Το Positively Different Short Film Festival επιστρέφει για τέταρτη χρονιά και στο φετινό φεστιβάλ αποφάσισε να μιλήσει για τους ανθρώπους που αντιστέκονται και ζουν σε ένα δυστοπικό παρόν. Οι άνθρωποι που συμμετέχουν στο φεστιβάλ θέλουν να ανοίξουν ένα διάλογο με την κοινωνία, να δείξουν τα πολυπολιτισμικές έργα τους και να προσπαθήσουν να καλλιεργήσουν το αίσθημα της οικειότητας. Τα ντοκιμαντέρ και οι ταινίες μικρού μήκους του φεστιβάλ είναι ένα αντίδοτο στη δυστοπία της καθημερινότητας.
Εμείς μιλήσαμε με τη σκηνοθέτιδα Βέρα Ιόνα Παπαδοπούλου για την ταινία μικρού μήκους “Ξύπνησα 18” που μιλά για ασυνόδευτους ανήλικους και τους παρακολουθεί στη μετάβασή τους στην ενηλικίωση και την ξαφνική διακοπή κάθε υποστηρικτικού πλαισίου που είχαν στους χώρους φιλοξενίας (όπως πρόσβαση σε στέγαση, ευκαιρίες εκπαίδευσης, ψυχολογική υποστήριξη). Μια ταινία για τα όνειρα, τις διαψεύσεις, τους φόβους και την ελπίδα έξι νεαρών ανθρώπων.
Η παραγωγή της ταινίας είναι του SolidarityNow στο πλαίσιο του προγράμματος “Χτίζοντας το μέλλον. Ανταλλάσσοντας καλές πρακτικές μετάβασης των παιδιών μεταναστών στην ενηλικίωση”, που χρηματοδοτείται από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Ασύλου, Μετανάστευσης και Ένταξης και το Συμβούλιο της Ευρώπης. Η ίδια έχει μεγαλώσει σε μια διαπολιτισμική οικογένεια και ζούσε στην Ουκρανία (στην Οδησσό). Ξέρει ότι η ζωή των ασυνόδευτων παιδιών δεν είναι εύκολη. Ενηλικιώνονται στην Ελλάδα, ξένοι, χωρίς οικογένεια, χωρίς να ξέρουν τι θα κάνουν στο μέλλον. Μένουν σε ένα ξενώνα μέχρι τα 18 και μόλις ενηλικιωθούν δεν ξέρουν τι τους περιμένει την επόμενη ημέρα.
“Δεν έχουν καμία σταθερά. Μετά τα 18 ουσιαστικά αρχίσουν ξανά από το μηδέν. Είναι μετέωρα. Θεωρούνται και πάλι ξένοι. Κάποια από τα παιδιά που εμφανίζονται στο ντοκιμαντέρ έμειναν και στο δρόμο, κάποια έμαθαν να μιλούν ελληνικά, κάποια δικαιούνται πολιτικό άσυλο. Δεν είναι ποτέ απλός ο λόγος που βρέθηκαν στη χώρα μας. Προσωπικά, με ενδιέφερε να μάθω για τα όνειρά τους. Τι σκέφτονται για το μέλλον τους. Με συγκίνησαν. Κουβαλούν μια άλλου είδους σοφία. Έχουν ζήσει δύσκολα αλλά κάπως τα κατάφεραν. Υπάρχουν τόσα άλλα παιδιά που δεν τα κατάφεραν. Χωρίς χαρτιά δεν μπορείς να δουλέψεις και μένεις εκτός του συστήματος. Γίνεσαι αόρατος. Γυρίσαμε την ταινία τον Ιούλιου του 2022. Σήμερα μόνο τα τρία παιδιά έχουν παραμείνει στην Ελλάδα. Τα υπόλοιπα έφυγαν, παράνομα. Το θέμα είναι σημαντικό, προσπαθούμε να το μάθει και ο κόσμος και να ανοίξει ο διάλογος. Να το δει ο θεατής και να αποκτήσει ενσυναίσθηση. Να τους δώσουμε φωνή. Κι αυτό είναι αντίσταση”. Είναι γυρισμένο στα Εξάρχεια. Ακούς ένα παιδί από την Γκάμπια που θέλει να γίνει ποδοσφαιριστής να λέει: “Μόλις έγινα 18 και ίσως σε λίγους μήνες να είμαι στον δρόμο. Σαν παιδί δεν μου δόθηκε ποτέ η ευκαιρία να ζήσω τα όνειρά μου (…)”. Ο Bubarak διηγείται την ιστορία του και είναι ένας από τους έξι πρωταγωνιστές της ταινίας μικρού μήκους “Ξύπνησα 18”.
Αυτό το παιδί κατάφερε να γίνει δεκτός σε ένα σχολείο στα Εξάρχεια αλλά η περιοχή θεωρείται απαγορευμένη για τα παιδιά αυτά γιατί δεν έχουν χαρτιά και έχει συνεχείς ελέγχους από την αστυνομία. “Προσπαθεί να κάνει το παιδί ένα βήμα αλλά του κόβεις τα φτερά” λέει η σκηνοθέτιδα. Αυτά τα παιδιά έμαθαν να δέχονται την πραγματικότητα όπως ακριβώς είναι. Το ίδιο συνέβη και στην Βέρα Ιόνα Παπαδοπούλου που ο πόλεμος στην Ουκρανία άλλαξε εντελώς τη ζωή της. “Όταν συμβαίνει κάτι τόσο συνταρακτικό στη ζωή σου είτε βουλιάζεις ή προχωράς δυναμικά. Αρχίζεις να βλέπεις τη ζωή πιο απλά και να δέχεσαι ότι όλα αλλάζουν σε μια στιγμή“.
