Αγαπούσες τα Χριστούγεννα όταν ήσουν παιδί; Αγαπάς ακόμα τα Χριστούγεννα; Λατρεύεις όλη αυτή τη φωτεινή ατμόσφαιρα με τα λαμπάκια που καίνε από άκρη σε άκρη της χώρας; Μετράς κι εσύ τις μέρες αντίστροφα μέχρι να φτάσει αυτή η ευλογημένη μέρα που θα πάρεις δώρο από τη δουλειά σου (λέμε τώρα) και που θα ανταλλάξεις δώρα με τους οικείους σου; Όλοι το ίδιο κάνουμε. Γιατί όμως;
Το κλίμα κατάνυξης και υποχρεωτικής φιλανθρωπικής και φιλοζωικής διάθεσης που πλανάται πάνω από τη χώρα προφανώς δεν είναι ελληνική “παραγωγή”. Στην προσπάθεια για εξασφάλιση όλο και μεγαλύτερου κέρδους, το οικονομικό σύστημα κατάλαβε πως ο κόσμος δεν πρέπει να καταναλώνει αλόγιστα, αλλά να έχει λόγους για να καταναλώνει συνεχώς. Και αν δεν έχει καμία ανάγκη να καταναλώσει, έπρεπε με κάποιο τρόπο αυτή να δημιουργηθεί.
Η προσωποποίηση της ανάγκης
Ας πούμε, θα μπορούσε να υπάρχει ένας καλός παππούλης που μοιράζει δώρα. Αυτά τα δώρα πρέπει από κάπου να αγοραστούν. Γι’ αυτό η οπτικοποιημένη μορφή του Άη Βασίλη εμφανίστηκε το 1881 στην εφημερίδα “Harper’s Weekly”. Κάπου εκεί εμφανίζεται η Coca-Cola για να τον κάνει πιο προσιτό στα παιδιά, και να τον παρουσιάσει να φέρνει πολλά δώρα. Και επειδή Άη Βασίλης δεν υπάρχει, τα δώρα θα τα φέρει κάποιος άλλος είτε είναι αδερφός ή πατέρας ή σύντροφος. Και θα δημιουργήσει την ανάγκη του να καταναλώνεις στην περίοδο των εορτών.
Η φετινή Χριστουγεννιάτικη διαφήμιση της Coca Cola κυκλοφόρησε στις 3 Νοεμβρίου! Έτσι άρχισε και επίσημα η Χριστουγεννιάτικη περίοδος.
Ο καπιταλισμός κέρδισε πολλά από αυτή τη λογική. Τα Χριστούγεννα και γενικά όλες οι γιορτές έγιναν συνώνυμα του καταναλωτισμού και η παγκόσμια οικονομία κινείται στους ρυθμούς του. Όλοι θα αγοράσουν κάτι μικρό ή μεγαλύτερο. Μάλιστα η αξία του δώρου είναι κι ένα status symbol για εκείνον που το προσφέρει. Όπως αποδεικνύεται από ο γράφημα η συνεχόμενη άνοδος των Χριστουγεννιάτικων εξόδων ανα άτομο είναι υπαρκτή στις Η.Π.Α. όπου αν και υπήρξε μεγάλη βουτιά το 2008 λόγω της αρχής της οικονομικής κρίσης, στη συνέχεια η αύξηση είναι πολύ σταθερή.
Βλέπουμε να γιορτάζονται χριστιανικές εορτές και σε χώρες που δεν έχουν και τις καλύτερες σχέσεις με τον χριστιανισμό. Αντίστοιχα παρατηρούμε πως οι Ορθόδοξοι συχνά κλέβουν γιορτές από τους Καθολικούς (και το αντίστροφο) για να δημιουργήσουν νέες επιχειρηματικές προοπτικές. Και τα καταφέρνουν! Αρκεί μια βόλτα στο μετρό την ημέρα του Αγίου Βαλεντίνου. Ο οποίος Άγιος Βαλεντίνος δεν έχει καμία σχέση με την ορθοδοξία. Βέβαια, αν αναλογιστούμε πως παγκοσμίως γίνονται 220.000 προτάσεις γάμου τη συγκεκριμένη μέρα, καταλαβαίνουμε πόσο πολύ χρήμα κινείται.
Η επιμήκυνση των Χριστουγέννων
Στο μεγαλύτερο διάστημα της Χριστουγεννιάτικης περιόδου αποσκοπούν και οι μεγάλες εταιρίες. Σε μία έρευνα του Quartz διαπίστωσαν πως στη Μεγάλη Βρετανία, όλο και μεγαλώνει αυτή η “γιορτινή περίοδος”. Κατέγραψαν την ημερομηνία της ετήσιας εκδήλωσης στολισμού και φωτισμού της Oxford Street (ένας από τους πιο εμπορικούς δρόμους του κόσμου) και συμπέραναν πως μέχρι το 2100, με μαθηματική πρόοδο η Χριστουγεννιάτικη περίοδος θα αρχίζει από τον Ιουλίο!
Είμαστε στις αρχές του Νοέμβρη και σιγά σιγά θα αρχίσουν να ξεπετάγονται Άη Βασίληδες με ταράνδους, μελομακάρονα και κουραμπιέδες, γαλοπούλες, gourmet τυριά που φέρνουν τα super markets αποκλειστικά για 20 μέρες, ειδικά Χριστουγεννιάτικα κρασιά και αρκετή υποκριτική φιλανθρωπία.
Ποιος βγαίνει κερδισμένος τελικά;