Οι πληροφορίες που λαμβάνει ο ανθρώπινος εγκέφαλος καθημερινά, είναι απείρως περισσότερες από όσες μπορεί να συγκρατήσει. Οι ιστορικοί υποστηρίζουν πως οι πληροφορίες που λαμβάνει σήμερα ο μέσος πολίτης της Ευρωπαϊκής Ένωσης, σε μία ημέρα, είναι περισσότερες από αυτές που λάμβανε ένας πολυταξιδεμένος άνθρωπος του 17ου αιώνα, σε όλη του τη ζωή. Τα μεγέθη είναι απίστευτα!
Αυτός ο καταιγισμός των πληροφοριών κάπου πρέπει να μαζευτεί λοιπόν. Και ο τεράστιος παγκόσμιος αποθηκευτικός χώρος, λέγεται ίντερνετ. Εν έτει 2016, το ίντερνετ υπάρχει παντού και λίγο-πολύ όποιος δεν έχει σχέση με αυτό θεωρείται σχεδόν απολίτιστος. Πόσο καλό και πόσο κακό είναι αυτό όμως;
Η ζωή σου εξαρτάται από το επίπεδο στο οποίο βρίσκεται η μπαταρία σου. Για σκέψου το.
Εκείνοι που είναι 30 χρόνων και μεγαλύτεροι, θυμούνται τότε που κρατούσαν στην μνήμη τους (στον εγκέφαλο, όχι στο smartphone) μερικούς αριθμούς τηλεφώνων που χρησιμοποιούσαν στην καθημερινότητά τους. Σήμερα πόσους θυμόμαστε; Είναι πολύ συχνό φαινόμενο να γνωρίζεις μόνο τον δικό σου αριθμό. Προσωπικά ακόμα και το σταθερό του σπιτιού μου, δεν το γνωρίζω σήμερα αφού ξέρω πως υπάρχει στη μνήμη του τηλεφώνου μου. Αυτό πριν από μία δεκαετία, φάνταζε αδιανόητο.
Έχει φτάσει σε τέτοιο σημείο η τεχνολογία, που πλέον υποκαθιστά ακόμα και καθημερινές συνήθειες. Πόσο διαφορετικές είναι οι βόλτες σου, οι καφέδες, το άραγμα, όταν δεν υπάρχει WiFi; Πολύ. Οι καλοκαιρινές συναυλίες πλέον δεν χρειάζονται ειδικούς φωτισμούς, αφού το κοινό αυτοφωταγωγείται με τα χιλιάδες κινητά που τραβούν βίντεο ή φωτογραφίες με αναμμένα τα φλας. Όλοι το έχουμε κάνει. Είμαστε η γενιά που προτιμά να χάσει τη στιγμή που εκτυλίσσεται μπροστά της, για να την δει σε μια μικρή οθόνη που θα την καταγράφει έτσι ώστε να μπορέσει να την ποστάρει στα social media. Έτσι, ενώ πρακτικά έχει χάσει τη στιγμή, μπορεί να περηφανεύεται (και με αποδείξεις) ότι την έζησε.
Τυπωμένη φωτογραφία πότε είδες τελευταία φορά; Εγώ δεν θυμάμαι. Οι γονείς μας έχουν ολόκληρα άλμπουμ από γιορτές, γάμους, βαφτίσια, ταξίδια, ενώ εμείς έχουμε απλά μερικά Gigabytes από φωτογραφίες σε κάποιον καταχωνιασμένο σκληρό δίσκο. Ένας κακός χειρισμός ή ένα κρασάρισμα και χάνονται όλες.
Ακόμη και ο τρόπος που γράφουμε έχει αλλάξει για πάντα. Πολύ σπάνια μέσα στην μέρα θα γράψεις κάτι σε χαρτί, ενώ δεν υπάρχει περίπτωση να μην γράψεις κάτι στο smartphone ή στον υπολογιστή. Το προσωπικό ημερολόγιο κάποιων, έχει γίνει blog, τα σημειώματα στο ψυγείο έχουν γίνει sms ή σημείωμα στην οθόνη του ψυγείου για τους πιο γκατζετάκηδες (ναι υπάρχει και αυτό). Είναι μαθηματικά βέβαιο πως τα παιδιά των επόμενων δεκαετιών θα έχουν πρόβλημα με την γραφή.
Σύμφωνα με έρευνα του Columbia University που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Science στις 14 Ιουλίου του 2011, η χρήση της τεχνολογίας και ιδιαίτερα των μηχανών αναζήτησης, έχει αλλάξει, βιολογικά, τον τρόπο που σκέφτονται οι άνθρωποι. Στο πείραμα που διενεργήθηκε δόθηκαν 20 facts σε μαθητές (γραμμένα σε υπολογιστή) και τους είπαν ότι την επόμενη ημέρα θα τους ζητήσουν κάποια από αυτά. Στους μισούς μαθητές δόθηκε η ευκαιρία να τα αποθηκεύσουν στο PC τους, ενώ στους υπόλοιπους όχι. Εκείνοι που δεν αποθήκευσαν τις πληροφορίες θυμήθηκαν 40% περισσότερα facts από τους υπόλοιπους.
Η έρευνα απέδειξε αυτό που σχεδον γνωρίζαμε. Όταν ξέρεις πού υπάρχει η πληροφορία, έχεις πολύ λιγότερες πιθανότητες να την θυμάσαι. Και αν το καλοσκεφτούμε, γνωρίζουμε πολύ καλά πού βρίσκονται όλες οι πληροφορίες. Στο smartphone, στο PC και γενικά στο ίντερνετ. Με λίγα λόγια, η πληροφορία είναι τόσο εύκολη που μας κάνει να στροφάρουμε λιγότερο, απλά επειδή δεν είναι απαραίτητο.
Θα μου πεις, ποια είναι η λύση; Για να υπάρξει λύση, πρέπει να υπάρχει πρόβλημα. Και το γεγονός ότι εξαρτόμαστε σε τόσο μεγάλο βαθμό από την τεχνολογία, δεν είμαι τόσο σίγουρος ότι είναι πρόβλημα. Μάλλον είναι σημείο των καιρών.
Ο κόσμος πάει μπροστά, εμείς ως είδος συμβαδίζουμε με την εξέλιξη (είτε το θέλουμε, είτε όχι) και το ίδιο συμβαίνει τόσο με το σώμα όσο και με το νου μας.