Αν υπάρχει ένα στάδιο στη ζωή μας που κινδυνεύουμε να μετατραπούμε σε αφόρητα κλισέ, αυτό είναι τα 30. Η ιδέα της “άπλας” χρόνου αρχίζει να συρρικνώνεται. Καλείσαι να εφεύρεις νέες απαντήσεις στις αχρείαστες κοινωνικές πιέσεις. “Πότε θα κάνεις παιδιά;”, “Πότε θα παντρευτείς;”. Η απάντηση “μικρή είμαι ακόμα” δεν σου φαίνεται επαρκής, ούτε ακριβώς αληθής. Έχεις ήδη χάψει τον μύθο πως στα 30 σταματάς να αστειεύεσαι και γίνεσαι στα αλήθεια ο σκηνοθέτης του ίδιου σου του μύθου.
Δεν αργείς να καταλάβεις πως το αν θέλεις να κάνεις παιδιά ή όχι δεν είναι μια απόφαση αμιγώς ενστικτώδης. Πως εκείνο το γραφικό “εγώ πότε θα γίνω μάνα;” της Δήμητρας Παπαδοπούλου στο “Σ’αγαπώ, Μ’αγαπάς” δεν είναι απλώς μια γραφική απεικόνιση του στερεοτύπου που θέλει τις γυναίκες γεννημένες μανούλες, πάντα έτοιμες και τρυφερές. Όχι. Είναι περισσότερο μια απόροια της έλλειψης χρονικού περιθωρίου να το μάθουν. Μπορεί να μην είσαι καθόλου έτοιμη για μια εγκυμοσύνη ή για τη μητρότητα σαν concept, αλλά αν είσαι 36, με την κοινωνία στο αυτί σου και τον γυναικολόγο μπροστά σου να σου λέει πως τα περιθώρια στενεύουν, η “επιλογή”, η “απόφαση” και το “ένστικτο” είναι μικρές επινοημένες πολυτέλειες.
Το 2023 οι γυναίκες δεν περιμένουμε έναν καλό γαμπρό στα 20 μας όπως οι γιαγιάδες και σε κάποιες περιπτώσεις οι μαμάδες μας. Καριέρα, ταξίδια, ερωτικές εμπειρίες, dating, μεταπτυχιακά και διδακτορικά είναι προτεραιότητες από τη στιγμή που συνειδητοποιήσαμε πως δεν ήρθαμε στον κόσμο ως “αναπαραγωγικές μηχανές” όπως μάς χαρακτήριζαν παλιότερα βιβλία ιατρικής. Ωστόσο, δεν παύουμε να ερχόμαστε σε ένα σημείο που όσο snooze και αν πατούσαμε στη σκέψη, κάποια στιγμή ερχόμαστε αντιμέπωπες με τον ελέφαντα στο δωμάτιο: τον ρολόι που τρέχει και μας κάνει να αντιμετωπίζουμε το σώμα μας σαν ορολογιακή βόμβα.
Ρωτήσαμε δέκα γυναίκες Millennials, που δεν έχουν γίνει ακόμα μητέρες, αλλά θέλουν στις περισσότερες περιπτώσεις, γιατί αναβάλουν τη μητρότητα. Δικαιολογίες των λαϊφσταϊλάδικων των 00s δεν αποτελούν δικές τους σκέψεις. Οικονομικοί λόγοι, έλλειψη κατάλληλου συντρόφου και μια αίσθηση ότι ο κόσμος είναι ένα τεράστιο χάος είναι μερικά από τα εμπόδια που καλούνται να αντιμετωπίσουν. Μερικές δεν νιώθουν έτοιμες να “αφήσουν το μικρό παιδί που κρύβουν μέσα τους”, άλλες κάνουν ψυχανάλυση θέλοντας να μην περάσουν παιδικά τους τραύματα στα δικά τους παιδιά, άλλες έμαθαν πως τα περιθώρια για εκείνες είναι ακόμα πιο στενά και προχώρησαν ήδη στην πρώτη τους κρυοσυντήρηση.
“Η μητρότητα είναι μια συζήτηση που κάνουμε συχνά με τις φίλες και τις συναδέλφισσές μου” | Έλενα, αρχαιολόγος-μουσειολόγος σε σύμβαση, 28 ετών, σε μονογαμική σχέση
“Πιστεύω πως η μητρότητα είναι μια μοναδική σχέση ζωής. Τη θεωρώ την πιο ουσιαστική σχέση. Χαρακτηριστικά, όσο ήμουν μόνη μου και έξαλλη με το ανδρικό φύλο, πήγαινα στη μάνα μου όσο έπλενε τα πιάτα και της φώναζα στο άκυρο ότι εγώ δε θα γίνω σύζυγος κανενός! Και μου λέει η γυναίκα, γεμάτη σαπουνάδες, ‘μη γίνεις παιδάκι μου, σου εύχομαι όμως να γίνεις μαμά, γιατί δεν υπάρχει άλλη αντίστοιχη και ουσιαστική σχέση’. Και όσο ήμουν μόνη μου δε μου περνούσε καν από το μυαλό να γίνω μαμά. Αλλά από όταν γνώρισα το σύντροφό μου, όχι μόνο μου περνάει, αλλά μου βγαίνει αβίαστα, σε σημείο που να φαντάζομαι πώς θα είναι τα παιδιά μας.
Έχω πάρει απόφαση ότι θέλω να κάνω παιδιά, αλλά δεν έχω μπει ακόμη στη διαδικασία. Δεν είναι μια εύκολη απόφαση για καμία γυναίκα. Δεν έχω συζητήσει ακόμη με το γυναικολόγο μου, αλλά είναι μια συζήτηση που κάνουμε συχνά με τις φίλες μου και με τις συναδέλφισσες. Και φυσικά είναι μια διαδικασία που θα σκεφτόμουν χωρίς δεύτερη σκέψη.
Προφανώς και με καθυστερεί ο οικονομικός παράγοντας και όλη αυτή η αστάθεια και επαγγελματική ανασφάλεια. Επίσης, ένα άλλο θέμα που θα ήθελα να θίξω είναι η αδικία απέναντι στις συμβασιούχες μαμάδες, μιας και είναι υποχρεωμένες να γυρίσουν στη δουλειά τρεις μήνες μετά τη γέννηση του παιδιού τους. Με όσες συμβασιούχες έχω μιλήσει, μου έχουν πει ακραίες ιστορίες, με το ότι καθημερινά έπρεπε να πάνε στην τουαλέτα να βγάλουν το γάλα και άλλες σοκαριστικές ιστορίες. Όποτε αυτός είναι ακόμη ένας παράγοντας που με καθυστερεί από το να γίνω μαμά άμεσα.”
“Η μητρότητα δεν είναι καθόλου εύκολη υπόθεση και ευθύνεται ο περίγυρος για αυτό” | Ναταλία, Digital Marketing Specialist, 30 χρονών, single
“Έχω αρκετές σκέψεις για τη μητρότητα. Από μικρή δεν με αφορούσε πολύ το concept και όσο μεγάλωνα και το σκεφτόμουν καλύτερα έβρισκα κι άλλους λόγους να μην κάνω παιδί. Αν και φίλες μου έχουν ήδη κάνει ή περιμένουν παιδιά, χαίρομαι να είμαι η καλή θεία που μπορεί να βοηθήσει όποτε χρειαστεί, αλλά δεν έχει αυτή τη δέσμευση. Με φοβίζει που ακατάλληλοι άνθρωποι φέρνουν στον κόσμο ένα παιδί χωρίς να έχουν τα κατάλληλα “εργαλεία” να το μεγαλώσουν!
Προς το παρόν (γιατί δε θέλω και να είμαι απόλυτη) δεν θέλω να κάνω παιδί. Να πω επίσης ότι έχω κάνει μια έκτρωση (με τον πρώην σύντροφό μου με τον οποίο χωρίσαμε πριν πέντε μήνες μετά από 7 χρόνια σχέσης) γιατί δεν ένιωθα πως ήμουν έτοιμη για κάτι τέτοιο. Σοκαρίστηκα με την αντιμετώπιση των γυναικολόγων (η πλειοψηφία των οποίων είναι άντρες, πόση εντύπωση μου κάνει αυτό!) και την έλλειψη υποστήριξης στο θέμα. Η επέμβαση ήταν δύσκολη (πόνος 10/10) αλλά η κοινωνική αποδοχή ήταν δυσκολότερη.
Η μητρότητα δεν είναι καθόλου εύκολη απόφαση. Και κυρίως ευθύνεται ο περίγυρος γι’αυτό! Ειδικά σε μια μακροχρόνια σχέση, όλοι ρωτάνε πότε θα βάλετε μπρος για ένα παιδάκι, καλά μωρέ μικρή είσαι ακόμα, προλαβαίνεις, ποιος θα σε προσέχει όταν γεράσεις, και άλλα τέτοια ωραία. Ευτυχώς η οικογένεια μου δε με πίεσε ποτέ να κάνω παιδί, αλλά κοινωνικά έχουμε πολλά θέματα να λύσουμε ακόμα μέχρι να αποδεχθούμε ότι ο διπλανός μας μπορεί να ζήσει τη ζωή του όπως θέλει.”
“Βλέπω ανθρώπους να κάνουν παιδιά και αναρωτιέμαι, δεν βλέπουν τι γίνεται στον κόσμο;” | Ευγενία, εκπαιδευτικός, 34 ετών, έχει συνάψει σύμφωνο συμβίωσης
“Μου προκαλεί άγχος το concept ‘μητρότητα’. Αισθάνομαι ότι οριακά μπορώ να υποστηρίξω τον εαυτό μου και οικονομικά αλλά και συναισθηματικά, πόσο μάλλον ένα παιδί, με τα δεδομένα που αντιμετωπίζουμε. Βλέπω ανθρώπους γύρω μου να κάνουν παιδιά και αναρωτιέμαι “καλά δεν βλέπουν τι γίνεται στον κόσμο;”
Από την άλλη αγαπώ τα παιδιά, ο σύντροφός μου είναι κατάλληλος και υποστηρικτικός σε οτιδήποτε και κάποια στιγμή θα ήθελα να κάνω δικό μου παιδί, ακόμη κι αν ξέρω ότι θα αντιμετωπίσει ακραίες δυσκολίες στο μέλλον.
Ενώ θα ήθελα να κάνω παιδιά, δεν το έχω επιδιώξει προς το παρόν. Δεν έχω μπει σε καμία διαδικασία. Κυρίως επειδή μου φαίνεται βουνό. Μου φαίνεται στρεσογόνα η διαδικασία και είμαι σίγουρη ότι θα με δυσκολέψει οικονομικά. Ο οικονομικός παράγοντας είναι ο πρώτος που με καθυστερεί. Αν ήμουν πιο άνετα θα έπαιρνα ευκολότερα την απόφαση.
Έχω αρχίσει να αισθάνομαι την πίεση της ηλικίας μου. Σκέφτομαι δηλαδή, αν δεν κάνω τώρα παιδί, πότε περιμένω να το κάνω; Όσο μεγαλώνω όσο πιο δύσκολο θα είναι για το σώμα μου, θα έχω λιγότερες αντοχές κλπ. Δεν με ενδιαφέρει καθόλου η άποψη της κοινωνίας, δεν αισθάνομαι πίεση από εκεί. Ούτε από την οικογένειά μου αισθάνομαι πίεση, δεν έχει προβάλει ποτέ κανείς τις δικές του προσδοκίες πάνω μου – είμαι από τις τυχερές!”
“Η μητρότητα είναι ένα σενάριο που αναγκάζομαι να εξετάσω λόγω έλλειψης βιολογικού χρόνου” | Βάσια, 29, Ελεύθερη Επαγγελματίας και Σύμβουλος Ερευνητικών Προγραμμάτων, μπλεγμένη σε situationships
“Η μητρότητα μου φαίνεται σαν ένα μακρινό σενάριο που τρόπον τινά «οφείλω» να εξετάσω στην παρούσα φάση λόγω έλλειψης βιολογικού χρόνου. Η μητρότητα άλλοτε μου μοιάζει σαν μια τρομακτική ευθύνη να μεγαλώσεις ένα μικρό πλασματάκι και να του μάθεις με αγάπη και σεβασμό τι συμβαίνει στον κόσμο γύρω του, όταν κι εσύ καλά καλά δεν έχεις καταλάβει και ταυτόχρονα μια διαδικασία γεμάτη χαρά από την φροντίδα ενός σημαντικού άλλου. Οι ευθύνες, η οικονομική κατάσταση, η εργασία που αγαπώ και δεν θέλω να αφήσω στην άκρη δεν με κάνουν να το σκέφτομαι για την ώρα. Ένας υποστηρικτικός, κυρίως συναισθηματικά, σύντροφος θα ήταν σίγουρα στοιχείο για να σκεφτώ σοβαρά το concept.
Δεν είμαι αρνητική στο σενάριο να μην κάνω παιδιά, ωστόσο βλέποντας το πόσο πολύ κρίνονται οι γυναίκες για αυτή την απόφαση, επιλογή ή συγκυρία στη ζωή τους, δεν το βρίσκω ένα απόλυτα ευχάριστο σενάριο στο διηνεκές. Το να μην ακολουθήσεις το ρεύμα και τη νόρμα δεν είναι εύκολο, χωρίς να σημαίνει πως το να μην κάνεις παιδιά αποτελεί κάποιου είδους επαναστατική πράξη. Θα ήθελα να είναι κανονικότητα να μην θεωρείται μέρος του “βιογραφικού” μιας γυναίκας με την έννοια πως η κοινωνία το ιεραρχεί ως μέσο για την «πλήρωση» και ολοκλήρωση. Και ίσως μου λείπουν και τα πρότυπα γυναικών που τελικά αποφάσισαν να μην κάνουν παιδιά και δεν τις ρωτούσαν κάθε τρεις και λίγο αν το μετάνιωσαν.
Το ζήτημα της κρυοσυντήρησης το συζητάω συχνά με φίλες και με προβληματίζει πως δεν έχουμε την ενημέρωση και περιμένουμε να έρθει η στιγμή να το θέσουμε σε γιατρό ή να μας το θέσει για να ανοίξει η συζήτηση. Θα ήθελα να έχουμε πρόσβαση στην ενημέρωση για τις επιλογές που έχουμε, να αξιολογήσουμε τα υπέρ και τα κατά και ιδανικά όπως και στην Κύπρο να επιχορηγείται κρατικά αυτή η επιλογή. Όπως ακούω είναι μια τρομερά κοστοβόρα απόφαση και διαδικασία.”
“Δεν είμαι έτοιμη να απαλλαγώ από το μικρό παιδί που κρύβω μέσα μου” | Εύα, 31, ιδιωτική υπάλληλος, σε σχέση
“Η μητρότητα είναι ένα next level challenge, ίσως ένα δέσιμο πρωτόγνωρο που δεν θα γνωρίσεις αν δεν κάνεις αυτό το βήμα. Πρωτόγνωρα συναισθήματα, ευθύνη και αγωνίες, με βεβαιότητα μια εμπειρία που σε αλλάζει για πάντα.
Αν και πλέον η πλάστιγγα γέρνει προς την θετική απάντηση, το να γίνω μητέρα είναι κάτι που με τρομάζει σε πολλά επίπεδα-προσωπικό, κοινωνικό, οικονομικό… Αυτός είναι και ο λόγος που δεν έχω προβεί σε περαιτέρω πιο ουσιαστικές διαδικασίες για αυτό το σκοπό- είναι ακόμα κάτι νέο μέσα μου, δεν είμαι έτοιμη να απαλλαγώ από το μικρό παιδί που κουβαλάω και να επωμιστώ τις ευθύνες μιας τέτοιας επιλογής… ακόμα!
Πιο πολύ από όλα πιέζει η ίδια η φύση. Είναι μια απόφαση που πρέπει να παρθεί άμεσα όχι μόνο για το θέμα της γονιμότητας αλλά και της αντοχής που χρειάζεται αυτή η επιλογή στην πορεία της. Η κοινωνία σε κρίνει ναι, έτσι και αλλιώς, επιλογή σου είναι αν θα την ακούσεις ή όχι. Και όπως μου έλεγε πάντα η δίκη μου μητέρα, «χαρούμενος αυτός που έχει παιδιά, εξίσου χαρούμενος κι αυτός που δεν έχει». Δεν θα σε κάνει ευτυχισμένο ένα παιδί, ας μην είναι αυτοσκοπός μα, γιατί έτσι πιθανόν να μην ευτυχήσει καμία από τις δυο πλευρές.”
“Η μητρότητα έχει μια αρνητική χροιά στο μυαλό μου” | Δέσποινα, 33, Marketing Team Lead, σε σχέση
Το concept μητρότητα έχει μια αρνητική χροιά στο μυαλό μου. Είναι σαν ξαφνικά να βάζουμε μια άλλη ταμπέλα στη ζωή της γυναίκας και να μεταφέρουμε όλο τα βάρος σε εκείνη και στις υποχρεώσεις της. Φυσικά υπάρχει και η πατρότητα αλλά τουλάχιστον εγώ δεν έχω νιώσει ότι ο τρόπος με τον οποίο αναφερόμαστε σε αυτή έχει την ίδια συχνότητα και βαρύτητα.
Έχω αποφασίσει σίγουρα ότι στα επόμενα 5 χρόνια δεν θέλω να γίνω μητέρα. Δεν μπορώ να πω ότι είμαι κάθετη στο «για πάντα». Δεν έχω νιώσει σίγουρα να το θέλω στο σήμερα. Δεν έχω κινήσει κάποια από αυτές τις διαδικασίες και δεν το έχω συζητήσει με το γυναικολόγο μου. Περνάω καλά σαν μονάδα και ξέρω ότι αν κάνω παιδί θα πρέπει να περιορίσω οικονομικά πάρα πολλά από αυτά που με κάνουν να περνάω καλά ειδικά τα τρία πρώτα χρόνια (έξοδοι ο,τι ώρα και μέρα θέλω, ταξίδια, μικρές καθημερινές στιγμές ανευθυνότητας, το να μένω σε μια περιοχή που γουστάρω, αλλα ίσως είναι ακριβή σε συνδυασμό με τα έξοδα παιδιού, η ελευθερία των διακοπών μου). Γενικα θα ήθελα να έχω αρκετά παραπάνω λεφτά από αυτά που βγάζω τώρα για να το σκεφτώ σε ένα ρεαλιστικό πλαίσιο όπου και εγώ θα είμαι χαρούμενη.
Δεν νιώθω πίεση από πουθενά. Ούτε από την κοινωνία, ούτε από την οικογένειά μου.
“Από τότε που έμαθα πως δεν είναι σίγουρο ότι θα μπορέσω να κάνω παιδί, έχουν αλλάξει τα πάντα” | Άντζελα, 33, Project Manager στη Δημόσια Υγεία, έχει συνάψει σύμφωνο συμβίωσης
“Πριν έναν χρόνο θα απαντούσα σχετικά με τη μητρότητα κάπως έτσι: θα ήθελα στο μέλλον να κάνω παιδί, αλλά ακόμα δεν το έχω θέσει σε συγκεκριμένα χρονικά πλαίσια. Αυτό άλλαξε όταν έκανα μια απλή εξέταση και αντιληφθήκαμε με την γιατρό μου ότι τα χρονικά μου περιθώρια δεν είναι καθόλου χαλαρά και δεν είναι καθόλου σίγουρη η απόκτηση ενός παιδιού για μένα. Όποτε σήμερα η απάντηση μου στην ερώτηση σου είναι: θέλω να γίνω μητέρα πολύ και πολύ άμεσα. Φαντάζομαι από εδώ και πέρα τα ΣΚ μου τελείως αφιερωμένα σε αυτό. Ονειρεύομαι λεπτομερώς τη ζωή μου με ένα παιδί. Ποσό cool θα είμαι, τι ερεθίσματα θέλω να του δώσω κλπ κλπ κλπ!
Έχω ήδη κάνει την πρώτη μου κρυοσυντήρηση και μέσα στους επόμενους μήνες, αν δεν καταφέρω να μείνω έγκυος φυσιολογικά, θα προχωρήσω στην εξωσωματική αυτόν ή νέων, ό,τι κρίνουν καλύτερα για μένα οι γιατροί μου. Το παιδι για μενα αυτή την στιγμή είναι πρωταρχικός στόχος. Χωρίς βέβαια να με στρεσάρει υπερβολικά. Έχω πάρει την απόφαση να κάνω παιδί και θα το κάνω.
Πάντα είχα στο μυαλό μου ότι θέλω να κάνω κάποια στιγμή παιδιά. Θα έλεγα πως οι κύριοι παράγοντες που δεν το είχα κάνει ως τώρα ήταν ο σύντροφος μου που δεν ήθελε νωρίτερα, οι πολύ δύσκολες χρονιές των μνημονίων όπου για εμένα συνέπεσαν με την αρχή της καριέρας μου. Μια εποχή που δούλευες πολύ, για πολύ λίγα λεφτά και με φοβερή ανασφάλεια.
Πριν μάθω για το δικό μου «θέμα», είχε περάσει πολλές φορές από το μυαλό μου η σκέψη ότι δεν θέλω παιδί, νεότερη περνούσε πολύ συχνά. Όταν όμως μου ανακοίνωσαν πως υπάρχει περίπτωση να μην μπορώ φυσιολογικά ή τέλος πάντων να μην είναι εύκολο για μένα, ήταν σαν να ανέβηκε ο δείκτης μέτρησης της θέλησης μου για παιδι .. από το 30% στο 1000%. Αυτό το καταθέτω γιατί για μένα ήταν μια πολύ ιδιαίτερη στιγμή και η πεποίθηση ότι όλες μένουν έγκυες πανεύκολα γεμάτες χαρά, ανατράπηκε. Η σκέψη πια του να μην καταφέρω να κάνω παιδί με στεναχωρεί αφάνταστα.
Δεν ένιωσα ποτέ πιεσμένη, ούτε από την κοινωνία ούτε από την οικογένεια. Αυτό δεν σημαίνει βέβαια ότι δεν υπάρχει πίεση. Μπορεί η μητέρα μου να μην μου το εκφράζει συχνά, αλλά πιστεύω πως το σκέφτεται συχνά. Η μόνη πίεση που νιώθω είναι το βιολογικό μου ρολόι και τα ωάρια που χάνω κάθε μήνα. Δεν περνάω καθόλου καλά στην περίοδο μου, δεν θελω να την βλέπω να έρχεται γιατί νιώθω πως ακόμα ένα μήνα έχασα ένα ωάριο και δεν κατάφερα να μείνω έγκυος.”
“Πώς βρίσκεις συνοδοιπόρο για ένα τέτοιο ταξίδι όπως η μητρότητα” | Σοφία, 37 ετών, ελεύθερη επαγγελματίας, single
“Η μητρότητα πλέον μου προκαλεί αμφιθυμία. Ήμουν από τις γυναίκες που από μικρή ήθελα να κάνω παιδιά ή έτσι πίστευα. Με τα χρόνια βλέποντας ζευγάρια αλλά και άτομα μόνα, και τους λόγους για τους οποίους κάποιοι έπαιρναν αυτή την απόφαση όπως και την εξέλιξη αυτών των οικογενειών έβρισκα τον εαυτό μου να αναρωτιέται για πολλά. Το μεγαλύτερο όμως ερώτημα/ζητούμενο για μένα είναι πως βρίσκεις τον συνοδοιπόρο σου για ένα τέτοιο “ταξίδι”.
Δεν έχω πάρει καμία απόφαση, αυτά θεωρώ είναι πράγματα που μπορούν ούτως ή άλλως να αλλάξουν πολύ γρήγορα από εκεί που δεν το περιμένεις, αλλά έχω σίγουρα αναθεωρήσει την σιγουριά που είχα για το ότι θέλω να γίνω μητέρα για πολλούς και διάφορους λόγους.
Δεν έχω κάνει κρυοσυντήρηση ωαρίων ή εμβρύου. Είχα μια προσέγγιση από την γυναικολόγο μου κάποια στιγμή, με είχε ενημερώσει ότι υπάρχει η επιλογή κρυοσυντήρησης ωαρίων. Είναι μια διαδικασία που νιώθω ότι δεν με αντιπροσωπεύει καθόλου, το βλέπω πιο πολύ σαν μπίζνα που βρίσκει πρόσφορο έδαφος στις ίδιες ανασφάλειες που θα έπρεπε να αποτινάξουμε από πάνω μας σαν γυναίκες, παρά σαν εργαλείο χειραφέτησης μέσω του ελέγχου του χρόνου. Μπορώ όμως να καταλάβω ότι για άλλες γυναίκες μπορεί να λειτουργεί θετικά.
Ο λόγος που δεν έχω κάνει παιδιά είναι ότι δεν έχω βρει τον άνθρωπο που δίπλα του θα νιώσω ότι θέλω να κάνω ένα τέτοιο βήμα πάρα την τρέλα μέσα στην οποία ζούμε. Όπως είπα και παραπάνω ο συνοδοιπόρος, σε αυτό που κανείς δεν σου εγγυάται πως θα εξελιχθεί, είναι το σημαντικότερο κομμάτι. Οικογένεια κατά την γνώμη μου είναι και δύο (χωρίς παιδιά). Θα ήθελα πρώτα να νιώσουμε και οι δυο αυτό και μετά αν το θελήσουμε να γίνουμε γονείς και να αντιμετωπίσουμε όλη την επισφάλεια και τις δυσκολίες που διογκώνονται κάνοντας ένα παιδί στην Ελλάδα του σήμερα.
Η κοινωνική και οικογενειακή πίεση καραδοκούν στη γωνία και σε χτυπούν εκεί που δεν το περιμένεις. Το πιο κουραστικό είναι όταν συνειδητοποιώ πόσο δύσκολο είναι εγώ η ίδια να απελευθερώσω τον εαυτό μου από όλα αυτά τα στερεότυπα, το άγχος που με καταβάλει ανά διαστήματα για τον χρόνο που περνάει, για τα περιθώρια που στενεύουν ασφυκτικά, για όλες τις αμήχανες στιγμές και τις κλισέ εκφράσεις “Μα καλά τέτοιο κορίτσι, τι κάνεις;”, “Αντε τώρα σειρά σου!”, μιας και είμαι η μεγαλύτερη από τρεις αδερφές, οι οποίες έχουν ήδη παιδιά. Αυτή η παθητική βία που πολλές φορές δεν γίνεται καν αντιληπτή από τον άλλο αλλά εσένα σε τσακίζει και σε κάνει κομμάτια κάποιες φορές μέσα στην δική σου μοναξιά και αρχίζεις να πιστεύεις πως ίσως όντως κάτι πάει λάθος με σένα. Και άλλες απλά να θέλεις να φωνάξεις “Σκάσε” σαν ηρωίδα ταινίας του Ταραντίνο, αλλά μένεις να χαμογελάς υπακούοντας για άλλη μια φορά στις κοινωνικές νόρμες, μην σε πούνε και τρελή. Και όλα αυτά για κάτι που τελικά δεν ξέρεις καν αν όντως το θέλεις πραγματικά ή απλά έτσι σου μάθανε.”
“Έχω τις γάτες μου ήδη για παιδιά” | Μαρίνα, 36 ετών, ιδιωτική υπάλληλος, παντρεμένη
“Οι σκέψεις μου για τη μητρότητα είναι εν πολλοίς διαχασμένες. Θεωρώ ότι η γονεικότητα σε φέρνει αντιμέτωπο με αρχέγονους υπαρξιακούς φόβους όπως της απώλειας και της συνείδησης της θνητότητάς μας και εγώ δεν είμαι έτοιμη να τους αντιμετωπίσω. Είμαι σίγουρη ότι η μητρότητα μπορεί να εμπνεύσει τα ιερά συναισθήματα αγάπης και προστασίας που δεν μπορούν να συγκριθούν με ό, τι έχουμε βιώσει μέχρι εκείνη τη στιγμή αλλά παράλληλα η ευθύνη που συνεπάγεται προς ώρας μου φαίνεται αβάσταχτη.
Δεν το έχω αποφασίσει ακόμα και είμαι τυχερή που έχω έναν σύντροφο που ενώ θέλει να γίνει πατέρας είναι πολύ ανοιχτός σε όλα τα ενδεχόμενα. Ο τωρινός γυναικολόγος μου είναι πολύ σπάνιος κατ’εμέ γιατί μέχρι πολύ πρόσφατα γιατροί που είχα επισκεφθεί ζητώντας αντισυλληπτικά χάπια με απέτρεπαν γιατί στην ‘ηλικία΄ μου και παντρεμένη έπρεπε να βιαστώ να τεκνοποιήσω χωρίς να συντρέχουν ιατρικοί λόγοι να μην τα πάρω. Σε συζητήσεις μαζί του λοιπόν συμφωνήσαμε πως τώρα πλέον δεν θα προχωρήσω σε κρυοσυντήρηση.
Πιστεύω η ηλικία μου θα έπρεπε να με πιέζει περισσότερο αλλά νιώθω ότι έχω χρόνο καθώς η κοινωνία έχει προχωρήσει και βλέπουμε όλο και περισσότερες γυναίκες να γίνονται μητέρες μετά τα 40. Από την άλλη σίγουρα παρατηρώ στον περίγυρό μου να εκφράζει (άλλες φορές δυνατά και άλλες σιωπηλά) την περιέργεια του γιατί παντρεύτηκα ένα μικρότερο μου άντρα και δεν θέλω να γίνω μάνα, να με ρωτάνε ευθέως γιατί δεν έχω κάνει ακόμα παιδιά ή γιατι δεν βάζω τα ωάρια μου στην ‘κατάψυξη’ οπότε εκεί αναγκάζομαι να τους απαντήσω όπως ακριβώς με βλέπουν (σαν προϊόν με ημερομηνία λήξης) ότι τώρα πλέον μπαγιάτεψα και δεν σώζεται η κατάσταση. Πέρα από την πλάκα μπορώ να κατανοήσω ότι η κοινωνία κάνει πάνω μου τις δικές της προβολές αλλά άλλο αυτό και άλλο η αγένεια και η αδιακρισία. Ευγνωμονώ την μητέρα μου που αν και μεγαλύτερης ηλικίας (και η ίδια με έκανε στα 30+ εποχές που οι γυναίκες έκανα παιδια στα 20s) με μεγάλωσε προτρέποντάς με να γίνω ανεξάρτητη και ελεύθερη και δεν μου γέμισε το κεφάλι με πατριαρχικά στερεότυπα οπότε ξέρω ότι οι γονείς μου περιμένουν ένα εγγονάκι αλλά δεν θα βάλουν και μαράζι αν δεν κάνω! Έχω τις γάτες μου ήδη για παιδιά!”
“Αν δεν έχω μείνει έγκυος μέχρι τα 30-32, θα κάνω κρυοσυντήρηση” | Δήμητρα, 27 ετών, ψυχολόγος/ podcaster, σε σχέση
“Το συναίσθημα που μου βγάζει η μητρότητα είναι επηρεασμένο θα έλεγα. Ξέρω πως θα ήθελα να γίνω μητέρα είτε έχω κάποιον άντρα δίπλα μου είτε όχι παρόλα αυτά νιώθω μέσα μου πως αναγκάζομαι να το σκεφτώ τώρα αυτό το θέμα ειδικά επειδή σε αυτή την φάση έχω αυτή την σχέση και όλοι το ξέρουν. Είμαι μια γυναίκα που σπουδάζω χρόνια τώρα, κάνω εθελοντισμό παράλληλα, δουλεύω σε άλλη δουλειά για να έχω τα δικά μου χρήματα αλλά πολλοί άνθρωποι στην ζωή μου με κάνουν να πιστεύω πως υπό σκιάζονται όλα αυτά επειδή πρέπει να γίνω μάνα σε κάποια φάση (σύντομα).Γιατί απλά περνάνε τα χρόνια και οι σπόντες περί γνωστών που έχουν παντρευτεί και έχουν κάνει παιδιά αρχίζουν να βγαίνουν στην επιφάνεια!
Σαν σκέψη μέσα μου έχει ωριμάσει η ιδέα πως αν δεν έχω κάνει παιδιά μέχρι τα 30-32 θα κάνω κρυοσυντήρηση και αυτό γιατί η δική μου απόφαση για το πότε θα κάνω παιδί δεν θέλω να εξαρτηθεί από κανέναν άλλο πέρα από εμένα. Τώρα με την γυναικολόγο μου, ναι το έχουμε συζητήσει ειδικά επειδή έχω κάνει ήδη ένα χειρουργείο για μια κύστη που είχα στην ωοθήκη μου αλλά μπορώ να πω πως είμαι πολύ τυχερή που έχω αυτή την γυναικολόγο που έχω γιατί μου προσφέρει απλόχερα απλά γνώσεις, χαβαλέ και όχι φόβο!
Νομίζω ότι ο άνθρωπος που είμαι μαζί αυτή την στιγμή μου προσφέρει αρκετή περιπέτεια και αγάπη και αφοσίωση που αυτά με βοηθούν να μπορώ να φανταστώ τον εαυτό μου να κάνω ένα παιδί μαζί του, γιατί στα μάτια μου είναι ένα υπέροχος άνθρωπος και νομίζω θα γινόταν αρκετά καλός πατέρας. Από εκεί και πέρα, κάνω ψυχανάλυση αρκετά χρόνια εγώ η ίδια και νιώθω πως έχω ακόμα διαφορά δικά μου παιδικά τραύματα τα οποία θα ήθελα για αρχή να αναγνωρίσω για να μην τα μεταφέρω απλά σε έναν άλλο άνθρωπο επειδή απλά εγώ αρνούμαι να τα διαχειριστώ.
Νιώθω πάντως φουλ την αγωνία της οικογένειας μου για το ποτέ εγώ θα γίνω μάνα και ειδικά επειδή βλέπουν πως δεν το θέτω σαν προτεραιότητα μου. Τώρα για την κοινωνία δεν θα μιλήσω, η σαπίλα της πλέον ξεχειλίζει και το ίδιο και ο θυμός μου για αυτήν. Δεν με νοιάζει αν θα με θεωρήσει κάτι ή αν θα μου δώσει κάποια ταμπέλα επειδή έτσι συνηθίζει. Εγώ απλά με τον τρόπο ζωής που έχω επιλέξει απαντάω σε όλα αυτά που ακούω πως θέλω να κουλαρουν όλοι και η ζωή είναι μόνο δική μου!”
