Ο κ. Άδωνις Γεωργιάδης είναι μια περίπτωση πολιτικού και επικοινωνιακού “τέρατος” που στην πραγματικότητα χρήζει πανεπιστημιακής μελέτης. Είναι τέτοια η επιτυχία του και η αφοσίωση του στο “σχέδιο” στο οποίο βασίζεται και ακολουθεί, επικοινωνιακά μιλώντας, που αρκετοί από τους επαγγελματίες της επικοινωνίας και του πολιτικού λόγου της χώρας, δικαίως επισημαίνουν πως “κάποια στιγμή θα γίνει μάθημα, σεμινάριο μόνος του, για τις επόμενες γενιές”. Για όσους μπορούν να δουν ψύχραιμα και αποστασιοποιημένα τον υπουργό Υγείας να μιλάει και να συναναστρέφεται δημοσιογράφους, πολίτες, φορείς επαγγελματικών κλάδων και όποιον άλλον βρεθεί “απέναντι του”, η παρατήρηση της, εκπαιδευμένης και πλέον απολύτως ελεγχόμενης εναλλαγής μεταξύ έντασης, επίθεσης, υποχώρησης, αντεπίθεσης και κορύφωσης, είναι ως και αξιοθαύμαστη. Το θέμα βέβαια είναι πως μόνο οι φανατικοί υποστηρικτές της κυβέρνησης μπορούν να καταφέρουν πλέον τέτοια ψυχραιμία, αλλά αυτό δεν είναι κάτι που προβλημάτιζε ποτέ τον κ. Γεωργιάδη.

Τις τελευταίες ημέρες, παρακολούθησα επισταμένως και κατέγραψα κάθε του δημόσια εμφάνιση και τοποθέτηση, μιας και η επικαιρότητα τον είχε αρκετές φορές πρωταγωνιστή σε διάφορα “επεισόδια”, είτε τον αφορούσαν, είτε επειδή βρήκε “πεδίο δόξης λαμπρόν” για να “πεταχτεί”, ακόμα κι αν κανείς δεν του το ζήτησε, κάτι που φυσικά κάνει καλύτερα από οποιοδήποτε τηλεοπτικό και δημόσιο πρόσωπο εδώ και μια δεκαπενταετία.

Μόνο που η καταγραφή όλων όσων είπε και έγραψε ο υπουργός Υγείας, μου ανέδειξε δύο τεράστια κενά στον λόγο του σε περιστατικά όπως την επίσκεψη του (και τις “γιούχες” που έφαγε) στη Λέρο, τις δηλώσεις του για την κόντρα Πολάκη-Κασσελάκη στον ΣΥΡΙΖΑ, την απάντηση σε τρολ σχόλιο περί “παραίτησης του γιατρού της Ψίμυθου” και την αριστουργηματική, επικοινωνιακά μιλώντας, εκμετάλλευση ενός ανούσιου “ανέκδοτου” που έγινε viral, για να βγάλει “φιλιππικούς” υπερασπιζόμενος το πως λειτουργεί το ΕΣΥ τώρα και να επιτεθεί σε όποιον “τολμούσε” να κάνει κριτική σε αυτό και στον ίδιο, στην συζήτηση για τον θάνατο μιας τουρίστριας λόγω έλλειψης προσωπικού, για την μία μόνη γιατρό που έκανε 15 και πλέον μέρες σερί εφημερίες στη Σάμο, στο θέμα της αύξησης των τιμών 843 φαρμάκων που ανακοίνωσε ο ΕΟΦ, ακόμα και στο θέμα των παλιών και μολυσμένων ψυκτών που χρειάστηκαν να αντικατασταθούν στο μαιευτήριο “Έλενα”. Όσο και να διαβάσει κανείς ή να ακούσει κανείς τον αντιπρόεδρο της Νέας Δημοκρατίας, δεν θα βρει ούτε μια φορά την λέξη “συγγνώμη”, δεν θα εντοπίσει ΟΥΤΕ ΜΙΑ παραδοχή λάθους από πλευράς του, και δεν θα βρει καμία λέξη μεταμέλειας ή συμπόνοιας για κανέναν από όσους κακοπέρασαν ή ακόμα και πέθαναν. ΚΑΜΙΑ.

Η ανάλυση των δηλώσεων του Άδωνι Γεωργιάδη, με βάση την ψυχαναλυτική και ψυχολογική προσέγγιση, μπορεί να προσφέρει πληροφορίες για το ψυχολογικό και επικοινωνιακό του προφίλ.

Ψυχαναλυτική Προσέγγιση

Στην ψυχαναλυτική προσέγγιση, δίνεται έμφαση στις ασυνείδητες επιθυμίες, άμυνες και μηχανισμούς που μπορεί να επηρεάζουν τη συμπεριφορά και τις δηλώσεις ενός ατόμου.

  1. Μηχανισμοί Άμυνας: Οι δηλώσεις του κ. Γεωργιάδη φαίνεται να εκφράζουν έναν μηχανισμό άμυνας γνωστό ως άρνηση και μετατόπιση ευθύνης. Η άρνηση αφορά την απόρριψη της σοβαρότητας των προβλημάτων του ΕΣΥ, και η μετατόπιση ευθύνης παρατηρείται όταν κατηγορεί τους αντιπάλους του (αντιπολίτευση) για τη διάδοση ψευδών πληροφοριών (π.χ., το φανταστικό νησί Ψίμυθος).
  2. Υπερεκτίμηση της Αντίληψης της Απειλής: Ο κ. Γεωργιάδης φαίνεται να υπερεκτιμά την απειλή που αποτελεί η διάδοση ψευδών ειδήσεων για την εικόνα της κυβέρνησης και της πολιτικής του, πράγμα που υποδηλώνει πιθανό παρανοϊκό άγχος. Αυτό μπορεί να δείχνει μια εσωτερική ανασφάλεια και μια ανάγκη να υπερασπιστεί τον εαυτό του και τις αποφάσεις του με κάθε μέσο.
  3. Εξιδανίκευση και Υποτίμηση: Ο κ. Γεωργιάδης χρησιμοποιεί μια διπολική προσέγγιση στην περιγραφή του συστήματος υγείας, εξιδανικεύοντας την τρέχουσα κατάσταση και υποτιμώντας ή αγνοώντας τις αρνητικές κριτικές. Αυτός ο μηχανισμός είναι γνωστός ως εξιδανίκευση-υποτίμηση και μπορεί να συνδέεται με την ανάγκη του να διατηρήσει μια θετική αυτοεικόνα και να ελέγξει την αντίληψη του κοινού.

Ψυχολογική Προσέγγιση

Η ψυχολογική προσέγγιση δίνει έμφαση στην κατανόηση των σκέψεων, των συναισθημάτων και των συμπεριφορών που παρουσιάζονται μέσω της γλώσσας και των ενεργειών.

  1. Αυτοπεποίθηση και Αυτοεκτίμηση: Ο κ. Γεωργιάδης φαίνεται να παρουσιάζει μια υψηλή αυτοπεποίθηση και αυτοεκτίμηση, ειδικά με τις δηλώσεις που κάνει, όπου δείχνει βεβαιότητα για τη σωστή λειτουργία του ΕΣΥ. Αυτή η αυτοπεποίθηση μπορεί να είναι πραγματική ή να αποτελεί μέρος μιας επικοινωνιακής στρατηγικής για την ενίσχυση της εικόνας του.
  2. Ανάγκη για Έλεγχο: Ο κ. Γεωργιάδης δείχνει μια έντονη ανάγκη να ελέγχει την αφήγηση και την πληροφόρηση που διαδίδεται, ειδικά όταν αναφέρεται στη διάδοση ψευδών ειδήσεων για το φανταστικό νησί Ψίμυθος. Αυτή η ανάγκη μπορεί να πηγάζει από την επιθυμία του να διατηρήσει την πολιτική του ισχύ και να αποτρέψει την αποδυνάμωση της θέσης του.
  3. Επικοινωνιακή Στρατηγική: Από επικοινωνιακή σκοπιά, ο κ. Γεωργιάδης χρησιμοποιεί την προσέγγιση της αντιστροφής της κατηγορίας, προσπαθώντας να μετατρέψει την κριτική προς την κυβέρνηση σε κριτική προς τους αντιπάλους. Αυτό δείχνει μια στρατηγική που στοχεύει να αποσπάσει την προσοχή από τα προβλήματα του ΕΣΥ και να δημιουργήσει ένα αφήγημα όπου η κυβέρνηση είναι θύμα ψευδών επιθέσεων.

Πολιτικές θέσεις εξίσου προβληματικές με την επικοινωνιακή “πολεμική”

Η πολιτική θέση που εκφράζει ο Άδωνις Γεωργιάδης, Υπουργός Υγείας της Ελλάδας, στις πρόσφατες δηλώσεις του, παρουσιάζει μια σειρά από προβληματικά στοιχεία που υποδεικνύουν όχι μόνο μια ανησυχητική έλλειψη ενσυναίσθησης, αλλά και μια αποξένωση από τις πραγματικές ανάγκες και προκλήσεις του εθνικού συστήματος υγείας (ΕΣΥ) και των εργαζομένων του. Η έλλειψη ενσυναίσθησης και η επικέντρωση στην επικοινωνιακή στρατηγική, αντί για την ουσιαστική αντιμετώπιση των προβλημάτων, δημιουργούν έναν επικίνδυνο συνδυασμό που θέτει σε κίνδυνο την αποτελεσματικότητα της υγειονομικής φροντίδας στη χώρα.

Απουσία Ενσυναίσθησης και Κοινωνικής Ευαισθησίας

Ένας από τους βασικούς ρόλους ενός υπουργού Υγείας είναι να αναγνωρίζει και να κατανοεί τις ανάγκες της κοινωνίας και των ανθρώπων που υπηρετεί. Σε αυτήν την περίπτωση, όμως, οι δηλώσεις του κ. Γεωργιάδη δείχνουν μια έντονη έλλειψη ενσυναίσθησης. Η απόρριψη των προβλημάτων του ΕΣΥ ως “ψευδής εικόνα κατάρρευσης” και η μείωση της σημασίας των ανησυχιών των πολιτών, δείχνουν μια αποστασιοποίηση από τις πραγματικές ανάγκες και δυσκολίες που αντιμετωπίζουν οι άνθρωποι στην καθημερινότητά τους. Αυτή η απομάκρυνση δεν είναι μόνο επικοινωνιακή, αλλά φανερώνει μια θεμελιώδη έλλειψη κοινωνικής ευαισθησίας.

Η ενσυναίσθηση αποτελεί κεντρικό στοιχείο της αποτελεσματικής ηγεσίας, ιδιαίτερα σε τομείς όπως η υγεία, όπου η ανθρώπινη ζωή και ευημερία είναι σε κεντρική θέση. Η αδυναμία να κατανοήσει κανείς τον πόνο, την αγωνία και τις ανάγκες των πολιτών, ειδικά όταν πρόκειται για την υγεία τους, δεν είναι απλά μια προσωπική αποτυχία, αλλά μια επικίνδυνη πολιτική στάση. Η υγεία δεν μπορεί να αντιμετωπίζεται ως ένα ζήτημα δημόσιων σχέσεων, αλλά ως μια θεμελιώδης ανθρώπινη αξία που απαιτεί σεβασμό, κατανόηση και διαρκή προσπάθεια για βελτίωση.

Επικοινωνιακή Τακτική έναντι Ουσιαστικής Πολιτικής

Η επικέντρωση της πολιτικής του κ. Γεωργιάδη στη διάψευση και την επικοινωνιακή υπεράσπιση, αντί στην ουσιαστική αντιμετώπιση των προβλημάτων, αποτελεί ένα σαφές σημάδι πολιτικού αποπροσανατολισμού. Η επικοινωνία είναι, φυσικά, σημαντική, αλλά όταν αντικαθιστά την πραγματική δράση και τη λήψη ουσιαστικών μέτρων, τότε γίνεται εμπόδιο στην επίτευξη πραγματικών λύσεων.

Η αναφορά στο φανταστικό νησί Ψίμυθος και η επικέντρωση στη διάψευση μιας τέτοιας σατιρικής είδησης, αντί στην αναγνώριση των πραγματικών προβλημάτων του ΕΣΥ, δείχνει μια επικίνδυνη τάση. Αντί να χρησιμοποιήσει την ευκαιρία για να εξετάσει τα πραγματικά ζητήματα που αντιμετωπίζουν τα περιφερειακά νοσοκομεία και οι εργαζόμενοι στον τομέα της υγείας, επιλέγει να αποπροσανατολίσει την κοινή γνώμη, υποτιμώντας τις ανησυχίες της κοινωνίας.

Η τακτική αυτή υποδηλώνει μια πολιτική που βασίζεται στην άρνηση και τη διάχυση ευθυνών, αντί για τη δημιουργική επίλυση των προβλημάτων. Η συνεχής προσπάθεια να μετατοπιστεί η ευθύνη για τις αποτυχίες του συστήματος υγείας σε άλλους, είτε αυτοί είναι οι αντίπαλοι είτε οι ίδιοι οι πολίτες, υπονομεύει την αξιοπιστία και τη φερεγγυότητα του υπουργού, και κατά συνέπεια της ίδιας της κυβέρνησης.

Ηθική Υποχρέωση προς το Κοινωνικό Σύνολο και τους Εργαζομένους

Ένας υπουργός Υγείας δεν είναι απλώς ένας διαχειριστής πόρων και υπηρεσιών, αλλά και ένας ηγέτης με ηθική υποχρέωση προς το κοινωνικό σύνολο. Ο ρόλος του περιλαμβάνει την προάσπιση των συμφερόντων των πολιτών, τη διασφάλιση της πρόσβασης σε ποιοτικές υγειονομικές υπηρεσίες και την προστασία της δημόσιας υγείας. Ο κ. Γεωργιάδης, όμως, μέσα από τις δηλώσεις του, φαίνεται να παραβλέπει τη σημασία της προστασίας και της υποστήριξης των εργαζομένων στο σύστημα υγείας, οι οποίοι είναι οι πυλώνες του ΕΣΥ.

Οι γιατροί, οι νοσηλευτές και το υπόλοιπο προσωπικό των νοσοκομείων εργάζονται υπό πολύ δύσκολες συνθήκες, και η αποδοχή αυτών των προβλημάτων από την πολιτική ηγεσία είναι απαραίτητη. Η υποβάθμιση των ανησυχιών τους, όπως φαίνεται στις δηλώσεις του υπουργού, δημιουργεί ένα αίσθημα απογοήτευσης και αβεβαιότητας στους ίδιους τους εργαζομένους, που επηρεάζει άμεσα την ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών υγείας.

Η υγεία δεν μπορεί να βελτιωθεί χωρίς την ενεργή συμμετοχή και ικανοποίηση των αναγκών του υγειονομικού προσωπικού. Αυτό απαιτεί μια πολιτική ηγεσία που ακούει, κατανοεί και λαμβάνει σοβαρά υπόψη τις απόψεις και τις ανάγκες αυτών που βρίσκονται στην πρώτη γραμμή της υγειονομικής φροντίδας.

Πολιτική και Επιστημονική Υποστήριξη

Από πολιτική σκοπιά, η θέση του κ. Γεωργιάδη στερείται της απαραίτητης υποστήριξης που χρειάζεται ένα ισχυρό και λειτουργικό σύστημα υγείας. Η υγεία είναι ένας τομέας που απαιτεί διαρκή επένδυση, τόσο οικονομική όσο και ηθική, και όχι απλώς έναν αμυντικό προσανατολισμό απέναντι στην κριτική. Οι πολιτικές που βασίζονται στην άρνηση και τη μετατόπιση ευθυνών μπορεί να είναι βραχυπρόθεσμα αποδοτικές για την πολιτική επιβίωση, αλλά μακροπρόθεσμα διαβρώνουν την εμπιστοσύνη των πολιτών και υπονομεύουν την ποιότητα των υπηρεσιών υγείας.

Επιστημονικά, οι θέσεις του κ. Γεωργιάδη φαίνεται να αγνοούν τα ευρήματα της σύγχρονης υγειονομικής πολιτικής, που υποστηρίζουν τη σημασία της ενσυναίσθησης, της συμμετοχικής ηγεσίας και της ενεργής υποστήριξης των εργαζομένων για τη βελτίωση των αποτελεσμάτων στην υγεία. Η επιτυχία ενός εθνικού συστήματος υγείας δεν μετριέται μόνο με στατιστικά στοιχεία, αλλά και με την ποιότητα της εμπειρίας των ασθενών και των εργαζομένων. Οι επιστημονικές μελέτες καταδεικνύουν ότι η υποβάθμιση των αναγκών των εργαζομένων και η απουσία μιας ανθρωποκεντρικής προσέγγισης στη διοίκηση υγειονομικών υπηρεσιών οδηγούν σε χαμηλότερη ικανοποίηση, αυξημένο στρες και χειρότερα αποτελέσματα για τους ασθενείς.

Δεν μας αξίζει ούτε τέτοια πολιτική, ούτε τέτοια συμπεριφορά

Οι δηλώσεις και η πολιτική στάση του Άδωνι Γεωργιάδη φανερώνουν μια επικίνδυνη έλλειψη ενσυναίσθησης και μια ανησυχητική αποξένωση από τις πραγματικές ανάγκες του εθνικού συστήματος υγείας και των ανθρώπων που το υποστηρίζουν. Η πολιτική που επικεντρώνεται περισσότερο στην επικοινωνιακή διαχείριση παρά στην ουσιαστική αντιμετώπιση των προβλημάτων υπονομεύει την αποτελεσματικότητα και τη βιωσιμότητα του ΕΣΥ.

Η ανάγκη για έναν υπουργό Υγείας που ενδιαφέρεται ουσιαστικά για το κοινωνικό σύνολο και τους εργαζόμενους στο ΕΣΥ είναι πιο επιτακτική από ποτέ. Μια υγειονομική πολιτική που βασίζεται στην ενσυναίσθηση, την κατανόηση και τη συνεργασία είναι η μόνη βιώσιμη πορεία για την ενίσχυση της δημόσιας υγείας και την αναβάθμιση των υπηρεσιών υγείας στη χώρα.

Δεν περιμένω να δω τον κ. Άδωνι Γεωργιάδη να αλλάζει συμπεριφορά. Ούτε τόνο, ούτε πολιτικό λόγο. Δεν περιμένω ούτε να τον δω να παραιτείται φυσικά – στην Ελλάδα γενικότερα, αλλά ειδικά στο κυβερνόν κόμμα αυτό είναι βασική πολιτική επιλογή επιβίωσης αποδεδειγμένα, κανείς ποτέ δεν ευθύνεται για τίποτα, μόνον οι άλλοι, οι αντίπαλοι, οι “απέναντι”, οι προηγούμενοι, ή αν ήταν οι ίδιοι πριν, το βαθύ παρελθόν – ούτε και να καθαιρείται από τον πολιτικό του προϊστάμενο, ο οποίος του δίνει εδώ και πέντε χρόνια μόνο “προαγωγές” και μεγαλύτερες ευθύνες, επιβραβεύοντας τον για τα όσα σημαντικά κάνει για το κόμμα του. Αυτό που περιμένω όμως πλέον, είναι να μην αρκείται κανείς στα όσα λέει ο υπουργός Υγείας δημοσίως, αλλά να αντιπαραθέτει στοιχεία και πολιτική κριτική και για τα λεγόμενα του, αλλά και για τα αποτελέσματα της πολιτικής του. (Όπως θα κάνουμε κι εμείς φυσικά). Και να απαιτεί κι από τον κύριο Γεωργιάδη, κι απ’ όλα τα μέλη της κυβέρνησης να δείχνουν ευαισθησία και συμπόνοια για τους ανθρώπους που κυβερνούν. Όπως θα έπρεπε να κάνουν εξαρχής και ακαταύπαυστα.

Illustration: Peggy Dadaki