Η Lady Gaga ήταν πολύ κοντά στο να σταματήσει να κάνει μουσική και όσο και αν σκεφτόμαστε «ποιος αλήτης την κράτησε και δεν το έκανε», μάλλον θα πρέπει να δούμε τη μεγάλη εικόνα εδώ.
Ο λόγος δεν ήταν η ίδια η μουσική, αλλά το εμπορικό κομμάτι γύρω απ’ τη μουσική, σύμφωνα με όσα είπε η ίδια.
Είναι τόσα πολλά πράγματα γύρω απ’ τη μουσική πια που την κάνουν να μην είναι πλέον το σημαντικότερο προϊόν ενός καλλιτέχνη.
Κάποτε το advertising γινόταν για να πουλήσει ένας τραγουδιστής περισσότερο τη δουλειά του.
Τώρα το advertising γίνεται για να πουλήσει περισσότερα προιόντα άλλων. Η μουσική του είναι απλά άλλο ένα όχημα, ίσως και μικρότερης σημασίας απ’το τι εκκεντρικό μπορεί να κάνει στα βραβεία του MTV.
Ok, θα πει κάποιος, σιγά το πράγμα, έτσι δεν ήταν πάντοτε με κάποιους; Πόσο μάλλον με τους popstars που κατά βάση είναι «αναλώσιμα εμπορικά σκουπίδια»;
Χμμμ… Μάλλον όχι.
Θα μπορούσε να φανταστεί κάποιος την Madonna στα 80’s να λέει ότι σκέφτεται να σταματήσει τη μουσική γιατί δεν της αρέσει να εκμεταλλεύονται εμπορικά το όνομά της; Περίμενε κανείς ότι θα έλεγε αυτό που είπε η Lady Gaga πρόσφατα σε συνέντευξή της:
«Λοιπόν, δεν μου αρέσει να πουλάω αυτά τα αρώματα, αυτές τις κολώνιες. Δεν μου αρέσει να χάνω τον χρόνο μου χαιρετώντας ανθρώπους και τραβώντας selfies. Με κάνει να νιώθω πολύ ρηχή. Έχω πολλά περισσότερα να προσφέρω από την εικόνα μου και μόνο (…) Δεν μου αρέσει να με χρησιμοποιούν διάφοροι ώστε να βγάζουν λεφτά. Στεναχωριέμαι όταν είμαι πολύ κουρασμένη μόνο και μόνο επειδή δούλεψα ως μία «μηχανή παραγωγής χρήματος» και το πάθος μου και η δημιουργικότητά μου έρχονται δεύτερα».
Τι πιστεύετε; Θα μπορούσε ένας καλλιτέχνης και μάλιστα popstar να πει στα 80’s-90’s «ότι σκέφτηκα να σταματήσω να τραγουδάω, γιατί δεν αντέχω τις διαφημίσεις, τα events, τα προϊόντα που πρέπει να πουλήσω»;
Όχι, γιατί πολύ απλά αν κάποτε αυτές οι δραστηριότητες ήταν το 20% του χρόνου του, τώρα πλέον είναι το 80%.
Παλιότερα κάποιος σταματούσε για κάποια χρόνια να βγάζει δίσκους για να αποφύγει την δημοσιότητα, τις περιοδείες, τα live, για να επικεντρωθεί σε κάτι άλλο (ή να κάνει αποτοξίνωση).
Σήμερα οι καλλιτέχνες σκέφτονται να κάνουν ένα διάλειμμα για να σταματήσουν τις διαφημίσεις και τα υπερβολικά πολλά «παρών» που πρέπει να δίνουν σε events. Για να μην μιλήσουμε και για την καθημερινή τριβή των social media.
Εδώ βέβαια, πρέπει να διευκρινήσουμε κάτι. Δεν συγχέουμε την υπερπροβολή με την εμπορική διαχείριση του ονοματός του καλλιτέχνη, του brand του θα μπορούσαμε να πούμε. Άλλο το ένα, άλλο το άλλο.
Ναι, οι μουσικοί πάντα είχαν αυξημένη προβολή. Ίσως μέχρι στιγμής διαβάζοντας το κείμενο να θυμηθήκατε την περίπτωση του Kurt Cobain, αλλά δεν μιλάμε για την υπερβολική δημοσιότητα και πόσο μπορεί να την αντέξει κάποιος.
Λέγεται για παράδειγμα ότι η υπερβολική διασημότητα οδήγησε τον Cobain να αρχίσει να μισεί αυτό που έκανε και στη συνέχεια ίσως και τον εαυτό του. Εμείς μιλάμε για την εμπορική διαχείρηση του ονόματός του και όχι για την διασημότητά του. Ο Cobain δεν «ξεπουλήθηκε», ούτε έβγαλε λεφτά απο διαφημίσεις κτλ. Δεν άντεξε (υποτίθεται) να θεωρείται rockstar, είδωλο και ό,τι τέλος πάντων σημαίνει αυτό. Εδώ μιλάμε για ανθρώπους που δεν αντέχουν να χρησιμοποιούνται για να πουλάνε οι εταιρείες τα προϊόντα τους. Δεν αντέχουν σωματικά και ψυχικά.
Τι έχει αλλάξει λοιπόν; Γιατί κάποτε το άντεχαν και σήμερα όχι;
Γιατί ακούμε κάποιον πάμπλουτο τραγουδιστή να λέει ότι δεν αντέχει τον τρόπο που λειτουργεί το σύστημα και για ΠΡΩΤΗ ΦΟΡΑ τον πιστεύουμε και δεν λέμε «βγάζει τόσα χρήματα ο ατάλαντος και κάθεται και κλαίγεται».
Ίσως η απάντηση να μην είναι τόσο περίπλοκη και να κρύβεται μέσα σε μία μόνο λέξη: το internet.
Το ίντερνετ δεν χορταίνει όσο και να το ταϊσεις. Τα διάφορα ειδησειογραφικά sites, το Facebook, το Twitter, το Instagram, μήπως είναι όλα πάρα πολλά για να τα διαχειριστεί ένας άνθρωπος; Σιγά το νέο, θα μου πείτε, γι’ αυτό ο καθένας τους έχει από 100 βοηθούς. Για παράδειγμα η Adele πρόσφατα τουήταρε μεθυσμένη και ο social media manager της, της απαγόρευσε να το χρησιμοποιήσει ξανά. Δεν φαίνεται όμως να λειτουργεί και πολύ σαν βοηθός σου κάποιος που σου απαγορεύει να κάνεις κάτι. Σαν μια πρόσθετη σκλαβιά ακούγεται.
Οι ρυθμοί πια είναι πολύ γρήγοροι. Αυτό που κάνεις και συζητάει ο πλανήτης για μία ολόκληρη μέρα, την επομένη δεν το θυμάται κανείς. Και προκειμένου κάποιος να δείξει ότι «σεβεται» το χρήμα που παίρνει μία εταιρεία για να τη διαφημίσει, πρέπει μονίμως να βρίσκει τρόπους να ασχολούνται μαζί του.
Τι γίνεται λοιπόν με την μουσική; Πού στέκεται σε όλο αυτό;
Λοιπόν, αυτό το ερώτημα ίσως να μην υπήρχε ποτέ με τους εμπορικούς pop καλλιτέχνες.
Ίσως όλο το «τυράκι» στο να τραγουδήσει κάποιος εμπορικές σάχλες (ενώ είχε ταλέντο για κάτι καλύτερο, όπως η Lady Gaga αναμφίβολα) να ήταν η διασημότητα και τα λεφτά. Πλεόν όμως μοιάζει ο ίδιος ο καλλιτέχνης να έχει μεταμορφωθεί σε «τυράκι» για να τσιμπήσουν οι καταναλωτές τα προϊόντα άσχετων εταιρειών. Και αυτό φαίνεται να μην έχει και τόσο πλάκα.
