Τα γλέντια των Babo Koro μας μεταφέρουν νοητά στα καλοκαιρινά πανηγύρια, εκεί που ανταμώνουμε και ξεδίνουμε χορεύοντας μέχρι την αυγή. Οι Babo Koro, με σήμα κατατεθέν την γιαγιά που χορεύει και τραγουδάει, είναι ένα μουσικό σχήμα που αντηχεί φωνές των Βαλκανίων και της Μεσογείου. Μπλέκουν τη παραδοσιακή μουσική της Ελλάδας με τις βαλκανικές πολυφωνίες, την αίσθηση του swing, την τσιγγάνικη περιπλάνηση και τη rock αμεσότητα. Όλα αυτά σε ένα συγκρότημα. Το Σάββατο επιστρέφουν στο Κύτταρο, για ένα γλέντι που θα μας ξεσηκώσει και για αυτό βρήκαμε την ευκαιρία να τα πούμε μαζί τους για να μάθουμε τι ετοιμάζουν αυτό το διάστημα, για τα παραδοσιακά γλέντια που οι ίδιοι ξέρουν να κάνουν πολύ καλά, καθώς και για την βαλκανική μας ταυτότητα, που τόσο όμορφα αναδεικνύουν.
Μετά τον πρώτο σας δίσκο, τον «Σίσυφο», ετοιμάζεστε να μπείτε στο στούντιο για να ηχογραφήσετε τον δεύτερο σας δίσκο. Τι περιμένουμε να ακούσουμε;
Όπως ο «Σίσυφος», που κυκλοφόρησε το 2019 και φανέρωνε το ποιοι ήμασταν τα χρόνια πριν την κυκλοφορία του, έτσι και ο δεύτερος δίσκος μας φανερωνει το πώς αλλάξαμε τα τελευταία χρόνια. Η κυρίαρχη αλλαγή που βιώσαμε είναι κοινωνική, και ήρθε τόσο ως αποτέλεσμα της περιόδου της πανδημίας όσο και της πραγματικότητας και της δύσκολης καθημερινότητας που την ακολούθησε και την ακολουθεί ακόμα. Οι ζωές μας είναι πλέον πολύ διαφορετικές, και αυτό δεν θα μπορούσε να μην αντικατοπτρίζεται στη μουσική μας. Στις περισσότερες συνθέσεις μας υπάρχει μία στροφή προς τον πιο εξωστρεφή, ηλεκτρονικό και ηλεκτρικό ήχο. Κυρίαρχη θέση έχουν και πάλι οι πρωτότυπες συνθέσεις, και μία μόνο διασκευή παραδοσιακού κομματιού έχει βρει το δρόμο της για το δίσκο. Τη διασκευή αυτή θα παρουσιάσουμε για πρώτη φορά στο Κύτταρο.
Πώς δημιουργήθηκαν οι Babo Koro; Εξηγήστε μας πώς εμπνευστήκατε το όνομά σας καθώς, πως ενωθήκατε και πορεύεστε μαζί.
Ερμηνεύοντας ελεύθερα, Babo Koro σημαίνει γιαγιά που χορεύει και τραγουδάει. Για εμάς είναι μια γυναίκα δυνατή, που αγνοεί το θάνατο και επιλέγει να ζήσει γλεντώντας. Το γλέντι αποτέλεσε έναν από τους πρώτους στόχους μας, ωστόσο σύντομα καταλάβαμε ότι το σχήμα έχει τη δική του ζωή και κατεύθυνση που δημιουργείται από την αλληλεπίδραση των μελών του, και έτσι πλέον μας κατευθύνει η μουσική μας αίσθηση και όχι η ανάγκη για την εξυπηρέτηση κάποιου συγκεκριμένου στόχου. Συμπράττουμε χωρίς πολλά στεγανά, χωρίς να υπηρετούμε κάποιο ύφος πέρα από την αισθητική μας και πιθανώς μία αναφορά στην παράδοση, οδηγούμενοι από το πώς νιώθουμε και το ποια ανησυχία και ανάγκη εκφράζουμε με κάθε απόπειρα να δημιουργήσουμε.
Babo Koro σημαίνει γιαγιά που χορεύει και τραγουδάει. Για εμάς είναι μια γυναίκα δυνατή, που αγνοεί το θάνατο και επιλέγει να ζήσει γλεντώντας.
Τα τελευταία χρόνια βλέπουμε ολοένα μια στροφή των νέων ανθρώπων στην παράδοση, τα γλέντια και την προσμονή τους για τα καλοκαιρινά πανηγύρια. Που πιστεύετε ότι οφείλεται αυτό;
Κατά τη γνώμη μας, έχει να κάνει πρωτίστως με την αμεσότητα και την επαφή. Η αμεσότητα έρχεται σε αντιδιαστολή με τη σύγχρονη ζωή, στην οποία τα πάντα φαίνεται να γίνονται έμμεσα και φιλτραρισμένα. Ειδικά κατά την περίοδο του εγκλεισμού, που όλες οι συναναστροφές γίνονταν μέσα από μία οθόνη, αποστειρωμένα και ελεγχόμενα, χωρίς τη δυνατότητα να βλέπεις τον άλλο στα μάτια, η ανάγκη της αμεσότητας έγινε πολύ ξεκάθαρη. Ήρθε έτσι η ανάγκη για μία «γείωση», μία επαναφορά στην ανθρώπινη και όχι τεχνολογική πραγματικότητα, για την αναζήτηση του αυθεντικού και της αλληλεπίδρασης. Άλλωστε η από κοινού κάθαρση είναι κεντρικό θέμα στα παραδοσιακά γλέντια. Φυσικά, ήταν ένα ρεύμα που είχε ξεκινήσει από παλιότερα, και για το οποίο οφείλουμε πολλά στους δασκάλους μας και στους μουσικούς πριν από εμάς που βοήθησαν στην απενοχοποίηση της, από δεκαετίες εργαλειοποιημένης για πατριωτικούς λόγους, παράδοσης.
H από κοινού κάθαρση είναι κεντρικό θέμα στα παραδοσιακά γλέντια. Ήταν ένα ρεύμα που είχε ξεκινήσει από παλιότερα, και για το οποίο οφείλουμε πολλά σε όσους βοήθησαν στην απενοχοποίηση της, από δεκαετίες εργαλειοποιημένης για πατριωτικούς λόγους, παράδοσης.
Το ιδανικό γλέντι για εσάς από ποια συστατικά αποτελείται;
Στο ιδανικό γλέντι βρίσκουμε την ενσυναίσθηση, το όλον. Περιλαμβάνει το νοιάξιμο για τον διπλανό και το μοίρασμα, και όχι την ατομικιστική κατανάλωση διασκέδασης. Ο σκοπός είναι να αφήσεις κατά μέρος την ατομική συνείδηση, να αντιληφθείς τη συλλογική. Το ιδανικό γλέντι περιλαμβάνει ένα κομμάτι της ψυχής. Τα συναισθήματα δεν είναι αναγκαστικά πάντα ευχάριστα, στα καλύτερα γλέντια βρίσκεις κόσμο με δάκρυα στα μάτια. Είναι πολύ δύσκολο να βρεις ένα τέτοιο γλέντι, αλλά είναι μαγικό όταν συμβαίνει. Δεν έχει να κάνει με τη μουσική, το είδος, το ύφος, και γι΄ αυτό είναι το ίδιο σε διάφορα μέρη της γης υπό εντελώς διαφορετικές συνθήκες. Έχει να κάνει με την ενέργεια των ανθρώπων που το αποτελούν, και με το πόσο θέλουν να μοιραστούν.
Το ιδανικό γλέντι περιλαμβάνει ένα κομμάτι της ψυχής. Τα συναισθήματα δεν είναι αναγκαστικά πάντα ευχάριστα, στα καλύτερα γλέντια βρίσκεις κόσμο με δάκρυα στα μάτια.
Μουσικά βρίσκεστε στο progressive-παραδοσιακό ρεύμα, με επιρροές από τα παραδοσιακά γλέντια. Τι σας τράβηξε σε αυτό το είδος μουσικής; Ποιές είναι οι επιρροές σας;
Για αρχή να σημειώσουμε το πόσο ενδιαφέρον είναι το ότι υπάρχει το progressive-παραδοσιακό genre, και αυτή την κατηγοριοποίηση την νιώθουμε παραδόξως απελευθερωτική. Tο είδος χτίστηκε πάνω σε «πλάτες γιγάντων», όπως οι Iasis, τα Κρόταλα, οι Mode Plagal, και αυτά τα σχήματα αποτέλεσαν τους πρώτους «δασκάλους» μας. Από εκεί και πέρα υπήρξε η προσωπική μελέτη του καθενός στο μουσικό όργανό του, ο συνδυασμός με τις ωδειακές κλασικές και τζαζ σπουδές, ακούσματα όπως οι Opeth, οι Porcupine Tree, οι Tool, ο Tigran Hamasyan μεταξύ πολλών πολλών άλλων. Και φυσικά, τα πολλά γλέντια στα οποία έχουμε υπάρξει και με τα οποία έχουμε μεγαλώσει.
Στην Ελλάδα τείνουμε να υποβαθμίζουμε κάπως την βαλκανική μας ταυτότητα. Ωστόσο υπάρχει διάχυτη σε όλες τις εκφάνσεις της ζωής μας. Εσείς ποιές ομοιότητες βλέπετε στη βαλκανική μουσική αλλά και ανάμεσα στους λαούς;
Το ζήτημα είναι το αν επιλέγεις να εστιάσεις στις διαφορές ή στις ομοιότητες, και αυτό είναι που καθορίζει το ποιος είσαι κοινωνικά και πολιτισμικά. Για εμάς ένα από τα σημαντικότερα και κρισιμότερα ζητήματα είναι η συνειδητοποίηση της κοινής μοίρας των λαών και η απόρριψη της έννοιας της «καθαρότητας». Αυτή η έννοια είναι παρωχημένη σε όλα τα επίπεδα και πολύ επικίνδυνη. Προσπαθούν οι άνθρωποι να βρουν τα στοιχεία που τους κάνουν ξεχωριστούς, διαφορετικούς, «καλύτερους», ανάλογα με το που θα τραβηχτεί μία νοητή γραμμή, ανήκουν εδώ και όχι εκεί, και αυτό είναι αρκετό για να τους κάνει να νιώθουν ανώτεροι και να φέρονται αντικοινωνικά και καταστροφικά. Για να ξεπεραστεί αυτό χρειάζεται μία συνεχής μάχη με τον φόβο και την αμάθεια. Κατά τη γνώμη μας, ο πολιτισμός εν γένει πρέπει να βοηθάει στη μάχη αυτή, υπερβαίνοντας τα εθνικά αφηγήματα και αναδεικνύοντας το ότι μέσα στη διαφορετικότητα της έκφρασης κρύβεται η ομοιότητα στα πάθη.
Για το «Γέλα μου» είχατε δημιουργήσει μία μικρού μήκους ταινία με σκοπό την ευαισθητοποίηση για το προσφυγικό. Πώς επηρεάζουν την μουσική σας τα κοινωνικά ζητήματα της καθημερινότητας;
Την επηρεάζουν πολύ, θέλοντας και μη. Η καθημερινότητα σε χτυπάει πολύ δυνατά, δεν μπορείς απλά να την αγνοήσεις. Μία τέτοια διαδικασία περνάμε και τώρα, προσπαθώντας να ετοιμάσουμε μία συναυλία ενώ εξελίσσεται μία γενοκτονία στην Παλαιστίνη. Πολύ συχνά, το γεγονός αυτό σου δημιουργεί αντικρουόμενα, αντιφατικά, και πολύ δύσκολα προς διαχείριση συναισθήματα. Σε ένα άλλο παράδειγμα, το δυστύχημα στα Τέμπη ήταν ένα συμβάν που μας γονάτισε ψυχολογικά και μας άλλαξε ριζικά, και ήταν αδύνατο να μη βρει διέξοδο σε ένα από τα πιο πρόσφατα κομμάτια μας. Το ίδιο συνέβαινε και κατά την περίοδο της πανδημίας, όταν και κυκλοφορήσαμε το «Το Θεριό», ή το «Του ποταμού ο χορός» που μιλάει αλληγορικά για την έμφυλη βία. Μας ενδιαφέρει και θέλουμε να μιλάμε για τα πράγματα που μας πνίγουν, όπως αντίστοιχα θέλουμε να εξυμνούμε τα πράγματα που μας απελευθερώνουν. Εκεί βρίσκουμε άλλωστε την ουσία του μοιράσματος που περιγράφαμε παραπάνω.
Το δυστύχημα στα Τέμπη ήταν ένα συμβάν που μας γονάτισε ψυχολογικά και μας άλλαξε ριζικά, και ήταν αδύνατο να μη βρει διέξοδο σε ένα από τα πιο πρόσφατα κομμάτια μας. Μας ενδιαφέρει και θέλουμε να μιλάμε για τα πράγματα που μας πνίγουν, όπως αντίστοιχα θέλουμε να εξυμνούμε τα πράγματα που μας απελευθερώνουν.
Θέλετε να μοιραστείτε κάποια αγαπημένη ή δύσκολη στιγμή σας κατά τη διάρκεια της κοινής σας μουσικής πορείας;
Το να είσαι μέλος ενός δημιουργικού συνόλου δημιουργεί πάρα πολλές έντονες καταστάσεις, που κάποιες είναι πολύ ευχάριστες και εύκολες, και κάποιες πολύ δύσκολες και αγχωτικές. Όλες, με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, είναι μοναδικές και αξέχαστες. Θα μπορούσαμε ίσως να ξεχωρίσουμε την εμφάνιση μας στη Ζήρεια πριν μερικά χρόνια, στην πρώτη έκθεση μας σε χιλιάδες κόσμου, όπου εντελώς απροσδόκητα το κοινό ζήταγε να παίξουμε κι άλλο παρ΄όλο που ήμασταν το τρίτο σχήμα στο line up. Και βέβαια, την ανατριχίλα που νιώθουμε κάθε φορά που ο κόσμος τραγουδά μαζί μας τα κομμάτια μας.
Τι να περιμένουμε να βιώσουμε μαζί σας στο αντάμωμα στο Κύτταρο;
Η προηγούμενη εμφάνισή μας στο Κύτταρο είχε μία ατμόσφαιρα ηλεκτρική, το ένιωθες από το πρώτο δευτερόλεπτο. Αυτό οφείλεται σε τεράστιο βαθμό στους ανθρώπους που ήταν εκείνο το βράδυ μαζί μας, που ήρθαν τόσο να πάρουν όσο και να δώσουν. Με αυτή τη αίσθηση θα ανέβουμε στη σκηνή, δίνοντας τους εαυτούς μας και περιμένοντας ο κόσμος να μας παρασύρει και να παρασυρθεί σε ένα μοίρασμα.
Περισσότερες πληροφορίες για την συναυλία θα βρείτε εδώ.