Ήταν 10 Ιουνίου του 1944. Οι ναζί των SS έπεσαν σε ενέδρα του ΕΛΑΣ, πλάι στο Δίστομο. Η μάχη ήταν άγρια, κι αναγκάστηκαν να οπισθοχωρήσουν. Δεν μπόρεσαν να κερδίσουν, δεν μπόρεσαν να πατήσουν τη μπότα τους πάνω απ’ τους αντάρτες. Κι έτσι, έκαναν αυτό που ήξεραν καλύτερα. Την πάτησαν με δύναμη πάνω στον άμαχο πληθυσμό. Πάνω σ’ όσους δεν ήταν έτοιμοι για πόλεμο. Έβγαλαν τη λύσσα τους για μια ήττα σε μάχη, στους ανθρώπους που δεν μπορούσαν να υπερασπιστούν τον εαυτό τους.

Γύρισαν στο Δίστομο. Μπήκαν με τη φούρια του θηρίου στο χωριό. Δεν έβλεπαν μπροστά τους ανθρώπους. Έβλεπαν στόχους. Άντρες, γυναίκες, παιδιά, μωρά και ηλικιωμένους. Πυροβολούσαν, αποκεφάλιζαν, μαχαίρωναν. Σκότωναν παιδιά μπροστά στις μανάδες τους. Έπειτα τις βίαζαν προτού να τις σκοτώσουν κι εκείνες. Αποκεφάλισαν τον παπά, συνέχισαν να σκοτώνουν ενώ άφηναν το χωριό, όποιον έβρισκαν στο δρόμο τους. Τη μέρα εκείνη, στο Δίστομο εκτελέσθηκαν βάναυσα 228 άνθρωποι.

Το Δίστομο λοιπόν, ποτέ μην το ξεχάσεις. Το χρωστάς σ’ εκείνους, το χρωστάς στο χθες, μα περισσότερο ακόμα το χρωστάς στο αύριο. Γιατί το Δίστομο δεν ήταν πόλεμος. Το Δίστομο δεν ήταν μάχη, δεν ήταν σύρραξη. Το Δίστομο ήταν η Χίος του 1822 και η Σεμπρένιτσα του ’95. Ήταν η Νύχτα των Κρυστάλλων, τα στρατόπεδα συγκέντρωσης κι η Χιροσίμα του ‘Β Παγκοσμίου Πολέμου. Το Δίστομο ήταν άλλο ένα έγκλημα κατά της ανθρωπότητας. Μια μαύρη σελίδα στ’ ολόμαυρο βιβλίο του ναζισμού. Το Δίστομο πρέπει να το θυμάσαι, για να προλάβεις. Πρέπει να το θυμάσαι, για ν’ αντιδράσεις. Πρέπει να το θυμάσαι, για να ξέρεις τι μπορεί να φέρει μια ιδεολογία εξόντωσης άμα την δώσεις τ’ όπλο στο χέρι.

Κι όταν θα το θυμάσαι, σκέψου τους. Σκέψου τους, όταν βρεθείς απέναντι στο φασισμό που προσπαθεί να γεννηθεί και πάλι. Σκέψου τους, όταν βρεθείς απέναντι στα λόγια που προσπαθούν να ντύσουν πρόβατο τους λύκους. Σκέψου τους, και μην αφήσεις το θηρίο να διεκδικήσει όπλο και δύναμη. Πάτα το όσο είναι νωρίς! Το χρωστάς σ’ εσένα, το χρωστάς στο μέλλον, το χρωστάς σ’ όσους αθώους πέθαναν σ’ όλα τα Δίστομα της Ελλάδας, σ’ όλα τα Δίστομα της Ευρώπης, σ’ όλου του κόσμου τα Δίστομα…