Η πλειοψηφία της γενιάς μας (μέχρι 40 χοντρικά) έχει μεγαλώσει με μια φράση να την περιτριγυρίζει: “Μα γιατί δεν βγαίνει ο κόσμος στους δρόμους για να διαμαρτυρηθεί;”. Αυτή η απορία – προτροπή έχει στοιχειώσει τις ζωές μας από την εφηβεία και μετά. Ακόμη κι εκείνοι που δεν είχαν καμία διάθεση να βγουν στον δρόμο και να δαμαρτυρηθούν στα αλήθεια, την αναπαρήγαγαν με συχνότητα χαλασμένης βελόνας σε παλιό πικάπ. 

Ύστερα ήρθαν οι κινητοποιήσεις που έμειναν καταχραστικά (και λανθασμένα) στη μνήμη μας ως “Δεκεμβριανά” και λίγο καιρό αργότερα το κίνημα των Αγανακτισμένων που έβγαλε εκατομμύρια ανθρώπους στις πλατείες για να ζήσουν εμπειρίες που δεν είχαν καν φανταστεί. Το κίνημα αυτό είχε στις τάξεις του πολίτες που υπο διαφορετικές συνθήκες θα ήταν απίθανο να συνυπάρξουν σε μια διαδήλωση. Πώς τα κατάφεραν οι “διοργανωτές” όμως;

Η απάντηση είναι το ίντερνετ. 

Οι Αγανακτισμένοι υπήρξαν το πρώτο αμιγώς ιντερνετικά διαδεδομένο κύμα διαδηλώσεων στη χώρα μας. Ήταν η εποχή που το Facebook άρχισε να εξαπλώνεται σε όλα τα στρώματα της ελληνικής κοινωνίας και χάρη σε αυτό έγινε ευκολότερη η οργάνωση τέτοιων κινημάτων. Οι Αγανακτισμένοι ήταν η πρώτη απτή απόδειξη για την τεράστια δύναμη που είχε (και με τη βούλα πια) το διαδίκτυο και τον τρόπο που οι wannabe διαδηλωτές μπορούν να την εκμεταλλευτούν.

Και φτάνουμε στο σήμερα. Πριν έναν μήνα έπαιξε μία αμφιλεγόμενη καμπάνια για ασθενείς που πάσχουν από ψωρίαση. Η διαφήμιση στηρίχθηκε στη φράση “Ζήτα από τον δερματολόγο σου καθαρό δέρμα”. Τσέκαρε:

Η αφίσα αντιμετωπίστηκε πολύ επικριτικά από την πλειοψηφία των χρηστών του διαδικτύου. Συνεχόμενα ποσταρίσματα κατά της καμπάνιας, προφανώς και μερικά μπινελίκια μεταξύ αυτών, προσωπικές ιστορίες με αφορμή την ψωρίαση και πολλές συζήτησεις γεννήθηκαν εξαιτίας αυτής διαφημιστικής ενέργειας. Ο κόσμος διαμαρτυρήθηκε έντονα στο ίντερνετ, διέδωσε την είδηση, είπε την άποψή του και προσπάθησε πολύ να την κάνει να ακουστεί. Το αποτέλεσμα της κινητοποίησης ήταν να κατεβούν οι αφίσες!

Μιλάμε για μία διαφημιστική καμπάνια που τρέχει ταυτόχρονα σε όλη την Ευρώπη και πουθενά δεν υπήρξαν αντιδράσεις (όχι επειδή οι έλληνες είναι περίεργοι, αλλά επειδή υπήρξε παρεμηνεία με την απόδοση τού μηνύματος στα ελληνικά, όπως υποστήριξε η εταιρία που είχε αναλάβει την καμπάνια).

Ίσως αρκετοί να σκέφτηκαν ότι δεν μπορούν να αλλάξουν τίποτα με απλά ποσταρίσματα και θέλησαν να εκφραστούν δημόσια. Οι έλληνες την είδαν αλλιώς, δικαιώθηκαν πανηγυρικά και αυτό είναι αλήθεια ότι μας χαροποίησε. Είναι όμορφο να βλέπεις ότι υπάρχουν αντανακλαστικά είτε συμφωνείς με τον τρόπο που εκφράζονται, είτε όχι.

Αυτή η ιστορία μας αποδεικνύει με τον καλύτερο τρόπο ότι το επιχείρημα “γιατί δεν βγαίνει ο κόσμος έξω;” δεν υφίσταται πλέον γιατί ο κόσμος δεν χρειάζεται να βγει έξω. Μπορεί κάλλιστα να διαμαρτυρηθεί μέσα από το σπίτι του, στη ζεστασιά του, χωρίς κίνδυνο να φάει ξύλο από κανέναν μπατσο ασφαλίτη αστυνομικό, χωρίς να στιγματίζεται για τη συμμετοχή του σε μία διαδήλωση. Ίσα ίσα που στο 2016 με το ιντερνετικό φαίνεσθαι να παίζει τεράστιο ρόλο για τον οποιονδήποτε, ίσως είναι πιο αποδοτικό να διαδηλώνεις από το facebook, παρά να τρέχεις κάθε τόσο στο Σύνταγμα για να σε ακούσει η Βουλή ή οπουδήποτε αλλού χρειάζεται να πας για να σε ακούσουν. 

Μπες στη θέση ενός πολιτικού ή ενός επιχειρηματία. Αν δεις διαδηλωτές έξω από το μαγαζί σου ή έξω από τη Βουλή, τι θα κάνεις για να τους αποφύγεις; Απλά θα κοιτάξεις από την άλλη, άντε στα δύσκολα να φύγεις και από την πίσω πόρτα. Αν όμως όλοι αυτοί οι διαδηλωτές συγκεντρώσουν την οργή τους στις κριτικές της επιχείρησης στα social media ή στις “επαγγελματικές” σελίδες του βουλευτή, πώς μπορούν να αντιμετωπιστούν; ΔΕΝ ΜΠΟΡΟΥΝ!

Αν οι “ιντερνετικές διαδηλώσεις” είναι μαζικές, μοιάζει πρακτικά αδύνατο για κάποιον να σβήσει κάθε αρνητικό σχόλιο αφού αυτά γίνονται μια ανελέητη λερναία ύδρα όπου ένα σβήνεται και άλλα 2 ξεπετάγονται. Οπότε μπαίνοντας στη σελίδα του βουλευτή ή του επιχειρηματία στον οποίο απευθύνονται οι διαμαρτυρίες, πρώτα βλέπεις την “διαδήλωση” και μετά οτιδήποτε άλλο. Πίστεψέ μας, αυτό είναι πολύ σημαντικό χτύπημα για έναν οποιονδήποτε επαγγελματία σήμερα. Δεν είναι τυχαίο ότι πολλοί βουλευτές (πάρα πολλοί βασικά) πληρώνουν για να έχουν ψεύτικους λογαριασμούς που γράφουν καλά λόγια για εκείνους. 

Βέβαια για να μην τα ωραιοποιούμε όλα, το νόμισμα έχει δύο όψεις. Ο ίδιος κόσμος που “διαδηλώνει” από την ηρεμία του σπιτιού είναι πιο ευάλωτος στην προπαγάνδα. Γιατί μοιραία είναι ευκολότερο για κάποιον να σε εκμεταλλευτεί για το δικό του συμφέρον, όταν δεν έχει προσωπική επαφή μαζί σου. Έτσι μπορεί ο καθένας να βγει κερδισμένος από την δική σου αντίδραση ή μπορεί κάλλιστα να σε κάνει να πιστεύεις ότι κάποιος μπορεί να έχει χιλιάδες υποστηρικτές οι οποίοι στην πραγματικότητα πληρώνονται για να υποστηρίζουν.

Πάντως κράτα αυτό που σου λέμε. Μπορείς να καταφέρεις πραγματάκια κι από το ίντερνετ, αρκεί να είσαι λίγο προσεκτικός…