Θυμάμαι την τελευταία φορά που είδα τον Obama στον Jimmy Fallon να απαγγέλει τις ειδήσεις υπό τους ήχους live μπάντας (WTF?), να σκέφτομαι “τι άλλο θα κάνει αυτός ο άνθρωπος πια; Αν ήταν ηθοποιός λιγότερες φορές θα έβγαινε σε shows”.
Προσπάθησε να θυμηθείς και εσύ. Πόσες φορές τα τελευταία χρόνια ξύπνησες το πρωί και ανοίγοντας το pc σου, είδες ότι όσο εσύ κοιμόσουν, ο Obama έλεγε αστεία, χόρευε, γυμναζόταν ή γύριζε μίνι χιουμοριστικά σκετσάκια ακόμη και μέσα στον Λευκό Οίκο;
Οι ίδιοι οι Αμερικανοί τα τελευταία χρόνια –πολιτικοί του αντίπαλοι, αλλά και φίλοι– τον αποκαλούσαν entertainer in chief. Είχαν αποδεχτεί ότι στη θέση ενός Προέδρου, έχουν έναν διασκεδαστή. Έλεγαν ότι τη στιγμή που Αφροαμερικανοί πυροβολούνταν εν ψυχρώ από αστυνομικούς, εκείνος έβγαζε selfies και έκανε high five σε niggah style με περαστικούς.
Και παρόλα αυτά, η δημοφιλία του δεν έπεφτε με τίποτα.
Ό, τι έκανε, εκλαμβανόταν ως ένα ακόμη καινοτόμο παράδειγμα επικοινωνίας, ένα ακόμη προοδευτικό σεμινάριο για το πώς θα έπρεπε να γίνεται επικοινωνιακά η διακυβέρνηση στη νέα εποχή.
Η πολιτική ήταν πάντα ένα παιχνίδι εντυπώσεων. Δεν περίμενε κανείς τον Obama για να το ανακαλύψει αυτό.
Ο Αμερικανός Πρόεδρος όμως κατάφερε το εξής εκπληκτικό:
Η ικανότητα να διασκεδάζεις τον κόσμο να θεωρείται πλέον βασικό και αναπόσπαστο κομμάτι των προσόντων ενός Προέδρου.
Κάποιος που δεν μπορεί να πει αστεία, κάποιος που δεν μπορεί να σε κάνει να περάσεις καλά, δεν μπορεί πλέον να γίνει Πλανητάρχης.
Πολύ απλά, με αυτόν τον τρόπο ο Obama άνοιξε την πόρτα για να μπουν μέσα τα τέρατα. Και το πρώτο δεν το σκέφτηκε καν. Χτένισε το ελεεινό του μαλλί και μπήκε μέσα τρέχοντας.
Θα ρωτήσει κάποιος, πώς στη θέση ενός χαρισματικού ανθρώπου με χαμαιλεοντικό χιούμορ, που μπορεί να σταθεί εξίσου καλά, τόσο δίπλα στον οξυδερκή John Steward, όσο και στον weird Ζακ Γαλυφιανάκη, έρχεται να κάτσει ο Trump;
Πολύ απλά, δεν θα κάτσει.
Σκέψου αυτό: όσο εσύ απολάμβανες τα έξυπνα και σοφιστικέ αστεία του Obama στον Γαλυφιανάκη, υπήρχε ένα μερίδιο κόσμου που στη θέση του έβλεπε έναν ελιτιστή, με χιούμορ που δεν απευθυνόταν σ’ αυτόν. Έβλεπε έναν άνθρωπο, που πολύ απλά, δεν τον εκπροσωπούσε ούτε καν σ’ αυτό: στην αισθητική.
Και σκέψου επίσης, λαμβάνοντας υπόψη και το ελληνικό παράδειγμα, πόσο ο μέσος τηλεθεατής προτιμάει το trash απ’ το ποιοτικό περιεχόμενο. Ανεξαρτήτα με το οικονομικό ή μορφωτικό του επίπεδο, έτσι; Απλώς θυμήσου πόσο εύκολα διασκέδαζες με τον Ταμπάκη και τον Κατέλη στα 00s.
Έχοντας, λοιπόν, υπόψη μας τα δύο παραπάνω, τα πράγματα γίνονται πολύ χειρότερα αν σκεφτούμε ότι ο Obama προσγείωσε την πολιτική εντελώς στο πεδίο του μιντιακού παιχνιδιού, εκεί που οι ερωτήσεις είναι απλές και οι απαντήσεις πρέπει να είναι ακόμα πιο απλές και σύντομες.
Εκεί που σκοπός σου δεν είναι να εξηγήσεις για να πείσεις. Εκεί που για να πείσεις το μόνο που χρειάζεσαι είναι να ΕΝΤΥΠΩΣΙΑΣΕΙΣ.
Και με συγχωρείς, αλλά πιο εύκολα μπορείς να “εντυπωσιάσεις” -αρνητικά, θετικά, δεν έχει σημασία- τον μέσο άνθρωπο με ένα σεξιστικό ή ρατσιστικό εμετό, παρά με ένα εξεζητημένο αστείο ή ένα έξυπνο γνωμικό.
Μην πάμε μακριά. Βάλε τη μάνα σου να ακούσει ένα αστείο του Obama και μετά μία ατάκα του Trump. Ποιο απ’ τα δύο θα καταλάβει και πόσο μάλλον ποιο απ’ τα δύο θα την “εντυπωσιάσει”;
Και έτσι ξαφνικά έσκασε ένας διασκεδαστής στα μέτρα του μέσου τηλεθεατή.
Ο Trump είναι ένας διασκεδαστής που ξέρει πολύ καλά το παιχνίδι του εύκολου εντυπωσιασμού. Άλλωστε σαν περσόνα γιγαντώθηκε μέσα απ’ αυτό προτού καν σκεφτεί να κατέβει στην πολιτική.
Βασικό του μότο σ’ όλον τον προεκλογικό του αγώνα φαινόταν να είναι μόνο ένα: “Δεν θέλω το κοινό μου να βαριέται”.
Αν το καλοσκεφτείς, όλη του η καμπάνια του μοιάζει με μία σειρά του Netflix. Κάθε ομιλία του σε έκανε να διψάς για την επόμενη. Ο Trump σε γέμιζε με cliffhangers, έλεγες “σήμερα έβρισε τους Μεξικανούς, αύριο ποιον”; Όπως κάθε καλός παραμυθάς, σε κρατούσε σε αγωνία. Και στο τέλος πάντα σου ‘δινε αυτό που ήθελες.
Ο Trump έπαιξε με τους κανόνες. Και όταν ξέρεις από πριν για ποιους λόγους είναι δυσαρεστημένοι οι Αμερικανοί και κυρίως ποιο είναι το δικό σου ακροατήριο, είναι πιο εύκολο να τους ψυχαγωγήσεις, όπως κάνει αυτός, παρά ο Obama ή οι επίδοξοι συνεχιστές του.
Η ψυχαγωγία είναι ένας πολύ καλύτερος τρόπος για να δώσεις ζωή σε αυτές τις δυσαρέσκειες, παρά ο σοβαρός πολιτικός λόγος.
Με άγριες κατηγορίες, με ύβρεις, με ξεδιάντροπη αλαζονεία, με ένα πρόσωπο κοκκινισμένο από οργή ή από νταηλίκι κάνεις καλύτερο τηλεοπτικό show απο οποιαδήποτε εμφάνιση σου στον Jay Leno.
Και αυτό δεν το περίμενε ο Obama όταν κατέβαζε το πολιτικό παιχνίδι σε αυτό το επικοινωνιακό επίπεδο. Και μάλλον τώρα θα το πληρώσουμε όλοι.