Πριν από μερικές ημέρες, καθώς έριχνα μια ματιά στο newsfeed του Facebook, το μάτι μου έπεσε πάνω σε μια φωτογραφία η οποία αφορούσε στην είδηση με το ναυαγημένο πλοιάριο που μετέφερε Σύριους και Παλαιστίνιους πρόσφυγες. Η συγκεκριμένη φωτογραφία, απεικόνιζε άψυχα κορμάκια μικρών παιδιών που τα κύματα είχαν αποθέσει στις ακτές της Λιβύης.
Την αρχική μου αντίδραση να μην εστιάσω στη φρικαλεότητα της φωτογραφίας και να προχωρήσω προς άλλες, πιο εύπεπτες ειδήσεις, διαδέχτηκε η συνειδητή επιλογή να παραμείνω στην είδηση και να κοιτάξω ξανά και ξανά την φωτογραφία που ξεχείλιζε παραλογισμό. Έτσι, μήπως και εμπεδώσω την παράνοια που στέκεται έξω από την εφησυχασμένη καθημερινότητά μου.
Αλλά για μισό λεπτό. Για ποια παράνοια ακριβώς μιλάμε; Τόσο το ιμπεριαλιστικό δόγμα που γεννά πολέμους και προσφυγιά, όσο και το ευρωπαϊκό ομοσπονδιακό όραμα που επιλέγει συνειδητά να κλείνει τα μάτια απέναντι στο ζήτημα των σύγχρονων μεταναστευτικών ροών, δεν αποτελούν απλώς συγκυριακές… παράνοιες. Είναι καθεστωτικές αντιλήψεις που δεκαετίες τώρα συνδιαμορφώνουν χέρι-χέρι τα παγκόσμια τεκταινόμενα.
Ως έλληνας και ευρωπαίος πολίτης, βιώνω τις επιπτώσεις από την αδιαφορία και την ανικανότητα τόσο της χώρας μου όσο και της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε ευρύτερο πλαίσιο, να συγκροτήσουν ένα ενιαίο μέτωπο διαχείρισης του μεταναστευτικού-προσφυγικού ζητήματος. Το πρόβλημα κρύβεται επιμελώς κάτω από το χαλί, τη στιγμή που έστω και μια υποτυπώδης ενιαία αναπτυξιακή πολιτική η οποία θα χτυπoύσε το πρόβλημα στη ρίζα του (στις ίδιες της χώρες προέλευσης, δηλαδή), θα έφερνε -αν όχι τη λύση, τουλάχιστον- πολύ πιο βιώσιμα αποτελέσματα από τη μονιμότητα των εικόνων με μη διαχειρίσιμες νηοπομπές εξαθλιωμένων στα νερά της Μεσογείου. Αλλά, φευ. Η βιωσιμότητα της νομισματικής ένωσης και η σταθερότητα του τραπεζικού συστήματος, στέκουν πολύ υψηλότερα στην ατζέντα της βρυξελλιώτικης νομενκλατούρας από μια κάποια ανθρωπιστική κρίση της οποίας η ίδια “τυγχάνει” γενεσιουργός αιτία.
Και να που έφτασε η ώρα να δουν οι αριθμολάγνοι εταίροι μας τον ανθρώπινο εφιάλτη έξω από το σπίτι τους. Οι πρόσφυγες, πλέον, πέρα από τον ελληνικό, τον ιταλικό και τον ισπανικό «παράδεισο», ψάχνουν κι άλλες παραδείσιες πόρτες, αυτή τη φορά στις χώρες της κεντρικής και βόρειας Ευρώπης.
Μια από αυτές είναι και η Ισλανδία της οποίας η κυβέρνηση εξέδωσε απόφαση για υποδοχή και φιλοξενία 50(!) προσφύγων… Η ανορθολογική αυτή στάση, η οποία αποδεικνύει ότι τα μυθικά τρολ μετεγκαταστάθηκαν από τη Σκανδιναβία στη γειτονική και αφιλόξενη ισλανδική γη, προκάλεσε την αντίδραση από τα κάτω, ενεργοποιώντας τα φιλάνθρωπα αντανακλαστικά της ισλανδικής κοινωνίας των πολιτών.
Συγκεκριμένα, μετά από πρωτοβουλία της συγγραφέως Bryndis Bjorgvinsdottir, αναπτύχθηκε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ένα κίνημα συμπαράστασης από περίπου 10.000 ενεργούς ισλανδούς πολίτες (το 1% περίπου του συνολικού πληθυσμού) που δηλώνουν πρόθυμοι να φιλοξενήσουν στα σπίτια τους κάποιον από τους πρόσφυγες. Κι όλα αυτά, μέσα σε μόλις 24 ώρες. Η κίνησή αυτή, λειτούργησε ως μοχλός πίεσης που ανάγκασε την κυβέρνηση να αναθεωρήσει τη στάση της, με τον υπουργό Πρόνοιας να δηλώνει ανοιχτός στο θέμα της επανεξέτασης του αριθμού των προσφύγων που θα δεχτεί.
Ας προσφερθεί η είδηση αυτή ως τροφή για σκέψη προς την δική μας -κατ ευφημισμόν επονομαζόμενη- κοινωνία των πολιτών, η οποία πέρα από ψυχόπονους βερμπαλισμούς καλό θα ήταν να σκεφθεί και το κατά πόσο θα ήταν διατεθειμένη να ανοίξει το δικό της το σπίτι και να φιλοξενήσει έναν πρόσφυγα. Γιατί πέρα από τις αυτονόητες απαιτήσεις μας να ζητάμε την ενεργό δράση ενός (κατά τ’ άλλα) ανάπηρου κράτους επί του μεταναστευτικού ζητήματος, ίσως θα πρέπει να επανεξετάσουμε και την προσωπική μας στάση απέναντι στο θέμα. Άλλωστε, κάτι θα πρέπει να έχει πάρει το αυτί μας από τα αφηγήματα των παππούδων και των γιαγιάδων μας…
