Η ελληνική οικογένεια νοσεί; Είναι ένα ερώτημα που δυστυχώς η απάντησή του δεν φαίνεται να μας ικανοποιεί. Άρα, θα κάνουμε το σύνηθες, θα την αγνοήσουμε, θα την περιφρονήσουμε, θα βρούμε αντιπερισπασμούς για να την αντικρούσουμε, θα κατασκευάσουμε μια άλλη metaverse αλήθεια.
Ένα ερώτημα που σίγουρα έχει μια απάντηση όμως είναι ότι το έγκλημα πουλάει και είναι ένα πολύ καλό προϊόν για να βγει στην τηλεόραση. Η υπόθεση της Πάτρας είναι ένα έγκλημα που κατέληξε με το αντίστοιχο πατρονάρισμα μια υπόθεση κλειδαρότρυπας. Είμαστε όλοι καθηλωμένοι με το δράμα αυτό.
Ένας μέσος τηλεθεατής νιώθει λες και βλέπει δραματοποιημένα γεγονότα από ένα true crime ντοκιμαντέρ ενώ παρακολουθεί ένα δελτίο ειδήσεων, τις «ψυχαγωγικές» πρωινές εκπομπές, τις μεσημεριανές, την Ζήνα, την Τατιάνα και την Αγγελική (πλέον ο μέσος τηλεθεατής της αποκαλεί με τα μικρά του ονόματα γιατί τον «επισκέπτονται» πιο συχνά από τους πραγματικούς φίλους/συγγενείς του στο σαλόνι του σπιτιού του).
Είμαστε θεατές ενός εγκλήματος και καταναλώνουμε καθημερινά μαρτυρίες και νέα στοιχεία που μας δίνουν από χαρτορίχτρες μέχρι εισαγγελείς, βλέπουμε ολογράμματα και συμμετέχουμε σε space. Είναι νοσηρό; Ναι. Είναι. Κάτι δεν πάει καλά με την νεοαποκτηθείσα εμμονή μας με τη Ρούλα Πισπιρίγκου. Σίγουρα είναι απελευθερωτικό να την περιφρονούμε, να μας αηδιάζει η όψη της, να την αποκαλούμε λούμπεν, μας δίνει μια ηθική ανωτερότητα.
Απέτυχαν οι κοινωνικές δομές; Είναι η μητρότητα μια έννοια που τελικά απο-ιεροποιήσαμε μετά την εμμονικά προβαλλόμενη αγιοποίηση της; Έχει αποτύχει η ελληνική κοινωνία να χειριστεί την έννοια του όχλου και του «ψόφα»; Γιατί το σύγχρονο δράμα της υπόθεσης της Πάτρας μονοπωλεί την καθημερινότητά μας; Περνάμε μια μαζική κατάθλιψη; Ή μήπως είναι απελευθερωτικό να συζητάμε προβληματικές οικογενειακές ιστορίες για να θεραπευτούμε στο μέλλον; Μήπως εμείς θα θρηνήσουμε για το χαμό αυτών των τριών μικρών κοριτσιών για να τιμήσουμε την απώλεια; Πρέπει να διαχωρίσουμε τη θέση μας από το μαύρο σκοτάδι και το αδιαπραγμάτευτο κακό. Μόνο αυτό μας έμεινε όταν βομβαρδιζόμαστε από εικόνες μαζικής σφαγής τόσο κοντά μας.
Τρία δολοφονημένα παιδιά σε μια οικογένεια μέσα σε τόσο σύντομο χρονικό διάστημα δεν μπορούν να μείνουν μακριά από τα πρωτοσέλιδα. Δεν πρόκειται για μια ιδιωτική υπόθεση. Δείχνουν τα αντανακλαστικά της κοινωνίας που ζητά την κάθαρση, γιατί στην ελληνική οικογένεια το πιο μιαρό πράγμα είναι μια μητέρα να βιώνει τόση πρωτόγνωρη αποσύνδεση από τον κατασκευασμένο ρόλο της. Όταν όλα γύρω σου καταρρέουν και γεμίζεις τραύματα και καθημερινούς διχασμούς, όταν νιώθεις ότι δεν υπάρχει καμία ελπίδα, όταν νιώθεις απαξιωμένος και γεμάτος ενοχές, θέλεις ένα πρόσωπο ως συγκολλητικό υλικό να ταχθείς εναντίον του. Να μισήσεις, να γίνει ο αρχετυπικός κακός αντι-ήρωας.
Η Ρούλα Πισπιρίγκου δεν είναι πραγματικά παρούσα στην καθημερινότητά μας, είναι στην ουσία η πρωταγωνίστρια μιας υπόθεσης που διαδραματίζεται στις οθόνες μας και την παρακολουθούμε. Δεν θα μας ζητηθεί η γνώμη μας για την καταδίκη της. Αλλά, εμείς, θεωρούμε προϋπόθεση της ψηφιακής μας περσόνας να την καταδικάσουμε ως φρικαλέα οντότητα, ως τέρας σε στάτουζ μανιφέστο.
Κάποιοι εκμεταλλεύονται μια τραγωδία για τηλεθέαση. Κάποιοι θα καθησυχαστούν επειδή έχουν το προνόμιο να μην γίνουν θεατές. Κάποιοι θα μιλήσουν για ένα νέο τραύμα, γιατί αν έρθεις αντιμέτωπος με γονείς που απορρίπτουν τόσο φριχτά τα παιδιά τους το τραύμα θα το βιώσεις ως βιωμένη πραγματικότητα (θεατρικά). Κάποιοι θα βιώσουν ξανά ένα πένθος.
Η προσωπική μου θέση απέναντι στην υπόθεση, χωρίς να ψέγω αυτούς που δεν την ασπάζονται, είναι η εξής: μου φαίνεται τρομερά νοσηρή η κατανάλωση μιας δολοφονίας λες και είναι ριάλιτι. Νιώθω ότι μου αφαιρεί στοιβάδες ευαισθητοποίησης και με συστήνει με ψυχολογικά ανθυγιεινές προσωπικότητες που θα ήθελα να αγνοώ την ύπαρξη τους. Δεν είναι ελιτισμός. Γιατί να προκαλέσω ρωγμές στον ψυχισμό μου; Γιατί να υποφέρω με ένα δράμα μαθαίνοντας φριχτές λεπτομέρειες για δεκάδες απόπειρες δολοφονίας; Γιατί να διαποτιστεί η ελληνική κουλτούρα και η συλλογική μας συνείδηση με τη φόνισσα μάνα;
Μήπως η κοινωνία μας είναι πλέον τόσο εύθραυστη που το θηρίο που όλοι κρύβουμε μέσα μας θα μας κατασπαράξει για να φανερωθεί; Θέλουμε όλοι να μην κοιτάξουμε το πρόσωπό της Ρούλας Πισπιρίγκου κατάματα. Δεν μπορούμε.
Ξέρω που οφείλεται το 52% της Αγγελικής Νικολούλη. Οι λεπτομέρειες του εγκλήματος κουβαλούν μια νοσηρή γοητεία. Μας παρασύρουν σε binge watching. Μας προκαλούν φόβο, τρόμο και φρίκη. Και στο τέλος της εκπομπής η θεατράλε Νικολούλη με ένα κρεσέντο θα μας δώσει κάτι που θα εκλάβουμε ως «δικαιοσύνη» και θα αισθανθούμε όλοι πιο ασφαλείς. Μας καθηλώνει το ακατανόητο του εγκλήματος, θέλουμε να καταλάβουμε γιατί η Ρούλα Πισπιρίγκου θα μπορούσε να είναι δολοφόνος. Γιατί αν κατανοήσουμε τη φύση του κακού, θα το θεραπεύσουμε. Η επιθυμία για κάθαρση είναι ακόρεστη. Ίσως, η Ρούλα Πισπιρίγκου είναι το εισιτήριο μας για τον πυρήνα της Ελλάδας που επιλέγουμε να αγνοήσουμε. Κι αυτό προκαλεί ανατριχίλα.
