Η γονιμότητα είναι ένα ζήτημα που απασχολεί μια μεγάλη μερίδα γυναικών. Πόσες συζητήσεις έχουν γίνει στο τραπέζι μας ή στο διπλανό μας γραφείο; Πόσες γυναίκες έχουμε ακούσει να εξαπολύουν σύγχρονα δομημένες κατάρες στο «βιολογικό ρολόι» του γυναικείου σώματος; «Η αδικία του να ξέρεις ότι κάποια στιγμή σταματά να χτυπά, ενώ για τους άντρες δεν υπάρχει κουδουνάκι που να τονίζει πως η σεμνή τελετή παράτασης της αναπαραγωγικής διαδικασίας φτάνει στο τέλος της». Πόσες φορές καταλήξαμε στο ότι όλο αυτό το άγχος και η πίεση, δεν έχουν καθαρά βιολογικές απαρχές; Πόσες φορές μιλήσαμε για την πατριαρχική βάση της θεωρίας που παρατηρεί τις γυναίκες σαν αναπαραγωγικές μηχανές; Υπήρξαν φορές που ακούσαμε τις ίδιες γυναίκες να μονολογούν ότι αν δεν τους είχε ασκηθεί κοινωνική πίεση να κουμπώσουν ντε και καλά με τον ρόλο της μάνας δεν θα σκέφτονταν έξυπνους τρόπους να τα βάζουν με το βιολογικό αυτό ρολόι που πράγματι κάποια στιγμή σταματάει; Ίσως πολλές. Κάθε φορά ήταν και μια νίκη, γιατί το να συνειδητοποιείς πως ένας μεγάλος βραχνάς δεν είναι καν δικός σου, αλλά της κοινωνίας, σε κάνει να στρέφεις την οργή στα πατριαρχικά αφηγήματα που έχεις καταπιεί αμάσητα και όχι στον εαυτό σου.
Πριν λίγες μέρες, τα κομμάτια ενός δυστοπικού συνεδρίου άρχισαν να γίνονται γνωστά. Βλέπαμε στις λίστες με τους ομιλητές, άτομα της εκκλησίας -γιατί αν δεν ξέρουν οι ρασοφόροι πώς λειτουργεί το γυναικείο αναπαραγωγικό σύστημα, τότε ποιος. Είδαμε ονόματα όπως Άδωνις Γεωργιάδης, Μάκης Βορίδης και Θάνος Πλεύρης να καλούνται να μιλήσουν για το ρόλο της γονιμότητας στο εθνικό γόητρο, για τη σχέση γυναίκας-γυναικολόγου και τη σημαντικότητά της. Όλα αυτά υπό την αιγίδα της Προέδρου της Δημοκρατίας, για την επιλογή της οποίας πόσο απατηλά είχαμε χαρεί, ξεχνώντας πως αν μια γυναίκα πολιτικός δεν έχει ως βασικό άξονα στην ατζέντα τον ίδιο της τον έμφυλο ρόλο, δεν θα αλλάξει και τίποτα. Μετά δώσαμε σημασία και στο σποτ. Δεν πήγε καλά αυτό. Βασικά, ούτε αυτό πήγε καλά.
«Και ξαφνικά, έρχεται η μέρα που κλείνεις τα πολλά. Κι έτσι απλά, αρχίζει ο απολογισμός. Όχι γι’ αυτά που έκανες, αλλά γι’ αυτά που θα έπρεπε να έχεις κάνει. “Άντε τι κάθεσαι; Πότε θα παντρευτείς; Πότε θα γίνεις μάνα;”. Κι αναρωτιέσαι: Πέρασες στο πανεπιστήμιο. Έπιασες μια καλή δουλειά. Γνώρισες τον άνδρα των ονείρων σου. Και ξαφνικά μαθαίνεις πως αυτό το 4 στον διψήφιο αριθμό της ηλικίας σου, δεν σου επιτρέπει να γίνεις μητέρα. “Τι έχω κάνει λάθος;”. Τίποτα δεν έχεις κάνει λάθος. Απλά δεν γνώριζες. Αν ονειρεύεσαι να κάνεις την δική σου οικογένεια αύριο, φρόντισε να ενημερωθείς σήμερα»
Σπουδάσατε γυναίκες, δουλέψατε, ερωτευτήκατε, βρήκατε τον «άντρα των ονείρων σας», γιατί ως γνωστόν κάθε γυναίκα τον ονειρεύεται δαύτον πάνω στο λευκό του άλογο, και απαραιτήτως θέλει να κάνει παιδιά μαζί του. Και τέλοσπάντων, γυναίκες, όλα τα κάνατε, αλλά τι έχουν να πουν για εσάς, αφού δεν γεννήσατε; Αφού δεν γίνατε μανούλες, αφού δεν εκπληρώσατε τον βασικό λόγο ύπαρξής σας; Βέβαια. Το σποτ κατέβηκε με τα πολλά, γιατί δεν άργησαν να έρθουν οι αντιδράσεις για το πατριαρχικό αφήγημα πάνω στο οποίο χτίστηκε όλο το σενάριο, για το πόσο λάθος προσέγγιση πάνω στο τι σημαίνει για την κάθε γυναίκα το ζήτημα της γονιμότητας. Που σίγουρα, πυρηνικά μέσα της, σε αφαίρεση των κοινωνικών «πρέπει», σίγουρα δεν αναιρεί τον δρόμο που διένυσε, τους στόχους που πέτυχε και τις σχέσεις της που δεν περιστράφηκαν γύρω από «άντρες ονείρων».
Απορήσαμε. Δεν θα μιλήσει κανείς; Να πει έστω πως είναι φάρσα, ένα κακό αστείο. Κι όμως μίλησε η Καίτη Γαρμπή, για ακόμα μια φορά, αυτή η γυναίκα, να πει ένα άτυπο «τι πήγα να κάνω καλέ;». Σε ένα στόρι της έγραψε:
«Πριν από μερικές εβδομάδες που ζητήθηκε από τον γυναικολόγο… που με βοήθησε μέσω της εξωσωματικής γονιμοποίησης να φέρω στον κόσμο το παιδί μου, να κάνω ένα βίντεο όπου θα απευθύνω πρόσκληση για το συνέδριο γονιμότητας. Επειδή του χρωστάω αιώνια ευγνωμοσύνη, δέχτηκα να το κάνω. Πριν από λίγο όμως, είδα το προωθητικό βίντεο και εξεπλάγην. Εδώ παρουσιάζουν τη γυναίκα σαν ένα κομμάτι της αναπαραγωγικής διαδικασίας χωρίς το δικαίωμα ελεύθερης βούλησης. Ντροπή! Δε θα στήριζα ποτέ τέτοιες προσεγγίσεις και εννοείται πως εγώ και Διονύσης δεν θα είμαστε εκεί.”
Μετά την Καίτη, αποσύρθηκαν ΑΠΕ και ΕΡΤ από χορηγοί επικοινωνίας και η Πρόεδρος της Δημοκρατίας έβαλε μπρος το σχέδιο απεμπλοκή. Φαίνεται ήταν τόσο δύσκολο να αντιληφθούν πως η «γυναίκα» δεν είναι η μάνα του λόχου, το ζήτημα της γονιμότητας βασίζεται αποκλειστικά και μόνο στην αυτοδιάθεση. Πως αν δεν έχεις μήτρα, είναι καλύτερα να κοιτάς τη δουλειά σου, πως ένας αριθμός ρασοφόρων δεν έχει λόγο στο γυναικείο σώμα, που τις μισές μέρες του χρόνου βλέπει ως «ακάθαρτο» και ιδανικά είτε θα το ήθελε μονίμως έγκυο, είτε με φυτεμένο σπόρο από ένα αόρατο χέρι. Μετά την Καίτη φαίνεται πως φάνηκε μια σειρά από κουμανταδόρικα αρσενικά δεν είναι οι καλύτερες επιλογές για ομιλητές για το πώς θα χειριστεί η κάθε μια το σώμα της και την επιλογή του αν θα γίνει μητέρα ή όχι.
*Θυμάμαι το πρώτο μήνυμα που έλαβα για αυτό το συνέδριο. Τα σκρίνσοτ με τα ονόματα των ομιλητών συνοδεύονταν από το απλό μήνυμα «τι έκτρωμα είναι αυτό;». Μετά από μια γυναίκα «της διπλανής πόρτας» που μου το έστειλε, η μόνη τοποθέτηση που το χαρακτήριζε όπως είναι, ως ΝΤΡΟΠΗ, ήταν αυτή της Γαρμπή.