Θυμάμαι ακόμα τα συναισθήματα των πρώτων ημερών της φοιτητικής μου ζωής. Αισθήματα ελευθερίας και λύτρωσης, αγωνίας και ανυπομονησίας. Ήταν όλα τόσο έντονα, που μου φαίνεται αδιανόητο ότι έχουν περάσει 9 χρόνια και μοιάζει σαν χτες που νοίκιαζα το πρώτο φοιτητικό μου σπίτι στην Κασσάνδρου, στη Θεσσαλονίκη -τιμή ενοικίου 200 ευρώ. Καλά ακούσατε. Εργαζόμενη πια, στην Ελλάδα του 2023, που η πραγματικότητα είναι δύσκολη και προβληματική, αναπολώ γλυκά όλα όσα έζησα και έμαθα ως φοιτήτρια. Ο νους μου πάει στους εκατοντάδες χιλιάδες νέους φοιτητές που θα περπατήσουν για πρώτη φορά τους δρόμους της πόλης που θα γίνει η πόλη τους τα επόμενα τέσσερα χρόνια, που τα φοιτητικά μας στέκια θα γίνουν πλέον δικά τους, θα σιχτιρίζουν τις ατέλειωτες ώρες που θα περάσουν στα αμφιθέατρα και στη βιβλιοθήκη κατά τη διάρκεια της εξεταστικής (και μετά θα σας λείπει, trust me). Δεν το κρύβω πως τους ζηλεύω λίγο που θα τα βιώσουν για πρώτη φορά.

Όχι δεν είμαι boomer και ας νιώθω ότι η δεκαετία που έχει περάσει μοιάζει με αιώνα. Ωστόσο, οι φοιτητές που εγγράφονται τώρα στα πανεπιστημιακά ιδρύματα της χώρας, ανήκουν σε μια άλλη γενιά, αυτή της Gen Z και ως Millennial μίλησα με 4 πρωτοετείς που θα ξεκινήσουν τη φοιτητική τους ζωή στην Αθήνα και μοιράστηκαν μαζί μου τις προσδοκιές τους, τον ενθουσιασμό τους και τους προβληματισμούς τους.

Κατερίνα, 18 χρονών, από την Αθήνα φοιτήτρια στο τμήμα εσωτερικής αρχιτεκτονικής του ΠΑΔΑ.

«Επέλεξα να σπουδάσω στην Αθήνα κυρίως γιατί είναι μεγάλη πόλη και έχει αμέτρητα πράγματα να κάνεις και να δεις. Επιπλέον ένας λόγος είναι η οικειότητα που νιωθω με την πόλη εφόσον έχω μεγαλώσει εδώ. Σημαντικός υπήρξε και ο οικονομικός παράγοντας, αφού πλέον είναι αρκετά δύσκολο να βρει κανείς κάποιο σπίτι με νοίκι σε λογικές τιμές.

Έχω προσδοκίες από όσα πρόκειται να ζήσω ως φοιτήτρα στην Αθήνα, μια και είναι πόλη που φιλοξενεί μεγάλο αριθμό σχολών, συνεπώς και μεγάλο αριθμός φοιτητών, που σίγουρα παίζουν σημαντικό ρόλο σε όλη την νοοτροπία της πόλης. Επίσης λόγω του μεγέθους της υπάρχουν άπειρα μέρη να πας τόσο για διασκέδαση όσο και για άλλες δραστηριότητες. Το μόνο που με φοβίζει είναι η εγκληματικότητα αλλά πιστεύω με την απαραίτητη προσοχή μπορεί να αποφευχθεί κάτι δυσάρεστο.

Προς το παρόν, θα μένω στο πατρικό μου λόγω των απιαστων ενοικίων αλλά δουλεύω ταυτόχρονα για να συγκεντρώσω κάποια χρήματα ώστε να καταφέρω να νοικιάσω δικό μου διαμέρισμα, χωρίς να επιβαρύνω τόσο τους γονείς μου. Δεν θα προσπαθήσω να μείνω σε εστία, διότι πιστεύω ότι άτομα από άλλες πόλεις που έρχονται στην Αθήνα για σπουδες τις έχουν περισσότερο ανάγκη καθώς εγώ έχω μια προσωρινή λύση. 

Το μόνο που με απασχολεί σχετικά με την φοιτητική ζωή στην Αθήνα, εφόσον είμαι πρωτοετής και δεν έχω ακόμα σχετική εμπειρία, είναι ότι θα ήθελα να μάθω τα μέρη για διασκέδαση που να είναι όσο γίνεται ασφαλή».

Νίκος, 18 χρονών, από Κοζάνη στο τμήμα Πολιτικών Μηχανικών του ΕΜΠ

«Η Αθήνα ήταν η πρώτη μου επιλογή στο μηχανογραφικό, αφενός λόγω του ότι η σχολή μου ήταν στο Μετσόβιο, και αφετέρου γιατί ως παιδί που μεγάλωσα στην επαρχία, ένιωθα πάντα την ανάγκη να βρεθώ σε μια πόλη όπου δεν θα χρειάζεται να δώσω λογαριασμό για το ποιος είμαι, που πάω και τι κάνω. Ο αδερφός μου πάντα μου περιέγραφε το πόσο ελεύθερος ένιωθε στην Αθήνα και ήταν μια θετική επιρροή για εμένα. Το γεγονός ότι και ο ίδιος έχει δύο ακόμα χρόνια σπουδών στην Αθήνα, με οδήγησε να προσπαθήσω ακόμα περισσότερο να περάσω στο ΕΜΠ, για να συγκατοικήσουμε και να μοιραζόμαστε τα έξοδα.

Είναι σίγουρα δύσκολα για την οικογένειά μου να σπουδάζουν δύο παιδιά και αυτό με προβληματίζει, γιατί νιώθω το βάρος από την όποια οικονομική επιβάρυνση μπορεί να έχει για εκείνους. Ωστόσο, εφόσον τακτοποιηθώ και ξεκινήσω τα μαθήματα, σκέφτομαι να συνδυάσω κάποια part time δουλειά με την σχολή. Δυστυχώς, είμαστε παιδιά που μεγαλώσαμε μέσα σε κρίση, και οικονομική και στη συνέχεια αυτή της πανδημίας, που έχει αντίκτυπο στον τρόπο που αντιλαμβανόμαστε κάποια πράγματα. Προσωπικά, δεν νιώθω ότι μπορώ να σκεφτώ μόνο τη σχολή και τη διασκέδαση. Θα επιδιώξω να βρω μια ισορροπία.

Αυτό που με ενθουσιάζει πάντως στην Αθήνα είναι το ότι θα μπορώ να βλέπω επιτελούς τους αγαπημένους μου καλλιτέχνες. Όλα εδώ συμβαίνουν οπότε ανυπομονώ να τα ανακαλύψω. Αυτό που δεν με ενθουσιάζει καθόλου είναι οι κομματικές παρατάξεις στα πανεπιστήμια. Τις θεωρώ τελειώς αναχρονιστικές και χάσιμο χρόνου».

Κωνσταντίνα 19 χρονών, από τα Καλάβρυτα στο τμήμα Δημόσιας Διοίκησης στο Πάντειο Πανεπιστήμιο

«Επέλεξα την Αθήνα για σπουδές γιατί σε αυτή βρίσκονται μερικά από τα καλύτερα πανεπιστημιακά ιδρύματα της χώρας, μαζί και το ίδρυμα στο οποίο φοιτώ και το τμήμα μου είναι το μοναδικό στην χώρα. Για παράδειγμα εκτός από τα ακαδημαϊκά μαθήματα το Πάντειο μας παρέχει διάφορες δωρεάν λύσεις για να εξασκούμε τα χόμπι μας π.χ. ράδιο Πάντειο, γυμναστήριο, ομάδα μπάσκετ και άλλα. Οι ευκαιρίες για νέες εμπειρίες, φιλίες αλλά και το εύρος της αγοράς εργασίας είναι μεγαλύτερο στην Αθήνα.

Μέσα από την φοιτητική ζωή στην πρωτεύουσα επιδιώκω να αποκομίσω όσο περισσότερη γνώση και εμπειρία. Θέλω να γνωρίσω νέους ανθρώπους, να κάνω νέες φιλίες και φυσικά να περάσω υπέροχα. Η φοιτητική ζωή στην μεγαλύτερη πόλη της χώρας ίσως να θεωρείται αγχωτική λόγω των γρήγορων ρυθμών της καθημερινότητας, κατά τη γνώμη μου όμως είναι ένα μεγάλο “σχολείο” από το οποίο οι φοιτητές της πρωτεύουσας αποφοιτούν. Είναι πολύ διαφορετικά σε σχέση με άλλες πόλεις μικρότερες ή επαρχιακές, όμως δεν έχει πραγματικά να ζηλέψει τίποτα. Νυχτερινή ζωή υπάρχει σχεδόν σε κάθε περιοχή ειδικά στις “φοιτητογειτονιές” και το μετρό σου δίνει ελευθερία, μια και μέσα σε λίγο χρόνο μπορείς να βρεθείς στην άλλη άκρη της Αττικής. Στον ελεύθερο χρόνο σου να καταπιαστεις με ό,τι θες αφού υπάρχουν δεκάδες ευκαιρίες, εγώ για παράδειγμα ασχολούμαι με το ποδόσφαιρο.

Ευτυχώς η οικογένειά μου έχει την οικονομική δυνατότητα για ενοικίαση κατοικίας, μιας και πλέον δεν είναι αυτονόητο να νοικιάζεις το δικό σου σπίτι, λόγω των ακριβών ενοικίων. Το να ζεις μόνος σου σίγουρα σε φέρνει ένα βήμα ακόμα πιο κοντά στην αυτονομία, αφού οι ευθύνες και υποχρεώσεις αυξάνονται. Οι περισσότεροι φοιτητές δεν μπορούν να έχουν πρόσβαση στις φοιτητικές εστίες και τα επιδόματα ενοικίου, αφού τα εισοδηματικά κριτήρια είναι πολύ αυστηρά. Δεν υπάρχει μέριμνα από το κράτος για την στέγαση των φοιτητών από την επαρχία.  Οι υποδομές δεν είναι αρκετές. Οπότε για τους περισσότερους από εμάς η ενοικίαση είναι μονόδρομος.

Η σίτιση για την πλειοψηφία των φοιτητών είναι δωρεάν και αυτό είναι ένα πολύ μεγάλο πλεονέκτημα στην εποχή της ακριβείας που ζούμε. Η αλήθεια βέβαια είναι ότι θα επιδιώκω να μαγειρεύω γιατί μ’ αρέσει και το ντελιβερι δεν κάνει καλό ούτε στην υγεία ούτε και στην τσέπη μας». 

Δήμητρα, 18 χρονών από Λαμία στο τμήμα Δημόσιας Διοίκησης του Παντείου Πανεπιστημίου

«Η επιλογή της Αθήνας ως πόλης στην οποία θα σπουδάσω βασίστηκε κυρίως στην προτίμησή μου για το συγκεκριμένο πανεπιστημιακό τμήμα, εφόσον είναι η μόνη πόλη στην οποία αυτό στεγάζεται. Φυσικά επηρεάστηκα και από τον χαρακτήρα της, τις ευκαιρίες που προσφέρει τόσο στον ακαδημαϊκό όσο και σε άλλους τομείς. Η αλήθεια είναι πως οι προσδοκίες μου είναι ήδη αρκετά υψηλές, καθώς συχνά βρισκόμουν στην Αθήνα ως μαθήτρια και ανυπομονούσα να έχω την ευκαιρία να την ανακαλύψω και ως φοιτήτρια, με την ελευθερία που αυτό συνεπάγεται. Ιδιαίτερα με ενθουσιάζει η ιδέα της μεγάλης ποικιλίας δραστηριοτήτων που προσφέρονται για τον ελεύθερο χρόνο, από την επίσκεψη σε αξιοθέατα έως και τις εκθέσεις τέχνης και τις άσκοπες βόλτες σε πανέμορφα σημεία. Αδημονώ για τη μεγαλύτερη ελευθερία και τα περισσότερα πράγματα που θα μπορώ να κάνω, σε σχέση με την πόλη από την οποία προέρχομαι.

Αναφορικά με το ζήτημα της στέγασης, ήμουν αρκετά τυχερή καθώς υπήρχε ήδη ακίνητο στην κατοχή της οικογένειας μου στην Αθήνα, οπότε δεν χρειάστηκε να αντιμετωπίσω τη χαώδη κατάσταση που επικρατεί με τα ενοικιαζόμενα σπίτια και τις απαιτήσεις των ιδιοκτητών.

Φίλοι και γνωστοί που είναι ήδη στην Αθήνα με έχουν βοηθήσει να βάλω σε μια τάξη όλες τις αλλαγές που πρόκειται να έρθουν στη ζωή μου τώρα που θα γίνω και officially φοιτήτρια, αλλά φυσικά υπάρχει άγχος και αγωνία για όσα με περιμένω να έρθουν με λαχτάρα».