Αλεξία Κούβελα, ένα plus size μοντέλο που δεν είναι body positive

Η Αλεξία Κούβελα – ή κατά τον μιντιακό κόσμο, Lexy Scissors – είναι εδώ για να μας υπενθυμίσει πως ποτέ δεν πρέπει να υποθέτουμε πως δεν υπάρχει μια ανάγκη που εμείς μπορούμε και ίσως πρέπει να καλύψουμε∙ πως για να θέσουμε νέα standards είναι απαραίτητη η ύπαρξη των παλαιότερων∙ πως δεν χρειάζεται να είσαι body positive ως plus size μοντέλο, άνθρωπος ή οτιδήποτε άλλο. Η Αλεξία Κούβελα, είναι ένας άνθρωπος που θέλει απλά να υπάρχει και να μην χρωστάει σε κανέναν το κολακευτικό, γιατί η ύπαρξή μας δεν είναι ούτε ωραία ούτε άσχημη. Η Αλεξία Κούβελα, είναι πολλά περισσότερα από ένα plus size μοντέλο – είναι πάνω από όλα ένας υπέροχος άνθρωπος.

Συνέντευξη στον Κωνσταντίνο Σαράντη

Λοιπόν, Αλεξία για σήμερα θα προσποιηθούμε πως δεν σε ξέρω. Τι θα έπρεπε να γνωρίζω για σένα αν δεν σε γνώριζα; Τι θα ήθελες να μένει από εσένα στην εντύπωση των άλλων;

Θα ήθελα να μένει από εμένα ότι είμαι ένας πολύ αυθόρμητος άνθρωπος, με πάρα πολλή φαντασία που προσπαθεί να βάζει τη δημιουργικότητά του σε διάφορα πράγματα – όπως πχ τα πολύχρωμα ρούχα μου και το πολύ πολύχρωμο πρακτορείο μου. Και ναι, θα ήθελα να με θυμούνται για τη δουλειά που έχω κάνει στον ελληνικό χώρο της μόδας, το να φέρουμε το plus size modeling στο προσκήνιο και τη μεγάλη συμβολή του «BodÉ» σε αυτό, καθώς είναι το πρώτο plus size πρακτορείο στην Ελλάδα, που είναι κάτι καινούργιο και μοναδικό για τα δεδομένα μας αλλά όχι τόσο για το εξωτερικό.

Όμως, πώς μπορεί ένα μοντέλο που κατά κύριο λόγο είναι ένα εκτελεστικό όργανο να είναι και αυθόρμητο και δημιουργικό μέσα σ’ έναν τέτοιο χώρο ειδικά όταν το plus sizeness είναι τόσο καινούργιο;

Κατ’ αρχήν το έθεσες πολύ ευγενικά. Εγώ συνήθως μας λέω χαρούμενες κρεμάστρες, χαριτολογώντας φυσικά, αλλά νιώθω ότι αυτό που θα σου πω τώρα δεν ισχύει μόνο για τα plus size μοντέλα αλλά για όλα τα μοντέλα. Το να είσαι μοντέλο φέρει και μια καλλιτεχνική πινελιά που την βάζει το κάθε μοντέλο μόνο του σε καθετί που κάνει. Παρά τις οδηγίες που παίρνει από τον φωτογράφο και τους directors, ένα μοντέλο είναι στην ουσία ηθοποιός, παίζει έναν ρόλο.

Άρα το βλέπεις σαν μια δημιουργία το να βρίσκεσαι στο set;

Σίγουρα, ειδικά όταν μιλάμε και για editorials, τώρα δεν σου μιλάω για τα πιο commercial πράγματα όπου και πάλι το πώς θα διαχειριστείς το σώμα σου για να πουλήσεις κάτι παίζει κάποιον ρόλο (πχ. Eshop και καμπάνιες που γίνονται σε λευκό συνήθως φόντο και δείχνεις το ρούχο με κλασικές πόζες – μπρος, πλάι, πίσω – και ενίοτε δίνεις κι ένα συναίσθημα playful γιατί αυτό πουλάει), αλλά κυρίως για τα tests όπου δεν σε ενδιαφέρει τόσο το να πουλήσεις κάτι – όπως συμβαίνει στο εξωτερικό με τα editorials – και γι’ αυτό είναι και πιο αυθόρμητα και δημιουργικά. Δημιουργείς κάτι πιο ποιητικό έξω από το πλαίσιο του πουλάω κάτι. Από εκεί και πέρα κάτι που προηγουμένως ήταν ασυνήθιστο, είναι ότι τώρα βλέπουν και τα plus size μοντέλα για καμπάνιες που δεν αφορούν απαραίτητα plus size «κάτι». Δεν υπάρχουν plus size γυαλιά, όμως τα plus size μοντέλα ασχολούνται πλέον με τα γυαλιά, ασχολούνται με τα κοσμήματα, ασχολούνται με τα καλλυντικά. Οπότε νιώθω ότι το plus size modeling είναι, τελεία, ότι αρχίζει και γίνεται modeling.

Κι εδώ μπαίνουμε σ’ ένα πάρα πολύ ωραίο κομμάτι. Πώς εισάγεται το plus size modeling στην Ελλάδα; Πριν από το πρακτορείο σου και την όλη έξαρση μέσω του GNTM που αναζήτησε και plus size μοντέλα μετά από ένα σημείο, είχαμε πριν plus size modeling στην Ελλάδα;

Σίγουρα το GNTM ήτανε πολύ μεγάλη βοήθεια για να γίνει πιο γνωστό στο ευρύτερο κοινό, γιατί στα του χώρου όσοι ασχολούνταν ξέρανε τι εστί plus size modeling. Βοήθησε αφάνταστα η εκπομπή, όμως προϋπήρχε και εμού και άλλων κοριτσιών που είναι ακόμη συνάδελφοι μεταξύ 20 και 40. Σκέψου μία από τις πρώτες μάνατζέρ μου, στα νιάτα της ασχολούταν με το plus size modeling.

Άρα υπήρχε αυτή η αγορά.

Υπήρχε αυτή η αγορά, γιατί οι γυναίκες αυτές πριν τον συγκεκριμένο όρο δεν υπήρχαν; Δεν υπήρχαν παχουλές γυναίκες στην Ελλάδα που δεν θα ντυνόντουσαν; Υπήρχε σε μικρότερο βαθμό στη βιομηχανία, αλλά δεν ήταν κάτι γνωστό και εξυπηρετούσε έναν πολύ συγκεκριμένο σκοπό και δεν ήταν glamourized, ούτε τίποτα σχετικό όπως έχουμε τον τυπικό χώρο του modeling στο μυαλό μας.

Και νομίζω ότι αν δεν κάνω λάθος τότε μιλάμε κυρίως για mid-size μοντέλα.

Σίγουρα τότε δεν θα έβλεπες μοντέλο που θα φόραγε δύο ή τρία xl. Θα ήταν μάλλον αυτό που λες εσύ mid-size, πάλι το glamourization του τι είναι plus size modeling παίζει ρόλο. Αλλά θεωρώ ότι αυτός ο όρος είναι πάρα πολύ σωστός γιατί το middle size περιγράφει μάλλον την πλειονότητα των γυναικών σε όλον τον πλανήτη. Είναι ένα φάσμα γενικώς το plus size και ξεκινάμε από αυτό, από το mid-size. Κάποτε δεν είχε όνομα. Όποια δεν ήταν αδύνατη και δεν φόραγε συγκεκριμένα ένα xl ήταν κάπως μετέωρη κι αυτό περιγράφει τεράστιο κομμάτι του γυναικείου πληθυσμού. Ακόμη και σε μεγάλες αλυσίδες αν πας, λείπουν συνήθως τα Large και Extra Large, γιατί αυτά πουλάνε.

Σαφώς. Όμως εσύ συμφωνείς με το να ονοματίσουμε αυτές τις κατηγορίες; Χρειάζεται να ονοματίσουμε τους σωματότυπους; Γιατί όλες/όλοι/όλα είστε μοντέλα.

Σ’ έναν ιδανικό πλανήτη θα ήθελα να μπορώ απλά να μπαίνουμε κάπου και να λέμε «Γεια σας, εγώ είμαι μοντέλο, ασχολούμαι με το μόντελινγκ και έχω πρακτορείο με μοντέλα κι όχι πρακτορείο με plus size μοντέλα». Όμως παράλληλα, ενώ αυτό θα ήταν κάτι το πολύ ιδανικό, δεν είναι και ιδανικό. Γιατί είχαμε την ευκαιρία να μπούμε σε αυτόν τον χώρο, καλώς ή κακώς, με αυτήν τη διάκριση η οποία είναι όμως και πολύ βοηθητική. Όταν ο άλλος ψάχνει να σε βρει θα σε βρει ως plus size μοντέλο, ως μοντέλο για μεγαλύτερα μεγέθη. Εγώ αυτό το πράγμα το έχω κάνει κορώνα στο κεφάλι μου και δεν κατανοώ μοντέλα που ξαφνικά θέλουν να αποποιηθούν αυτόν τον όρο. Είχα διαβάσει μια συνέντευξη, όπου ένα γνωστό μοντέλο του εξωτερικού έλεγε “I have modeled for Fendi, don’ t call me a plus size model”, μα γιατί όχι; Ο χώρος δεν σου ανοίχτηκε επειδή χρησιμοποιούσες αυτό το πρόσημο; Επειδή πολύ πιθανότατα, νεότερη έκανες advocate για τον χώρο; Και έγινες γνωστή και ξαφνικά αποποιείσαι τον όρο που σου άνοιξε την πόρτα; Δεν είναι προσβλητικό, δεν είναι κακό, είναι απλά σαν όπως λες πως θες ένα small ρούχο και δεν λες απλά θέλω ένα ρούχο, λες θέλω ένα large νούμερο.

Αυτό που εμένα με προβληματίζει ως προς αυτούς τους όρους, είναι ότι γίνονται με βάση μια διάκριση. Είναι συγκριτικοί όροι. Είναι «Plus» από κάτι που έχουμε θεωρήσει νορμάλ. Είμαι δηλαδή ένα ή πολλά νούμερα παραπάνω από το κανονικό;

Μήπως, όμως, έχει να κάνει πιο πολύ με το ότι παίζουμε με τις λέξεις; Θα ήσουν πιο οκέυ με το “Curvy modeling”; Με τι όρο θα μπορούσες να περιγράψεις αυτήν την ανάγκη που καλύπτουμε, για να μπορεί ο άλλος να βρει τι θέλει; Μια εταιρεία θα ζητήσει ένα μοντέλο που φοράει το τάδε νούμερο. Αυτό έχει κι ένα όνομα από πίσω – είτε θες να το πεις curvy, mid-size, plus size, full figured. Εγώ νιώθω ότι πολύς κόσμος το θεωρεί και λίγο προσβολή το να πεις ότι είσαι plus size. Εμένα, όταν μπαίνω σ’ έναν χώρο, πολύ συχνά μου λένε χαϊδευτικά σχεδόν, σαν να μου κάνουν κομπλιμέντο, πως δεν είμαι plus size μοντέλο. Ότι είμαι ωραία και δεν είμαι plus size, λες κι είναι κάτι κακό. Ή, ας πούμε, αντίστοιχα έχει τύχει να μιλήσω με κοπέλα και να της προτείνω να γίνει μοντέλο για το πρακτορείο μου και να με κοιτάει προσβεβλημένη επειδή θεωρεί ότι τι; Την είπα χοντρή;

Όχι, απλά βλέπω το plus sizeness και την ορολογία που το συνοδεύει – όχι μόνο το μόντελινγκ αλλά και τις ζωές μας και τις ταυτότητές μας – σαν μια ορολογία πολεμική που βασίζεται σε διακρίσεις.

Καταλαβαίνω τι λες, αλλά νιώθω πως αυτό ήταν το μόνο εισιτήριό μας για να μπούμε σε αυτόν τον χώρο που είναι τόσο man-oriented. Ήταν κάτι καινούργιο για τη βιομηχανία, οπότε σε καμία περίπτωση δεν θα δεχόταν τουλάχιστον στην Ελλάδα κάποιος να πει απλά μοντέλο, γιατί το είχαν κωδικοποιήσει με μια συγκεκριμένη αισθητική στο μυαλό τους το τι είναι το μοντέλο. Οπότε το πρόσημο ήταν το εισιτήριό μας. Καταλαβαίνω τι λες σχετικά με τη διάκριση, αλλά πλέον το έχω οικειοποιηθεί και νιώθω περήφανη.

Καταλαβαίνω πλήρως τι λες, αλλά όταν η Ιταλική Vogue έκανε το 2011 ένα τεύχος αφιερωμένο στα curvy μοντέλα χωρίς να χρησιμοποιήσει κάποιον σχετικό όρο, που ήταν ουσιαστικά κι ένα introduction αυτών των μοντέλων, κάνουμε σήμερα advocate για αυτούς τους όρους.

Νιώθω ότι πλέον δεν κάνουμε τόσο advocating, γιατί έχει γίνει πια ένα απαρατήρητο κομμάτι του χώρου της μόδας. Δηλαδή, όταν κερδίζει φέτος η Paloma Elsesser το βραβείο μοντέλου της χρονιάς, δεν της έδωσαν το βραβείο του plus size μοντέλου της χρονιάς. Οπότε πλέον έχει κάνει λίγο fade-in, απλά δεν θα ήθελα να τον αποποιηθώ σαν όρο, τον χρησιμοποιώ γιατί μου έχει ανοίξει την πόρτα και γιατί είναι χρηστικός. Όταν στο σάιτ ενός πρακτορείου βλέπεις πορτραίτα των μοντέλων κι όταν υπάρχει μέχρι και σήμερα από κάποιους η απαίτηση τα plus size να φαίνονται στο πρόσωπο σαν κανονικά μοντέλα, ο πελάτης πως θα βρει αυτό που θέλει; Χρειάζεται ένα είδος αποκωδικοποίησης. Όταν βλέπεις στις πασαρέλες της Ευρώπης μεγάλους οίκους να βάζουν αβίαστα πλέον κάθε σεζόν όχι μόνο ένα αλλά μπόλικα plus size μοντέλα, χωρίς να το κάνουν address συγκεκριμένα, δεν μας κάνουν κάποια χάρη, απλά προσλαμβάνουν αυτά τα μοντέλα και γι’ αυτό υπάρχουν και πρακτορεία όπως το δικό μου σε όλη την Ευρώπη.

Στην αρχή της εμφάνισης των plus size μοντέλων – αλλά και σήμερα – υπήρχε μια ολόκληρη συζήτηση για τη θέση τους στον χώρο, τόσο επειδή οι οίκοι ράβουν τα δοκιμαστικά τους ρούχα στο μικρότερο δυνατό μέγεθος για το μικρότερο δυνατό κόστος, όσο και επειδή πολλοί θεωρούν ότι τα plus size μοντέλα δεν πληρούν τις προϋποθέσεις που θέτει το επάγγελμα ενός μοντέλου.

Κοίταξε να δεις, πάντα κάτι όταν είναι καινούργιο δεν είναι αποδεκτό. Ασχέτως του μόντελινγκ, υπήρχαν καλλιτέχνες που η δουλειά τους δεν αναγνωρίστηκε στην εποχή τους. Χρειάστηκε να πεθάνουν ή να περάσουν αιώνες για να αναγνωριστούν. Πάντα, όταν φέρνεις κάτι καινούργιο στον κόσμο θα βρεις αντίσταση, θα βρεις πόλεμο, θα βρεις αντιπάλους, θα βρεις και υποστηρικτές. Θέλω να πω ότι ειδικά στον χώρο της τέχνης, που ένα κομμάτι αυτού θεωρώ είναι και η μόδα, προφανώς και θα υπάρχουν κάποια standards πριν θέσεις νέα standards. Και το βλέπουμε αυτό και σε όλη την ιστορία της ομορφιάς, με τα παραπάνω κιλά και τη λευκή επιδερμίδα που αναδείκνυε τις φλέβες να θεωρούνται ένδειξη πλούτου και αριστοκρατικής καταγωγής. Μετά έρχεται το μαύρισμα που δηλώνει πως έχεις τα λεφτά να κάνεις κρουαζιέρες και διακοπές και μετά το πολύ αδύνατο σώμα στις αρχές του 2000 με τα cocaine models. Αν πάμε τώρα και σε άλλα μοντέλα, όταν έγινε μοντέλο η Heidi Klum που ήταν μια σταλίτσα σε σχέση με τις άλλες δεν βρήκε πόλεμο; Δεν υπήρχαν αυτά τα standards;

Όμως η ίδια ποτέ δεν προσδιορίστηκε ως petite.

Πολύ πιθανότατα, πρώτον γιατί αυτός ο όρος δεν υπήρχε τότε, είναι πολύ μεταγενέστερος, και συν το ότι προσπαθούσε πιο πολύ να κάνει fit in παρά να κάνει groundbreaking πράγματα. Έγραφε στον φακό με τέτοιο τρόπο που δεν καταλάβαινες ότι ήταν petite. Δεν είχε να κάνει με το ότι το έκανε embrace, απλά δεν το καταλάβαινες. Βλέπεις ότι κάποια άτομα που βρίσκονται πολύ ψηλά στον χώρο το πετυχαίνουν με το να κάνουν κάτι διαφορετικό, με το να κάνουν πόλεμο, με το να αλλάξουν τα πρότυπα και λίγο πολύ το ίδιο θεωρώ ότι ισχύει και με τη δική μας περίπτωση.

Γιατί, όμως, όλη αυτή η συζήτηση περιορίζεται στη γυναικεία αγορά; Το Γαλλικό GQ πριν από κάποια χρόνια έκανε ένα εξώφυλλο μ’ έναν plus size άντρα μοντέλο, ο οποίος δεν εμφανίστηκε πουθενά αλλού μετά. Η Rihanna για τη SavagexFenty ήταν μία από τις πρώτες που συμπεριέλαβε plus size άντρες στην καμπάνια της. Κι ενώ μιλάμε για μια αρκετά μεγάλη αγορά, η συζήτηση αυτή δεν έχει ανοιχτεί.

Πρώτον, θεωρώ πως οτιδήποτε έχει να κάνει με πωλήσεις και μάρκετινγκ αφορά και απευθύνεται πρωτίστως σε γυναίκες και θηλυκότητες – καθώς πατά πάνω στις ανασφάλειες και τις ταυτότητες που τους έχουν αποδοθεί από την πατριαρχική κοινωνία, γιατί στον άντρα δεν θα πεις πώς πρέπει να κάνει κάτι – και ένα δεύτερο κομμάτι είναι κάτι που μου πήρε καιρό να το συνειδητοποιήσω αλλά βγάζει νόημα. Οι άνδρες λόγω της φυσιολογίας που έχουν, όταν γυμνάζονται και γίνονται μεγαλύτερα τα μεγέθη τους, όχι λόγω πάχους αλλά λόγω μυών, καλύπτουν αυτήν την αγορά ούτως ή άλλως και τους καλύπτει κι η ίδια η αγορά, χωρίς να χρησιμοποιείται όμως αυτό το πρόσημο – «we carry bigger sizes already». Δεν είναι σωστό να υποθέτεις ότι δεν υπάρχει ανάγκη και ναι, είναι 100% misrepresented. Θα ήθελα πολύ να εκπροσωπώ και plus size άντρες μοντέλα και μου έχουν στείλει ήδη αρκετοί, αλλά όσο και αν το θέλω δεν θα μπορώ να τους κλείνω δουλειές γιατί δεν υπάρχει ακόμα αυτή η αγορά, δεν υπάρχουν δηλαδή οι εταιρίες που θα κάνουν ενεργά και σταθερά φωτογραφίσεις με plus size άντρες. Δεν υπάρχει η ζήτηση. Το πρώτο βήμα πρέπει να γίνει από την αγορά κι όχι από τα πρακτορεία και στο εξωτερικό αυτό ήδη γίνεται, άρα θα έρθει και στην Ελλάδα απλά με πιο αργά βήματα.

Αν μπορούσες να οικειοποιηθείς ή να αποποιηθείς έναν οποιονδήποτε όρο γύρω από το plus size modeling, ποιος θα ήταν αυτός;

Σίγουρα θα ήθελα να αποποιηθώ τον όρο body positivity και να τον αφαιρέσω από όλη αυτήν τη συζήτηση, γιατί είναι ένας όρος που προσωπικά δεν μου αρέσει. Κρύβει, όπως έχω πει, πολλές φορές μια τοξική θετικότητα. Προμοτάρει το να λες ότι είμαι έτσι και είμαι τέλεια και θα μείνω έτσι, ενώ εγώ είμαι υπέρ της αλλαγής και για λόγους αισθητικής και για λόγους υγείας. Όχι δεν προμοτάρω την παχυσαρκία, προμοτάρω το δικαίωμα της γυναίκας στη μόδα και σίγουρα προμοτάρω την αλλαγή με όποιον τρόπο έρχεται αυτή. Μιλάμε για μια αυτοδιάθεση στο σώμα, ενώ το body positivity είναι δεσμευτικό και γι’ αυτό δεν θα ήθελα να συνδέεται με το plus size modeling.

Ποια θα ήταν μια λέξη που θα ήθελες να συνδέεται;

Το body normative. Το οποίο δεν ήταν για καιρό ιδιαίτερα δόκιμος όρος, δηλαδή όταν πρωτοεμφανίστηκε και το έψαξα δεν υπήρχαν άρθρα, αλλά νιώθω ότι περιγράφει ακριβώς αυτό που θέλω. Body normative ή body neutral ακόμη καλύτερα, ότι δηλαδή απλά υπάρχω. Δεν είναι ούτε ωραίο, ούτε άσχημο. Πιάνω χώρο, υπάρχω, έχω το δικαίωμα να ντυθώ με όποιον τρόπο θέλω και σίγουρα δεν χρωστάω σε κανέναν το «κολακευτικό». Δεν υπάρχει κολακευτικό και μη κολακευτικό. Υπάρχουν αισθητικές που ο καθένας οικειοποιείται.

Νομίζω πως όταν μιλάμε για μερίδες πληθυσμού που δεν ανήκουν στο mainstream, αυτό που ενοχλεί είναι το μη βολικό, το μη σύνηθες. Είναι μια γνωστική ανάγκη το να κατατάσσεις κάτι κάπου. Άρα για να δεχτώ το plus size πρέπει να το κατατάξω ως κάτι όμορφο στο μυαλό μου. Είναι σαν το body positivity να κάνει praise και όχι embrace.

Καταλαβαίνω πλήρως τι λες και θα μου πεις αφού το body positivity σάς άνοιξε πόρτες γιατί το κατεβάζεις από το κεφάλι σου ενώ άλλοι το έχουν κορώνα; Προσωπικά δεν μπορώ να το οικειοποιηθώ για τους λόγους που σου είπα, αλλά συμφωνώ στο ότι ήταν κι αυτό ένα κλειδί. Όλοι αυτοί είναι ρευστοί όροι που τους αλλάζουμε και τους αντικαθιστούμε όταν βρίσκουμε κάτι καλύτερο. Οπότε ναι, μπορεί του χρόνου να σου λέω πως το body normative ή το body neutral δεν είναι όροι με τους οποίους ταυτίζομαι πλέον, έχω βρει κάτι καινούργιο να το περιγράψω. Γιατί μην ξεχνάμε πως κι η γλώσσα είναι ένας ζωντανός οργανισμός που εμείς τον κάνουμε ότι θέλουμε.