Αν κάτι μπορώ να πω ότι κάνω με σιγουριά, είναι να συγχωρώ ακραίες, άκομψες και καθόλου βολικές για τη συνείδηση, απόψεις και δηλώσεις καλλιτεχνών. Είτε τους αγαπώ πολύ, είτε λίγο. Κατά καιρούς, έχω παριστάνει αυτή την τύπισσα στο τραπέζι που προσπαθούσε να κάνει τον συνήγορο του διαβόλου, όπου κάποιος καλλιτέχνης ή δημιουργός ξεπέρασε κάποιο όριο, δε χώρεσε στο τι είναι κοινωνικά αποδεκτό ή όχι. Δυστυχώς, αυτό δε μπορώ να το κάνω και για τη JK Rowling.
Ως millennial, ομολογώ πως η Rowling δημιούργησε ένα ασφαλές μέρος για μικρά παιδιά και εφήβους, όσο διένυαν τα χαώδη τους σχολικά χρόνια. Στα βιβλία της, η μαγεία είναι αληθινή, το outsider είναι το next-big-thing ενός ολόκληρου σχολείου και ενός ολόκληρου κόσμου και η καλή μαθήτρια φλερτάρει με τον ωραίο γκόμενο που σκάει μύτη στο βασικότερο τουρνουά του χαριποτερικού σύμπαντος. Και κάνει και το πραγματικό της crush να σκάσει από τη ζήλεια του μέσα από όλο αυτό. Σκέψου να είσαι λίγο outsider και όσο παιδί χρειάζεται για να περιμένεις να γίνεις και εσύ το next-big-thing του σχολείου σου. Κι ας μην προστατεύεται από έναν γίγαντα που είναι εκεί να καλύψει τις βλακείες σου. Ευλογία δια χειρός μιας συγγραφέως που άρχισε να γράφει και να δημιουργεί αυτό το σύμπαν από μια απλή ιδέα που προέκυψε στο τρένο προς το Manchester.
Το πρόβλημα είναι η καλλιτέχνιδα που συνεχίζει να προκαλεί την παραγωγή μιας ρητορικής που όχι απλώς κοντράρει κάθε ελπίδα που γεννιέται για ελευθερία σε θέματα φύλου, αλλά και όλα όσα έχει χτίσει μέχρι σήμερα.
Για κάποιο λόγο, συμβαίνει κάτι παράξενο με τους καλλιτέχνες που έχουν κερδίσει την αγάπη των δεκτών της τέχνης τους: θέλουν να τη δώσουν πίσω, να τη βγάλουν από πάνω τους, να την ξεράσουν. Δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις χαρισματικών ανθρώπων που μέσα από αποφάσεις και κινήσεις δηλώνουν ένα βουβό «μισήστε με τώρα». Ένα αχάριστο «δε θέλω άλλο την αγάπη σας, ούτε τον θαυμασμό σας». Στο μυαλό μου, αυτό ακριβώς κάνει και η Rowling, αλλά δε θα είμαι εδώ για να την περιμένω να συνέλθει. Δε χρειάζεται να είμαι trans γυναίκα για να νιώσω προδομένη από τη συγγραφέα. Αρκεί να είμαι απλά γυναίκα για να νιώσω πως κάπου εδώ χωρίζουν οι δρόμοι μας.
Πριν ένα διάστημα, ξεσήκωσε ακόμα και πρώην συνεργάτες που η ίδια μετέτρεψε από παιδιά της διπλανής πόρτας σε παιδιά-θαύματα, εναντίον της. Την τοποθέτησή της στο κατά πόσο οι trans γυναίκες έχουν το δικαίωμα να αυτοπροσδιορίζονται ως γυναίκες δύσκολα θα ξεχαστεί. Όχι μόνο γιατί οι trans γυναίκες και όλες οι γυναίκες, οι θηλυκότητες και κάθε πλάσμα που ζει και αναπνέει σε αυτόν τον πλανήτη, έχει το δικαίωμα να αυτοπροσδιορίζεται όπως νιώθει, αλλά γιατί βγήκε από το στόμα μιας γυναίκας που μέχρι πρότινος πιστεύαμε πως ήταν δίπλα μας. Όπου εμείς, άνθρωποι που έχουμε βαρεθεί να προσπαθούμε να κάνουμε τα αυτονόητα, να θεωρούνται πραγματικά αυτονόητα.
Η Rowling συνεχίζει να μένει πιστή στην αρχική της θέση. Πριν λίγο προώθησε στο Twitter της ένα online κατάστημα με T-shirts που παντρεύονται άψογα με τα τρανσοφοβικά της σχόλια. Τα t-shirts προβάλλουν ατάκες όπως «Transwomen are men” και «woman is not a costume». Το πρόβλημα δεν είναι η γυναίκα που επιμένει σε αυτό που είπε, erga omnes. Το πρόβλημα είναι η καλλιτέχνιδα που συνεχίζει να προκαλεί την παραγωγή μιας ρητορικής που όχι απλώς κοντράρει κάθε ελπίδα που γεννιέται για ελευθερία σε θέματα φύλου, αλλά και όλα όσα έχει χτίσει μέχρι σήμερα.
Υπάρχει τελικά κάποιο ανώτατο όριο αγάπης και θαυμασμού που αντέχει κανείς, όσο οξυδερκής και χαρισματικός κι αν είναι; Που όταν αυτό ξεπεραστεί, μάλλον ψάχνει τρόπους να το αντιστρέψει και να το γυρίσει όλο πίσω; Μήπως το «θέλω να με μισήσετε» είναι το επόμενο βήμα για έναν άνθρωπο που μέχρι τώρα κερδίζει αβίαστα; Αν ναι, μάλλον έφτασε σε αυτό η Rowling και λογικά θα χαρεί όταν μάθει ότι είναι πολύ κοντά στο να το καταφέρει.
