Στις 16 Μαρτίου θα κυκλοφορήσει νέο album απ’τον Jeff Buckley ή μάλλον απ’ τη μητέρα του, γιατί ο ίδιος μας αποχαιρέτισε εκείνο το βράδυ του ‘97 που του’ ρθε ξαφνική όρεξη για μπανάκι στον Μισισιπή. 

Το album θα έχει 10 διασκευές(!) και ένα δικό του τραγούδι ακυκλοφόρητο, με τον τίτλο You and I. Ήδη κυκλοφορεί στο YouTube ένα απ’ τα τραγούδια, η διάσκευη του στο Everyday People των Sly & the Family Stone.

Οπότε έρχεται το αυτονόητο ερώτημα: 

ΠΟΙΟΣ Ο ΚΑΤΑΡΑΜΕΝΟΣ ΛΟΓΟΣ ΓΙΑ ΝΑ ΚΥΚΛΟΦΟΡΗΣΕΙ ΕΝΑ ΤΕΤΟΙΟ ALBUM 17 ΧΡΟΝΙΑ ΜΕΤΑ ΤΟΝ ΘΑΝΑΤΟ ΤΟΥ;

Για να διαπιστώσουμε το αυτονόητο;  Ότι και Milli Vanilli να τραγουδούσε, θα το έκανε δικό του το κομμάτι και θα το απογείωνε;

Δεν είμαι κατά των μεταθανάτιων εκδόσεων. Άλλωστε το My Sweetheart the Drunk – το album που δεν είχε προλάβει να ολοκληρώσει και κυκλοφόρησε μετά τον θανατό του – είναι απ’τους πλέον αγαπημένους μου δίσκους, περισσότερο και απ’ το Grace.

Αλλά όχι έτσι. Όχι δέκα τραγούδια που είπε δοκιμαστικά κάποια στιγμή στη δισκογραφική του εταιρεία το 1993 να κυκλοφορούν σε ξεχωριστό album. Τι νόημα υπάρχει σ’ αυτό;

Ένας απ’ τους μεγαλύτερους κανιβαλισμούς στην κληρονομιά πρόωρα νεκρού καλλιτέχνη έχει συμβεί στον Jimi Hendrix. Χωρίς καμία υπερβολή, απ’ το ’70 που πέθανε μέχρι σήμερα, έχουν κυκλοφορήσει περισσότερα από 50 albums με ακυκλοφόρητες, μισοτελειωμένες ή live εκτελέσεις, με διασκευές του ή με συμμετοχές του σε τραγούδια άλλων. Με τα περισσότερα από αυτά να είναι κάτω του μετρίου. Και φυσικά, παρόλες αυτές τις εκδόσεις, να παραμένει ακόμα respected για τα albums που έβγαλε όσο ήταν ζωντανός. 

Ποιος είναι λοιπόν ο λόγος; Γιατί να συμβεί κάτι τέτοιο όταν είναι γενικά αποδεκτό ότι η ποιότητα των τραγουδιών σε τέτοιες περιπτώσεις είναι ελεεινά κάτω του μετρίου; Προσφέρουν κάτι στο έργο ή δυσφημούν τελικά τον καλλιτέχνη; Και δεν μιλάμε βέβαια μόνο για τον Jeff Buckley. Η λίστα με τους καλλιτέχνες που τους έχουν εκμεταλλευτεί μετά θάνατον είναι ατελείωτος. Από την Amy Winehouse μέχρι τον Michael Jackson.

Ψυχραιμία όμως. Ας βάλουμε σε μία σειρά τα ερωτήματα.  

Καταρχάς, πού πάει η ιδιωτικότητα; Το γεγονός ότι ήταν μουσικός, σημαίνει ότι μπορεί κάποιος να ξεσηκώσει ΟΤΙΔΗΠΟΤΕ κρατούσε όσο ήταν εν ζωή μακρυά απ’ τα φώτα της δημοσιότητας και να το πουλήσει; Από κασσέτες, γράμματα, σκίτσα μέχρι ημερολόγια; Δεν είναι λίγο τρομακτικό αυτό;

Επιπλέον, μπορεί να παραβιάζεται ο έλεγχος του καλλιτέχνη στο έργο του; Οι ηχογραφήσεις έγιναν το ’93, ο ίδιος πνίγηκε το ’97. Τέσσερα χρόνια τις κρατούσε στο συρτάρι του. Ξέρετε κάτι, άνθρωποι; Ίσως να υπήρχε λόγος που το έκανε αυτό. Ίσως να μην του άρεσε το αποτέλεσμα. Δεν είναι δικαιωμά του; Τελειώνει αυτό το δικαίωμα με τον θάνατο κάποιου;

Και άλλο ένα ερώτημα: Οι μεταθανάτιες κυκλοφορίες προσφέρουν όντως μία πολύπλευρη και πιο ολοκληρωμένη ματιά στο έργο του καλλιτέχνη ή μας δίνουν μία παραμορφωμένη εικόνα του έργου του;

Λοιπόν, για μισό λεπτό εδώ. Υπάρχουν αυτοί που λένε ότι έφυγε νωρίς – και έτσι είναι – έχοντας προλάβει να ηχογραφήσει μόνο ένα ολοκληρωμένο album, όσο μαγικό και αν ήταν αυτό. Και σου λένε οι ίδιοι άνθρωποι: «Τι προλάβαμε να δούμε απ’ αυτόν; Σχεδόν τίποτα. Με αυτές τις κυκλοφορίες βλέπουμε πιο ολοκληρωμένα τον μουσικό, τον καλλιτέχνη Buckley». Συμφωνούμε, μέχρι ενός σημείου όμως. Ποιος σου λέει ότι αυτά ήταν χαρακτηριστικά δείγματα του έργου του; Ο ίδιος σίγουρα όχι. Τα είχε τέσσερα χρόνια στο συρτάρι του. Η μητέρα του; Ο παραγωγός του; Οι φίλοι και οι συνεργάτες του; 

Πάρτο απόφαση, mate. Το τρένο πέρασε και δυστυχώς πέρασε γρήγορα. Ό,τι πρόλαβε να σου δείξει, στο’ δειξε. Ναι, είναι κρίμα που έφυγε τόσο νέος. Ναι, είναι κρίμα που δεν πρόλαβε να ξεδιπλώσει όλο το ταλέντο του και να κάνει μουσική μέχρι σήμερα. Αλλά, έτσι είναι. Ό,τι ξεχασμένο, θαμμένο, παραμελημένο ή αποκηρυγμένο απ’ τον ίδιον και να βρούμε, το τρένο πέρασε. Χώνεψέ το.

Έχει όντως ιστορική αξία; Ναι, έχει αλλά το YouTube και το ίντερνετ δεν το καταλαβαίνει αυτό, δεν θα το κατηγοριοποιήσει. Ένα τραγούδι από επίσημο album του μπορεί να βρεθεί να συναγωνίζεται σε views ένα αποκηρυγμένο κομμάτι του. Πώς θα καταλάβει ο καινούργιος ακροατής τι πρέπει να κρατήσει και τι να πετάξει απ’ τον Buckley; Τι τον εξέφραζε, τι θεωρούσε κομμάτι του εαυτού του και τι θεωρούσε απλά έναν πειραματισμό; 

Ο μόνος λόγος που με βρίσκει σύμφωνο αυτή η κυκλοφορία (όπα ρε μεγάλε, συγγνώμη που δεν σε ρωτήσαμε κιόλας) είναι ότι πολλές από αυτές τις διασκευές μπορεί να τις βρει ήδη κάποιος στο ίντερνετ σε κακή ποιότητα, καθώς έχουν ηχογραφηθεί σε συναυλίες του. Οπότε σου λέει «υπάρχουν που υπάρχουν, ας τις έχουμε πλέον σε μια πιο αξιοπρεπή μορφή, σε μια καλύτερη studio ηχογράφηση». 

Αλλά ως εκεί. Ας σεβαστούμε το “αντίο’ που έχει πει εδώ και χρόνια.