Ιράν, 2020. Ένα κοριτσάκι στα 14, το σκάει από το σπίτι. Δεν φεύγει μόνο του, φεύγει στο πλάι ενός άντρα στα 29 του. Δεν καταφέρνουν να διαφύγουν, και η μικρή επιστρέφει πίσω στην οικογένειά της. Μέχρις εδώ, ο,τι διάβασες είναι αλήθεια.
Οι γονείς αγκαλιάζουν με δάκρυα κι ανακούφιση το παιδί τους. Του μιλάνε, προσπαθούν να καταλάβουν. Ένας ψυχίατρος αναλαμβάνει να φροντίσει για την ψυχική υγεία της μικρής. Την ίδια ώρα, ο τριαντάρης άντρας συλλαμβάνεται για κακοποίηση ανηλίκου ή κάποια άλλη αντίστοιχη κατηγορία. Εκείνη συνεχίζει να παλεύει με την εφηβεία, μέσα στην αγκαλιά μιας οικογένειας κι ενός κράτους που ενδιαφέρονται. Εκείνος βρίσκεται αντιμέτωπος με μια δικαιοσύνη αποφασισμένη να του φερθεί άτεγκτα και δίκαια. Απ’ όσα διάβασες εδώ, τίποτα δεν είναι αλήθεια.
Η πραγματική συνέχεια της ιστορίας, λέει πως η μικρή είπε στο δικαστή ότι θέλει να γυρίσει στο σπίτι της. Του είπε πως φοβάται για τη ζωή της. Εκείνος αδιαφόρησε. Η κοπέλα γύρισε, κι ένα βράδυ ο πατέρας της…
…την αποκεφάλισε την ώρα που κοιμόταν! Με δρεπάνι!
Είναι ανατριχιαστικό, είναι συνταρακτικό, είναι τόσο μα τόσο λάθος. Το μεγάλο πρόβλημα ωστόσο, είναι πως ταυτόχρονα είναι και τόσο μα τόσο αληθινό. Ένα “έγκλημα τιμής” στο μυαλό ενός ανθρώπου που πιστεύει πως στ’ αλήθεια μπορεί να υπάρχει τιμή μέσα στο έγκλημα. Το ξαναγράφω για να το πιστέψω, το ξαναγράφω και με συγχωρείς αν σε ταράζει, αν σε πονάει, αν σου γεννάει την αγανάκτηση: ένας ΠΑΤΕΡΑΣ έκοψε το λαιμό του ΠΑΙΔΙΟΥ του. Και νιώθει περήφανος γι’ αυτό.
“Καθήκον μας, η δικαστική συνέχεια και η τιμωρία του δράστη” δήλωσε ο αναπληρωτής υπουργός δικαιοσύνης. Νομοσχέδιο για την προστασία των γυναικών, ζήτησε ο αντιπρόεδρος για τις γυναίκες και τις οικογενειακές υποθέσεις. Κι είναι αλήθεια, ο ένοχος πρέπει να τιμωρηθεί, το νομοσχέδιο πρέπει να περάσει, όμως αν το Ιράν θέλει να λύσει το πρόβλημα στ’ αλήθεια και για πάντα, πρώτα και κύρια πρέπει…
…να επιβάλλει “θανατική ποινή” στις απάνθρωπες παραδόσεις του που ονομάζουν “τιμή” μια δολοφονία!
Γυναικοκτονίες, παιδοκτονίες, κάθε είδους κακοποίηση και δολοφονία φαντάζει λιγότερο εγκληματική, φτάνει να την κάνει άντρας, πατέρας, σύζυγος. Ο,τι κι αν λέει ο νόμος, όσο κι αν διαμαρτύρεται μια νέα γενιά που βράζει, όταν το ίδιο το κράτος αρνείται να πάρει ξεκάθαρη θέση απέναντι στην παράδοση (θρησκευτική, πολιτισμική, κοινωνική ή ο,τι άλλο) που δίνει στον άντρα το μαχαίρι γεννάει την ψυχασθένεια, το πρόβλημα θα συνεχίζει να υπάρχει. Και το πρόβλημα του Ιράν και άλλων κρατών με αντίστοιχες παραδόσεις, σημαίνει δολοφονημένες γυναίκες, σημαίνει δολοφονημένα παιδιά, σημαίνει ανθρώπους που βασανίζονται μέσα στο ίδιο τους το σπίτι.
Είναι μια κουλτούρα που δεν χάνει από νόμους. Είναι μια κουλτούρα που όσο ζει, το πρωτοσέλιδο της Ebtekar θα κουβαλάει στις λέξεις του όλη την αλήθεια της καθημερινότητας στο σύγχρονο Ιράν:
“Σπίτι του πατέρα, Σπίτι του κινδύνου”!
Κι όχι, δεν λέω σε καμία περίπτωση πως κάθε πατέρας, κάθε άντρας, κάθε σύζυγος σε ανατολικά κράτη αντίστοιχου τύπου είναι ένας βάναυσος δολοφόνος. Λέω όμως ότι αυτή η κουλτούρα μεγαλώνει ανθρώπους που μαθαίνουν πως “κι αν είναι βάναυσοι, κι αν καταλήξουν δολοφόνοι, δεν πειράζει”. Γιατί η γυναίκα είναι δική τους. Γιατί τα παιδιά είναι δικά τους. Γιατί μπορούν να αισθάνονται “ιδιοκτήτες” άλλων ανθρώπων και στην ιδιοκτησία τους κάνουν ο,τι τους καπνίσει. Tη χτυπάνε, τη χαράζουν, της κόβουν το λαιμό…
Με τον ίδιο τρόπο, δεν λέω κι ότι αυτή η νοοτροπία κατοικοεδρεύει μονάχα στο Ιράν, στην ανατολή, στα μουσουλμανικά κράτη. Ακόμα υπάρχουν στην Ελλάδα χωριά, μικρές γειτονιές και “σπιρτόκουτα” μες στα οποία ζουν και βασιλεύουν άντρες με γροθιά στο τραπέζι, σφαλιάρα στο μάγουλο και λαβές απ’ το λαιμό. Ακόμα υπάρχουν στην Ελλάδα παιδιά που φοβούνται τους γονείς τους, και κοπέλες που καρδιοχτυπούν “να μη γυρίσει με νεύρα”. Κι αυτοί οι νευρικοί πασάδες, είναι κατάλοιπα εποχών που πέρασαν. Σήμερα όλη η κοινωνία τους δείχνει με το δάχτυλο, κι ωστόσο υπάρχουν. Συνεχίζουν να ζουν με υπόκωφη οργή για τους “πολιτισμένους” που δεν καταλαβαίνουν το δικαίωμα να δέρνεις τη γυναίκα σου. Υπάρχουν και πρέπει να ξεμπερδέψουμε με δαύτους.
Υπάρχουν και πρέπει να ξεμπερδεύουμε μ’ αυτούς σ’ όλο τον κόσμο. Κι αν το Ιράν δεν μπορεί ή δεν θέλει να τα βάλει με την παράδοση και την κουλτούρα του, ας το κάνει κάποιος άλλος. Τα ανθρώπινα δικαιώματα δεν είναι κανενός κράτους δικαίωμα να τα παραβιάζει. Και καμιά κουλτούρα δεν αξίζει σεβασμό, όταν δεν σέβεται πρώτη εκείνη τη ζωή των ανθρώπων.
