Ήταν από αυτές τις ημέρες που όσο περπατούσα, αναρωτιόμουν πόση ζέστη θα βιώσουμε το καλοκαίρι, -αν τώρα είναι ήδη ανυπόφορη-, ενώ ταυτόχρονα, γυρνούσαν στο μυαλό μου διάφορες ερωτήσεις που ήθελα να κάνω στη Μαρίνα Σάττι, μιας και ο προορισμός μου ήταν η press day της ΕΡΤ για την Eurovision. Πλέον μετράμε αντίστροφα, αφού σε περίπου τρεις εβδομάδες, η Μαρίνα Σάττι με τους χορευτές της, θα ανέβουν στη σκηνή και θα παρουσιάσουν το πολυσυζητημένο ZARI. Φτάνοντας στο μέρος που είχε δοθεί το ραντεβού, βρήκα μία θέση και άρχισα να αφουγκράζομαι το κλίμα και να παρατηρώ την ίδια που παραχωρούσε εκείνη τη στιγμή συνέντευξη σε άλλους δημοσιογράφους. Γρήγορα αντιλήφθηκα πόσο άνετη, πόσο χαμογελαστή και πόσο ευγενική ήταν με όλους. Δεν το συναντάς εύκολα αυτό. Απαντώντας σε ερωτήσεις κατά ριπάς, με τα κινητά μπροστά της να ηχογραφούν, συνειδητοποίησα κάτι που θα το μοιραστώ στο τέλος του κειμένου.
Φτάνοντας στο δικό μας τραπέζι, προφανώς και η πρώτη ερώτηση ήταν για τις διφορούμενες απόψεις για το ZARI. «Χαίρομαι που είχε έναν αντίκτυπο το τραγούδι. Από το να περνούσε και να μην ακουμπούσε, καλύτερα κάποιοι να τρελαίνονται και κάποιοι να το σιχαίνονται. Με το συγκεκριμένο τραγούδι υπάρχει και ένα ρίσκο, αλλά αυτό δεν είναι που κάνω πάντα;».
Θέλω να το δουν και να μην χρειαστεί να γράψουμε από κάτω Greece
Στη συνέχεια της κουβέντας, που έμελλε να γίνει πιο ενδιαφέρουσα, η Μαρίνα Σάττι εξήγησε πως το assignment ήταν να πάει η Ελλάδα με κάτι διαφορετικό και ξεχωριστό.
«Όταν καταπιάνομαι με κάτι πορώνομαι. Την περίοδο που ήμουν στο Λύκειο διάβαζα μαθηματικά κατεύθυνσης μόνη μου στην παραλία. Όταν έδινα ειδικό αρμονίας, πορωνόμουν τόσο πολύ που έλυνα θέματα αρμονίας στο λεωφορείο. Οπότε τώρα λέω ‘το assignment ποιο είναι;’. Να πάμε ως Έλληνες σε μία παρουσίαση ευρωπαϊκή, να φέρουμε κάτι δικό μας ξεχωριστό και διαφορετικό. Κάτι που να τους φανεί ενδιαφέρον και οι περισσότεροι να μην το έχουν ξανακούσει, όπως για παράδειγμα στην ενορχήστρωση. Να έχει μια γεύση τέλος πάντων. Ταυτόχρονα να πατάει και να χρησιμοποιεί μουσικούς κώδικες που να μπορεί και κάποιος από άλλη χώρα, αν τους ακούσει, να νιώσει οικειότητα. Σίγουρα δεν θα ήθελα να κάνω αυτό το στάνταρ γιουροβιζιονικό, που το βλέπεις και δεν καταλαβαίνεις από ποια χώρα είναι. Όταν κάποιος δηλαδή το δει, να πάρει κάτι. Να μην χρειάζεται να γράψουμε το Greece για να το καταλάβει».
Είναι τελικά ανατολικοί οι ήχοι του τραγουδιού;
Κι εδώ χτυπήσαμε καμπανάκια. Είναι ένα θέμα που όπως είπε η Μαρίνα Σάττι, της αρέσει να το συζητάει. Άλλωστε, όταν κυκλοφόρησε το ZARI πολλοί έσπευσαν να το χαρακτηρίσουν ‘μη ελληνικό’, με την ίδια να δίνει τη δική της απάντηση με ένα live στο Instagram. Το ανέλυσε όμως ακόμα περισσότερο.
«Η Ελλάδα ήταν πάντα μία χώρα που ναι μεν ανήκει στη Δύση -όπως είπε και ένας φίλος μας- αλλά πάντα ήταν επηρεασμένη και από την Ανατολή. Αυτό άλλωστε μας μάθαιναν και στην ιστορία στο σχολείο. Ότι η Ελλάδα είναι ένα σταυροδρόμι γεωγραφικά και πολιτισμικά. Κι αυτό βγαίνει και προς τα έξω. Δηλαδή, σε όποια γωνιά της Ελλάδας και να πας, θα ακούσεις άλλους ήχους μουσικά. Άμα πας στην Κέρκυρα και στο Ιόνιο θα ακούσεις κάτι που σου θυμίζει ιταλιάνικες καντάδες και αρέκιες, αν πας στην Ήπειρο θα ακούσεις πολυφωνικά που μοιάζουν με τις γειτονικές χώρες. Στη Θράκη, το ίδιο. Θα πας στα νησιά του Αιγαίου, στην Πελοπόννησο, στην Κρήτη και θα μοιάζουν αλλιώς. Προφανώς και όλη η ιστορία της Ελλάδας και όλο αυτό που έχει συμβεί, που μας έλεγαν πάλι στο σχολείο, κάπως έχει καταγραφεί.
Μου είχε πει μια φορά ο Χάρης ο Λαμπράκης που μου έκανε μάθημα ‘Τα μακάμια της Ανατολής’ δηλαδή οι δρόμοι, οι κλίμακες της Ανατολής. Επειδή δεν είχα σπουδάσει αυτό το είδος μουσικής και επειδή κάποια πράγματα με δυσκόλευαν να τα καταλάβω, μου έδωσε την εξής απάντηση: “Η ηλικία της μουσικής της περιοχής αυτής είναι πολύ μεγαλύτερη από την ηλικία των γεωγραφικών συνόρων”. Δηλαδή όπως παντού, ανάλογα με το που πήγαινες ήταν η ίδια γλώσσα, αλλά άλλες διάλεκτοι.
Υπάρχει στην ουσία μία κοινή ρίζα μουσικά σε όλη αυτή την ευρύτερη περιοχή των Βαλκανιών, της Μικράς Ασίας, της Ελλάδας, της Ανατολής, η οποία στη συνέχεια, ανάλογα με το πώς εκτυλίχθηκαν τα ιστορικά γεγονότα, η κάθε χώρα ανέπτυξε και τη δική της ντόπια παράδοση. Οπότε όλη αυτή η ανασφάλεια με το αν ακούγεται ανατολίτικο ή αν αυτό μοιάζει με Ελλάδα ή μοιάζει με κάτι άλλο…τι να πω».
Το βίντεο κλιπ και η εικόνα της Αθήνας που δεν αρέσει
Φυσικά, δεν υπήρχε περίπτωση σε αυτή τη κουβέντα, να μην ερωτηθεί η Μαρίνα Σάττι σχετικά με το πολύκροτο βίντεο κλιπ. «Προφανώς και σε ένα τρίλεπτο τραγούδι και σε ένα τρίλεπτο βίντεο δεν προλαβαίνεις να τα δείξεις όλα. Τι να πρωτοδείξεις; Τα νησιά, τα βουνά, τα δάση, τα ποτάμια, τις λίμνες, την πόλη, την άλλη πόλη; Εμείς αποφασίσαμε ένα κόνσεπτ και είπαμε “αυτό θα κάνουμε”. Αν κάποιος θέλει να δει περισσότερες εικόνες, τότε μπορεί να μπει να δει κάποιο ντοκιμαντέρ της ΕΡΤ.
Σε κάθε περίπτωση, δεν θεωρώ πως αλλάξαμε κάτι στην πόλη μας, δεν αλλοιώσαμε κάτι, δεν πειράξαμε κάτι. Πήγαμε στην πλατεία Μοναστηρακίου και τραβήξαμε βίντεο, όπως επίσης στο Σύνταγμα, στην Ομόνοια, στον Λυκαβηττό. Όλο το βίντεο προφανώς είναι και κάπως χιουμοριστικό και fun, διότι εντάξει, στη Eurovision πηγαίνουμε. Και επειδή μου λέγανε και όλοι ‘Η εκπρόσωπος, η πρέσβειρα της Ελλάδος, Μαρίνα Σάττι στην Ευρώπη που θα μας εκπροσωπήσει στην Eurovision’, ήμουν κι εγώ σε φάση ‘ώπα καλησπέρα. Φλέγον εθνικό ζήτημα. Welcome to Greece’. Θα σας παρουσιάσω την Ελλάδα. Νομίζω όλοι κατάλαβαν το χιούμορ. Έτσι κι αλλιώς το σύγχρονο στοιχείο έρχεται μόνο και μόνο που είμαστε εμείς μπροστά στην κάμερα, με αυτές τις χορογραφίες κτλ».
Το unplugged που την ανέβασε στα προγνωστικά και η σκέψη πίσω από αυτό
«Πήγαμε σε ένα σπίτι στο Περιστέρι, μιας κυρίας που ήξερε ο Γιάννης Μιχελόπουλος, που τράβηξε το βίντεο. Μας ζήτησαν από τη Eurovision να φτιάξουμε δύο τραγούδια. Το ένα είναι αυτό που είδατε και το άλλο θα βγει τον Μάιο. Θα είναι πιο ακουστικό και με όργανα. Οπότε σκεφτόμουν ‘να πάω σε ένα στούντιο με ωραίο φωτισμό ή να δείξουμε και κάτι ακόμα που θα είναι καινούριο για τους ανθρώπους έξω;‘», με έναν δημοσιογράφο να χρησιμοποιεί την λέξη «καλτίλα» για να το σχολιάσει.
«Μα γιατί το λες καλτίλα; Δεν είναι καλτίλα. Κυριακή μεσημέρι, μαζώξεις στο σπίτι ή στο χωριό με το σόι. Τι ακριβώς το μη ελληνικό έχει αυτή η εικόνα; Δηλαδή τι έπρεπε να γίνει; Να φέρουμε ένα τσαρούχι; Μου λένε: Μπορεί να είναι αυτή η πραγματικότητα στην Ελλάδα, απλά δεν είναι κάτι που θα μου άρεσε να δείξω. Μήπως εκεί χρειάζεται να γίνει μία δουλίτσα; Μα αυτοί είμαστε και είναι τέλειο. Δηλαδή σαν παλιά εμένα που μου άρεσε ένας γκόμενος και για να του αρέσω έκανα κάτι άλλο και προσπαθούσα να αλλάξω και δεν ήξερα ποια έπρεπε να είμαι, απλά να του αρέσω. Ε, όχι».
Είναι ένα τραγούδι πολιτικό το ZARI;
Προς το τέλος της κουβέντας, ο φίλτατος Στέλιος κάνει την διαπίστωση που είχα κι εγώ όταν άκουσα το ZARI. Είναι ένα πολιτικό τραγούδι, έτσι δεν είναι;
«Κοιτάξτε, εγώ επειδή είμαι και ψώνιο, πιστεύω ότι κάθε τι που κάνω είναι πολιτική πράξη. Πιστεύω ότι ο καθένας με την στάση του και την επιλογή του -το τι επιλέγει να κάνει, αλλά κυρίως να μην κάνει- το τι επιλέγει να πει, και κυρίως το τι επιλέγει να μην πει, είναι ένα statement. Δηλαδή το πόσο θα παραδοθείς σε κάποια στάνταρτς. Το πόσο θα αντισταθείς σε αυτά τα στάνταρτς. Το πόσο μπορεί να πεις ‘θα κάνω ό,τι γουστάρω’. Δεν γίνεται αυτό που κάνεις να μην συνδέεται με αυτό που είσαι. Σίγουρα τα κοινωνικά θέματα και τα πολιτικά δρώμενα τα παρακολουθώ και με ενδιαφέρουν και έχω και άποψη και τη θέση μου, η οποία όμως δεν έχει σχέση με κόμματα και με τέτοια πράγματα, έχει κυρίως να κάνει με ανθρώπους. Οπότε για μένα, το να πούμε ότι I’m gonna do it my way και our way, ακόμα κι αν αυτό έχει ρίσκο στην Eurovision -και ό,τι θέλει ας φέρει μετά -τα τα τα- ε, είναι μια θέση».
Στο τέλος αυτής της κουβέντας μου έμειναν δύο πράγματα. Πρώτον, η Μαρίνα Σάττι είναι η καλύτερη επιλογή που κάναμε για Eurovision εδώ και αρκετά χρόνια. Δεύτερον, ότι εκπέμπει μια τόσο ωραία αύρα, που θα την ήθελα φίλη μου.
