν μάλλον από τα λίγα καλά του να είμαι το δεύτερο παιδί και να μην μου δίνουν ιδιαίτερη σημασία οι γονείς μου όσο μεγάλωνα στον αυτόματο πιλότο. Αργότερα, όταν άρχισε να τους νοιάζει το ότι έγραφα για σεξ δημόσια και άρα ντρόπιαζα την οικογένεια και δεν θα έβρισκα κανέναν να με πάρει στα σοβαρά, θύμωσα, πείσμωσα και έγινα πιο αποφασισμένη να μιλάω για ό,τι θεωρώ σημαντικό, ανοιχτά.
Πόσο άλλαξε η ζωή σου από τότε που έγινε viral η ιστορία του βιασμού σου;
*«Οι ιστορίες των βιασμών μου», πληθυντικός. Η ζωή μου άλλαξε πάρα πολύ, και δεν το περίμενα καθόλου. Για μένα οι ιστορίες ήταν απλώς μια αφορμή ώστε να μιλήσω για το θεωρητικό κομμάτι της κουλτούρας του βιασμού, να εξηγήσω έννοιες όπως το slut shaming (τσουλοδιαπόμπευση) και το victim blaming (να κατηγορείται το θύμα). Ήθελα να μιλήσω για το πόσο συχνά συμβαίνουν όλα αυτά, να πω ότι οι βιασμοί είναι κάτι καθημερινό από «καλά παιδιά» και όχι από αγνώστους σε σκοτεινά δρομάκια, και πίστευα ότι αφού έγραψα το κείμενο και το δημοσίευσα, αυτό ήταν, τα είπα όλα, πάμε παρακάτω, δεν περίμενα κάτι άλλο. Αυτό που άλλαξε τη ζωή μου ήταν τα μηνύματα. Μηνύματα από εκατοντάδες γυναίκες και κορίτσια που μου έλεγαν τις δικές τους ιστορίες και με παρακαλούσαν να συνεχίσω να γράφω.
«Μήπως φταίω;» Πότε σταμάτησες να σκέφτεσαι έτσι;
Είναι πάρα πολύ δύσκολο να σταματήσεις να σκέφτεσαι τουλάχιστον τι θα μπορούσες να είχες κάνει (ή να μην είχες κάνει), για να το είχες αποφύγει. Η «εκπαίδευση» που παίρνουμε από την κοινωνία είναι βαθιά βιδωμένη μέσα μας, έχει γίνει εργοστασιακή ρύθμιση, σχεδόν αδύνατον να ξεριζωθεί. Ήξερα από νωρίς ότι δεν έφταιγα, αλλά και πάλι ένιωθα ότι είχα την ευθύνη να προσέχω. Γιατί αυτό μας μαθαίνει η κοινωνία. Ότι οι γυναίκες πρέπει να προσέχουν να μην βιαστούν. Η ευθύνη ανήκει στις γυναίκες. Γιατί η κοινωνία αρνείται να μάθει στους άντρες να μην βιάζουν.
Με πόσους αρνητές της ανισότητας συναγελάζεσαι τυχαία καθημερινά; Δεν βαρέθηκες να διαβάζεις σχόλια για φεμινάζι και γραφικές φεμινίστριες;
Έχω αποδεχτεί ότι τα σχόλια στο ίντερνετ είναι η παιδική χαρά κάθε μισογύνη (και γενικότερα το λούνα παρκ του τρόμου στο τέλος της λεωφόρου της λογικής). Μπαίνω στη διαδικασία να απαντήσω μόνο αν αισθάνομαι ότι υπάρχει μια χαραμάδα ελπίδας γι’ αυτόν που σχολιάζει, ότι ίσως μπορέσει να δει μια άλλη οπτική, ή για να υπάρξει μια ηθική τάξη για τους άλλους που διαβάζουν εκείνη τη στιγμή.
Ζούμε σε εποχές «αλτραϊτισμού», είναι μια καλή εποχή να μιλάς για φεμινισμό;
Θεωρητικά, καλή εποχή να μιλάς για οποιαδήποτε αλλαγή που θα ανατρέψει κοινωνικά (και προσωπικά) δεδομένα και θα ταράξει την ισορροπία των προνομίων, θα είναι όταν έχουμε παγκόσμια ειρήνη, έχουμε λύσει το περιβαλλοντικό και το ενεργειακό, εργαζόμαστε 10 ώρες την εβδομάδα και έχουμε δωρεάν στέγη, τροφή, παιδεία και υγεία, σωματική και ψυχική. Δεν έχουμε την πολυτέλεια να περιμένουμε ως τότε. Για να έχουν αποτέλεσμα, οι αγώνες πρέπει να συνεχίζονται και στις μη-ιδανικές περιόδους. Και στις εποχές που λόγω κρίσεων, ο κόσμος επιστρέφει στον συντηρητισμό. Η Ιστορία δεν περιμένει. Και το πιο σημαντικό, οι ζωές μας δεν περιμένουν.
Είναι φεμινιστικό ζήτημα ο ηλικιακός ρατσισμός στο dating;
Σε πολλές εκφάνσεις του, ναι. Υπάρχουν άντρες που θεωρούν τις γυναίκες πάνω από μια ηλικία, «ξοφλημένες». Το αστείο είναι ότι για άλλους αυτή η ηλικία είναι τα 40, για άλλους τα 35, για άλλους τα 30 και για άλλους τα 25. Υπάρχουν διαφορετικά επίπεδα μισογυνισμού σ’ αυτό. Ανεβαίνοντας στο μισογυνιστόμετρο, πάνω από τα 40, πολλοί άντρες θεωρούν ότι μια γυναίκα δεν έχει καν το δικαίωμα να είναι ερωτεύσιμη ή σέξι. Πάνω από τα 35, πολλοί θεωρούν ότι είναι πολύ μεγάλη για να παντρευτεί και να κάνει παιδιά. Πάνω από τα 30, πολλοί θεωρούν ότι θα θέλει να «τους τυλίξει». Πάνω από τα 25, πολλοί θεωρούν ότι θα έχει ήδη αρκετούς ερωτικούς συντρόφους, κι εκείνοι τη θέλουν άβγαλτη ώστε να μπορούν να τη χειραγωγήσουν. Όταν οι αιτίες που οδηγούν στην προτίμηση σε νεαρότερες ηλικίες είναι τέτοιες και παρόμοιες, τότε σαφώς το ζήτημα είναι φεμινιστικό.
Πόσο επικίνδυνα είναι τα «καλά παιδιά»;
Τα καλά παιδιά που όντως είναι καλά παιδιά, είναι οι άντρες που θέλουμε. Το πρόβλημα είναι τα Καλά Παιδιά™. Αυτοί είναι άντρες που υποκρίνονται (ακόμα και στον εαυτό τους) ότι είναι καλά παιδιά, ώστε να εμπνεύσουν εμπιστοσύνη, να κάνουν τις γυναίκες να νιώσουν άνετα μαζί τους και να ρίξουν τις άμυνές τους. Συχνά προσποιούνται ότι είναι φίλοι των γυναικών αυτών, και τότε περιμένουν την κατάλληλη στιγμή που εκείνες θα είναι ευάλωτες, ώστε να προσπαθήσουν να «κάνουν κίνηση» και να τις προσεγγίσουν ερωτικά. Αυτά τα «καλά παιδιά» θεωρούν ότι εφόσον φέρθηκαν καλά, δικαιούνται σεξ ή τέλος πάντων ερωτικό ενδιαφέρον, και οι γυναίκες οφείλουν να τους το παραχωρήσουν. Δεν είναι και τόσο καλά παιδιά.
«Νόμιζα ότι σου άρεσε»: ας μιλήσουμε για τον ελέφαντα στο δωμάτιο
Είναι από τα λίγα πράγματα που ακόμα βρίσκω ελαφρώς triggering. Είναι τόσο γλοιώδης και αηδιαστική η φράση, που με ανατριχιάζει. Είναι τόσοι μα τόσοι πολλοί που τη χρησιμοποιούν ως δικαιολογία για κάτι παραβιαστικό ή κακοποιητικό που έκαναν, και πιστεύουν ότι αν πουν «νόμιζα ότι σου άρεσε», όλα συγχωρούνται και παίρνουν άφεση αμαρτιών. Εδώ είναι που χρειάζεται εκπαίδευση για τη συναίνεση. Αν πριν από οποιαδήποτε σεξουαλική πράξη απαιτείται ρητή συναίνεση, και συναίνεση είναι μόνο το ενθουσιώδες «ναι», τότε δεν θα χρειαστεί να την ξανακούσουμε.
Είναι τόσο διαφορετική η έννοια του κακού σεξ μεταξύ των δυο φύλων;
Εννοείται. Κακό σεξ για έναν άντρα πολύ συχνά είναι «δεν έκατσε να της κάνω αυτά που ήθελα». Κακό σεξ για μια γυναίκα είναι όταν δεν ήταν σεξ, αλλά βιασμός.
Το στόρι ταΐμ είναι ο δικός σου τρόπος αποσυμφόρησης;
Για να εξηγήσω τι σημαίνει «στόρι τάιμ» σ’ αυτή την ερώτηση, μέσα στο βιβλίο υπάρχουν διάσπαρτες αληθινές γκομενικές ιστορίες από τη ζωή μου τα τελευταία χρόνια. Η αλήθεια είναι ότι έτσι ξεκίνησα να γράφω στα social media, με γκομενικές ιστορίες, γιατί έβρισκα την όλη διαδικασία του dating και των γνωριμιών, σε μπαρ ή στο ίνμποξ, πάρα πολύ αστεία και διασκεδαστική και ήθελα να μοιραστώ το τι είχε συμβεί μαζί με τον εσωτερικό μου μονόλογο εκείνη τη στιγμή. Ο κόσμος που τα διάβαζε γελούσε και ταυτιζόταν, και κάτω από τα κείμενά μου ανοίγονταν ωραίες συζητήσεις. Η διαφορά είναι ότι παλιότερα δεν είχα τα εργαλεία για να δω τα γεγονότα από φεμινιστική ματιά, και τις «κακές ιστορίες» δεν τις έγραφα. Δεν μπορούσα να τις γράψω. Οπότε όλα ήταν χαρούμενα και ελαφρά. Γι’ αυτό στο βιβλίο έχω πιο πρόσφατες ιστορίες, γιατί ο εσωτερικός μου μονόλογος έχει αλλάξει. Τώρα βλέπω πράγματα που δεν έβλεπα πιο παλιά. Μαζί με την ερωτική επιθυμία, το γέλιο και τον ενθουσιασμό, πλέον συνυπάρχει μια επίγνωση του ότι το πράγμα μπορεί ανά πάσα στιγμή να γίνει σκοτεινό. Παρόλα αυτά, οι ιστορίες είναι αστείες και πιστεύω διασκεδαστικές. Ένας λόγος που τις θεωρώ χρήσιμες είναι ότι βάζουν τη θεωρία στην πράξη, ώστε να δει κανείς ότι ο φεμινισμός έχει να κάνει με τις ζωές μας, δεν είναι ζήτημα μόνο ακαδημαϊκό. Παράλληλα, βοηθάνε ώστε οι δύσπιστοι να συνειδητοποιήσουν ότι οι γυναίκες, ακόμα και οι φεμινίστριες, στην πραγματικότητα είναι άνθρωποι.
Πώς φτάσαμε να θεωρείται φλερτ ένα dick pic;
Δεν φτάσαμε ποτέ εκεί, αυτοί που τις στέλνουν έφτασαν μόνοι τους, που είναι σαφής ένδειξη ότι και σε άλλα πράγματα φτάνουν μόνοι τους.
Πώς ένιωσες όταν είδες το βιβλίο σου, τυχαία, στη βιτρίνα ενός βιβλιοπωλείου, στα χέρια κάποιου ή κάποιας;
Ακόμα δεν έχει συμβεί τυχαία, μάλιστα πολλές φορές έχω μπει ινκόγκνιτο (1) σε βιβλιοπωλεία και στέκομαι δίπλα στο βιβλίο μου σφυρίζοντας ανέμελα (2) και κοιτάζοντας αν ο κόσμος το πιάνει στα χέρια του.
1. Δεν ξέρω γιατί κρύβομαι, κανείς δεν με ξέρει.
2. Δεν ξέρω να σφυρίζω, ήταν λογοτεχνική αδεία.
Πιστεύεις ότι θα αλλάξεις έστω και λίγο τον τρόπο που σκέφτεται ένας μέσος άνδρας όταν φλερτάρει;
Αν διαβάσει το βιβλίο, ναι.
Χρειαζόμαστε όλ@ έναν dating coach;
Όχι. Αλλά αν κάποι@ αισθάνεται ότι ίσως χρειάζεται dating coach ή να ξεδιαλύνει κάποια πράγματα για το dating, θα πρότεινα να δοκιμάσει έναν coach σαν εμένα. Το dating coaching που υπάρχει εκεί έξω, (και μιλάω κυρίως για το εξωτερικό), είναι πάρα πολύ επιφανειακό (όταν δεν είναι προβληματικό και κακοποιητικό) και παίρνει σαν δεδομένα τα στερεότυπα των φύλων, με σαφή διαχωρισμό των ρόλων του καθενός. Βλέπε ο άντρας πρέπει να είναι κυνηγός. Με λίγα λόγια, είναι βούτυρο στο ψωμί της πατριαρχίας. Η δουλειά που θέλω να κάνω εγώ ως dating coach είναι πολύ πιο βαθιά και ουσιαστική, πιάνοντας την ιδέα που έχουμε για τους άντρες και τις γυναίκες από την αρχή, ώστε να γκρεμίσουμε πεποιθήσεις και συμπεριφορές που μας κρατάνε πίσω. Παράλληλα βέβαια, περιλαμβάνει πράγματα όπως τι φωτογραφίες προφίλ να βάλεις, τι να στείλεις για πρώτο μήνυμα, πώς να πετύχεις τη σύνδεση, πώς να αποκωδικοποιήσεις τη γλώσσα του σώματος και πότε είναι η κατάλληλη στιγμή για φιλί. Α, και πώς να γεφυρώσεις το οργασμικό κενό.
Μίλησε μας σε λίγες λέξεις για εσένα. Πώς περνάς τη ζωή σου; Με τι ασχολείσαι και τι σκέφτεσαι για το προσεχές μέλλον.
Περνάω τη ζωή μου σιχτιρίζοντας που το σώμα μου δεν είναι όπως παλιά (αναφέρομαι στα γόνατά μου, τι φαντάστηκες;) και βλέποντας ανάλαφρες εφηβικές σειρές στο Νέτφλιξ, γιατί είναι αναζωογονητικά φεμινιστικές. Είμαι στο σημείο που αφήνω πίσω 20ετή καριέρα στη Διαφήμιση, και έχοντας ολοκληρώσει ορισμένους προσεκτικά επιλεγμένους κύκλους σπουδών, ξεκινάω το coaching στο φεμινιστικό dating, που ως τώρα δεν υπάρχει ούτε καν σαν ιδέα. –Πιστεύω ότι είναι καλή ιδέα.
Info: “Αυτός που θέλουν οι γυναίκες“, Από τα σεξιστικά αστεία ως την κουλτούρα του βιασμού, από το Friend Zone ως τα Καλά Παιδιά™, από το φλερτ ως την παρενόχληση, από το σεξ ως τη συναίνεση κι από την απόλαυση ως το οργασμικό κενό. Το dating έχει αλλάξει και κολυμπάμε σε αχαρτογράφητα νερά. Αυτός είναι ο οδηγός και κυκλοφορεί από την Key Books.
Περισσότερα για την Ειρήνη Γεωργή μπορείτε να μάθετε εδώ.