«Δεν υπάρχουν νόρμες. Όλοι οι άνθρωποι είμαστε εξαιρέσεις ενός νόμου που δεν υπάρχει» γράφει ο Φερνάντο Πεσόα στο Βιβλίο της Ανησυχίας. Με την τοποθέτηση αυτή φαίνεται να ανησυχεί ένας πιο σύγχρονος συνάδελφός του γραφιάς, ο Νίνο. Ο Νίνο είναι καλλιτέχνης, διαθέτει εκείνη την ευαισθησία των ανθρώπων των Τεχνών που ψάχνουν και αναδεικνύουν την ομορφιά, οπουδήποτε και αν κρύβεται. Ο καλλιτέχνης, όπως ο Νίνο, εξερευνά τον κόσμο με το συναίσθημα, η ματιά του είναι πιο διεισδυτική επό εκείνη των ανθρώπων που μένουν στην επιφάνεια των πραγμάτων, στην εικόνα. Η «κανονικότητα» με τον τρόπο που την εννοούν τα τεμπέλικα μυαλά, εκείνα που ψάχνουν μια εύκολη και βολική απάντηση για τον θαυμαστό κόσμο που ζούμε, αφήνει παγερά αδιάφορο έναν καλλιτέχνη που ψάχνει την ομορφιά. Άρα και την αλήθεια, αφού οτιδήποτε δεν είναι αληθινό, τότε παύει να είναι όμορφο.
Νίνο: Ο πνευματικός οργασμός του Σαββάτου
Ο καλλιτέχνης Νίνο, ο οποίος έχει γράψει στίχους για πάνω από 25 τραγούδια, θέλησε να μοιραστεί μια σκέψη του με τους ακολουθούς του στο Threads, το βράδυ του προηγούμενου Σαββάτου, «σκαρώνοντας» μια δηκτική αλληγορία.
«Από σήμερα είμαι καλοριφέρ, 65 ετών, θα παντρευτώ μία μπανιέρα, και θα υιοθετήσω ένα αρσενικό κλειδί μαζί της». Το συνόδευσε με ένα σχόλιο: «Τι δεν γίνεται; 2024 έχουμε! Πού είναι το παράξενο;».
Τι εννοεί ο ποιητής;
Ας αφήσουμε στην άκρη την ορθογραφία της λέξης υιοθεσία, δεν το έχουν όλοι με την ορθογραφία, ούτε καν οι στιχουργοί που υποτίθεται διαλέγουν σχολαστικά κάθε λέξη τους και είναι ερωτευμένοι με τη γλώσσα.
Ο καλλιτέχνης με καυστικό τρόπο θέλησε να καταδείξει αυτό που αντιλαμβάνεται για τον αυτοπροσδιορισμό. Για τον ίδιο, ένας άνθρωπος μπορεί να αυτοπροσδιοριστεί ως καλοριφέρ, ένας άλλος ως μπανιέρα και θα ψάξουν -προφανώς- για ένα αρσενικό κλειδί μαζί. Σε μια πρώτη ανάγνωση, ο καλλιτέχνης Νίνο βάζει στη θέση ανθρώπων, άψυχα αντικείμενα. Είναι περιττό, φαντάζομαι, να πούμε πως η εξίσωση της ανθρώπινης ζωής με οτιδήποτε άλλο, είναι υποτιμητική, στερείται της στοιχειώδους ευαισθησίας ή γνώσης των θεμελιακών ανθρωπίνων αξιών. Οποιοσδήποτε άλλος άνθρωπος περιγράφεται ως κάτι άλλο από αυτό που είναι, είναι προσβολή και όταν αυτό συνέβη, τα πράγματα για την ανθρωπότητα δεν πήγαν καθόλου καλά. Για αυτό και το προσπερνάμε.
Αν ήταν κάποιου είδους αστείο επίσης δεν λειτούργησε. Ποιος θα ήθελε να ακούσει τη συνέχεια ενός ανεκδότου που περιλαμβάνει ένα καλοριφέρ, μια μπανιέρα και ένα αρσενικό κλειδί. Η καλλιτεχνική σύλληψη πάσχει. Ίσως θα πρέπει να μελετήσει εντατικότερα τα έργα του Ευγένιου Ιονέσκο για να στήσει μια παραδοξότητα, αν αυτό επιχειρεί. Μπορεί ο καλλιτέχνης Νίνο να βρίσκεται στο μεταίχμιο μιας καλλιτεχνικής στροφής, να δοκιμάζει τον εαυτό του ή το κοινό του στο νέο του ύφος, ποιος ξέρει;
Αυτό που είναι πιο ανησυχητικό, όμως, είναι πως στο μυαλό του καλλιτέχνη, ένας άνθρωπος θέλει να αυτοπροσδιοριστεί ως «καλοριφέρ» ή «μπανιέρα». Θα είχε πραγματικά ενδιαφέρον να μοιραστεί με τους ακολουθούς του τον τρόπο που του γεννήθηκε η ιδέα πως ένας άνθρωπος, έπειτα από μια διαδικασία σοβαρής ενδοσκόπησης και εσωτερικής αναζήτησης, θα αποφασίσει πως τελικά είναι «καλοριφέρ». Έχει άραγε στο περιβάλλον του κάποιον φίλο που αυτοπροσδιορίστηκε ως «μπανιέρα»; Έμαθε κάποια ανάλογη ιστορία; Αν όχι, η σύλληψη αυτής της ιδέας είναι που έχει ενδιαφέρον και όχι η ατυχής εκτέλεσή της. «Ήταν ένας άλλος που ζει σε παράνοια» όπως γράφει και στο τραγούδι του; Λάθος, η στιχουργός του συγκεκριμένου τραγουδιού είναι η Εύη Δρούτσα. Ίσως να παρασύρθηκε από τη Σαββατιάτικη ευεξία, απλά, όλοι δεν το έχουμε πάθει άλλωστε;
Η εξήγηση που θέλει κι άλλη εξήγηση
Από ό, τι φαίνεται, ο Νίνο ήταν τόσο ενθουσιασμένος από την αλληγορία του που δεν θέλησε να τη συζήτησει με κοντινά του πρόσωπα και την ανήρτησε αμέσως. Το feed back, η ανταπόκριση σε αυτό που έγραψε -και κυρίως υπονόησε, μοιάζει να τον ταρακούνησε τόσο, που θέλησε να ανεβάσει μια επεξηγηματική ανάρτηση, αυτή τη φορά στο Instagram. Ήταν ικανοποιητική η εξήγηση; Για να δούμε…
«Για να τελειώνουμε με αυτό το “αστείο”.. Το παράδειγμα με την μπανιέρα και το καλοριφέρ, ήταν το γνωστό –ό,τι δηλώσεις είσαι. Ό,τι θέλεις κάνε. “Είμαι αυτό, και θα κάνω αυτό κι αυτό”. Επίσης δεν εξαρτάται από μένα τι θα γίνει. Ηρεμήστε! Ομοφοβικός δεν είμαι σε καμία περίπτωση. Είμαι κατά της βίας, κατά των ναρκωτικών, κατά του μίσους. Είμαι υπέρ της αγάπης! Υπέρ της ελευθερίας! Τίποτα πλέον δεν είναι παράξενο στις μέρες μας! Μη γίνει παράξενο όμως το φυσιολογικό», αναφέρει ο καλλιτέχνης Νίνο.
Είπαμε πως δεν θα σχολιάσουμε τίποτε περί ορθογραφίας…
Ο καλλιτέχνης Νίνο βάζει σε εισαγωγικά τη λέξη «αστείο» για να ειρωνευτεί τις αντιδράσεις εναντίον του. Βλέποντας πως το… απαράμιλλο χιούμορ του δεν βρήκε τα ανάλογα «αυτιά», ο καλλιτέχνης νιώθει την ανάγκη να εξηγήσει πως αυτό περιγραφεί τη νέα πραγματικότητα, αυτή του αυτοπροσδιορισμού. Καθησυχάζει τον κόσμο τονίζοντας πως παραμένει υπέρ της αγάπης και της ελευθερίας, αλλά μοιράζεται και τη φοβία του. «Μην γίνει παράξενο το φυσιολογικό». Ποιο είναι το φυσιολογικό; Θα πρέπει να διαχωρίσουμε τον καλλιτέχνη από το πρόσωπο; Το έργο από τον καλλιτέχνη;
Τι ορίζει το «φυσιολογικό»; Γιατί το φυσιολογικό του ενός ανθρώπου να είναι το φυσιολογικό όλης της ανθρωπότητας; Το «φυσιολογικό» του Νίνο δεν έχει καμία σχέση με τη φύση -η εξέλιξη των ειδών δεν είναι φυσιολογική. Η πρόοδος δεν ήρθε με την έννοια του φυσιολογικού που έχει στο μυαλό του ο Νίνο. Είναι λογικό για τα τεμπέλικα μυαλά που αρκούνται στις εύκολες εξηγήσεις να προσπαθούν να καυτηριάζουν κάθε εξέλιξη και πρόοδο. «Δεν υπάρχουν νόρμες. Όλοι οι άνθρωποι είμαστε εξαιρέσεις ενός νόμου που δεν υπάρχει» υπενθυμίζει ο Πεσσόα. Και αυτές οι εξαιρέσεις είναι που φέρνουν την εξέλιξη.
Άλλωστε, συμφωνούμε μαζί του. Έχουμε 2024.