Κάπως έτσι είναι η μυρωδιά της παρακμής – είναι αυτή της καμένης ζωής. Εδώ και τρεις μέρες ευχόμαστε να μην θρηνήσουμε ανθρώπους και συμφιλιωνόμαστε για ένα ακόμα καλοκαίρι με το απόλυτο τίποτα που αφήνει πίσω της μια πυρκαγιά. «Ευχόμαστε» και «συμφιλιωνόμαστε» την ώρα που ο ήλιος σβήνει πίσω από καπνούς. Δεν είναι το πρώτο καλοκαίρι που συμβαίνει και δεν θα είναι -με βεβαιότητα αυτό- το τελευταίο. Η γεύση που μένει στο στόμα είναι προβλέψιμα γνώριμη. Πλέον σαν μια μορφή μακάβριας πρόβλεψης, όπου στέκεται ένα απείραχτο και περήφανο δάσος, το μυαλό μας αυτόματα δημιουργεί τη γεμάτη στάχτη εκδοχή του.
Δεν είναι μόνο ανικανότητα, είναι και η εικόνα ενός παρηκμασμένου κράτους.
Η προτεραιότητα -και σωστά- είναι η προστασία της ανθρώπινης ζωής, αλλά αυτό σε καμία περίπτωση δεν μειώνει το μέγεθος της καταστροφής ούτε αναιρεί τη λανθασμένη κατεύθυνση και τον χαρακτήρα των πολιτικών αποφάσεων. Στις επίσημες ανακοινώσεις ανταλλάσσουν μεταξύ τους φιλοφρονήσεις για φωτιές που μαίνονται, αναζωπυρώνονται και ουδείς γνωρίζει πότε θα τεθούν υπό έλεγχο. Μετρούν και ξαναμετρούν sms για την εκκένωση περιοχών -τέτοια πρεμούρα για μηνύματα ούτε στα σεντόνια του TYN.
Τα sms δεν σβήνουν φωτιές, αλλά το πιθανότερο είναι ότι θα σώσουν ζωές. Διότι, ναι, έχουμε φτάσει σε ένα τέτοιο επίπεδο παρακμής, όπου μια φυσική καταστροφή με ανθρώπινες απώλειες είναι μαθηματικά βέβαιο ότι θα εργαλειοποιηθεί. Δεν ήταν πάντα έτσι. Για παράδειγμα, το 2007 στις φονικές πυρκαγιές στην Ηλεία δεν συνέβη. Η παρούσα κυβέρνηση έσπειρε αυτή την τοποθέτηση το 2010 με την Marfin, έδρεψε καρπούς το 2018 στο Μάτι και τώρα είναι κεντρικό δόγμα αντιμετώπισης των πυρκαγιών.
Ναι, οι ενδείξεις και οι αποδείξεις είναι εδώ, μπροστά μας και είναι εξοργιστικές. Γνωρίζουμε πόσο στρεβλά αντιλαμβάνεται η παρούσα κυβέρνηση την οικονομική ανάπτυξη· έχουμε εμπεδώσει ότι η πανδημία είναι επικίνδυνη μέχρι να ανοίξει ο τουρισμός, μετά μπορούμε να προσποιούμαστε ότι δεν υπάρχει· δεν ξέρουμε πώς να διαχειριστούμε ένα ακόμα μιντιακό αφήγημα επιτυχίας και αφειδούς παροχής ελαφρυντικών, την ώρα που άνθρωποι ιδρωμένοι και λερωμένοι από καπνό και στάχτη μένουν αβοήθητοι· είμαστε εξοικειωμένοι με τα μαθητικά της τάξης και της ασφάλειας: 5000 αστυνομικοί στο Πολυτεχνείο, 500 πυροσβέστες στη Βαρυπόμπη· θυμόμαστε ακόμα ότι πριν ένα χρόνο περίπου η πολιτική για το φυσικό περιβάλλον περιγράφηκε με 12 λέξεις: «Κάποια στιγμή θα καεί το δάσος, οπότε καλά κάνουμε και το χτίζουμε».
Θα ήταν εύκολο να λέγαμε ότι πρόκειται για ανικανότητα και ανευθυνότητα. Θα ήταν εύκολο να περιορίζαμε στο όλο ζήτημα στα πρόσωπα, όπως επιχειρείται σε κάθε σχεδόν σε κάθε τέτοια δημόσια ζήτηση. Θα ήταν εύκολο και σωστό, αν δεν υπήρχε ένας απόλυτα παρακμιακός κρατικός μηχανισμός διαχρονικά παρατημένος: οι υποδομές στην καλύτερη περίπτωση υπολειτουργούν, ο εξοπλισμός για την αντιμετώπιση τέτοιων φαινομένων είναι παρωχημένος, οι μονάδες της πυροσβεστικής φτωχές και με ελλείψης, τα μέτρα και οι πολιτικές πρόληψης ανύπαρκτα.
Δεν είναι μόνο ανικανότητα, είναι και η εικόνα ενός παρηκμασμένου κράτους.
Eίμαστε ουραγοί στη συζήτηση περί κλιματικής αλλαγής
Πώς αλλιώς θα μπορούσαμε να το περιγράφαμε, όταν παρακολουθούμε την απελπιστική υποστελέχωση σε μέσα και ανθρώπους; Μετά από μία δεκαετία βαθιάς καπιταλιστικής κρίσης, οι κοινωνικές υπηρεσίες και η προστασία των πολιτών από φυσικές καταστροφές θεωρούνται πλέον ως πολυτέλειες;
Πώς αλλιώς θα μπορούσαμε να το περιγράφαμε, όταν είμαστε ουραγοί στη συζήτηση περί κλιματικής αλλαγής, δίχως πρωτοβουλίες που θα αποτρέψουν φαινόμενα τα οποία είναι μαθηματικά βέβαιο ότι θα επαναλαμβάνονται κάθε χρόνο με όλο και μεγαλύτερη ένταση; Εμείς θα συνεχίσουμε να κυνηγούμε εμπρηστές την εποχή που η κλιματική αλλαγή τους στέλνει στον ΟΑΕΔ. Ναι, έχει δίκιο ο Νίκος Χαρδαλιάς όταν μιλάει για υπέρμετρη αύξηση των δασικών πυρκαγιών. Στο 160% την υπολογίζει η Greenpeace, συμπληρώνοντας ότι το φετινό καλοκαίρι είναι το «καλοκαίρι της κλιματικής κρίσης», καθώς οι πρωτοφανείς καιρικές συνθήκες κάνουν τα δάση πιο ευάλωτα στις πυρκαγιές.
Πώς αλλιώς θα μπορούσαμε να το περιγράφαμε, όταν λόγω των παραπάνω κλιματολογικών συνθηκών, οι πυρκαγιές πλέον ξεκινούν μέσα από τον αστικό ιστό;
Πώς αλλιώς θα μπορούσαμε να το περιγράφαμε, όταν απόψε τη νύχτα ο κρατικός μηχανισμός και χιλιάδες πολιτών θα κρεμαστούν από τα χείλη των μετεωρολόγων για να μάθουν αν θα έχει δυνατούς ανέμους -άκου κάτι πράγματα!- Αύγουστο μήνα, διότι δεν απομένει τίποτα άλλο από το να ευελπιστούμε να μην έχουμε ανέμους υψηλής έντασης;
Ακόμα θυμάμαι στην τηλεοπτική μετάδοσης της στρατιωτικής παρέλασης της 25ης Μαρτίου τα άπταιστα γαλλικά του Νίκου Αλιάγα την ώρα που πετούσαν στον ουρανό της Αθήνας τα Rafale. Ίσως να πρέπει να τον ρωτήσουμε πώς λέμε στα γαλλικά: «Πόσα πυροσβεστικά Beriev μάς κάνουν ένα Rafale»;
