Πόσα επεισόδια του RuPaul’s Drag Race είδατε; Αυτή είναι μια ερώτηση που δεν πίστευα ποτέ ότι θα έκανα σε μια χορογράφο που ανεβάζει παράσταση στη Στέγη. Τόσα ήξερα.

Η Πατρίσια Απέργη είναι ίσως μια από τις καλύτερες χορογράφους της Ευρώπης σήμερα, σίγουρα της Ελλάδας. Έχει χορογραφήσει για θέατρο, όπερες και εικαστικές εγκαταστάσεις, σε συνεργασία με Έλληνες και ξένους δημιουργούς, καθώς και για χορευτικές ομάδες και μπαλέτα παγκοσμίως. Το 2021 ίδρυσε την 1η Ακαδημία Χορογραφίας U(R)TOPIAS, ένα καλλιτεχνικό πρότζεκτ σε συνεργασία με την Ελευσίνα Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης. Στη διάρκεια της έρευνας για τον “Οίκο της Ταραχής”, η Πατρίσια Απέργη ταξίδεψε στη Νέα Υόρκη και στο Παρίσι, με την υποστήριξη της Στέγης του Ιδρύματος Ωνάση. Εκεί γνώρισε λίγο καλύτερα (αστειευόμαστε ότι voguing μας έμαθε όλους η Μαντόνα) την κινητική κουλτούρα του voguing και του Krumping. Και κάπως έτσι αποφάσισε να κάνει το δικό της χορευτικό πάρτι.  Πρόκειται για έναν ύμνο στον άνθρωπο, στις επιλογές του, στη διαφορετικότητα και στον αυτοπροσδιορισμό. 

Τι είδατε στο Παρίσι και στη Νέα Υόρκη και σας βοήθησε να φτιάξετε τον Οίκο της Ταραχής;

Τα ταξίδια αυτά με βοήθησαν κυρίως να αντιληφθώ τους λόγους που συμβαίνουν αυτές οι σύγχρονες κινητικές κουλτούρες του δρόμου και των ballrooms. Να μάθω τους κώδικές τους. Συνάντησα legends του είδους και πραγματικά είδα παραστάσεις που σε συγκινούν και σε μετακινούν ως άνθρωπο. Το krumping μεταφράζει σε κίνηση τη βία και την οργή μέσα από σπασμωδικές κινήσεις. Έχει δύναμη, πυγμή και επιβολή. Το voguing είναι συνυφασμένο με την κουλτούρα των drag και της γκέι κοινόττητας. Εξακολουθεί να συγκαταλέγεται στη χορευτική παράδοση των LGBTQ+ ballrooms, εκεί όπου οι θηλυκότητες στήνουν μεγάλες γιορτές σωμάτων, φύλων και της ρευστότητάς τους.  Το ένα είδος συνομιλεί με τη  θυληκότητα και το άλλο με την αρρενωπότητα και αλληλοσυμπληρώνονται. Φαίνονται σε πρώτο επίπεδο διαφορετικά αλλά ο λόγος που δημιουργήθηκαν είναι κοινός και στις δύο περιπτώσεις. Για να εκφράσουν μια ταυτότητα, για να δραπετεύσουν από την κοινωνική καταπίεση και τον αποκλεισμό. Βασικά το σώμα μας, η κίνηση του είναι ένας άλλος τρόπος επικοινωνίας, παγκόσμιος. Οικουμενικός.

Θα δούμε Krumping και voguing στον Οίκο της Ταραχής;

Όχι, θα δείτε όμως πώς μετουσιώνουμε με σύχρονο χορό τις κινήσεις που γεννιούνται σήμερα. Κυρίως, θέλουμε να δείξουμε ότι κάθε άνθρωπος έχει δικαίωμα να επιλέξει αυτό που θέλει να είναι. Την ταυτότητά του. Να χαίρομαι που οι νέοι άνθρωποι σήμερα έχουν αποδεχθεί τα σώματά τους και νιώθουνε περήφανοι. Δεν επιθυμούν πλέον αυτό που δεν έχουν. Γιορτάζουν την μοναδικότητά τους. Ουσιαστικά ο “Οίκος της Ταραχής” ξεκινά από τη θεμελειώδη έννοια της οικογένειας, τον τόπο που νιώθουμε ασφαλείς και αποδεκτοί. Και η αντίφαση στον τίτλο είναι η εξής: πάντα θα υπάρχουν τριγμοί και διαφωνίες αλλά πάντα επιστρέφουμε στο μέρος που είμαστε αποδεκτοί. Εκεί που το ένα σώμα δεν αντιμάχεται το άλλο αλλά συνυπάρχουν. Η εποχή μας είναι έντονη και ταραγμένη, ο οίκος, μπορεί να επιφυλάσσει ταραχές, τριγμούς, όπως ακριβώς και η εποχή που ζούμε. Ήθελα να δημιουργήσω μια μικρή παύση ανάμεσα στις μάχες. Τα σώματα που κατοικούν τη σκηνή του είναι περήφανα, έχουν ομορφιά και δύναμη. Αγκαλιάζουν τον εαυτό τους, τον σέβονται, τον αποδέχονται. Ουτοπικό; Πιστεύω μπορεί να υπάρξει αυτός ο χώρος.

Συμπέρασμα: Ο “Οίκος της Ταραχής” είναι μια παραστατική διάλεκτος που φωτίζει τη συνύπαρξη, παρά τις διαφωνίες. Ένας τόπος επούλωσης του κοινωνικού τραύματος, αποδοχής και ενδυνάμωσης της ετερότητας. Ο Οίκος της Ταραχής είναι ένα πάρτι.


Από το 2006 που ιδρύσατε τους Αερίτες μέχρι σήμερα τι έχει αλλάξει;

Σίγουρα υπάρχει εξέλιξη μέσα σε αυτά τα χρόνια στο δικό μου χώρο. Όχι μεγάλη. Δεν μας έχει αγκαλιάσει η Πολιτεία. Ο κόσμος, ναι, μας αγκάλιασε. Έρχεται στις παραστάσεις μας με περισσότερη φόρα και αγάπη. Και βλέπει ότι οι παραστάσεις μας θα ττον κάνουν να κινηθεί και να μετακινηθεί ενώ κάθεται.Είναι μια βιωματική εμπειρία. Δομές δεν στηρίζουν την τέχνη όπως έξω. Η Στέγη όμως δεν έχει κάτι να ζηλέψει. Οι επαγγελματίες του χορού είναι άνθρωποι με τρομεροί κατάρτιση. Επειδή οι ίδιοι ταξίδεψαν και ψάχτηκαν. Μόνοι τους. Σε πιάνει απελπίσία και απόγνωση όταν περιμένεις μια κρατική βοήθεια.

Πώς νιώθετε που διδάσκετε εδώ και είκοσι χρόνια  χορό και θέατρο στη Λεόντειο Σχολή Αθηνών;

Είναι ένα από τα μεγαλύτερα δώρα που μου έχει δώσει η ζωή. Η συναναστροφή με εφήβους με τροφοδοττεί με πληροφορία. Και είναι ουσιαστικό εργαλείο για τη δουλειά μου.

Ο Οίκος της Ταραχής θα βγει σε περιοδεία μετά τις παραστάσεις της Στέγης για να ταρακουνήσει κι άλλες πόλεις. Αν πάσχετε από έλλειψη ανοχής στη διαφορετικότητα, βάζουμε στοίχημα ότι η Πατρίσια Απέργη μπορεί να σας γιατρέψει.

Info:  Ο Οίκος της Ταραχής, Πατρίσια Απέργη // Αερίτες, 04 – 07.05.2023 | Κεντρική Σκηνή της Στέγης, στις 20:30. Εισιτήρια εδώ. 

Φωτογραφίες: Πηνελόπη Γερασίμου