Μια γνώριμη φιγούρα, αέναη, στα ελληνικά νησιά έχει περάσει στην αθανασία μέσα από το διηγήματα του Παπαδιαμάντη. Ελάχιστοι μετέπειτα κατάφεραν να εισβάλλουν στο ψυχισμό της κάθε «Φραγκογιαννούς». Της γυναίκας που βασανίστηκε σε όλους τους ρόλους της. Ως κόρη, ως σύζυγος, ως μητέρα. Και φυσικά, το τραύμα, το αθεράπευτο τραύμα μερικές φορές ξεσπά εκδικητικά στην προσπάθεια του να επουλωθεί. Η παράδοση μας δεν είναι γεμάτη με ροδοπέταλα για να περπατούν ξωτικά. Η γυναίκα της επαρχίας έχει φάει ξύλο. Κυριολεκτικά και μεταφορικά. Στην Ελλάδα (με βάση στοιχεία για το 2018) εμφανίζεται το 18% των γυναικών να έχει υποστεί βία από σύντροφο στη διάρκεια της ζωής τους. Μιλάμε για τις γυναίκες που κατήγγειλαν κακοποιητικές συμπεριφορές κι όχι για εκείνες που σιωπούν. Γιατί το πραγματικό ποσοστό είναι διπλάσιο, τουλάχιστον.
Ψυχογραφήματα της ελληνικής επαρχίας διάβασες και από τον μετρ του είδους, τον Καρκαβίτσα. Εκεί θα θυμάσαι, πιθανότατα, τον Τζιριτόκωστα, ως τον αντιπροσωπευτικό στερεοτυπικό παρία, τον παμπόνηρο ζητιάνο/αντι-ήρωα, που παίζει στα δάχτυλα την ψυχολογία των χωρικών για να κερδίσει αυτό που θέλει. Αν κάποτε πουλούσαν μαγιολίκια και βοτάνια σε απαίδευτες ψυχές που ζουν μακριά από την πρόοδο, αδιάρρηκτα πεπεισμένες ότι μόνο η παράδοση και τα ήθη και τα έθιμα του τόπου μετράνε, σήμερα πουλάνε «revenge porn» για να πετύχουν το σκοπό τους.
Στην υπόθεση της αυτοχειρίας στην Κάρπαθο αναφερόμαστε. Και δεν αναπαράγουμε ξεπερασμένα στερεότυπα. Μακάρι να είχαν χαθεί στη λήθη και να ήταν λαογραφικά απομεινάρια, φορεσιές σε μουσεία. Όχι. Είναι ακόμα εδώ, δεν ζουν ανάμεσα μας όπως πιστεύουμε, κυριαρχούν στις ζωές μας. Το ρεζίλι είναι ακόμη ο φόβος και ο τρόπος της μέσης ελληνικής οικογένειας να χαλιναγωγήσει τα παιδιά της.
«Θα μας κάνεις ρεζίλι»
Το βίντεο με τα προσωπικά δεδομένα ενός άνδρα στην Κάρπαθο κυκλοφόρησε παράνομα και χωρίς τη συγκατάθεσή του από μέλη της τοπικής κοινωνίας του νησιού με σκοπό να βλάψουν τον ίδιο. Αποφάσισαν, δυστυχώς, να τον «ξεφωνίσουν» όπως λαϊκά αποκαλείται αυτή η κακοποιητική συμπεριφορά στα καφενεία των χωριών. Αποφάσισαν να οπλίσουν με την πράξη τους και τον ομοφοβικό λόγο τους την καραμπίνα του 59χρονου πατέρα που βυθισμένος σε σκοτάδια και σκοταδισμό αφαίρεσε τη ζωή του.
Είναι 2022 και δεν ξέρω γιατί δεν μπορούν κάποιοι άνθρωποι να δεχτούν ότι οι προσωπικές επιλογές που δε βλάπτουν τον άλλο οφείλουν να είναι σεβαστές. Και με προσωπικές επιλογές εννοούμε τη βιντεοσκόπηση της σεξουαλικής σου ζωής. Γιατί ο σεξουαλικός προσανατολισμός δεν είναι επιλογή, δεν είναι η ομοφυλοφιλία μια κατάσταση που βιώνουν άτομα με ιδιαιτερότητες, δεν είναι ψυχική πάθηση και δεν θεραπεύεται. Ο σεξουαλικός προσανατολισμός επηρεάζεται από τη δράση των γονιδίων, κατά κύριο λόγο. Ο σεξουαλικός προσανατολισμός περιλαμβάνει ωστόσο ένα συνδυασμό σεξουαλικών έλξεων, συμπεριφορών και αυτοπροσδιορισμών. Οι άνθρωποι δεν “επιλέγουν” τον σεξουαλικό τους προσανατολισμό. Κάνουν κάποιες επιλογές που αφορούν τις συμπεριφορές τους και τον τρόπο με τον οποίο αυτοπροσδιορίζονται, αλλά οι σεξουαλικές τους επιθυμίες γενικά δεν προεπιλέγονται. Δεν θα σε κάνει ρεζίλι ο γκέι γιος και η λεσβία κόρη σου, αλλά η αμορφωσιά σου.
Είναι 2022 και στην ελληνική επαρχία, στον μικρόκοσμο αυτό, αν δεν είσαι όπως σε θέλουν θα σε στιγματίσουν μέχρι να φτύσεις αίμα. Ή να τρέξεις να σωθείς. Είναι 2022 και ο πατέρας στην Κάρπαθο είχε απαίτηση να είναι ο γιος του ετερόφυλος αλλά δεν είχε την απαίτηση να αγαπήσει το παιδί του όπως εκείνο είναι. Και όπως εκείνο θέλει να βιώνει την ομοφυλοφιλία του. Γιατί υπάρχουν άπειρες περιπτώσεις που γίνεται αποδεκτό να είσαι γκέι αρκεί να μην προκαλείς. Ξέρετε ακριβώς τι εννοούμε.
Είναι 2022 και εμείς όλοι ανεχόμαστε και παρακολουθούμε όλα αυτά τα εγκλήματα. Βιασμούς, δολοφονίες και αυτοκτονίες. Και τελικά, ντρεπόμαστε;
