Η Semeli Tagara δεν είναι απλώς καλλιτέχνης. Είναι ένα κράμα αναζητήσεων, συναισθημάτων και μουσικών περιπλανήσεων που ξεπερνούν τα όρια. Με μια πορεία γεμάτη μουσικά ταξίδια, από τα βαθιά σκοτεινά μονοπάτια της trip-hop μέχρι τις φωτεινές εκφάνσεις της σύγχρονης δημιουργίας, η Σεμέλη δεν ακολουθεί νόρμες. Αντίθετα, δημιουργεί τον δικό της κόσμο, όπου κάθε κομμάτι είναι αυθεντικά δικό της. Μιλώντας μαζί της, ανακαλύπτεις πώς το πάθος, η ανάγκη για εξερεύνηση και η αποστροφή στην τυποποίηση γίνονται όπλα σε έναν κόσμο γεμάτο αλγόριθμους και στεγανά. Μια συζήτηση που σε κάνει να αναρωτιέσαι τι σημαίνει αληθινή τέχνη.
Semeli Tagara: Το ταξίδι της μέσα από τις νότες
Πώς μπορείς να παίζεις με τόσα διαφορετικά μουσικά είδη και να τα κάνεις να μοιάζουν απολύτως φυσικά δικά σου;
«Η ερώτηση έχει δύο σκέλη», ξεκινά η Semeli, χαμογελώντας. «Από μικρή ερωτεύτηκα τη μουσική και ευτυχώς δεν υπήρξα ποτέ μονοδιάστατη στις επιλογές μου. Με ενδιέφερε να ακούσω τα πάντα – σχεδόν τα πάντα δηλαδή, εκτός από μουσική που είναι φτιαγμένη χωρίς ψυχή. Μεγάλωσα σε ένα περιβάλλον γεμάτο διαφορετικές προσλαμβάνουσες, κι αυτό με έκανε να θέλω να ανακαλύπτω καινούριους ήχους».
Για τη Semeli, το ταξίδι της μουσικής είναι μια περιπέτεια που ξεκινά από το άκουσμα και καταλήγει στη δημιουργία. «Είμαι παιδί των 90s, οπότε το trip-hop είναι χαραγμένο μέσα μου. Όμως, ποτέ δεν σταμάτησα να ανοίγω τις κεραίες μου σε ό,τι καινούριο με προκαλούσε. Είναι σαν να φοβάμαι μήπως χάσω κάτι, κι αυτό με κρατάει σε εγρήγορση».
Η εποχή της τυποποίησης πώς επηρεάζει την καλλιτεχνική σου έκφραση;
«Ζούμε σε μια εποχή όπου οι αλγόριθμοι έχουν κυριαρχήσει. Όλα μπαίνουν σε κουτάκια», λέει με μια δόση προβληματισμού. «Ακόμα και αν υπάρχουν χίλια κουτάκια, όλα είναι διαμορφωμένα για να ακολουθούν συγκεκριμένους κανόνες. Εγώ δεν μπορώ να λειτουργήσω έτσι. Μου αρέσει να είμαι σε κίνηση, να ενθουσιάζομαι με νέες ιδέες. Όσο μεγαλώνεις, αυτό γίνεται όλο και πιο δύσκολο. Όμως, αν κρατήσεις ζωντανό το παιδί μέσα σου, μπορείς να συνεχίσεις να ανακαλύπτεις».
Η Semeli αναφέρεται και σε κάτι πιο προσωπικό: «Είναι λυπηρό να βλέπω πώς η τυποποίηση έχει επηρεάσει τις ζωές μας, ακόμα και σε επίπεδο εμφάνισης. Όταν βλέπω παρέες νέων κοριτσιών, όλες ίδιες, κάτι μέσα μου σπάει. Γιατί να μην τολμάμε να είμαστε ο εαυτός μας; Για μένα, η μουσική είναι ένας τρόπος να υπενθυμίζω στον εαυτό μου και στους άλλους ότι η μοναδικότητα είναι η πραγματική δύναμη».
Υπάρχει «συνταγή» στη δημιουργία σου;
«Καμία συνταγή», λέει γελώντας. «Η δημιουργία για μένα είναι σαν το μαγείρεμα. Έχεις μια βάση, αλλά πειραματίζεσαι συνεχώς. Ξεκινάς από το τι σε εμπνέει τη δεδομένη στιγμή. Ίσως κάτι που άκουσα, ίσως κάτι που ένιωσα. Και σιγά σιγά, όλα παίρνουν μορφή».
Όταν μιλάμε για αυθορμητισμό, η Semeli εξηγεί ότι το απρόβλεπτο είναι αναπόσπαστο κομμάτι της διαδικασίας: «Υπήρξαν στιγμές που ένιωσα ότι η μουσική με οδηγεί. Ότι δεν ελέγχω εγώ την κατάσταση, αλλά κάτι μεγαλύτερο. Είναι σχεδόν μεταφυσικό. Σαν να μπαίνεις σε έναν κόσμο όπου όλα συμβαίνουν από μόνα τους, κι εσύ απλά παρακολουθείς».
Υπήρξαν στιγμές που αμφισβήτησες αν αυτός είναι ο δρόμος για σένα;
«Κάθε μέρα», παραδέχεται με ειλικρίνεια. «Αλλά ξέρω ότι η μουσική με διάλεξε. Δεν την διάλεξα εγώ. Νιώθω τυχερή που οι “μούσες” με επισκέπτονται, και προσπαθώ πάντα να είμαι παρούσα, να ακούω αυτό που θέλουν να μου πουν. Είναι σαν μια συμφωνία: η μουσική μου δίνει την έμπνευση, κι εγώ της δίνω τον χρόνο και την αφοσίωσή μου».
Ποιος είναι ο μεγαλύτερος πειραματισμός που έχεις δοκιμάσει;
Η Semeli γελά πριν απαντήσει: «Πολλές φορές κάνω πράγματα που με αφήνουν κι εμένα έκπληκτη. Συνήθως είναι εκείνες οι στιγμές που νιώθω ότι “φεύγω” από το σώμα μου. Η μουσική με παρασύρει τόσο που δεν καταλαβαίνω πια τι κάνω. Είναι σαν να συνδέομαι με τον κόσμο των ιδεών, όπως έλεγε ο Πλάτωνας. Αυτές οι στιγμές είναι οι πιο δυνατές – δεν ξέρω αν μπορώ να τις εξηγήσω με λόγια».
Τι καθορίζει περισσότερο τη μουσική σου: το συναίσθημα ή ο πειραματισμός;
«Νομίζω ότι το ένα περιέχει το άλλο. Είμαι απόλυτα συναισθηματική, οπότε το συναίσθημα είναι πάντα η βάση. Όμως, αυτό δεν σημαίνει ότι αφήνω τα πράγματα στην τύχη τους. Υπάρχει μια διαδικασία όπου το συναίσθημα συνδυάζεται με τη λογική και τον πειραματισμό. Είναι σαν να μαθαίνεις πώς να δαμάζεις το συναίσθημα, χωρίς όμως να το περιορίζεις».
Τι έρχεται στη συνέχεια;
Η Semeli απαντά με τη γνωστή της αμεσότητα: «Δεν έχω ιδέα, κι αυτό είναι που με ενθουσιάζει περισσότερο. Θέλω να συνεχίσω να εξερευνώ και να δημιουργώ. Όσο μπορώ να εκφράζομαι μέσα από τη μουσική, όλα είναι δυνατά».
Semeli Tagara: «Η μουσική δεν σε αφήνει ποτέ στάσιμο»
Τι είναι αυτό που σε τράβηξε στη μουσική από μικρή ηλικία;
«Ήταν σαν έρωτας κεραυνοβόλος», λέει η Semeli. «Η μουσική δεν ήταν ποτέ απλώς κάτι που άκουγα ή μελετούσα. Ήταν ένας ολόκληρος κόσμος που μπορούσα να χαθώ μέσα του. Από παιδί, είχα ανάγκη να εκφράζομαι. Μουσική ήταν το πρώτο μέσο που με έκανε να νιώθω πως όλα είναι δυνατά. Δεν μπορώ να θυμηθώ τον εαυτό μου χωρίς κάποιο τραγούδι να παίζει στο μυαλό μου».
Αυτή η σύνδεση με τη μουσική φαίνεται να είναι ενστικτώδης και ακαταμάχητη. «Δεν τη διάλεξα εγώ – με διάλεξε εκείνη. Μου έδινε την αίσθηση ότι, όσο χαοτικός κι αν είναι ο κόσμος, υπάρχει ένας χώρος όπου όλα έχουν νόημα».
Πώς αποφάσισες να μην περιοριστείς σε ένα μουσικό είδος;
«Αυτό έγινε φυσικά. Ποτέ δεν σκέφτηκα ότι πρέπει να ανήκω κάπου. Από τη στιγμή που κατανοείς ότι η μουσική είναι μία και ο τρόπος έκφρασής της είναι άπειρος, δεν μπορείς να βάλεις φρένο στον εαυτό σου. Υπήρχαν φορές που κάποιος μου έλεγε: “Μα δεν φοβάσαι που δεν σε ταυτίζουν με ένα συγκεκριμένο είδος;” Αλλά για μένα, αυτό είναι ελευθερία».
Η ίδια παραδέχεται ότι αυτό της έχει κοστίσει σε ορισμένες περιπτώσεις: «Ναι, ίσως δεν έχω την “εύκολη ταμπέλα” που θα κάνει κάποιον να πει, “Α, αυτή είναι εκείνη που παίζει μόνο αυτό”. Όμως, η ανταμοιβή για μένα είναι ότι κάθε φορά ανακαλύπτω κάτι νέο για τον εαυτό μου. Και αυτό είναι ανεκτίμητο».
Υπάρχουν καλλιτέχνες ή μουσικά είδη που αποτέλεσαν καθοριστικές επιρροές;
«Αμέτρητοι!» απαντάει με ενθουσιασμό. «Είμαι παιδί της δεκαετίας του ’90, οπότε ο ήχος της εποχής αυτής, ειδικά το trip-hop, είναι γραμμένος μέσα μου. Portishead, Massive Attack, αυτά τα συγκροτήματα με καθόρισαν. Αλλά μετά ήρθαν κι άλλες αγάπες: jazz, κλασική μουσική, ακόμα και παραδοσιακά ακούσματα. Όλα αυτά είναι σαν μικρά κομμάτια ενός παζλ που σχηματίζουν αυτό που είμαι σήμερα».
Δεν λείπει όμως και η αναφορά στις πιο προσωπικές επιρροές: «Πολλοί άνθρωποι στη ζωή μου με βοήθησαν να ανοίξω τα αυτιά μου και την ψυχή μου σε νέους ήχους. Ένας δάσκαλος μουσικής στο σχολείο, μια παρέα φίλων που άκουγε πράγματα εντελώς εκτός των συνηθισμένων… Όλοι έβαλαν το λιθαράκι τους».
Ποιο είναι το πιο αναπάντεχο πράγμα που σου έχει συμβεί πάνω στη σκηνή;
Η Semeli γελά πριν απαντήσει. «Έχουν γίνει διάφορα. Αλλά αυτό που πάντα με εντυπωσιάζει είναι όταν οι στιγμές γίνονται σχεδόν… υπερβατικές. Έχει τύχει να νιώσω ότι χάνω την αίσθηση του χρόνου και του χώρου. Είμαι εκεί, τραγουδάω, αλλά ταυτόχρονα αισθάνομαι ότι δεν είμαι εγώ που κάνω όλα αυτά. Είναι σαν να παρακολουθώ τον εαυτό μου απ’ έξω. Αυτές οι στιγμές είναι σπάνιες, αλλά όταν συμβαίνουν, σε γεμίζουν ενέργεια για μήνες».
Και τα πιο αστεία περιστατικά;
«Ω, υπάρχουν κι αυτά. Κάποτε μου είχε πέσει το μικρόφωνο από τα χέρια στη μέση μιας μπαλάντας. Έμεινα για λίγα δευτερόλεπτα να το κοιτάω, αλλά το κοινό χειροκρότησε τόσο έντονα που το γύρισα σε αστείο και συνέχισα. Αυτή είναι η μαγεία της ζωντανής μουσικής: ποτέ δεν ξέρεις τι θα συμβεί».
Πώς βλέπεις την εξέλιξη της μουσικής βιομηχανίας με την κυριαρχία του streaming και των social media;
«Η τεχνολογία έχει αλλάξει τα πάντα, και αυτό έχει δύο όψεις. Από τη μία, είναι καταπληκτικό το ότι μπορείς να μοιραστείς τη μουσική σου με τον κόσμο τόσο εύκολα. Από την άλλη, υπάρχει μια τεράστια πίεση να προσαρμοστείς σε συγκεκριμένες νόρμες για να “δουλέψεις” μέσα σε αυτό το σύστημα».
Η ίδια παραδέχεται ότι προσπαθεί να βρει ισορροπία: «Δεν είναι εύκολο να διατηρείς την αυθεντικότητά σου σε έναν κόσμο που όλα περιστρέφονται γύρω από αλγόριθμους και αριθμούς. Αλλά πιστεύω ότι οι ακροατές μπορούν να ξεχωρίσουν κάτι αληθινό όταν το ακούσουν. Και αυτό μου δίνει ελπίδα».
Ποιο είναι το μεγαλύτερο μάθημα που σου έχει δώσει η μουσική μέχρι σήμερα;
«Ότι δεν πρέπει ποτέ να μένεις στάσιμος. Η μουσική είναι ζωντανή, εξελίσσεται, και πρέπει να εξελίσσεσαι κι εσύ μαζί της. Δεν έχει σημασία αν νιώθεις ότι κάνεις λάθη – τα λάθη είναι αυτά που σε οδηγούν σε νέους δρόμους. Πολλές φορές, ένα κομμάτι που δεν “βγαίνει” όπως το φαντάστηκα στην αρχή, καταλήγει να είναι το πιο αγαπημένο μου».
Τι θα ήθελες να αφήσεις ως κληρονομιά;
Η Semeli χαμογελά, αλλά το βλέμμα της σοβαρεύει. «Θα ήθελα οι άνθρωποι να θυμούνται τη μουσική μου ως κάτι που τους άγγιξε, που τους έκανε να σκεφτούν ή να νιώσουν διαφορετικά, έστω και για λίγο. Αν καταφέρω να αφήσω ένα μικρό αποτύπωμα στις ψυχές των ανθρώπων, θα είμαι ευτυχισμένη».
Ποια είναι η μεγαλύτερη πρόκληση για σένα αυτή τη στιγμή;
«Η ίδια η δημιουργία. Κάθε φορά που ξεκινάω κάτι καινούριο, νιώθω σαν να στέκομαι μπροστά σε ένα άγνωστο μονοπάτι. Η πρόκληση είναι να το διασχίσω χωρίς να χάσω την αλήθεια μου. Όσο δύσκολο κι αν είναι, η διαδικασία αυτή είναι που με κάνει να νιώθω ζωντανή».
Η Semeli Tagara συνεχίζει να ταξιδεύει στους μουσικούς της κόσμους με πάθος και αυθεντικότητα. Κάθε ερώτηση που της κάνεις ανοίγει ένα νέο παράθυρο στον δικό της τρόπο σκέψης, που είναι γεμάτος ευαισθησία, φαντασία και, πάνω απ’ όλα, αγάπη για τη μουσική.
